|
Tweede zondag van de vasten A 2008 - 16 en 17 februari 2008
Eerste lezing: Genesis 12,1-4a
Evangelie: Matteus 17, 1-9
Bij de voorbereiding van deze homilie zat ik, zoals meestal, met de vraag: waarover gaan we het in de eerste plaats hebben? Over het evangelie of over de eerste lezing? Of, in deze vastentijd, over het symbool van de vlieger dat als een rode draad doorheen de vieringen loopt? En dan kwam ik tot de bevinding dat die drie thema's eigenlijk heel veel gelijkenissen vertonen.
Beginnen we bijvoorbeeld met de vlieger. Zelf ben ik er nooit erg bedreven in geweest, maar een vlieger in de lucht houden is een hele kunst. En zoals het vaak het geval is wanneer een beroep wordt gedaan op onze behendigheid: wie het echt goed kan, vindt er veel voldoening in. Wie "De vliegeraar" van Khaled Hosseini heeft gelezen, weet dat ook in Afghanistan het jaarlijkse vliegerfestijn een heel belangrijke gebeurtenis was.
Zo dus ook in Haïti. Maar het is niet alleen een hobby, een bedrevenheid, in deze tijd is het ook voor ons een symbool. Door een vlieger hoog in de lucht te laten bewegen kunnen mensen ook iets hogers ervaren. Ze ontstijgen als het ware even aan het aardse, het alledaagse. Samen met hun vlieger kunnen ze zo schitteren in de zon. En toch blijven zij het touw vasthouden dat de vlieger met de aarde verbindt. Ze blijven wel degelijk met hun beide voeten op de grond.
Het is eigenlijk een mooi beeld van het leven. Dromen mag, streven naar hoger valt aan te moedigen. Maar als we ons verliezen in onze dromen, als we niet meer met onze voeten op de grond blijven, kan het fout lopen. Je mag dromen over je kinderen, je mag je een mooie toekomst inbeelden voor je kleinkinderen. Maar als je de band met de realiteit uit het oog verliest, ben je misschien verkeerd bezig. Dan kan je je kinderen opzadelen met een droom die ze niet kunnen waarmaken. Of hen een toekomst voorspiegelen die ze zelf niet wensen te kiezen. Dan laten we het touw los waarmee onze vlieger verbonden is.
Wat is nu het verband met het evangelie? Drie leerlingen van Jezus beleven daar met Hem een droom, een visioen. En die droom hoort niet thuis in hun reële leven, maar heeft wel veel te maken met een realiteit die nog moet komen. De drie evangelisten die over het gebeuren vertellen, situeren het alle drie heel nauwkeurig in de tijd. Namelijk: zes dagen na de eerste lijdensvoorspelling van Jezus. Dat is geen toeval.
Merkwaardig is ook dat de naam van de berg in geen enkele evangelietekst voorkomt. Ook al hebben wij het meestal over de berg Tabor. Maar de berg waar het over gaat zou heel goed kunnen verwijzen naar de berg waarop Jezus gekruisigd zal worden. Hij zal trouwens dezelfde drie leerlingen, Petrus, Jakobus en Johannes, vragen met Hem mee te waken en te bidden in de Hof van Olijven. De drie tenten, of de drie hutten die worden genoemd zouden ook wel een voorafbeelding kunnen zijn van de drie kruisen op Golgotha.
Genoeg verwijzingen naar het lijdensverhaal om toevallig te zijn. Wat de leerlingen op die berg meemaken is eigenlijk een visioen van iets wat nog moet komen. Na Pasen gaan ze verschijningen meemaken van de verheerlijkte Jezus. Hier krijgen ze er al een voorsmaakje van. Maar, om het echt mee te maken, moeten ze eerst mee de lijdensweg afleggen. Pasen kan niet zonder Goede Vrijdag. Dromen kan niet zonder realiteit.
Daarom moeten ze opnieuw naar beneden, de berg af. Er is beneden nog te veel te doen om nu reeds drie hutten op de berg te bouwen. Daarom ook drukt Jezus hen op het hart niets over het gebeurde te vertellen. Niet alleen omdat zulk een topervaring onmogelijk in woorden kan worden uitgedrukt. Maar vooral hierom: ze kunnen de volle omvang ervan pas begrijpen als ze eerst door het lijden zijn gegaan. Ze kunnen de lijdensweg niet ontlopen.
De verschijning van Mozes en Elia moet ook in dat licht worden gezien. Ook Mozes kreeg de stenen tafelen van de wet op een berg en mocht daarboven ook Gods heerlijkheid aanschouwen. En ook zijn ontgoocheling was groot, toen hij met zijn stenen tafelen weer beneden kwam. Ook Elia ontmoette God op een berg en moest nadien voor wrede heersers vluchten in de woestijn.
Het visioen van Jezus' verheerlijking moet de leerlingen helpen zijn weg door lijden en dood te aanvaarden. Zij moeten beseffen dat lijden en vernedering aan die heerlijkheid voorafgaan. Ze hebben immers de stem van God gehoord: "Dit is mijn welbeminde Zoon. Luister naar Hem". Zij moeten weer naar beneden en Jezus volgen op zijn weg naar het kruis. De droom mag voedsel geven aan de realiteit, maar mag de plaats van de realiteit niet innemen.
En dan de eerste lezing, over Abraham. Ook daar klinkt een stem, die Abraham op reis doet gaan. Een stem die heil en zegen belooft. Voor ons, vanop een zo grote afstand, lijkt het allemaal eenvoudig. Abraham hoort de stem van God en dus laat hij alles achter en gaat vrolijk op weg naar een land waarvan hij in de verste verte niet weet waar het zich bevindt.
Zo simpel is het natuurlijk niet. Abraham gaat op weg, maar heel waarschijnlijk vol angst en twijfel. Zijn tocht is lang en zwaar. En als hij sterft, is van al de beloften van God nog maar weinig uitgekomen. Er is nog geen groot volk uit hem voortgekomen en land bezit hij nog niet. Zijn droom zou pas veel later echt realiteit worden.
Dromen mag. Dromen moet zelfs. Zonder dromen, zonder streven naar beter en hoger, bereiken we niets. Maar minstens één voet moet op de grond blijven, anders gaan we zweven. Laat de mensen in Haïti maar dromen over een uitweg uit hun armoede en hun ellende. Als de boodschap op hun vlieger ons bereikt, zijn we al een klein eindje op weg. Maar laten wij, samen met hen, toch ook beseffen dat er nog heel wat werk aan de winkel is.
Volgende week krijgen wij in de vieringen heel wat concrete en visuele informatie over Haïti en het project van Broederlijk Delen. Dan wordt ook een beroep gedaan op onze solidariteit. Laten we intussen de droom maar zijn gang gaan en laat de vlieger maar schitteren in de zon
Uw positieve/negatieve reactie of commentaar hier ({COMMENTAAR_AANTAL})
|
