Kennen jullie het programma winteruur? Laatavond programma rond een uur of elf met Wim Helsen op canvas. Iedere dag zit er een gast die een tekst, of een gedicht, allesinds een tekst dat voor hem/haar van betekenis voorleest. Waarna er met twee over de tekst gepraat en gefilosofeerd wordt. Een ideale afsluiter van de dag. Het zet mij telkens aan tot denken. Vorige week was per toeval een kennis van mij te gast. Ik ken haar via het theater. Iemand die filosofie heeft gestudeerd en ik zou graag de tekst die ze meebracht even willen voorlezen. Het is een tekst van Nietsche uit der Wille zur Macht.
Misschien weet ik het best waarom enkel de mens lacht, De mens alleen lijdt zo zwaar dat hij de lach wel moest uitvinden. Het ongelukkigste en meest melancholieke dier is, hoe passend ook het meest opgewekt.
Haar conclusie was onder andere dat Nietsche humor ziet als een troostfactor in deze zinloze wereld. Humor geeft troost, een beetje zegt ze zoals een moeder haar kind troost. Ach hey het valt allemaal wel mee, het is allemaal niet zo erg. Het helpt de zinloze wereld een beetje dragelijk te maken. Humor verbind ook, door samen te lachen, samen iets grappig te vinden, creeer je gemeenschappelijkheid, die verbinding geeft levenskracht en zin aan ons bestaan.
Hoewel ik grotendeels de redenering kon volgen had ik het toch wel moeilijk met haar visie over de zinloze wereld. Is onze wereld wel zo zinloos.
In de tekst van vandaag lezen we over het verkondigen van de goede booschap. Gaan we er dan niet van uit dat die goede booschap er toe dient om onze wereld tot zinvolheid te brengen en dat het dus maakbaar is om in een zinvolle en gelukkige wereld te leven.
Akkoord dat humor daar toe kan bijdragen, het zijn de kleine dingen de wereld zinvol maken.
Als we kijken naar de lezing van vandaag staat er: De goede boodschap verkondigen, blinde laten zien. De verdrukte in vrijheid laten gaan.
Het lijkt allemaal heel groots. Er worden van ons als grootste dingen verwacht, dat we de verdrukte in vrijheid laten gaan, alsof wij in persoon er voor moeten zorgen dat alle gevangenen moeten vrijgelaten worden, verdrukten worden bevrijdt, en blinde zien
Maar wie nauwkeurig de tekst leest ziet dat Jesaja vooral een aankondiging doet,
Dit gaat veel verder dan armen wat hoop geven dat het allemaal wel goed zal aflopen ooit eens
Aan armen goede boodschap verkondigen komt volgens mij zoveel neer op helpen inzicht geven, ondersteunen samen een weg zoeken, een uitweg zoeken.
Dat is wat God met u voorheeft, met name het beste, de goede boodschap is een boodschap van eigenwaarden, van zelfbesef en steun geven en krijgen om een weg te zoeken.
Gevangen bevrijden gaat over iets heel anders dan de hendels al dan niet met geweld doorbreken.
Het gaat over bevrijden uit zichzelf, helpen bevrijden van hun eigen fouten. Hun fouten helpen inzien en vandaar uit een beter mens worden.
Het zijn ogenschijnlijk veel kleinere dingen. Dingen die haalbaar zijn en maakbaar en misschien daardoor veel doeltreffender zijn. En veel meer kracht hebben.
Iemand aan het lachen brengen vraagt geen groots engagement, maar het samen kunnen lachen geeft zo een grote voldoening dat het als zinvol wordt ervaren.
De wereld is volgens mij niet zinloos die bij gevolg zinvol moet gemaakt worden.
Maar zinvol op zich. De blijde boodschap is zowel de bevestiging van de al bestaande zinvolheid als de verdere uitdrager van die zinvolheid.
En het zit hem net zoals bij humor niet in de grote manifestaties maar in de kleine aansporingen hier en daar.
Als afsluiter wou ik u het volgende toch niet onthouden:
waarom kunnen bomen niet voetballen?
Ze zijn geschorst!
Nog een fijne zondag