In de studio van het overheidstijdschrift Klasse werd tijdens het zgn. ‘lifestream-debat’ van eind juni 2016 de stand van zaken van het M-decreet toegelicht door een kabinetsmedewerkster en een M-decreetbegeleider van het GO!. De Klasse-moderator legde ook een aantal vragen ter beantwoording voor en de luisteraars konden reageren op de website van Klasse. Uit volgend overzicht van de reacties zal blijken dat de respondenten - veelal leerkrachten – zich uiterst kritisch uitspraken over het M-decreet en over het verloop van het Klasse-debat. Op de meeste vragen van de praktijkmensen werd ook niet gereageerd.

*Christa Bonny: Wat een verbloemde voorstelling van M-decreet vanwege twee experts in de Klassestudio. *Inge Vander Massen: Jullie zijn volgens mij gewoon twee theoriemensen die het zogezegd goed begrijpen en kunnen dicteren. Waar is jullie praktijkervaring? *Sofie Baert: Mooie theorie en praktijk liggen weer ver uit elkaar.

*Mike Verhaeghe: Het M-decreet is een bijzonder triestige zaak voor de betrokken leerlingen en bovendien worden kritische geesten de mond gesnoerd. Het inleidend filmpje en dit debat is daar een mooi bewijs van.

*Raf Feys: M-decreet is vaag en is improvisatie. Dit leidt tot allerlei problemen en controverses. De Ontwrichting van gewoon en buitengewoon onderwijs en de nefaste gevolgen zullen elk jaar groter worden. *Evy Buelens: Hadden ze niet beter eerst goed nagedacht, vervolgens uitproberen in enkele scholen en evalueren? Het pushen op korte termijn zorgde voor veel onzekerheid bij ouders en scholen. David Patteet: Het M-decreet werkt gewoon niet. En de leerling is er het slachtoffer van. Te weinig tijd en plaats om dit hier uit de doeken te doen.

*Raf Feys: Stop a.u.b. met het verdoezelen van de echte problemen! *Evy Buelens: Debat? salespraat! *Vera Vandersteen: Stop dit debat. Raf Feys: Typisch Klasse: debat zonder klasse. Klasse= enkel stem van overheid! Doe eens een bevraging bij de leerkrachten! *Sofie Baert: Wat met leerlingen die een klein duwtje nodig hebben om alles goed te kunnen volgen? Zij krijgen nu niet voldoende aandacht meer! Marjolein Magnus: Het evenwicht in de zorg is inderdaad zoek. Kinderen met extra zorg vallen uit de boot door de zware zorggevallen. Zo jammer, want het gaat ten koste van veel andere kinderen die beter geholpen kunnen worden. *Jeroen Reumers: Ik krijg vaak het gevoel dat ik als onderwijzer meer 'zorg' dan 'onderwijs' biedt.

*Sofie Baert: Waarom moeten we wachten tot een kind volledig crasht voor we mogen doorverwijzen naar het b.o.? Recht op het gewoon onderwijs is in sommige gevallen een plicht geworden. *Raf Feys: Kunnen kleuters nu na het kleuter rechtstreeks naar basisaanbod? Nee, ze moeten blijkbaar nog steeds eerst wegkwijnen in het gewoon onderwijs? Crevits draait steeds rond de pot over die kwestie.

*Cindy Vande Weghe: Onze ervaring is: CLB heeft op zijn eentje alle beslissingsrecht, ongeacht wat wij, school, autismebegeleiding en kinderpsychiater ... al 3 jaar zeggen. We hadden niet te kiezen, het is en wordt 'gewoon onderwijs' volgend schooljaar (1ste middelbaar). Antwoord CLB : "dat moet van minister Crevits". En mocht het volgend schooljaar dan echt niet lukken na een paar maanden, hebben we zelfs geen plan B .

*Anneke Bosman repliceert: “Ik weet het. Hier kregen wij -morgen exact 1jaar geleden- tijdens een eerste gesprek met de school en CLB meteen te horen dat GON geen optie was voor mijn zoon die in maart de diagnose kreeg van ASS maar al sinds september zat te verkommeren in de klas. Wij hebben dan maar naar de minister gemaild en alle volksvertegenwoordigers. Uiteindelijk is een klacht bij het centrum voor gelijke kansen de oplossing geweest. Maar we hebben er wel bijna 3 maand dag en nacht mee bezig geweest.

*Cindy Vande Weghe: Tja, ze hebben ons gezegd dat als het niet lukt, hij dan ‘op een wachtlijst komt’ tot hij ergens anders aso kan volgen, maar dat kan eender waar zijn dan. En mocht hij dan naar een type 9-school ‘mogen’, dan zit die toch al vol tegen dan, want daar zijn ook wachtlijsten. Dus moet hij dan sowieso blijven sukkelen tot het einde van het schooljaar.

*Joris Van Beckhoven: Ik heb een klas met 13 leerlingen en in totaal 25 stoornissen. Ik krijg ZERO begeleiding of ondersteuning. 3 v.d. 13 krijgen 1 uur … per week GON, da's alles. Waar blijven al die extra begeleiders? Waar blijft al die expertise? Waar blijven die honderden begeleiders die vorig jaar werden getraind? Waar blijft alles wat ons werd beloofd inzake alles wat nodig is om dit op te vangen? StiCorDi doen we al tientallen jaren. Maar ik herhaal: 25 hulpnoden in een klas van 13 lln: hoe kun je realistisch verwachten dat ík dat kan? Dank je, beste allen die mijn tussenkomst steunden. Ik stelde dezelfde vraag in februari vorig jaar ook al in een debat in De Zevende Dag. Ik blijf dezelfde vraag via alle mogelijke kanalen herhalen, maar tot nu toe heb ik, en hebben mijn collega's op mijn school en overal te lande, er nog niks van gezien. We moeten, moeten echt blijven schreeuwen om ondersteuning, want vanzelf komt die er duidelijk nooit.

*Joke Van Haeren: Na 18 jaar les geven in het b.o. ben ik fier op de sterkte van mijn school, op wat mijn collega's dagelijks presteren met de kinderen. Ik ben overtuigd van de sterktes van het buitengewone onderwijs. Ik merk ook dat massa's collega's nu schrik hebben om hun job, die ze zo graag doen, op termijn te verliezen. Ik zie ook dat men in het gewone onderwijs met toch zeer grote klassen en kleuterklassen vaak niet meer weet waar eerst te beginnen. Differentiëren naar boven toe, naar onder toe, eindtermen halen, nog enkele leerlingen met aangepast curriculum, als je pech hebt nog enkelen met een gedragsprobleem er bij, enz. In een groep van 30 tot 32 is dit een huzarenstukje. Petje af voor alle collega's in onderwijs die het beste uit hun leerlingen proberen te halen. Maar naast de bergen papierwerk zich ook nog in alle mogelijke bochten moeten wringen om de kinderen te kunnen geven wat ze verdienen.

*Sandra Van Heffen: Het buitengewoon onderwijs wordt ontwricht. Voorbeeld van een Buo lager: van 190 kinderen 5 jaar geleden naar 113 leerlingen nu. En een aantal personeelsleden weten voor de grote vakantie niet of ze nog werk hebben omdat de uren GON uiteindelijk pas op 1 oktober verdeeld worden. (NvdR: Deze afslanking zal zich ook nog minstens de volgende 5 jaar verder zetten.) *Huybrechts Wendy: Waarom zien mensen bewust niet in dat de leerlingen vaak het dubbel aan kansen krijgen in het buitengewoon onderwijs? Gratis logo, kiné, ergo, ... Kleine groepjes, extra aandacht, weinig verdeelde aandacht.

*Robbie Courtens: Jaren werkt men in het Buitengewoon onderwijs keihard om het TABOE rond buitengewoon onderwijs weg te werken... bedankt M-decreet, alle werk voor niets.

*Melissa Van de Velde: Als school moet je aantonen dat de noden van een bepaalde leerling 'disproportioneel' zijn voor jouw school vooraleer ze kunnen starten in het buitengewoon onderwijs. Maar wat is dit? Wanneer zijn maatregelen disproportioneel? Hoeveel kan een leerkracht aan met zoveel kinderen (met elk hun noden) in een klas? * Vera Vandersteen: een adhdkind,een dyslexiekind, een hoogbegaafd kind ,een dyscalculiekind......en dan nog heel wat andere kinderen in 1 klas en dit voor 1 leerkracht? *

*Christa Bonny Ik heb al jaaaren kinderen met een laag IQ in mijn 5de leerjaar... dus al jaren BO in het gewoon onderwijs. Of nu eindelijk deze leerlingen effectief doorsturen naar het BO?*Inge Vander Mas-sen: Werk zelf in onderwijs en echt heel diep ontgoocheld in heel het systeem. *Huybrechts Wendy: Ik denk dat de GO!-scholen al heel ver stonden op vlak van zorg voor kinderen met noden, maar kinderen met echt wel zeer beperkte mogelijkheden in een klas met nu al reeds een gevarieerd publiek is zeer zwaar. Waar is dan het welbevinden en de draagkracht van de oh zo enthousiaste en creatieve hardwerkende leerkracht?

*Raf Feys: De twee ‘experts’ in de studio pakken uit met goedkope clichés over differentiatie, doorbreken jaarklas, 2 leerkrachten voor klas …en dit zou dan volgens hen bijna alle problemen oplossen. *Alain Himpe: Sinds wanneer is er ruimte en zijn er lestijden in het gewoon onderwijs om 2 leerkrachten in 1 klas van 20 leerlingen te plaatsen? *Melissa Van de Velde: met 2 voor de klas? Alsof elke school die middelen heeft! *Raf Feys: M-decreet-begeleider in studio ziet het al te simplistich. Hij vindt dat er niet per se speciale maatregelen en zorg voor inclusie-leerlingen nodig zijn. Het is volgen hem heel simpel: individuele maatregelen die normaal voor zorgkinderen voorzien zijn, niet individueel toepassen op inclusie-leerlingen, maar voor alle leerlingen tegelijk gebruiken! Wat kraamt die M-decreet-begeleider toch uit! Hij pleit ook voor totaal ander onderwijs als wondermiddel.*Annelies Vaneechoutte: Differentiatie klinkt mooi. Maar als leraar 'onzeker' voor de klas staan, elke dag iets moeten doen wat je nog nooit hebt gedaan, is stresserend. Stevenen we niet af op nog meer burnouts?

*Sandra Van Heffen: De mensen in de pre-waarborg van uit het b.o. zijn vaak niet de mensen met de meeste ervaring, maar mensen die boventallig werden of tijdelijk waren. Daar zouden net de sterkste mensen uit het BuO moeten staan! * Raf Feys: Waarborgregeling is niet echt effectief, maar kan ook niet effectief zijn. Personeelslid uit b.o. moet zich verplaatsen naar meerdere scholen en kan vaak niet begeleiden vanuit zijn specialiteit als logopedist, kinesist, orthopedagoog ... Enkel leerkrachten begeleiden haalt ook al te weinig uit. *Veerle Konings: En wat met leerkrachten buitengewoon onderwijs die expert zijn in één bepaald type. Die worden ook verwacht expertise te geven voor andere type-problemen. *Sofie Baert: met alle respect, maar expertise vanuit het BO vraagt toch enkele jaren ervaring! *Ergotherapeute Liesbeth De Backer: Voor een kind met een 'stoornis' zijn de sticordi-maatregelingen niet voldoende, individuele begeleiding op verschillende gebieden is noodzakelijk.

*Sandra Van Heffen: Geef de inclusie-leerlingen de paramedische uren mee die nu verdwijnen in het Buo, zo kunnen scholen deze uren gebruiken om para's in te schakelen. (Nu moeten de ouders een beroep doen op externen en er zelf financieel voor opdraaien.) *Sofie Baert: Waarom hebben de mensen van het CLB alleenrecht om te beslissen over een overstap of niet? Zij kennen de kinderen het minste en moeten ook niet met de kinderen werken!

*Evelien de Waele (CLB-adviseur): CLB wordt inderdaad vaak met de vinger gewezen. Wij proberen ons werk zo goed mogelijk te doen, maar de richtlijnen zijn niet altijd even duidelijk. We probeerden inderdaad de nieuwe regelgeving strikt te volgen, en plots hoeft het dan toch niet zo strikt. Hoe vinden wij onze weg hierin? Op deze manier is het erg moeilijk om professioneel over te komen,vooral door de voortdurende wijzigingen... Communicatie rond deze wijzigingen verloopt daarenboven ook niet zo vlot. (NvdR: CLB’s kregen b.v. tegenstrijdige berichten over vraag of kinderen rechtstreeks naar basisaanbod kunnen of eerst in het gewoon onderwijs moeten wegkwijnen.)

*Sofie Lenaerts Ik heb moeten ijveren, strijden en smeken om mijn dochter dan toch naar een type 4 met type 2 ondersteuning te kunnen brengen, want die CLB-adviseur wou ineens alleen nog type 4, terwijl mijn dochter motorisch niet vooruit zal gaan, enkel mentaal is er nu nood aan vooruitgang. *Barbara Drieghe: Ik hoor CLB-medewerkers ook zeggen: 'Geen GON meer voor kinderen met een IQ boven 60.' De communicatie met CLB's blijft vaak stroef lopen. Niet iedereen zit op dezelfde golflengte!

*Veerle Konings: Als CLB's geen GON (kunnen) uitschrijven voor kinderen met een zorgbehoefte, dan krijgen we als GONbegeleider ook geen uren om het kind en dus ook de school te ondersteunen, of het nu kind- of teamgerichte ondersteuning is. Hoe krijgen we dan onze expertise in de scholen die het nodig hebben?

*Johan De Kimpe: Minder leerlingen in het buitengewoon onderwijs betekent effectief een besparing, want zo een leerling kost de overheid 3x meer dan in het gewoon onderwijs – en ook meer werkingstoelagen. (Zo spaarde minister vorig schooljaar 1 miljoen euro uit.)

*Sofie Baert: Leerkrachten doen al enorme wonderen in een klas! Maar moeten we verwachten dat het octopussen worden! Ze komen toch wel handen te kort! Brussel weet te weinig hoe het er echt aan toe gaat in de klas!!*Sandra Van Heffen (als reactie op stelling dat men GON-systeem zal herwerken): onze kinderen hebben geen tijd om een jaar geduld te hebben terwijl jullie uitzoeken hoe het GONverhaal herschreven kan worden *Delila Denivelle: Bij ons wel mooie verhalen, maar vooral ook leerkrachten die uitgeput geraken en afstevenen op een burn-out. Leerkrachten die zelf aangeven dat ze het werken aan dit tempo geen 5 jaar volhouden? Waarom inzetten op leerkrachtenbegeleiding als de noden van de kinderen individueel zijn en de juf maar 2 handen heeft?

*Marjan Putman: Wanneer krijgen we mensen om ons te ondersteunen in klas? *Magali Monnart: op onze school is al aanwezig zoco/psycholoog, leerkracht/logo, 2x leerkracht Bao+ BuBao, directie+ Banaba zorgverbreding (6/10 leerkrachten met 2de diploma!) en toch lopen we vast omdat we soms gewoonweg handen tekort komen. 33% van onze leerlingen in het lager hebben leerachterstand en 90% zijn AN. *Lief Nauwelaerts Een serieuze vraag: hoeveel uren is nu voorzien extra binnen de school (zorgcoördinator)? Pak voor een gemiddelde basisschool van een 13-tal klasjes?? (Weinig!)

*Suzy Damman: HGW is decretaal bepaald voor het buitengewoon onderwijs, maar ik vermoed dat dit ook de manier van werken zal moeten worden in het gewoon onderwijs, zeker voor de "zorgkinderen". Hiervoor zijn middelen nodig, met name mankracht en expertise en ervaring. Waar blijven ze? Ze zijn hoogdringend nodig want de leerlingen en leerkrachten die nu dreigen te verdrinken hebben geen tijd meer!

*Veerle Konings: Worden wij als GON--begeleiders ook bijgeschoold om andere invulling van onze job te doen? Jammer dat we pas op 1 oktober weten hoeveel uren begeleiding we mogen/kunnen aanbieden. Onze beste gonbegeleiders hebben dan helaas al lang geen uren meer en zien zich gedwongen om ander werk te zoeken, wegens sterke daling uren in type 4. Als CLB's geen GON (kunnen) uitschrijven voor kinderen met een zorgbehoefte, dan krijgen we als gonbegeleider ook geen uren om het kind en dus ook de school te ondersteunen, of het nu kind- of teamgerichte ondersteuning is. Hoe krijgen we dan onze expertise in de scholen die het nodig hebben? (Inclusieleerlingen hebben geen recht op gratis logopedie e.d. op school. De ouders moeten veelal een beroep doen op externe instanties en daarvoor ook betalen.) *Iris De Rocker: Er zijn vaak te weinig (financiële) middelen om elke leerkracht te ondersteunen, terwijl die vraag er wel is. Waarom ook geen (of meer) vaste plaatsen voor logopedisten in het onderwijs? Ik ben zelf logopedist en werk zielsgraag met kinderen met extra noden.

*Raf Feys: Waarom enkel een Klasse-debat met twee voorstanders in de studio die alle problemen verdoezelen. Enkel goednieuwsshow van twee propagandisten van het M-decreet! Kritiek wordt weggemoffeld. *Kirsten Thoen: Dit is inderdaad geen echt debat. Machteld Van Impe: Magertjes, zonde van mijn tijd... *Sofie Baert: jammer dat hier te weinig ingegaan wordt op de bezorgdheden van het werkveld! Kom a.u.b eens meer in de klassen! *Vera Vandersteen: Blablabla..... Inderdaad dit was geen debat. Laat mensen aan het woord die echt betrokken zijn. *Johan De Kimpe: De goednieuwsshow die we hier live kunnen volgen, lijkt niet echt helemaal te kloppen met alle pijnpunten die hier in een razend tempo op de website volgen. *Sandra Van Heffen: Zien jullie nu niet in dat jullie niet kunnen blijven doen alsof alles o.k. is, als je deze reacties leest?