|
Bij ons thuis hadden we vroeger een bakkerij, café en kruidenierswinkel en aan apparatuur in de bakkerij stond een kneedmachine, een oven die nog gestookt werd met takkenbossen en verder allerlei kleine handvormpjes en speculaasplanken ter bereiding van de producten. Onze rijstkast waren enkele dekens die over de broodbussen gelegd werden. Mijn grootvader had geen kneedmachine en het deeg werd destijds nog in een trog gekneed met de voeten. In de winkel werden de meeste artikelen los verkocht en het inpakken geschiedde in papieren zakjes. Koffiebonen werden eveneens los verkocht en op de toonbank stond een grote koffiemolen waarin als de klant dit verkoos de koffie gemalen werd. Thee zat in een grote kist van speciaal hout en de binnenkant was bekleed met zilverpapier. Groene zeep werd in een speciaal vel gerold en op die manier aan de klant afgeleverd. Een kruidenier verkocht ook producten als azijn en achter in ons washok werd een wasmiddel aangemaakt die in een losse fles verkocht werd. Alle flessen stonden op rekening en heel vervelend was het als de klant je een fles teruggaf waarin hij een jaar lang zijn petroleum in bewaard had of een anderzijds sterk ruikend middel zoals benzine en terpentijn. Er waren ook klanten die niet bereid waren, bv. voor een krat bier, het statiegeld te betalen en enkele maakten daar misbruik van door de krat met lege flessen bij een van onze concurrenten tegen vergoeding van statiegeld in te leveren. Tel uit je winst! In het café verkochten wij onze consumpties vlak na de oorlog nog voor 3 borreltjes voor slechts één gulden. De glazen moesten zodanig gevuld zijn dat de klant niet in staat was deze zonder te morsen op te pakken en zich moest buigen om het randje eraf te nippen. We hadden ook een slijtvergunning en kwam er een klant een fles drank halen, kreeg hij een paar borreltjes voor niks dit ter beloning van de klandizie. Bruiloften en partijen werden gehouden in de aangrenzende zaal van ons café. Met de schuifdeuren los naar de zaal was het één grote ruimte. Doordat de meeste partijen ook meestal gehouden werden door onze klanten, die ook het brood en de kruidenierswaren van ons betrokken, werden er in de regel prijzen gehanteerd die hooguit op het kostprijsniveau lagen. Bij zo'n partijtje waren er wel eens 'stadse' gasten aanwezig die om zeldzame dranken vroegen die zelfs in hotel Krasnapolsky te Amsterdam nog niet geserveerd werden, dit om uit te testen of die 'boerenknuppels' dit ook wisten. Op tafel stonden ook rookartikelen zoals sigaren en sigaretten en het gebeurde ook wel eens dat je die wat al te veel moest bijvullen, doordat sommige gasten deze rokertjes in hun zakken stopten. We hadden ook een prachtig bestek voor al die gelegenheden en heel vaak misten we hier delen van die op een geheimzinnige wijze verdwenen waren. Soms hadden we dit in de gaten, maar mijn moeder verkoos de weg van horen, zien en zwijgen; bij haar was de klant koning! Tegenwoordig is alles gemoderniseerd en de meeste bereidingsprocessen zijn geheel automatisch en keukenrobots hebben niet alleen in de horecabedrijven, maar ook bij veel particulieren het grove werk uit de hand genomen. In de winkel zijn alle artikelen verpakt en bij vleeswaren ontvang je tegenwoordig meer verpakking dan de bestelde waar. Verpakken kost ook geld en deze prijzen zijn allemaal inberekend! Ouderwetse bakkerijen zijn er bijna niet meer en ook hier gaat het hele bereidingsproces van brood volautomatisch. Bedrijfscamera's in winkels en op marktpleinen houden het hele gebeuren van de dag in de gaten en voor niks of om de goede klandizie wordt niets meer weggegeven. Wilt u graag zo'n moderne keukenrobot in actie zien, kijk dan op www.youtube.com/watch?v=eVpnw-XjhLg Buiten het merk wat u hier op deze video ziet, zijn er ook andere zeer goede machines. Hier binnen onze communiteit werken we nog vrij ouderwets, maar we hebben daar ook de tijd voor en die moderne machines overleven ons wel!
|
