Openbaring 2010 - Zaterdag 2 en zondag 3 januari 2010
Eerste lezing: Jesaja 60, 1-6 - 'Het nieuwe Jeruzalem' Evangelie: Matteus 2, 1-12 - 'Van Bethlehem naar Nazaret'
Weinig verhalen uit de Bijbel zijn zo verweven met volksgeloof en volkse gebruiken als het feest van Driekoningen. En het is verbazend hoe weinig we er echt over weten. Om te beginnen is het feest van Driekoningen liturgisch al een verkeerde naam. We vieren vandaag het feest van de Openbaring. Driekoningen is een typische benaming van het volk.
Matteus is de enige evangelist die het verhaal brengt. En hij heeft het niet over koningen. Hij zegt ook nergens dat ze met drie waren. Hij heeft het over wijzen of magiërs die een ster volgen. Meer niet. Pas in de negende eeuw worden het koningen en krijgen ze ook namen: Caspar, Melchior en Balthazar. Ze werden aanzien als vertegenwoordigers van de drie mensenrassen en van de drie toen bekende werelddelen. Dat heeft dan toch met de openbaring te maken: de komst van de Messias wordt op die manier geopenbaard aan alle volkeren. Maar waren het nu koningen? Allicht niet. Ze waren wel geen armoezaaiers, ze waren in staat een lange en moeilijke reis te ondernemen, ze hadden dure geschenken bij zich én ze gaan raad vragen bij Herodes, een echte koning. Maar zelf zullen ze wel niet aan het hoofd van een koninkrijk hebben gestaan. En hun land zo lang in de steek hebben gelaten.
Waren het dan magiërs? Niet in de betekenis van tovenaars. Het waren geen mensen met speciale kennis of bovennatuurlijke gaven. Vermoedelijk waren het wel mensen die iets meer van de sterren begrepen. Ze kwamen uit het oosten en met name in Babylonië waren toendertijd wel sterrenkundigen.
Waren het dan wijzen? Ja en nee. Wijs waren ze zeker, want ze gingen op zoek naar de waarheid. En de echte wijze weet dat hij altijd moet blijven zoeken. Maar ze waren niet echt verstandig in een andere betekenis. Want een dergelijke tocht ondernemen, dagen en dagen lang, met de middelen die ze toen hadden, met alleen maar een ster om hen de weg te wijzen, en om dan uiteindelijk aan te komen bij een kind in een stal
het is niet echt een toonbeeld van rationeel denken. En dat kind overladen ze dan met geschenken, ze slaan de raad van koning Herodes in de wind en keren langs een andere weg naar huis terug. Is dat het gedrag dat wij van wijze mensen verwachten?
Zoals we in het openingswoord van deze viering konden horen: meer dan koningen, magiërs of wijzen waren het dromers. Mensen die nog een droom hadden over hun leven en over de wereld en die bereid waren alles in te zetten om die droom na te jagen. Om die droom te verwezenlijken. Ze gingen niet alleen een ster achterna, ze gingen ook een droom achterna.
We zijn net een nieuw jaar ingestapt en we zouden in dit licht nog een paar nieuwjaarswensen kunnen uitspreken. Wat gaan we elkaar toewensen voor 2010? Dat we koningen gaan worden? Het lijkt mij in deze tijd niet echt een aantrekkelijk vooruitzicht en ik denk niet dat velen van ons die wens koesteren. Integendeel, als iemand hardop durft te zeggen: "Ik wil koning worden", riskeert hij hooguit een vermelding in de eindejaarsshow van Geert Hoste.
Willen wij elkaar dan toewensen dat we magiërs gaan worden? Ook niet het eerste waar we aan denken bij het uitwisselen van wensen. Onze twee beroemde Franken, Deboosere en De Winne mogen dan al onze belangstelling voor de sterren en de planeten hebben aangewakkerd, echte magiërs willen we niet zijn. Tenzij we natuurlijk in een VTM-programma als "Het zesde zintuig" willen terecht komen.
Wensen we elkaar dan wijsheid toe? Dat klinkt al beter, al moeten we opletten hoe we die wijsheid invullen. Laat ons maar wijs zijn in de zin van bedachtzaam, niet te snel oordelend, vol levenswijsheid. Maar laten we niet te veel de wijsneus uithangen en elkaar van alles proberen wijs te maken.
Ik wil iedereen toewensen dat we dit jaar veel mogen dromen. Ook hier moeten we weer opletten voor de dubbele betekenis van dat woord. Marco Borsato leert ons dat dromen bedrog zijn. Maar veel onsterfelijker zijn de woorden van Martin Luther King: "I have a dream".
Ik wens niemand dromen toe die ons de realiteit doen ontvluchten. Maar wel dromen die ons in beweging zetten, zoals die mannen uit het evangelie. Dromen die ons doen opleven, die de moeite waard zijn om na te streven. Dromen die precies meer zin geven aan het leven. Laten we maar dromen bij de geboorte van een kind in onze familie of vriendenkring. Laten we maar dromen bij een kind dat voor het eerst naar school gaat en later voor het eerst naar de grote school. Laten we maar dromen bij die tiener die bezig is zelf zin te geven aan zijn of haar leven. Laten we maar dromen bij het mogelijk begin van een mooie relatie. Laten we maar dromen bij die nieuwe uitdaging in ons werkmilieu. Laten we maar dromen bij de voorbereiding van een concert, een tentoonstelling of een ander project waar wij achter staan en in geloven.
Blijven wij maar dromen in 2010. En volgen wij maar die ster, misschien tegen beter weten in. En nemen wij, als het moet, maar eens een andere weg. Misschien wacht ons wel een openbaring. Ik wens iedereen in het nieuwe jaar veel om van te dromen
Uw positieve/negatieve reactie of commentaar hier ({COMMENTAAR_AANTAL})
|