Inclusie-fundamentalist & polariseerder Geert Van Hove (UGent) schrijft in een bijdrage op de website van De Morgen dat we (de M-decreet-critici en de vele misnoegde leerkrachten) moeten stoppen met polariseren omtrent het M-decreet: 'Polariseren van gewoon versus buitengewoon onderwijs brengt ons geen stap vooruit ' in: M-decreet is geen fidgetspinner (zie bijlage)
Van Hove: Inclusief onderwijs betekent niet dat buitengewoon onderwijs wordt afgeschaft. Polariseren van gewoon versus buitengewoon onderwijs brengt ons geen stap vooruit. Samenwerking en afstemming is noodzakelijk. Hoe kunnen we afstappen van buitengewoon onderwijs als aparte plaats, maar het zien als dienstverlening? Kunnen we niet de kinderen laten reizen naar aparte plaatsen (b.o.-scholen), maar de ondersteuning zich laten verplaatsen? Verderop in de tekst stelt hij: "In 2018 tonen alle onderwijsverstrekkers (de koepels?) groeiend bewustzijn om de keuze van ouders voor inclusie te respecteren. We gaan niet overhaast tewerk." Hieruit blijkt eens te meer dat Van Hove wil dat alle kinderen toegang krijgen tot het gewone onderwijs, de gewone klas. Hij stelt indirect ook dat er geen rekening moet gehouden worden met het oordeel van de praktijkmensen, maar enkel met de opstelling van de onderwijskoepels, de zgn. onderwijsverstrekkers.)
Geert Van Hove (UGent), hét Vlaams boegbeeld van radicaal inclusief onderwijs, stelt al 20 jaar dat inclusief onderwijs een totale omwenteling vereist en dat aparte b.o.-scholen afgeschaft moeten worden: Inclusie gaat niet om het toevoegen van iets bij een onveranderbaar geheel, maar over een totaal herdenken van het schoolgebeuren, om ecologische aanpassing van curriculum, didactiek en instructie (Inclusief onderwijs, Impuls, maart 2005). Niet enkel het buitengewoon onderwijs moet afgeschaft worden, maar ook het klassiek onderwijs met zijn jaarklassen, eindtermen voor alle leerlingen, groepsinstructie e.d. cf. ook prof. Martin Valcke in PANO-reportage van 21 maart j.l.
Polariseerder Van Hove stelt het nu voor alsof de critici van het M-decreet polariseren. Hij schrijft nu 'dat het buitengewoon onderwijs niet wordt afgeschaft', maar voegt er in bedekte termen en slecht Nederlands aan toe dat de b.o.-scholen toch afgeschaft moeten worden: "Hoe kunnen we afstappen van buitengewoon onderwijs als aparte plaats, maar het zien als dienstverlening? Kunnen we niet de kinderen laten reizen naar aparte plaatsen (b.o.-scholen), maar de ondersteuning zich laten verplaatsen?
In Vlaanderen is het inclusie-fundamentalisme gestart met het VLOR-rapport Inclusief onderwijs van 1996, opgesteld door 3 orthopedagogen die opteerden voor radicaal inclusief onderwijs met inbegrip van de afschaffing van het buitengewoon onderwijs: Geert Van Hove, Frank De Fever en Pol Ghesquière.In het VLOR-rapport inclusief onderwijs van 1996 opteerden Van Hove & Co Frank De Fever en Pol Ghesquière voor radicaal inclusief onderwijs en afschaffing van het b.o.Inclusie-hardliners sturen aan op het grotendeels afstand doen van de gangbare schoolgrammatica - als voorwaarde voor het kunnen welslagen van radicaal inclusief onderwijs.
Volgens het Unesco-rapport Policy Guidelines on Inclusion in Education van 2009 vereist inclusief onderwijs niet enkel het afschaffen van het b.o; maar ook een omwenteling in het gewoon onderwijs: het vervangen van jaarklassen & van ermee verbonden gemeenschappelijke leerplannen en van moeilijke academische leerinhouden
door een flexibel curriculum, leerling- en individu-gecentreerd onderwijs, doorgedreven differentiatie, flexibele werkvormen, informeel leren
Vorig jaar publiceerde de Unesco het rapport A guide for ensuring inclusion and equity in education. Daarin wordt gesteld dat het onderwijs nog bijna nergens echt inclusief is. Volgens dit rapport vereist echt inclusief onderwijs niet enkel de afschaffing van het buitengewoon onderwijs, maar ook een totaal ander onderwijsconcept, een geïndividualiseerd leerproces waarin elke leerling can work at his own pace and in his own way met de leerkracht als coach.
Net zoals in vorige evaluatierapporten betreurde de Unesco dat nog weinig landen kiezen voor echt inclusief onderwijs: inclusive schools in mainstream settings (inclusieleerlingen dus in gewone klassen). In veel landen werkt men met special classes in integrated schools: veelal zitten inclusieleerlingen in aparte & kleine klasjes binnen gewone scholen zoals in Finland,Italië e.d. Volgens de Finse beleidsmakers horen leerlingen die een groot deel van het curriculum niet kunnen volgen, niet thuis in gewone klassen. Dit is een stelling die we al vanaf 1996 in Onderwijskrant voorop stellen - en dat is ook de mening van de praktijkmensen. Volgens de VN/Unesco en volgens de inclusiefundamentalisten vereist radicaal inclusief onderwijs dus een totaal geïndividualiseerd leerproces waarin elke leerling can work at his own pace and in his own way, en dit is volgens hen maar mogelijk in vrij kleine klasjes.
De Unesco spreekt zich ook ui tegen aparte klasjes zoals in Finland en zelfs tegen individuele ondersteuning van inclusieleerlingen in gewone klassen. Volgens de Unesco zijn dit ook vormen van segregatie. ------- Bijlage: M-decreet is geen fidgetspinner (website De Morgen 16 arpil)
Hanne Vandenbussche, Inge Van de Putte, Elisabeth De Schauwer, Geert Van Hove (UGent Vakgroep Orthopedagogiek) en Marijke Wilssens (Arteveldehogeschool Gent).
'Vandaag zijn we nog steeds zoekend in het omgaan met diversiteit op school', aldus de auteurs. ©belga Het M-decreet wordt de jongste dagen in vraag gesteld en neergezet als een trend die over zijn hoogtepunt is, zoals de fidgetspinner. Laat ons terugblikken waarom het decreet drie jaar geleden werd ingevoerd. - Doorverwijzingen bleven stijgen, vooral naar type 1 (licht verstandelijke beperking) & type 8 (leerstoornissen). - Oververtegenwoordiging van kinderen met een migratieachtergrond of met lage economische status in buitengewoon onderwijs. - Herzien van ondersteuning in regulier onderwijs. - Achterhaalde typologieën in buitengewoon onderwijs.
Polariseren van gewoon versus buitengewoon onderwijs brengt ons geen stap vooruit
Het was tijd om een systeem te herzien dat sinds de jaren 70 niet was aangepast. Het leken toen legitieme redenen om verandering door te voeren. Vandaag zijn we nog steeds zoekend in het omgaan met diversiteit op school, dat begrijpt minister Crevits heel goed (DM 14/4). Verandering is bij momenten lastig en zwaar. Soms blijven mensen halsstarrig vasthangen aan het verleden. Toenemende diversiteit stelt onderwijs voor uitdagingen zonder pasklare en eenduidige antwoorden. Tegelijk leven misvattingen rond inclusief onderwijs. Inclusief onderwijs betekent niet dat buitengewoon onderwijs wordt afgeschaft. Polariseren van gewoon versus buitengewoon onderwijs brengt ons geen stap vooruit. Samenwerking en afstemming is noodzakelijk. Hoe kunnen we afstappen van buitengewoon onderwijs als aparte plaats, maar het zien als dienstverlening? Kunnen we niet de kinderen laten reizen naar aparte plaatsen maar de ondersteuning zich laten verplaatsen? We willen kennis rond individuele handelingsplannen, transdisciplinair samenwerken, curriculumdifferentiatie
benutten in de reguliere context. Zeker in het werken met ouders die kwetsbaar zijn, zal dit broodnodig zijn. Leraren worden afgeschilderd als onkundig, onmachtig en onwillend. Stoornisdenken dat de scepter zwaait bij het kijken naar leerlingen, wordt overgezet op de leraar. Het lijkt alsof een leraar niet in staat is om kwaliteitsvol onderwijs in de klas te realiseren. Niemand ontkent het tekort aan ondersteuning, maar kunnen we stoppen met de zwarte piet door te schuiven naar de gedragsgestoorde leerling, incompetente leraar, lastige ouders of falend beleid?
Inclusief onderwijs gaat niet over geïndividualiseerd onderwijs. Redelijke aanpassingen zijn individuele maatregelen, maar dat betekent niet individueel onderwijs. Ze zorgen voor aanpassingen aan de onderwijsnoden van de leerling om te participeren in de klas. Inclusie gaat nét over het versterken van verbinding tussen kinderen, ouders, leraren, schoolteams en ondersteuners. We blijven terugkeren op geen draagvlak voor inclusie. Al in 1998 was er een Memorandum rond Inclusief Onderwijs in de Vlaamse Onderwijsraad. Er is meer en meer evidentie van hoe inclusie kan werken. In 2018 tonen alle onderwijsverstrekkers groeiend bewustzijn om de keuze van ouders voor inclusie te respecteren. We gaan niet overhaast tewerk. Wanneer laten we het opwerpen van barrières achterwege? Het M-decreet is geen hype, maar een uitdaging om onderwijs krachtiger te maken. Tijd om te groeien, doordachte evaluatie en blijvende inspanningen om alle kinderen kwaliteitsvol onderwijs te bieden, is meer op zijn plaats dan paniekvoetbal en betonneren van status quo. Daarin schuilt de kracht van verandering.
|