We hoorden de voorbije weken al heel wat verhalen over de jonge Jezus.
We hoorden over het bezoek van zijn moeder Maria aan haar nicht Elisabeth, beide in verwachting. We hoorden over Jezus’ geboorte in de stal. We hoorden over de zoektocht naar Jezus in de tempel, toen hij 12 jaar was. En vorige week over het kraambezoek van de drie koningen.
Allemaal prachtige verhalen, maar er lijkt iets grondig mis met de volgorde.
Ook het verhaal van vandaag is weer bijzonder: Johannes is massaal mensen aan het dopen in de Jordaan. Hij doopt op een heel andere manier dan wij hier in de kerk gewoon zijn. Het gaat ook niet om kinderen, maar om volwassen mensen, die zelf vragen om gedoopt te worden.
Door de totaal misgelopen studentendoop begin december, zijn dopen wel in een erg negatief daglicht komen te staan. Bij die dopen van Reuzegom denken we bijna aan marteltechnieken als waterboarden. Niemand wil uit vrije wil zo’n vernederende doop ondergaan!
Toch worden, ook bij Joannes, de dopelingen letterlijk helemaal ondergedompeld, om daarna terug boven water te komen. Ook Jezus sluit aan in de rij, om zich te laten dopen.
Jezus ondergaat de doop. Hij gaat onder in de rivier. Een complete reiniging.
En dan komt Hij terug boven water. We hebben er het gezegde “boven water komen” aan overgehouden. Misschien wel om wat er daarna gebeurt:
de hemel gaat open, er daalt een duif neer en uit de hemel klinkt er een stem.
Een stem die klinkt uit de hemel. Dat is lang géén dagelijkse kost in het evangelie. Tijdens het leven van Jezus gebeurt het eigenlijk maar twee keer. Een eerste keer is nu, bij zijn doopsel in de Jordaan en een tweede keer is, als Hij samen met Mozes en Elia, boven op de berg Tabor, in een stralend licht staat. Ook daar klinkt het:
“Jij bent mijn geliefde Zoon, in Jou vind ik vreugde”.
Jezus is een beetje overrompeld na zijn onderdompeling, “biddend” schrijft Lucas. Hij ziet hoe de hemel opengaat, dat er een duif over Hem neerdaalt en dat een stem uit de hemel spreekt: “Gij zijt mijn Zoon, de welbeminde, in U heb Ik mijn behagen gesteld” of “Jij bent mijn geliefde Zoon, in Jou vind ik vreugde”.
Voor wie klinkt die stem uit de hemel eigenlijk? Jezus staat daar gewoon in de rij, onopvallend tussen die mensenmassa. En de stem zegt expliciet: “JIJ bent mijn geliefde Zoon”. De evangelist vertelt NIET dat de omstaanders plots belangstellend om Hem heen komen staan.
Het hele gebeuren is wel degelijk voor Jezus zelf bedoeld. Hij komt terug boven water. Gereinigd en met een heldere blik ziet Hij zijn taak, zijn roeping, beter voor ogen. Bij zijn geboorte in de stal had Hij daar uiteraard nog geen weet van. Maar in de tempel, toen hij 12 jaar was, begon het idee al te groeien. En nu staat het Hem klaar voor de ogen.
Niet zo lang meer, als Johannes in de gevangenis zit, zal Hij aan diens leerlingen antwoordden, met een vers (Jesaja 35:5-6a) uit het boek Jesaja 29: "Gaat aan Johannes zeggen wat gij hoort en ziet: blinden zien en lammen lopen, melaatsen genezen en doven horen, doden staan op en aan armen wordt de Blijde Boodschap verkondigd”.
Ook de woorden uit het boek Jesaja, die we vandaag hoorden in de eerste lezing, hebben Jezus duidelijk geïnspireerd: “Spreek Jeruzalem moed in, maak haar bekend dat haar slavendienst voorbij is” en “Zie de Heer komt met kracht, zijn arm zal heersen. Zijn loon heeft Hij bij zich, zijn beloning gaat voor Hem uit. Als een herder weidt Hij zijn kudde, zijn arm brengt de lammeren bijeen, hij koestert ze en zorgzaam leidt Hij de ooien”.
Bij het begin van de viering zei ik het al. We zitten bijna midden in januari. Kerstmis en Nieuwjaar zijn voorbij. Buiten is het winter, koud, kil en donker. Dagenlang zijn er alleen grijze wolken. Je zou van minder somber en depressief worden.
Maar als de wolken ineens openbreken en de zon er doorheen schijnt, dan leeft iedereen op!
Ik hoop dat vandaag, net als voor Jezus, de hemel voor jullie een stukje opengaat. Er kan ook een stem klinken, die je misschien alleen zelf kunt horen: “Jij bent mijn geliefde!”
Want jullie zijn geliefde kinderen van God. Hij vindt vreugde in jullie!
Amen.