Over ons geloof zijn vele bladzijden volgeschreven, met heel verstandige verklaringen. Maar een van de mooiste omschrijvingen van Jezus blijft voor mij: “Onze Lieve Heer”. Een lieve, goede mens. De naam komt niet van geleerden, hij komt uit het hart van eenvoudige mensen die zich aan hem hebben toevertrouwd. En zijn leerlingen, en allen die hem gevolgd zijn door de eeuwen heen, zij geloofden hoe in het spreken en handelen van deze goede mens de goedheid van God zich openbaarde.
Goed en kwaad zijn ‘natuurlijk’. Wij geloven dat goedheid overwint. Dat is ‘bovennatuurlijk’. Maar goedheid overwint niet met geweld. Goedheid is kwetsbaar. Jezus was kwetsbaar.
Dat toont dit schilderij. “Jezus in het huis van zijn ouders” (*), in het huis van De Heilige Familie. Onze Lieve Heer is ook een kind geweest, en hij is met blutsen en builen opgegroeid. Vader Jozef bromt: beetje opletten, jongen. Moeder Maria voelt de pijn van haar jongen in haar eigen lijf. Ze vermoedt al iets van wat er komen gaat, maar hoopt, zoals alle moeders en vaders, dat het later wel zal meevallen. Want het schilderij spreekt eigenlijk over later. In de details van het schilderij zien we een grote spijker: bomma Anna heeft de trektang al klaar om hem weg te halen. En als we nauwkeuriger kijken, zien we waar de kleine zich gekwetst heeft: zijn bloedende hand is de hand van de gekruisigde, het bloed op de werkbank, het bloed op het kruis.
Maar het schilderij spreekt ook over troost, over genezing, over leven: de kleine Johannes, die in zijn kemelharen broekske fris water brengt om de wonde te helen. Dat detail verwijst naar de evangeliewoorden over het levengevend water, het doopsel, het nieuwe leven dat ons beloofd wordt. Maar het herinnert er mij ook aan dat Jezus ons een opdracht geeft: God wil ons troosten, daarom heeft hij ons aan elkaar geven.
Wij staan in de eerste lijn om elkaars wonden te verzorgen, zoals Jezus dat heeft voorgedaan.
De God die in Jezus dicht bij ons komt, is een kwetsbare God.
Dát is de kern van ons geloof: de kwetsbare goedheid zal overwinnen. In dat geloof heeft Jezus op zijn kruis gezegd: “In Uw handen beveel ik mijn geest.” In dat geloof hebben zijn bange leerlingen het aangedurfd hem te volgen. En als een migrant die vlucht voor de boosaardigheid – het feest gisteren, van de kindermoord, herinnert ons daaraan - is die trouwe Jozef met Maria en hun kind op tocht gegaan.
Zij gingen op weg in vertrouwen op die kwetsbare goedheid die aan hen toevertrouwd was. Hun weg strekt zich nu uit voor ons, op de drempel van dit nieuwe jaar.