Derde Paaszondag A 2023 - Zondag 23 april 2023
Evangelie: Lucas 24, 13-35 - 'Hij werd herkend aan het breken van het brood'
Gedachtenisviering van onze overledenen van de maand maart 2023
Bij het voorbereiden van een homilie moeten wij vaak op zoek gaan naar achtergrondinformatie over het evangelie van die zondag. Of we moeten een aantal commentaren en besprekingen doornemen om het allemaal wat beter te begrijpen. Vandaag is dat eigenlijk niet nodig. Dit evangelie is zo mooi, zo duidelijk, zo eenduidig.
Niet mis te verstaan.
De twee leerlingen die op weg zijn naar Emmaüs zijn net als hun vrienden bedroefd, ontgoocheld en helemaal in de war. We kennen ze niet. Eén van hen heet blijkbaar Kleopas, maar verder vinden we er niets over. Het enige wat we van hen weten is dat ze het echt niet meer zien zitten.
Tot ze die vreemdeling ontmoeten, die hen kan boeien met zijn woorden en verhalen. En die ze uiteindelijk herkennen bij het breken van het brood.
Daarmee hebben ze waarschijnlijk de essentie van het leven van Jezus begrepen. Ze herkennen Hem bij het breken van het brood. In de voorbije tweeduizend jaar zijn er massa's theorieën bedacht, wetteksten en voorschriften geschreven, kerken gesticht en weer vernietigd, zelfs oorlogen gevoerd over de betekenis en interpretatie van woorden en beelden.
Voor Kleopas en zijn vriend was het veel eenvoudiger. Ze herkenden Hem bij het breken van het brood. Ze herkenden zijn fundamentele boodschap: breken en delen.
Bijna een eeuw geleden schreef Felix Timmermans, de schrijver die wij kennen van Pallieter en Boerenpsalm ook een dichtbundel Adagio.
Daarin staat ook een gedicht over Emmaüs en die twee leerlingen. En Timmermans besluit zijn gedicht met deze woorden: "Het was alsof Hij door ons heen verdween en 't licht in ons is blijven branden".
Dat is wat deze twee leerlingen hebben ervaren. Jezus is uit hun leven verdwenen, Hij is niet meer zichtbaar en tastbaar in hun midden. Maar zijn licht is blijven branden en zo blijft Hij aanwezig bij hen, in hun leven.
En daarom herkennen zij Hem ook bij het breken van het brood. En daarover kunnen ze niet zwijgen, dat gaan ze meteen vertellen aan de andere leerlingen.
Eigenlijk is dit evangelie een ideaal evangelie om te lezen in een gedachtenisviering. Want, als we er fijn over nadenken, is elke eucharistieviering een gedachtenisviering. Na het breken van het brood zegt Jezus toch: "Doe dit tot mijn gedachtenis. Blijf dit doen om Mij nooit te vergeten."
De families die hier zijn samengekomen om hun geliefde te herdenken, ervaren waarschijnlijk iets gelijkaardigs. Ze moeten nu verder zonder hun geliefde partner, moeder of vader, broer of zuster of goede vriend. Maar hij is niet helemaal uit hun leven verdwenen. Zoals Timmermans schreef: het is alsof hij door ons heen verdween en 't licht in ons is blijven branden.
Hij is nog onder ons, zij is nog in ons midden in zoveel wat wij zien en horen en voelen. En wij herkennen hem of haar in zoveel tekenen en gebaren. Wij herkennen hem in zijn tekeningen en schilderijen, die hij heeft weggegeven. Wij herkennen haar in de vele brieven die zij heeft achter gelaten. Wij herkennen hem in de gezellige familiefeestjes, waar alle generaties welkom waren.
Wij herkennen haar in de lekkere soep waarvan wij het ideale recept nog altijd niet hebben kunnen namaken. Wij herkennen hem in de passie en bezieling waarmee hij zijn beroep uitoefende. Wij herkennen haar in de liefde en het geduld dat zij opbracht voor die kleinkinderen die het moeilijk hadden. Wij herkennen hem in zijn onverwoestbaar optimisme, zijn gevoel voor humor.
Wij herkennen hem zelfs in een spelletje rummikub op zondagmiddag.
Zolang wij die gedachtenis in ere houden is hij of zij nog in ons midden. Het gemis blijft, het verdriet doet nog heel veel pijn, maar de aanvankelijke uitzichtloosheid is misschien minder schrijnend. En kan worden vervangen door het gevoel dat het allemaal niet voor niets is geweest. Dat de levenstaak van onze geliefde kan worden voortgezet. Misschien ook door ons.
De mensen onder ons die hier geregeld samenkomen om te vieren, doen dit ook om Hem te gedenken. Hij die ook sterven moest, gekruisigd werd zelfs. En zijn dood werd aanvankelijk ook niet begrepen door zijn leerlingen.
Maar het was of Hij door hen heen was verdwenen en zijn licht was blijven branden. Wij ook hebben Hem nooit echt ontmoet, maar wij kennen Hem uit zoveel verhalen en geschriften. En ook uit tal van voorbeelden. Zijn licht brandt ook nog in ons.
En wij blijven Hem herkennen bij het breken van het brood.
Uw positieve/negatieve reactie of commentaar hier ({COMMENTAAR_AANTAL})
|