Ik heb een beetje geaarzeld voor ik aan de preek voor vandaag begon. Omdat het lijkt alsof de lezingen tegenstrijdige signalen uitzenden.
Enerzijds bij Johannes, waar een vrouw ter sprake is, betrapt op ontrouw, op overspel, terwijl Jezus schijnbaar alles wat op zijn beloop laat en maar wat in het zand staat te schrijven.
Anderzijds bij Jesaja, waar de Heer aankondigt iets nieuws te gaan beginnen.
De laatste maanden, om niet te zeggen jaren, wordt ook de katholieke kerk, of vooraanstaande leden ervan, betrapt op ontrouw, op overspel. De tv-schermen en de krantenkoppen gonzen van de schandalen, terwijl de kerk alleen maar alles lijkt te willen toedekken met de mantel der liefde. Met als gevolg dat heel wat mensen die kerk de rug toe keren.
Pas zeer recent lijkt daarin verandering te komen. De voorbije weken haalde de kerk de krantenkoppen met heel ander nieuws. De oude paus die terugtreedt en het college van kardinalen dat in conclaaf bijeenkomt om een opvolger te kiezen.
Het lijkt wel alsof de kerk, net als de Heer bij Jesaja, aankondigt iets nieuws te gaan beginnen.
Een paar weken geleden, bij mijn vorige preek, deed Jezus opmerken: de mens leeft niet van brood alleen. Ik maakte toen een link naar het Onze Vader: eerst uw Rijk kome en daarna geef ons heden ons dagelijks brood. Zoek eerst het Rijk Gods en al het overige wordt er zomaar bovenop gegeven.
Vandaag is in het evangelie een ander thema uit het Onze Vader ter sprake: Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij vergeven
.
Jezus staat daar niet zijn tijd te verdoen en wat in het zand te schrijven. Integendeel, Hij blijft zich niet blind staren op wat vroeger gebeurd is.
Ook nu weer ligt Jezus kracht in het zwakke en het kleine. Hij maakt duidelijk: niemand is zonder zonden, niemand hoeft stenen te werpen. God wil goed zijn voor ons allemaal, en wij hebben allemaal zijn vergevende goedheid nodig.
Ook zeggen ik veroordeel u niet, is een nieuw begin maken. Het is de steen (van veroordeling) in je zak laten zitten.
God wil wel degelijk iets nieuws beginnen. Hij wil met ons opnieuw beginnen.
Natuurlijk moet ik vandaag ook iets te zeggen over de nieuwe Paus.
Het lijkt inderdaad alsof de kerk, net als de Heer bij Jesaja, aankondigt iets nieuws te gaan beginnen.
Ik las dat deze paus een boek heeft geschreven, uiteraard in het Spaans, met als titel Sobre el Cielo y la Tierra, Over de Hemel en de Aarde. Ook hier herklinkt een thema uit het Onze Vader: (Uw wil geschiede) op Aarde zoals in de Hemel.
Paus Franciscus. Whats in a name?
Toen Johannes XXIII zaliger destijds zijn naamkeuze bekend maakte, zei hij: Ik zal Johannes heten omdat die naam mij dierbaar is. Het is de naam van mijn vader. Het is ook de naam van de parochie waar ik gedoopt werd en het is de naam van onze kathedraal, de basiliek van Sint-Jan van Lateranen. Ik hou van de naam Johannes, omdat hij gedragen werd door twee mannen die Christus heel nabij waren, Johannes de Doper en Johannes de Evangelist.
En nu kiest de nieuwe paus voor de naam Franciscus.
Hij verwijst daarmee naar de heilige Franciscus van Assisi, omdat hij veel liefde heeft voor de armen. Tegelijkertijd is het zeker een verwijzing naar Franciscus Xaverius, de medeoprichter van de jezuïetenorde.
Direct na zijn naamkeuze riep Paus Franciscus de Argentijnen op om niet naar Rome te komen voor zijn plechtige inhuldiging volgende dinsdag. Hij vroeg zijn landgenoten om het geld dat ze aan die reis zouden besteden, in plaats daarvan aan een goed doel te schenken. Daarmee zit hij meteen in de lijn van Franciscus van Assisi.
Van paus Franciscus weer terug naar het slot van het evangelie van vandaag.
"Ga en zondig niet meer" zegt Jezus tegen de vrouw.
Zijn antwoord is niet vrijblijvend. Zeker niet wat betreft huwelijks- en partnertrouw. Jezus heeft de huwelijksband altijd sterk benadrukt. Ook in de Bergrede. Hij wil zich nu niet tegenspreken.
Zo goedkoop is Gods barmhartigheid ook niet dat ze alles oogluikend toelaat. Gods goedheid vraagt dat wij in zijn barmhartigheid binnenstappen, door met zijn genade uit de zonde te willen stappen.
"Ga en zondig niet meer" geldt ook voor onszelf. Het gelijkt op de oproep die we al de hele veertigdagentijd op verschillende wijzen uitspreken: "zet de hak erin, woel jezelf om, stel je eigen gedrag in vraag, bekeer u.
Zich bekeren geeft opnieuw inhoud. Bekering is opnieuw gaan leven.
Amen.
