Dertiende zondag door het jaar B 2009 - Vakantieviering - Zaterdag 27 en zondag 28 juni 2009

Eerste lezing: Prediker, 3, 1-15 - Alles heeft zijn tijd
Evangelie: Matteüs, 6, 25-34 - Maak je geen zorgen

Onze geloofstraditie wortelt in de Bijbel. En ik lees daar dat een van de recepten om dichter bij God te kunnen komen, is: niets nuttigs doen. Vakantie nemen. Vakantie komt van een Latijns woord “vacare”, dat “niks doen” betekent. Eventjes ophouden met alles wat moet. De trein van de haast stil zetten. Dat is volgens mij de betekenis van het voorschrift van de sabbat. Stoppen met werken.  De riem eraf, van het raderwerk waarin we – dikwijls zonder het echt te willen –  meehollen en mee trappen.

Als we onszelf tot rust laten komen, ontwaren we misschien een glimp van het goddelijke in dit bestaan. Er zijn een paar passages in de Bijbel, waar God gevonden wordt in de stilte, in een zachte bries, of in een woestijn. En in die rust ontdekken we dan misschien ook wat de juiste verhoudingen in ons leven zijn. We willen dit, we willen dat, we moeten zus of zo... dikwijls met de beste bedoelingen. We denken dat wij het allemaal in handen hebben, dat we niets mogen loslaten, en dat er zoveel om ons draait. Maar als de draaimolen dan toch eens tot rust komt, kunnen we zien dat de verhoudingen anders. Wijzelf, wij zijn niet zo belangrijk als we zelf denken, of als anderen van ons verwachten. Au fond kunnen we gemist worden. Wat we kunnen, kunnen  we maar omdat we talenten gekregen hebben, omdat anderen ons geholpen hebben, omdat we op een bepaald ogenblik op een bepaalde plek op deze wereld verschenen zijn, en daar hebben wij niet over beslist. De Prediker komt tot het besluit: al het goede dat wij moeizaam verworven hebben, is een geschenk van God. Als het met ons goed gaat, hebben wij er niet zoveel verdiensten aan. Maar ook als het met ons niet zo goed gaat, kunnen we in een moment van rust tot het besef komen, dat we gedragen worden: er is een mysterie in ons leven, dat de reden is waarom we niet moeten wanhopen.

In de rust kunnen we soms dat dragend mysterie in ons leven aanvoelen. En in die rust kunnen we dan ook tot een beter besef komen, waar het in het leven op aan komt. Over dat mysterie en over die waardeschaal heeft Jezus gesproken, en zijn boodschap proberen we in ons te laten doordringen, bijvoorbeeld vandaag, op zo een rustige, nutteloze dag, waar we de riem er even af leggen. En dan is het belangrijk dat we dat contact met het mysterie proberen mee te nemen, als de trein terug vertrekt, maandag, of na de vakantie. Want blijven stilstaan kunnen we niet: er moeten gegeten worden en gevoed, er moet geleefd worden en overleefd: alles heeft zijn tijd, zegt de Prediker. Maar misschien laten we onze trein wat trager rijden, en zetten hem op een ander spoor, als we gezien hebben waar het op aankomt.

He houden we dat nu vast, het contact met het mysterie? Hoe kunnen we het geloof in de waarden van het evangelie in ons levend houden? Als we er niet iets van kunnen horen of zien, als we het niet kunnen voelen of betasten, dan dreigt dat geloof ijl te worden, ongrijpbaar. We zijn mensen, en die zijn niet alleen “geestelijk”. Het is zoals met iemand graag zien: als dat alleen een “idee” blijft, zal dat niet lang blijven werken. Je moet mekaar eens kunnen vastpakken, je moet kunnen zeggen: “schatteke” of wat weet ik nog allemaal, maar in elk geval: we moeten dat in woorden of daden of gebaren of beelden kunnen laten zien en voelen. En dan weten we wel, dat het mysterie zelf van dat graag zien, dat we dat nooit kunnen “pakken”, dat er veel blijft dat niet te zeggen of te begrijpen valt, en dat zelfs de stevigste omhelzing de liefde niet kan vasthouden. Maar als onze zintuigen niet kunnen meedoen, dan houdt het zeker geen stand.

 Ik denk dat het ook met dat geloof van ons zo gaat. Het mysterie kunnen we niet vatten, maar we kunnen het in woorden en daden verduidelijken en doorgeven. Brood, wijn, liederen, verhalen, een vredeswens, het kruis..... Allemaal beelden van iets veel dieper en mysterieus, maar zij zijn als vingertoppen van een blinde, die een beeld kan betasten en weet dat het er is, en voelt hoe mooi het is...

Het is vakantieviering, en ik wens jullie allemaal, of jullie nog moeten werken of niet, een deugddoende vakantieperiode. De riem eraf, tot rust komen, en in die rust de kans grijpen om wat dichter bij het mysterie van ons bestaan te komen, en daar sterke vrede uit te halen.
Een suggestie: loop, nu je toch tijd hebt, in de vakantie een kerk eens binnen, bijvoorbeeld onze Sint-Anna-ten-drieënkerk, op vrijdag, zaterdag of zondagnamiddag. Daar staan beelden en tekeningen van Willem Vermandere. Een kunstenaar. Zo iemand die niks nuttigs doet. En misschien heeft hij meer te “zeggen” dan vele dikke boeken over geloof en evangelie. Zijn werk is een proberen om zijn gelovig zoeken uit te drukken en zichtbaar te maken. Misschien werkt dat ook bij ons. Tenslotte zijn wij een beetje collega’s, Willem Vermandere en wij. Tastend en stuntelig proberen we iets uit te drukken van ons geloof, van ons geloof in de zin van ons bestaan. De kunst van Vermandere zullen we misschien niet altijd verstaan met ons verstand. Maar is dat ook niet zo met dat geloof van ons? Belangrijk is, dat we het tijd en de rust geven om in ons door te dringen, dat we het proberen te voelen en te beluisteren. Een tijd van rust is nu aangebroken. Mensen, geniet ervan.