Derde zondag van de Advent C 2009 - Zaterdag 12 en zondag 13 december 2009

Eerste lezing: Jesaja 12, 2-6 - 'Vol vreugde zullen jullie water putten uit de bron van de redding'
Evangelie: Lucas 3, 10-18 - 'Er komt iemand die sterker is'

‘Hij (die komt) zal u dopen in de heilige Geest en vuur. De wan heeft Hij in zijn hand om de dorsvloer op te ruimen. Het graan verzamelt Hij in zijn schuur, maar het kaf zal Hij verbranden in onblusbaar vuur.’
Zo en met nog vele andere manieren verkondigde Johannes met klem aan het volk de Blijde Boodschap”. Zo schrijft Lucas.

Blijde Boodschap! De wan heeft Hij in zijn hand. Het kaf zal Hij verbranden in onblusbaar vuur. Is dat nu een “blijde boodschap”, is dat nu “goed nieuws”? Zo klinkt het alleszins niet!
Maar je moet wel willen horen wat er gezegd wordt. Vergelijk het bijvoorbeeld met wat vorige week nog voor Sinterklaas gezongen werd: “Wie zoet is krijgt lekkers. Wie stout is de roe”. Als wij ons verkijken op alleen maar het tweede zinnetje, dan is dat evenmin een prettig vooruitzicht. Maar het eerste zinnetje kan niet zonder het tweede. Het geheel maakt dat we kunnen zeggen: “Schep vreugde, dit is goed nieuws”.

Ook “Gaudete”, zoals deze derde zondag van de advent al eeuwenlang wordt genoemd, betekent zoveel als “wees verheugd”, “schep vreugde”. Het nodigt ons uit om te zeggen: wat ik hier doe, in welke mate heb ik daar iemand mee blij gemaakt.
De Sint mag dan al terug naar Spanje zijn, wat vandaag van ons verwacht wordt lijkt een beetje op wat Sinterklaas doet: iets uitdelen, iets geven om iemand blij te maken. Het speelgoed, geschonken door Sinterklaas en Zwarte Piet, maakt kinderen voor een hele tijd gelukkig. En dat maakt tegelijkertijd de Sint blij! Geven doet deugd!
Dat is ongeveer waartoe wij op deze Gaudete-zondag worden uitgenodigd: geef, maak mensen blij, en wees daar zelf verheugd om.
Opgelet! “Maak iemand blij”, is wat anders dan “maak iemand aan het lachen”. (Dat is meer een opdracht voor Urbanus, Gaston Berghmans of andere feestneuzen). “Maak iemand blij”, “schep vreugde”, gaat dieper, is een opdracht.

De derde zondag van de advent wordt altijd onze aandacht gevraagd voor Welzijnszorg. Het thema voor dit jaar is: “Werk armoede weg!” En hoewel dat helemaal anders klinkt dan “schep vreugde”, gaat hun actie ongeveer dezelfde toer op.
“Werk” is een voor de hand liggend thema. Zeker nu in deze tijd van crisis, meer dan 10 % mensen zonder werk, en daardoor aan de rand van de armoede zit.

In betere economische tijden was een veel gehoorde reactie op iemand die aan de dop was: “ga toch werken, man”! Vandaag weten we, en ondervinden we, dat “gaan werken” niet voor iedereen op dezelfde manier kan en zeker niet voor iedereen voor de hand ligt. Veel mensen hebben geen werk of moeten tevreden zijn met de job die ze te pakken krijgen.

Daar wil Welzijnszorg dit jaar “werk” van maken.
Met het “programma” dat Johannes de Doper in het evangelie voorstelt, lijkt dat trouwens best haalbaar: “Wie dubbel heeft, laat hij delen met wie niets heeft, en laat wie voedsel heeft, hetzelfde doen”. Wees tevreden met wat je verdient. Maak geen misbruik van je machtspositie.
Alleen blijkt dat in de praktijk minder goed mee te vallen dan in theorie. Bij delen in twee, “broederlijk” delen in twee, nijgt je eigen helft toch altijd wat groter uit te vallen. Alsof wij ons willen indekken voor het tegenovergestelde. Delen met een ander, ja oké, als ikzelf maar niets tekort kom. Werk maken van jobs voor een ander, ja oké, als ikzelf maar aan de bak blijf komen.

Omdat we op deze zondag van de advent altijd een bijzondere omhaling doen, staat er in de campagnebrochure Welzijnszorg een uitgewerkte homilie. Ik heb de tekst vluchtig doorgenomen, maar de stijl ervan ligt mij niet echt.
Toch heb ik er twee dingen uit onthouden, één woord dat er eigenlijk niet staat, en één erg mooi geformuleerde zin.

Eerst dat ene woord, dat er niet in staat. De brochure geeft het voorstel om, zoals wij in het begin van deze viering ook hebben gedaan, het licht van de adventskrans te delen, te ver-delen over heel veel kleine lichtjes. En om die brandende kaarsjes, in de lichtritus bij de drie brandende kaarsen van de adventskrans te plaatsen. Tussen de plooien van de zin door, las ik tussen “branden” en “lichtritus”, het woord “brandspiritus”, dat er eigenlijk niet staat.
Maar het zegt wel wat wij kunnen zijn: “licht”, en wat wij kunnen doen vandaag: “spiritus”, begeestering brengen.

En dan deze ene mooie zin: “Ingaan tegen de heuvel-van-teveel en de dalen- van-tekort”. Die ene zin sluit wonderwel aan bij de roep van Johannes in de woestijn, om de paden van de Heer recht te maken.
Tegelijk verwoordt die zin zeer goed wat Welzijnszorg wil doen in deze moeilijke tijd van crisis: projecten steunen om de mensen die weinig kans krijgen om in het gewone arbeidscircuit mee te draaien, toch aan een waardige en duurzame job te helpen.
Het geld dat in de collecte voor Welzijnszorg moet daarvoor dienen. Schenk gul, maak iemand blij, schep vreugde, en je zal merken dat geven echt deugd doet.

Gaudete. Amen.