Kerstmis C 2009 - Donderdag 24 en vrijdag 25 december 2009

Eerste lezing: Jesaja 9, 1-3.5-6 - 'Een kind is ons geboren'
Evangelie: Lucas 2, 1-14 - 'Heden is ons een Redder geboren'

Een titel boven een viering, die eigenlijk heel onnozel gekomen is. Een voorbeeldviering die we ergens vonden, begon met een regie-aanwijzing: er klinkt een stem van een lector. We hebben die aanwijzing ook in de boekjes laten staan. Maar het bracht ons op het idee: met Kerstmis klinkt er een stem! Dat is toch wel de kern van wat Kerstmis betekent! Gods stem klinkt in onze wereld.

Er heeft een stem geklonken, zowat 2000 jaar geleden. Gloria in excelsis Deo, Eer aan God in den hoge, want een kind is ons geboren, liggend in de kribbe. Een teken van hoop en vrede.
Die stem van de profeten klonk al vele eeuwen eerder. De moeilijke, maar hoopvolle tekst van Jesaja laten we elk jaar weer klinken in de kerstnacht: ‘Het volk dat ronddwaalt in het duister zal een licht zien’. Geen stokken meer die slaan, geen soldatenlaarzen meer die in het duister stampen. Het is de profetenstem van protest tegen onrecht, oorlog en geweld, een stem die vandaag meer dan ooit nodig is. Een stem die vandaag meer dan ooit moet blijven klinken.

Er heeft een stem geklonken van engelen, boodschappers van vrede: Eer aan God in den hoge, en op aarde vrede aan alle mensen van goede wil. Vrede aan iedereen die zijn hart openzet voor een goede boodschap: God wil onder de mensen wonen. Vrede aan iedereen die zich durft laten vertederen door de aanblik van een kind.
Of het echt een hemelse schare was, die daar klonk, weet ik niet. Maar de evangelist Lucas maakt wel duidelijk dat hier iets aan de hand is. Dit is geen gewone geboorte, maar de geboorte van God in deze wereld. Daar moet je wel voor openstaan. In het stadje Betlehem ging het leven zijn gewone gangetje verder. Niemand had iets gehoord, niemand had iets gemerkt.
Alleen herders hadden er oog voor. Ruwe bonken, maar met een zorgend karakter. Zij horen de stem. En wordt ook God niet herder genoemd?

Er klinkt een stem...
Klinkt ook vandaag die stem van Kerstmis, van God die geboren wordt? Kan God ook vandaag mens worden? Kunnen wijzelf mens worden voor elkaar?
Als we naar de wereld rond ons kijken, dan hebben we soms de indruk van niet. Soldatenlaarzen stampen nog steeds in het duister, stokken worden nog altijd gebruikt om te slaan in plaats van te bouwen. Heeft Jezus vrede gebracht? Was dat de redding die ons beloofd werd? Een kind in een kribbe? Wat hebben we daaraan?

En toch is sinds die nacht niets nog hetzelfde...
In die Jezus heeft Gods stem geklonken. Een stem van liefde en vergeving, van steeds nieuwe kansen, van klein en weerloos zijn als een kind, of als graan in de akker, sterven om te leven, ...
Sinds die nacht is niets meer hetzelfde...
We kunnen niet meer zeggen dat we het niet wisten. Kerstmis geeft ons een verpletterende verantwoordelijkheid. Als het zo is, dat God mens is geworden onder de mensen, dan moeten wij ook mens onder de mensen worden. Dan moeten ook wij meer menselijk zijn voor elkaar. Dan kunnen we niet onverschillig doen tegenover elkaar. Dan kunnen we niet anders dan elkaar tegemoetkomen, elkaar dragen en steunen, voor elkaar vrede zijn. Mensen van goede wil, mensen van zijn welbehagen.

Dat vermag een klein kindje in een kribbe: dat het hart van mensen verzacht wordt. Ik merk het overal om me heen in deze kerstdagen. Mensen worden zachter, vriendelijker. Hoe jachtig het er in de winkelstraten ook aan toe gaat, toch is er ook meer vriendelijkheid dan anders. Het is niet alleen maar platte commercie. Allemaal voelen we het aan: Kerstmis gaat toch om die boodschap.

Morgen/vandaag klinkt het wat plechtiger: in den beginne was het Woord. En het Woord was bij God. En het Woord was God.
Het klinkt plechtiger, maar het zegt juist hetzelfde: Gods stem klinkt in onze menselijke geschiedenis, in ons menselijk bezig zijn. Aan ons om ons hart te openen... Aan ons om een antwoord te zijn... Aan ons om de stem te laten klinken... Aan ons om het voor anderen ... Kerstmis te laten zijn.
Zalig Kerstfeest aan iedereen!