Eerste zondag van de Advent C 2009 - Zaterdag 28 en zondag 29 november 2009

Eerste lezing: Jeremia 33, 14-16 - 'Ik schenk David een afstammeling'
Evangelie: Lucas 21, 25-28.34-36 - 'Uw verlossing komt nabij'

Het woord "evangelie" betekent letterlijk: de blijde boodschap.
In het stuk dat we daarnet hoorden, is daar nochtans niet heel veel van te merken. Jezus hangt voor zijn leerlingen maar een heel somber beeld op van de toekomst.
Allerlei kwalen zullen op hen afkomen. Gruwelijke tekenen gaan te zien zijn aan de hemel en de mensen zullen het besterven van schrik. Het lijkt wel of het einde van de wereld nabij is.

Die gedachte en die angst is eigenlijk van alle tijden.
Ook nu zijn er mensen die het niet meer zien zitten. Zij vinden dat de wereld er steeds maar op achteruit gaat. Duizenden mensen zitten zonder werk en nog eens zoveel leven in angst dat ze hun job gaan verliezen. Overstromingen en andere natuurrampen verwoesten huizen en hele buurten. Geweld en oorlog kosten dagelijks een heel pak onschuldige mensen het leven. Jonge fietsers worden van de weg gemaaid bij een zinloos en tragisch verkeersongeval.
Een somber beeld van de huidige wereld, van het heden, doet de angst voor de toekomst nog toenemen.
Dat was allicht tweeduizend jaar geleden ook al zo. Gelukkig is er vandaag ook de eerste lezing. De profeet Jeremia belooft daar het Joodse volk dat ze gered gaan worden en veilig zijn. Het komt dus allemaal wel weer goed, zegt hij. Maar we kunnen ons afvragen: is het wel zo simpel?

Het is geen toeval dat we die twee lezingen te horen krijgen bij het begin van de advent.
Advent komt van het latijnse "Adventus Domini", de komst van de Heer.
In de woorden van Lucas wordt de indruk gewekt dat de Heer op het einde van de wereld komt. In de adventsliturgie wordt gezegd dat de Heer met Kerstmis komt. Maar Hij komt op ieder moment. Hij komt ook vandaag. Als we tenminste maar lezen en begrijpen wat er verder in dit evangelie staat: wees waakzaam en blijf bidden en zorg dat je stand mag houden om te ontkomen aan al die sombere voorspellingen. Dat bidden en waakzaam blijven en stand houden is niet passief bedoeld. Integendeel!
Want door te zien en op te merken wat er allemaal fout gaat in onze wereld, kunnen ook onze ogen geopend worden en kunnen mensen daadwerkelijk iets gaan doen. Misschien gaan er nu wel meer mensen wat voorzichtiger en behoedzamer omgaan in het verkeer. De vele slachtoffers van zinloze oorlogen kunnen regeringsleiders inspireren bij vredesonderhandelingen. Mensen gaan allicht zorgzamer omgaan met het milieu, als ze zien wat er allemaal gebeurt. En in tijden van economische crisis gaat men op zoek naar zinvolle oplossingen voor tewerkstelling.

En hier zitten we dan wel midden in de advent en ook in de thematiek van Welzijnszorg.
"Werk armoede weg" is de slogan van de campagne dit jaar. Werk heeft ook weer vele gezichten. Mensen kunnen de slaaf zijn van hun werk, werk kan leiden tot onvrijheid. Maar werk kan ook zin geven aan het bestaan. En geen werk hebben, geen werk meer kunnen vinden leidt tot armoede.
Werken moeten wij allemaal, ook als we nog naar school gaan of al met pensioen zijn. In bijbelse taal is werken eigenlijk bouwen aan het Rijk Gods. En dat is ons aller taak, zeker in de advent. Elke week gaan wij een nieuwe kaars aansteken, maar wij weten heel goed dat maar een symbool is. Licht brengen in deze donkerste tijden van het jaar gaat niet vanzelf. Een kaarsje aansteken kan helpen of inspireren, maar het is lang niet voldoende. Om echt licht te zijn voor de wereld, moet er gewerkt worden.

In Kerk en Leven – het parochieblad – vond ik een paar mooie ideeën van kardinaal Danneels over de advent. Advent is verleden, heden en toekomst.
Verleden is: de verhalen en de gebeurtenissen van vroeger niet vergeten. Zoals gezegd wordt van Maria: zij bewaarde alles in haar hart. Heden is: oog hebben voor de noden van onze tijd. Ook al zijn die groot en soms ontmoedigend. Maar dan moeten wij proberen de kromme paden recht te maken, zoals Johannes de Doper het zegt. En toekomst is: blijven geloven in de uiteindelijke redding, blijven dromen met de profeet Jeremia.
Advent is ook: geloof, liefde en hoop.

Advent is geloven. Geloven dat een Kind geboren werd en dat dit Kind een bron opende, die nu nog stroomt. Geloven is zich toevertrouwen aan getuigen, die dit verhaal tot bij ons brachten, ook al hebben wij zelf niets gezien. Advent is in de stroom van de traditie gaan staan. En zich via die getuigen toevertrouwen aan het Kind dat komt.

Advent is ook beminnen. Hier en nu. Met concrete stappen. De oude traditie doorgeven en ze vertalen voor de wereld van vandaag. Een kribbe klaarzetten voor wie op de dool is. Zelf kribbe worden. Voor de machtelozen.

Advent is misschien het meest van al hopen. Ooit komt dit kind terug. Voor goed. Dit Kind is een belofte voor alle mensen van goede wil. En ooit wordt dat Kind koning en herder. Dat blijven hopen is Advent. Geloven in het verleden, houden van het heden en hopen op een toekomst die de vervulling brengt van onze dromen en ons streven.

Advent is leven in drievoud.