|
Leuvense Rector Torfs organiseert verzet tegen dure & nefaste visitatiecommissies van NVAO & verzet van Onderwijskrant
1. Verzet van Leuvense rector Torfs
In een interview in Knack (11 juni) formuleert de Leuvense rector Rik Torfs felle kritiek op de accreditatie(commissies) van de NVAO. Ze kosten volgens hem niet enkel te veel tijd en geld, maar tasten vooral ook de kwaliteit en identiteit van de oplei...dingen aan. Visitaties dringen niet door naar de kern van de zaak, ze kijken uitsluitend naar externe zaken.
Vanuit Onderwijskrant zijn we best tevreden met de kritiek van Torfs en met het feit dat hij van plan is om het verzet tegen de accreditatie-visitaties te organiseren. Het verwondert ons enkel maar dat het zolang geduurd heeft alvorens verantwoordelijken in verzet gaan tegen het accreditatiesysteem. Met Onderwijskrant hebben we van meet af aan zon systeem betwist en opgeroepen tot massaal verzet. Torfs bevestigt de kritiek die we al vele jaren formuleren. Rik Torfs is alvast van plan om samen met een Utrechtse rector Bert van der Zwaan verzet te organiseren tegen dure en nefaste visitatiecommissies van NVAO. We raden Torfs aan om hier ook de vele opleidingen hoger van de Associatie Leuven bij te betrekken. Zijn kritiek op de accreditatie in het universitair onderwijs, geldt o.i. minstens evenzeer voor het hoger onderwijs.
We citeren even enkele belangrijke passages uit het interview met Torfs.
De geviseerde faculteit moet de visitatie uitgebreid voorbereiden en een zelfevaluatierapport opstellen voor de commissie. Het is een bijzonder bureaucratische klus, zegt rector Torfs. Je loopt bovendien het risico dat het officiële rapport oplevert die niet erg aansluiten bij wat er op de academische vloer gebeurt. Het grootste probleem is dat die visitatoren vaak andere wetenschapsparadigmas hanteren, dan wij.
Visitaties zijn formalistisch en dringen niet door tot de kern van de zaken. Ze kijken uitsluitend nar externe en meetbare parameters.
Daarom ervaren veel docenten die toetsing als een vervreemding, meer dan als een wezenlijke feedback die de opleiding naar een hoger niveau tilt.
Commentaar van RF: De accreditatie valt niet enkel duur en tijdrovend uit, maar tast inderdaad ook de kwaliteit en identiteit van de opleidingen aan. Mijn eigen (ex-)lerarenopleiding kreeg telkens (2x dus) een Nederlander als voorzitter. De eerste keer was de man in kwestie een sympathisant van de anti-autoritaire Eigen-Wijs-scholen en de tweede keer was de vrouw-voorzitster een propagandiste van het constructivistisch( kantelend') leren' en van het werkplekleren (Raf Feys).
Torfs: Aan dit alles hangt ook een fikse factuur vast. Voor de visitatie van de kleine faculteit kerkelijk recht (met 60 studenten), kostte het de universiteit samen ruim 65.000 euro.
Dit jaar zijn vijf bezoeken gepland met een prijskaartje van 231.806 euro. Maar dit is slechts de helft van het verhaal. Alle je er onze kosten nog eens bijrekent, verdubbelen de bedragen.
Torfs vermeldt ook met een kwinkslag dat de visitaties nogal eens worden uitgevoerd door gepensioneerde Nederlandse professoren die hier graag komen tafelen. Torfs vermeldt niet dat er ook Vlaamse (al dan niet gepensioneerde) professoren en docenten bij betrokken zijn die ook graag de royale accreditatievergoeding opstrijken.
2. Onderwijskrant over accreditatie & niveaudaling in hoger onderwijs
In Onderwijskrant nr. 160 (januari 2012) formuleerden we eens te meer kritiek op de accreditatie. We vonden dat de accreditatie niet enkel in Nederland, maar ook in Vlaanderen tot een niveaudaling leidde. Enkele citaten. In verband met de nieuwe accreditatie-doorlichtingen in het hoger onderwijs klaagden we vanaf 2005 in Onderwijskrant en elders aan dat de doorlichters weinig of geen aandacht besteedden aan de productcontrole, aan de leerresultaten en aan het niveau van de studenten en van de opleidingen. We betreurden ook dat de NVAO en de doorlichters/visitators vooral procesgerichte criteria hanteerden die ontleend waren aan een competentiegerichte en constructivistische onderwijsvisie - die mede verantwoordelijk is voor de niveaudaling in het hoger onderwijs in Nederland en Vlaanderen.
Op 30 november 2011 sprak NVAO-voorzitter Karl Dittrich zich plots heel kritisch uit over de niveaudaling in het Nederlands hoger onderwijs en over de nefaste invloed van de competentiegerichte aanpak in het bijzonder ('Kwaliteit vraagt om kwaliteitscultuur', toespraak ter gelegenheid van Nationaal Hoger Onderwijs Congres, Rotterdam 30 november 2011). De malaise en niveaudaling in het hoger onderwijs zijn volgens Dittrich vooral ook een gevolg van de invoering van competentiegericht onderwijs, gecombineerd met al te grote verwachtingen rond de zelfstandigheid van studenten; de visie op de docent als coach i.p.v. inhoudsdeskundige en docent en de onderwaardering van kennis.. We zijn het eens met Dittrich, maar betreuren dat precies zijn accreditatie-organisatie die competentie-gerichte procescriteria bij de visitatie heeft opgelegd.
In het Nederlands hoger onderwijs vond de competentie-gerichte aanpak vroeger ingang dan in Vlaanderen en de invloed van Nederland op de accreditatie-beoordelingscriteria was vrij groot is. Het is ook vaak zo dat in Vlaanderen een Nederlandse visitator - met een vaak andere visie op degelijk hoger onderwijs als voorzitter fungeert binnen de visitatiecommissies. In mijn eigen (ex-)opleiding was dit overigens telkens (al 2x) het geval. Bij accreditatie-doorlichtingen op Vlaamse lerarenopleidingen hoger onderwijs stelden we zelfs vast dat er vaak geen enkele visitator over enige ervaringsdeskundigheid binnen de lerarenopleiding beschikte. Het verwondert ons ten zeerste dat die opleidingen dit lijdzaam hebben ondergaan.
Niet enkel in Nederland, maar ook in Vlaanderen kregen lerarenopleidingen die barnumreclame maakten met hun doorgeschoten competentiegerichte aanpak en met quasi schrappen van het lesgeven bij de eerste accreditatieronde veelal de hoogste accreditatie-score. Opleidingen die minder de competentiegerichte toer opgingen en beter de leerprestaties bewaakten, werden door de doorlichters veelal aangespoord meer competentiegericht te werken. De accreditatie-doorlichting en de overheid die bij de hervorming van het hoger onderwijs en bij de accreditatie de competentiegerichte aanpak oplegden, zijn dus in sterke mate verantwoordelijk voor de niveaudaling in het hoger onderwijs. Gelukkig waren er in Vlaanderen heel wat docenten die lippendienst bewezen aan de opgelegde aanpak. In het Zelfevaluatierapport dat aan de doorlichters werd voorgelegd, probeerde men dat wel zoveel mogelijk te verdoezelen. De accreditatie-komedie viert hoogtij! Het is hoog tijd voor een massaal protest.
|
