Het afwaarderen van
kinderen in het Passend Onderwijs (Sven Snijer in trouw, 10 februari 2014)
De keerzijde van het
Passend Onderwijs:
(Toegepast op Vlaanderen: type 8-leerlingen zullen geen
passend onderwijs meer vinden= ofwel te hoog niveau van gewoon onderwijs, ofwel
te laag niveau van basisaanbod)
De-medicaliseren, normaliseren en ontzorgen zijn de
toverwoorden van het kabinet bij de Transitie. Het verdwijnen van het Speciaal
Basis Onderwijs (één niveau onder het reguliere onderwijs) is een onderdeel van
deze nieuwe filosofie. Want kinderen op het SBO hoeven zich niet meer anders te
voelen. Ze mogen nu gewoon meedoen met normale kinderen en dat ingewikkelde
gedoe met die labeltjes moet maar eens afgelopen zijn. Wat een verfrissende
kijk op een ingewikkeld probleem! Of toch niet?
Een weg omhoog, een
weg naar beneden
Als je een tussensegment wegbezuinigd (het SBO, Speciaal
BasisOnderwijs type 8), dan zijn er twee richtingen voor plaatsing van deze
kinderen, waarvan er één naar boven voert en één naar beneden. De nadruk wordt
bij het plan voor Passend Onderwijs gelegd op de weg omhoog, het
verwachtingsvolle normaliseren waar de overheid zo hoog over opgeeft.
Het normaliseren dat door veel ouders van een speciaal kind
als stigmatiserend wordt ervaren, omdat het een bagatellisering is van de
problematiek die veel van deze kinderen hebben en een miskenning van de goede
zorg die ouders (en onderwijzers) het kind geven dat wel degelijk anders is,
maar niets minder waard. Het is die weg naar beneden die mijn interesse heeft
bij de blije plannen van het kabinet, omdat je nooit hoort spreken over wat de
gevolgen zijn voor kinderen die het SBO net redden en die de overstap naar het
reguliere onderwijs niet zullen kunnen maken. Gaan die ook juichend een trapje
omláág?
Testen en inschalen
De toegankelijkheid van het onderwijs wordt helemaal niet
vergroot voor kinderen die anders zijn, als we bijvoorbeeld kijken naar de
toegenomen eisen van de overheid richting scholen om kinderen te testen op hun
vaardigheden. Want dit betekent voor veel kinderen waarvan de
sociaal-emotionele ontwikkeling wat achterloopt op hun cognitieve vaardigheden,
dat ze minder goed testbaar zijn en op grond van de testuitslagen
afgeserveerd kunnen worden naar lager onderwijsniveau. Terwijl wanneer ze iets
meer de tijd zouden hebben gehad voor hun sociaal-emotionele ontwikkeling, een
jaartje later misschien wel goed hadden gescoord. Juist bij deze kinderen is
niet altijd duidelijk wat hun echte leerniveau is (vanwege autisme, etc) en er
druk op zetten door prestatieleren maakt het niet beter, omdat dit de
werkelijke oorzaak niet serieus neemt. Moet zon kind dan maar naar een school
voor zeer moeilijk lerende kinderen (ZMLK)? Dat zou een degradatie inhouden
waar het kind helemaal niet bij gebaat is.
Er zijn genoeg ouders die het al vervelend vinden dat hun
kind naar Speciaal Basis Onderwijs moet, laat staan dat het door de
onmogelijkheid van plaatsing op een reguliere school zou worden teruggestuurd
naar een ZMLK.
Maar het staat natuurlijk heel mooi omschreven in de
voorlichting over het Passend Onderwijs, alsof het allemaal één grote
verbetering gaat worden:
Scholen krijgen de plicht om ervoor te zorgen dat een kind
dat niet op hun school kan worden geplaatst, elders een passende plek
vindt Om deze zogeheten zorgplicht waar
te kunnen maken, moeten schoolbesturen gaan samenwerken in een regionaal
netwerk: basisscholen gaan samenwerken met cluster 3 en 4,
Passend Onderwijs?
Wat hier eigenlijk te lezen valt is dat reguliere
basisscholen die kinderen uit het SBO krijgen die ze niet kunnen plaatsen,
mogen dumpen op cluster 3 en 4-scholen. En dit is automatisch passend, omdat
wanneer ze het normale niveau niet aankunnen (omdat het tussensegment SBO ons type
8 - waar ze eigenlijk thuis horen is weggehaald), in het nieuwe stelsel een
school met lager niveau het enige is wat voor ze overblijft. Deze kinderen moeten dus onder hun niveau
gaan functioneren, terwijl andere SBO-ers op hun tenen mogen gaan lopen op het
regulier basisonderwijs en hun autisme -of ADHD-knopje maar even moeten
uitschakelen als ze naar een klas gaan met dertig leerlingen.
Goedkoper?
Het meest lachwekkende aan deze operatie, die voor een groot
deel natuurlijk door bezuinigingen is ingegeven, is dat het SBO-onderwijs
helemaal niet zoveel duurder is dan het reguliere onderwijs, terwijl het
Speciaal Onderwijs (cluster 3 en 4) wel twee maal zoveel kost per leerling als
het SBO! Met andere woorden, de gepromoveerde kinderen worden niet veel
goedkoper, maar de gedegradeerde kinderen worden wel twee maal duurder. Knap
rekenwerk. Voor SBO-onderwijs kunnen kinderen dicht bij huis terecht en voor
speciaal onderwijs moeten ze vaak ver reizen, wat weer kosten geeft voor
busjesvervoer, etc.
Tweedeling in het
onderwijs
In plaats van het normaliseren van kinderen die een beetje
anders zijn, creëert het kabinet juist een hardere scheidslijn tussen kinderen
die normaal zijn (of zich zo moeten gedragen) en de kinderen die niet normaal
zijn. Met het weghalen van het SBO (=ons type 8) is bovendien de mogelijkheid
weggenomen voor ZMLK-kinderen om door te groeien naar SBO-niveau, zodat hun
emancipatie alleen maar wordt bemoeilijkt. Een noodzakelijke tussenschakel
wegnemen die voor de broodnodige geleidelijkheid zorgt bij het opschalen en
afschalen van de onderwijsgraad voor kinderen bij wie het leren niet vanzelf
gaat, zorgt voor een tweedeling van wel of niet goed genoeg.
Onze dochter was een half jaar terug moeilijk te testen,
omdat ze het belang van een test niet inzag. Ze deed daarom een jaartje over
zodat ze meer de tijd kreeg voor het ontwikkelen van de cognitieve
vaardigheden, nadat ze sociaal-emotioneel eerst flinke vooruitgang had geboekt.
Haar leervermogen ging opeens enorm vooruit en komende test-resultaten kunnen
wij met gerust hart tegemoet zien. Dit is de school waar ze thuis hoort.
Regulier onderwijs is te hoog gegrepen, maar een niveau lager zou haar geestelijk beschadigen,
want mijn kind is niet gedragsgestoord en ook niet dom. Nu al staan er klassen
leeg op de SBO van ons kind, omdat er geen indicaties meer worden afgegeven
voor SBO-onderwijs. Een trieste ontwikkeling waardoor veel kinderen straks
tussen de wal en het schip zullen vallen.
http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/3591461/2014/02/06/Uit-alles-blijkt-dat-scholen-niet-weten-wat-ze-te-wachten-staat.dhtml
mmm
|