En dan... is er de tweede chemo. Ze kijkt er naar uit, of liever, niet, maar toch. Je weet wel... Hoe sneller het achter de rug is, hoe beter. Deze keer, gaat ze niet alleen op een kamer. Een beetje verwonderd merkt ze, dat ze in een kamer voor drie personen terecht komt. Eén man zit al vastgeankerd aan z'n medicatie-cocktail. Er wordt gegroet en een plaats ingenomen. Een gesprek komt ongedwongen langzaam op gang, ook met de mede-sukkelaar die zich er nog bij voegt. Kanker en vooral chemotherapie is hier het belangrijkste onderwerp van gesprek. Hoe kan het anders? De ene klaagt, de andere probeert er een lachwekkende toets aan te geven. Leuk, hoe mensen zo verschillend kunnen zijn en toch hetzelfde. Vooral de anderen praten. Af en toe, geeft ze een detail aan, of stelt ze een vraag. Ondertussen gaat de tijd voorbij. Wanneer de andere twee weg zijn, komen al snel weer anderen in de plaats. Chemofactory. Nou... chocolatefactory klinkt heus veel beter, hoewel ze nu absoluut niet naar chocolade snakt. Het smaakt niet, zie je...
Lichte vorm bloedarmoede, maar er moet nog niet ingegrepen worden. Zowel witte als rode bloedlichaampjes zitten in het nauw, zo blijkt. Eigenlijk had ze dit wel verwacht, toen ze de uitleg over die chemo kreeg in den beginne. Als kind had ze daar ook al problemen mee. Als volwassene is ze't niet ontgroeit. Obstructie. Tandvleesontsteking. 't Hoort er allemaal b(l)ij. Maar 't is niet onoverkoombaar. De best of the best tandpasta en een superzachte tandenborstel, plus overheerlijke zelfgemaakte mondspoeling, zo straf, dat er een extra smaakje mag bijgevoegd worden tegen het kotsgevoel. Dit allemaal om een beter mens te worden.
Wel... dat gaat nogal vonken geven als dit allemaal achter de rug zal zijn...
Het is zeker. Voorlopig zal ze niet meer met de handen in het haar zitten. Wie weet, door toedoen van de ijskap, schol het geen haar. Eén ding staat vast, heur haar is weg. Het viel uit. Niet in trossen, zoals in de film. Eerder in grote getale. Natuurlijk, als het in de film zou gaan zoals haar realiteit, zou de film veel te langdradig worden, dat spreekt voor zich. Daar ze echt geen zin had om overal in huis haar terug te vinden, besloot ze zelf de hand te leggen aan het harige probleem. Hij, hielp haar, gaf haar de nodige moed én zelfvertrouwen, tijdens het knippen, ontdoen. Geen kale plekken, niks van dat. Zij is meer het type: alles of niks. Trouwens, zelf ondernemen is een stuk fijner dan moeten ondergaan.
Er werd de nodige moed verzameld vooraleer in de spiegel te kijken, maar het had beslist erger gekund. Ze bestudeerde haar gezicht, hoofd, vormen. Min of meer als een criticus, een schilder of tekenaar dat zou doen. In een vorig leven heeft ze nog tekenschool gevolgd, ze kan dus 'kijken'. Het valt mee, besluit ze. Beschadigd en kaal, maar het valt wel mee. Er zijn echt veel ergere dingen dan dit. Punt andere lijn.
En dan... is er nog de catheterpoort. Die werd vakkundig geplaatst. Een dagje out, door de verdoving. Wat last, want, oké, er werd wel degelijk gesneden, maar ook dit valt wel mee. De kleinkindjes oppakken gaat even niet. Da's niet erg, zij kruipen lekker zelf op haar schoot, als ze er behoefte aan hebben. Een heerlijke knuffel, staand of gehurkt is even zalig. Een familiesamenzijn zorgt voor een aangename afwisseling. Long time no see gedoe is altijd leuk. Veel om over te praten en toch niet veel te zeggen, maar toch geen zinloze conversaties.
's Avonds is ze afgepeigerd. Niet enkel de drukte, maar ook het snikhete weer zal daar wel z'n bijdrage geleverd hebben. Niettegenstaande blijft ze zomerfan vanop de voorste bank. Laat ze schijnen die zon, zolang het kan. Morgen zal ze met manlief naar Jazz Middelheim gaan. Ze heeft er zin in, hoewel het rustig aan zal moeten. Maar ook dàt is lang niet erg.
Ze geraakt er niet uit, is ze nou lui of moe? Haar beste deelgenoot in het leven, is altijd wel met iets bezig. Het mooie weer staat toe dat hij het bakstenen terras kan voegen met cement. Ocharme zijn rug... Ze zet zich bij hem, slaat hem gade. Ze lijkt wel toezicht te houden. Grappend maant ze hem wat aan, maar algauw vindt ze het genoeg geweest. Maar 't is wel leuk zo, onbenullige dingen tegen mekaar te zeggen terwijl hij in de weer is. Met het terras groeit het genot van de tuin, de zomer, het buiten zijn en toch thuis. Ze kochten al enkele planten en een vijgenboom. Die gaan op het terras komen te staan. Ze wilde een kruidentuintje, maar voorlopig hebben ze de gekochte kruidenpotjes in hun blauwe kamer, boven geïnstalleerd. Ze staan te prijken tussen de meer tropische planten en geuren heerlijk. De blauwe kamer wordt zo de GroenenHoek gedoopt. Schommelstoel staat er ook. Het is er heerlijk vertoeven, ook al is het maar een plaatske van pakweg 8m2, zo klein. Het kijkt uit naar de tuinen in de buurt en regelmatig gaat ze'r zitten. Ze komt er echt wel tot rust... 't doet goed als een mens moe is...
Ze gaat op bezoek bij zoon en gezin. De kleintjes vertellen enthousiast over allerhande belangrijke kinderzaken zoals, hun speelgoed en wat ze de afgelopen week zoal deden. Ze gingen immers naar een pretpark. Het is een haast koninklijke ontvangst. De allerkleinste die het voorlopig nog bij enkele woordjes houdt laat zich beslist ook gelden. Hij komt z'n auto'tjes tonen en een stratenmatje, waar hij met z'n grotere broertje samen auto's doorstuurt. Met zo'n drie rakkertjes heb je geen tijd om ziek of moe te zijn. Je vergeet het gewoon. Naderhand... wanneer alles weer stil is, valt het haar dan plots op, hoe moe ze wel is. Maar met de bus is het bijna drie kwartier rijden. Tijd genoeg om uit te rusten op weg naar huis dus.
Ze verwerkt het barslechte nieuws dat haar zoon vertelde. Een zeer triest sterfgeval in de familie van zijn goeie vriend, maakt emoties los. Het dwingt haar nog maar eens te filosoferen over het leven en de dood. Twee onafscheidelijken. Het ene kan niet zonder het andere. Maar altijd vinden we de dood onrechtvaardig. Vooral als het om een geliefde gaat. In dit geval zeker. Sterven na een bevalling met keizersnede. Hun eerste kindje. Hoe wrang kan de natuur zijn? Tenminste als er geen medische fout in het spel is. Maar dan nog hé... Eens dood, altijd dood. Haar vriend, haar dochtertje, haar ouders, haar broers... zijn haar voor altijd fysiek kwijt. Nee, dit is heus veel... véél te vroeg om een moeder, een vrouw, een dochter en zus te moeten missen. Ze denkt terug aan nog niet lang geleden. Haar neef werd begraven, de strijd tegen kanker verloren, zoals men pleegt te zeggen. Dit op de dag dat zij werd geopereerd aan 'haar' kanker. Ze zag in het ziekenhuis vrouwen die er erger aan toe waren dan haar. En dan was er die vrouw in de chemo. Al dertien jaar komt ze wekelijks naar het ziekenhuis. De eerste jaren moest ze driemaal in een week komen. Vechten om te leven. De kwaliteit van dat leven op een laag niveau, maar toch dapper blijven vechten. Hoe moedig!
Elke dag gaat het beter. Terug een normaal mens, kan ze het gewoonweg houden op driemaal eten. Die tussendoortjes om de maag zoet te houden, hoeven niet meer. Oké, die maag speelt nog wel op, maar het is draaglijk. Vermoeidheid blijft echter nog wel een obstakel, maar ach, daar dient rusten voor. En daarvoor... heeft ze de tijd. Ze neemt zich voor, eigenlijk is ze niet ziek. Ze is onder de voet van de medicatie die ze krijgt om niet ernstig ziek te worden. Rekening houdend met de uitwerking van die medicatie, kan ze heel wat. Ze probeert dus huishoudelijke karweitjes. Wassen en plassen is niet moeilijk, dat wordt gedaan door de machine. Strijken is al wat anders. Dat wordt verdeeld, want de hele santenboetik in ene keer is te vermoeiend. Tja... ze moet ook geen olympische medaille halen. Er mag gerust een deel blijven liggen voor de volgende dag en de dag erna enz... Zwaardere karweien worden niet gedaan. Er wordt overwogen om een poetshulp aan te vragen. Nog even afwachten...
Het mooie weer van de voorbije dagen zorgt natuurlijk ook wel voor een positieve boost. Nu ze zich beter voelt, besluit ze om te proberen naar een voorstelling te gaan kijken. Cinderella wordt uitgevoerd door een urban gezelschap en ze trekken er heen. De tribune is volledig bezet. De zomersfeer overheerst terecht. Na de voorstelling maken ze samen nog een korte wandeling. Goedgevoel! Samen met manlief worden er winkels afgelopen, want de veranderingen aan het huis worden voor zover mogelijk verder gezet. Daarvoor moeten inlichtingen gewonnen en materiaal aangeschaft worden. Beslissingen moeten worden genomen, en, de zinnen worden verzet. Jongste telg en -dochter komen op bezoek om hun huwelijksfoto's te laten zien. Ook weer leuk! Ze kunnen heerlijk samen in de tuin genieten van het zomerweer. Kortom, alles gaat zoals het hoort. O, ja, en ze gaan 's avonds naar de stad, genieten van een prachtige zonsopgang... van op het MAS. Dan, een picknick op de scheldeoever, kijkend naar de verlichte stad. Romantiek! Kanker...
De laatste nachten zijn niet zoals het hoort. Maar veel beter dan enkele dagen geleden. Goed zo! Vandaag ontwaakt ze zelfs met een energiegevoel van jewelste. Gisteren had ze een redelijk zware dag. Een nieuwe koelkast werd geleverd. De oude moest worden geledigd en de keuken was een chaos. Van chaos krijgt ze de wiebelen, wat daarom niet wil zeggen dat haar huisje steeds piekfijn in orde is. Er mag, beter nog, er moet ook geleefd worden, nietwaar... maar de inhoud van een ijskast uitstallen waar je maar plaats vindt, geeft een chaotisch beeld. De diepvriesproducten deed ze in een koelbox. Dit alles had haar teveel energie gevraagd. Maar ze moest nog effe volhouden. Tussendoor was ze ook nog naar de bakker gesneld. Snellen is momenteel een lichamelijk loom tempo, maar in haar hoofd zich afjagen. Men had haar immers verwittigd dat als de leveraar haar zou bellen dat ie er aan komt, ze niet veel tijd meer zou hebben tot hij arriveert. Ze dacht, dat die -ironie is meestal misplaatst- nou net zou bellen, wanneer ze zou staan aanschuiven bij de bakker en ze niet tijdig meer thuis zou geraken. Niets van dit alles, gelukkig maar, was waar. Maar het afjagen had haar meer energie gekost dan haar lief was. Ze was nog niet lang thuis toen men verwittigde er binnen 10 minuutjes aan te komen. Pas toen ledigde ze de diepvries. Ach, dat was niet zoveel hoor. En, wanneer eindelijk die nieuwe koelkast er stond, kon ze het echt niet laten nog één en ander in orde te brengen, want de chaos 'ver'stoorde haar mentaal evenwicht. En tja... ook dàt zit tussen de oren hé...
Naderhand plofte ze neer en toen, voelde ze haar maag opspelen. Wat leert ze hieruit? Hou je hoofd bezig dan voel je je lichaam minder. Simpel toch. Haar zus zou binnen een uurtje komen. Dus had ze tijd om effe te relaxen. Wat lezen staat gelijk aan even verdwijnen in een andere wereld. Superleuke time out! Het bezoek van haar zus deed haar zo goed. Praten over... tja, natuurlijk ook dàtte, maar zeker ook over andere dingen. Samen iets eten, want ze kan nu toch min of meer terug op normale basis eten. Dat wil zeggen; met normale tussentijden. Ze voelt de maag wel, maar ze kan het onderdrukken zonder medicatie of eten. En dan kwam zoonlief met de kinderen langs. Zeer gezellig, want ze had de twee oudsten gemist. Al bijna twee weken niet gezien. Die schatjes zijn de beste therapie die een mens zich kan inbeelden. Zalig gewoon. Hoewel Mieke haar wat argwanend aankijkt. Wat is dat toch met haar moeke hé...? Die is de laatste tijd altijd maar ziek. Ze zou graag komen logeren, maar dat is momenteel niet veroorloofd. Het zou te zwaar zijn. Moeilijk uit te leggen aan een zesjarige, als je niet alles wil vertellen. Een tijdje terug vroeg het kleintje steeds maar dingen over doodgaan. Gaat iedereen dood? Maar dat wil zeggen dat ook jij zal doodgaan. Wenen. Ik wil niet dat jij dood gaat. enz... Dat was nog voor de kankerhistorie, het had helemaal niks met moeke's actualiteit te maken. Dus wat deed moeke...? Ze verzekerde haar kleindochterke dat het nog wel een hele tijd zou duren en dat ze flink groenten en fruit zou eten en niet teveel snoepen, zodat ze nog lang zou leven om samen pret te maken. Dan vertel je toch geen twee maanden later dat je een ziekte hebt die lang kan duren. Nee, wat haar betreft, spaart ze liever die kinderhartjes. Leef het moment, kinderen!!!
Al dat bezoek was zeer prettig, maar enorm afmattend. Weer rusten geblazen dus, wanneer iedereen terug weg was. Omdat ze eerder al dat eten door haar handen had laten glijden, wist ze terug wat ze allemaal in huis had. Ze had immers al een hele tijd keukenvrij geleefd. Ze maakte het avondeten klaar. Kwartels met veel groenten. Manlief stond versteld, want had plots wat tijd vrij die hij nuttig kon besteden aan het verder werken aan dat terras. Zalig, samen aan tafel zitten en de maaltijd uit te zitten. Warme voeding te eten, buiten soep dan. Niet veel, maar sapperdeboere, wie klaagt daar over? Ze weet niet of het smaakt, zij proeft zo goed als niks, maar het doet goed. En hij... krijgt er gedorie ook appeteit van. Hij heeft de afgelopen dagen ook maar snel wat in de mond gestoken, want hij was er ook niet bij met z'n hoofd en had geen zin om alleen aan tafel te zitten terwijl zij daar lag misselijk te zijn. Dat, tesamen, zorgt ervoor dat er terug wat plannen worden gesmeed. Zullen we toch naar Cinderella gaan kijken? Zomer van Antwerpen? Rustig aan, maar heerlijk genieten van een zonnestraaltje, een lach, wat muziek, een voorstelling...
Vandaag wordt ze wakker met een supergevoel, ook al was de nacht niet bijzonder goed. Ze heeft zin om er in te vliegen, maar al snel weet ze wel beter. Ze vliegt nog laag, maar ze voelt zich stralend. Opgewekt begint ze haar dagje denkend: nu zit ik dus in de slechte-weerstand-periode. ...en ze kijkt naar haar krul in de spiegel en denkt: hoelang nog?
Stoer? Nee, daar heeft ze helemaal geen behoefte aan. Integendeel. Ze voelt zich minnetjes. Zo kleintjes, dat het wel lijkt of ze sinds haar dappere uitlatingen zoals "Ksta er voor en kmoet er door" zodanig is gekrompen dat haar schoenen nu vijf maten te groot lijken. Rare vergelijking misschien, maar 't geeft wel haar gevoelens weer. Wat heeft ze de boel onderschat. Nu... Nu ondervindt ze waarom men tijdens die pre-operatieve onderzoeken zo 'n medeleven liet blijken. Zij, die na de operatie moeilijkheden had zich erbij neer te leggen dat ze kanker had. Por dios, wat is ze ziek van de chemo. Moet dat echt? Vraagt ze zich kleintjes af... Ze is nog wel eens zodanig onder de voet geweest door medicatie. Toen ging ze naar de dokter en hij paste die toen zonder aarzelen aan. Nu, niks van dat. Nu is het de patiënt die zich moet aanpassen. Medication rules! Chemo is baas in haar lichaam. Ze zoekt samen met haar man een manier om zich optimaal te voelen. Optimaal is gelijk aan, zo redelijk mogelijk. Miserabel sluipt de dag voorbij. De ene dag is duidelijk de andere niet. Maar 't is nog vroeg. Ze heeft nog geen ervaring. Toch vraagt ze zich af waarom de dokters voor aanvang met de chemo vragen aan een patiënt of die wil blijven werken of niet. Oké, zijzelf mag niet omwille de weerstandsvermindering. Een te grote kans om infecties op te lopen. Maar een patiënt weet toch op voorhand niet hoe ziek die zal worden van de chemo. Of... Is zij... zo'n onnozel naïef wicht?
Wat is ze blij dat haar man deze week vrij had genomen. Hoewel, oorspronkelijk met de bedoeling om in huis te werken, staat hij er steeds voor haar. Hij is haar beste medicijn, zeker weten. Zoon en -dochter komen ook nog twee dagen helpen het terras aanleggen. Een hele klus die niet geklaard raakt in enkele dagen, maar het vlot wel lekker. En zij, geraakt amper uit de zetel. Ook al valt het weer en vooral de temperatuur lekker zomers mee, zij nestelt zich onder een deken. Ze forceert zich naar de kine. Man gaat mee. Wandelingetje. Die oefeningen vallen goed mee. De kinesist is erg tevreden. Nou, zij ook!
Wat is een mens toch een raar wezen. Nog nooit heeft ze in zo weinig tijd zo dikwijls aan eten gedacht. Het lijkt wel een obsessie. Net omdat niks haar smaakt lijkt ze zin te krijgen in alternatiefjes die ze anders niet makkelijk eet. Toch, eens ze denkt aan het verorberen, wordt ze al snel zo misselijk als een steenpuist. Jakkessssssss!!! Bweikessssssss!!! Wat zorgt eten voor een strijd. Mag niet. Ze moet eten, weet ze. Maar niettegenstaande gaat er zowat elke dag een kilootje af. Dus, besluit ze over te gaan naar een zwaarder offensief. Te beginnen met een pakje zouten chips. En... Het smaakt! Het duurt effe, maar ze krijgt het pakje geledigd. En naderhand voelt ze zich eindelijk een momentje goed.
The Olympics zijn bezig, en zij heeft net haar eigen gouden medaille gehaald...
Ze besloot om er eind aan te maken... Leest niet aangenaam, maar dat heet afreageren. Een beetje galgenhumor en wat schrijven moeten haar een beter gevoel geven, wat vanuit haar standpunt maar normaal is. Het eind waarover ze 't heeft gaat over het misselijkheidsgevoel. Gisteren was het immers haar eerste keer.
...Chemotherapie... Praten erover is één ding. Ondergaan echter is wat anders. Niettegenstaande is een verwittigd mens er twee waard. Als zij haar verwittigingen optelt, moet ze'r veel meer waard zijn. Maar eigenlijk is ze geen botten waard. Hoewel nou net het niet kunnen slapen voor een prachtige babbel met haar grote liefde heeft gezorgd. Manlief kon ook de slaap niet vatten en ze praatten luchtig over ernstige dingen. Dat doet goed. Even, deed het gesprek haar de misselijkheid vergeten. Maar een mens kan niet de hele nacht doorpraten. Of, nou ja, misschien kan dat wel, maar ze waren beiden moe. Maar ze kon gewoon niet plat liggen. Zitten was de boodschap. Zitten of... Of braken of neiging tot braken op z'n minst. Da's allemaal goed en wel als er uiteindelijk ook wel degelijk een eind aan komt. Niet dus...
De maag blijft enorm opspelen. Ze heeft geen Motilium in huis, moet wachten tot morgen hiermee. Maar ze heeft helemaal geen zin om ook maar iets door te slikken. Miezerig geeft ze toe aan Big Boss Stumach en maakt ze een lindethee. Ze zet zich in haar superzetel, half rechtop. Manlief houdt haar nog een hele tijd gezelschap. SuperMan is hij! Maar na verloop van tijd geeft ze hem de raad toch maar naar bed te gaan. Zij blijft in haar zetel. Na lang helpt de thee haar toch wat en vat ze twee uurtjes slaap. ZZZzzzzzzzzz...
En dan... dan... Ondergaat ze weer hetzelfde. Na een tijd zet ze nog wat thee. Maar veel haalt het niet uit. Nu spelen darmen ook mee op. Bwahhh... Ze heeft wel meer last van de spijsvertering, maar enkel in deze mate als ze echt ziek is. Ziek??? Is ze dat dan toch? Gisteren, tijdens haar verblijf op de afdeling oncologie, kwamen haar zus en schoonzus nog effe langs. Er werd prettig gestoord geconverseerd. Zo van: Maar gij ziet er goed uit verdorie. 'Zijt ge wel ziek? Gohhhh... Carottentrekker. Wat gij toch allemaal doet om wat aandacht te krijgen... enz.'. Er werd gelachen met de ijskap die heus niet prettig is om enkele uren op het hoofd te houden. Jaja... Koud dat dat is. En, zwaar dat dat weegt op het hoofd. Knalrood asjeblieft. Wanneer ze de kap eindelijk mocht afzetten, bleek een deel van het haar er in vast gevroren. Toegegeven, dat ze tijdens het dragen van die muts effe zei, dat 't misschien toch beter was gewoonweg kaal te worden, zodat ze die muts volgende keer niet meer zou moeten torsen. Heus, ze is toch zooooooo dapper... Enfin, al gauw dacht ze weer aan vroeger, wanneer moeder haar lange haren kamde. Telkens weer klaagde ze dat mama haar pijn deed, misschien weende ze wel. Zichzelve kennende, zou dat best kunnen. Zo gedetailleerd herinnert ze 't zich nu ook weer niet. Maar ze weet nog heel goed dat moeder dan prompt min of meer droogjes antwoordde dat 'wie mooi wil zijn moet afzien'. Jahaa, die goeie ouwe tijd!
Ondertussen is het 8u des morgens en voelt ze zich als een ouwe vod, nog enkel goed voor de vuilnisbak. Hoewel, het bloggen van op de cadeau gekregen i-pad, omdat ze nu geen draai kan vinden aan de computer, haar zinnen wat heeft verzet. De misselijkheid is er nog wel, maar in mindere mate. Ze kan natuurlijk niet de hele dag blijven typen. Maar straks is er leven genoeg in huis. Man, zoon en lieve -dochter gaan werken aan het terras. Jongste kindje zal erbij zijn en zij beloofde op het kleintje te letten terwijl de anderen in de weer zullen zijn. Afleingsmanoeuver...
Ze wilde echt niet te lang wachten. Zoals studenten plegen te doen met studiewerk, wachten tot op 't nippertje, of er te laat aan beginnen. Nee, zo zit ze niet ineen. Ze wil voorzien waar mogelijk en dus, zoeft ze sites af waar ze één en ander kan terug vinden over hoofdbedekking. Nou, niqabs ziet ze niet zitten, die zaten er ook tussen (...) Ook voor een pruik opteert ze niet. Ze heeft al teveel pruiken met dames onder zien rondwaren in de stad. Vooral lelijke. Hier speelt dus de negatieve ervaring een belangrijke rol. Nee dus, dàt gaat niet door. Ze vindt sites met toffe mutsen, maar niet bepaald prijsvriendelijk én, de sites die haar aanstaan zijn uit Nederland. Wanneer manlief thuis komt van z'n werk, vertelt ze hem er over. Hij vat de koe bij de horens en stelt voor om nu stante pede samen de stad in te trekken om eens rond te kijken. En och, waarom ook niet? Hij heeft gelijk, 't zijn nu soldes, en wie weet wat ligt er te wachten om op haar hoofd gezet te worden, dat ze de moeite waard vindt. Hoewel het tramrijden haar nu niet zo uitnodigt, gaan ze toch maar met het openbaar vervoer en dat valt gelukkig mee. Eigenlijk rijdt een tram zachtjes door de sporen, terwijl met de auto over kasseien veel minder aangenaam is door het hotsen.
Vinden ze toch wel drie, ja 'd r i e' petten, ja 'p e t t e n' naar hun zin. Hij moedigt haar aan want vindt haar er best aardig mee en zij... nou, voelt zich er ook wel prettig mee. Kopen dus, die boel. Ook niet goedkoop, maar dan toch maar de helft goedkoper dan normaal, profiteren ze van de soldenprijs. Onderweg naar huis, zet ze alvast een pet op. Kwestie van gewenning. Het moet allemaal niet beginnen met een kletskop hé. Ze kan de pet lekker laag over het hoofd trekken en toch staat ze nog goed. Wanneer ze willen afstappen van de tram trekt er plots iemand aan haar haarlok, die ene krul, die onder haar pet uitsteekt en over haar gezicht hangt. Een persoon die haar kent, maar niet de situatie, trok aan de lok bij wijze van groet. Die lok wil ze eventueel sparen om vast te naaien op een lint om onder die pet te dragen. 't Proberen waard. Lukt het niet, heeft ze op z'n minst geprobeerd. Maar... bedenkt ze nu. het is echt niet de bedoeling dat mensen er aan zullen trekken. Zo gaat die krul natuurlijk lossen van het lint. Niet leuk, noch voor haar en wellicht nog minder voor diegene die de lok dan in de hand zal houden. Hopelijk gebeurt het niet, denkt ze toch een beetje angstig.
Wanneer ze op straat, of tram ofzo is, ontwijkt ze liever kennissen of collega's... Niet iedereen weet het. Of, men weet een klein beetje. Men stelt dan vragen. Op zich niet erg, maar liever niet wanneer anderen het gesprek mee kunnen volgen. De tram is daar een uitmuntend voorbeeld voor. 'Men' mag het weten, daar gaat het niet om. Maar 't hoeft daarom nog geen allemansnieuws te worden. Nee... liever niet.
Ondertussen wordt er genoten van allerhande. De Zomer van Antwerpen stelt Royale de Luxe voor met hun Rue de Chûte, een heerlijke voorstelling. Daarheen gaat ze met man, zoon en -dochter. In de regen, ja, 't is een openluchtvoorstelling, maar ach, er zijn ergere dingen. Dan is er nog een wandeling in Leuven met Sol Lewitt in museum M. Wauwwwwww... zeer de moeite. Het late verjaardagsfeest van de tweeling -dochter en zus, waar het supergezellig is. Een uitstap naar Gent. Hoewel, erg druk, want Gentse Feesten, lukt het aardig het koppenlopen te vermijden. Wanneer manlief uit werken is, krijgt ze telefoon van zoon. Hij stelt haar voor haar op te halen voor een dagje lekker thuis bij hem. Ook dàt, slaat ze niet af.
Druk druk druk dat ze't heeft. Eens thuis gekomen ploft ze gezond moe neer om te genieten van boeken die klaar liggen om verteerd te worden. Soms... lijkt ze op vakantie... voorlopig...
Eindelijk... weet ze waar ze aan toe is. Na zinnen verzetten met hulp van de familie, hoorde ze -eindelijk dus- wat en hoe het verder zal gaan.
Vriendin kwam haar nog bezoeken. Had een knap boek bij. Ze is beginnen lezen en geniet van de schrijfstijl en het verhaal. Ze had onlangs nog de film gezien. Toevallig. Maar ze houdt ervan boek en film te vergelijken. Meestal wint het boek. De film had ook een goed gevoel nagelaten, dus afwachten maar. Ze zal toch naar de oogarts moeten, want ze slaagt er niet meer in lang te lezen. Het wordt zo'n lettersoep dan. Veel te vermoeiend op den duur. Het uitstel moet worden omgezet in aangepaste brilglazen wil ze, de tijd die ze nog moet uit-thrapiëen zo aangenaam mogelijk doorbrengen.
Dan was er nog het feest bij haar oudste zoon. Bbq met regenweer. Heeft beslist ook z'n charme. Beide zonen stonden als goedmoedige broers mekaar bij aan het vuur, dat af en toe onderdak behoefde vanwege de regenbuien, die soms toch wel wat heftig waren. Dat op zich is al zalig om te zien natuurlijk. Zij kwamen altijd al goed overeen. Het maakt een ouder gelukkig, kinderen die samen één kunnen zijn. Ondertussen werd zij binnen onderhouden door de kleinkinderen. Ze hadden allemaal cadeau'tjes gekregen, want zijn alle drie jarig in de zomermaanden. Ze genoten enorm van hun nieuwe aanwinst. Schoondochterke had een taart gemaakt, die een taartententoonstelling waard is. Rapunsel opgesloten in haar toren. Nou... en ze was nog lekker ook! Manlief speelde mikado met één van de kleintjes, wat voor aangename lachsaldo's zorgde. Enfin, de zinnen werden echt wel verzet. En... het deed haar goed. Es niet aan kanker denken verlicht en maakt dat ze zich vrijer voelt. Altijd diezelfde dingen die door haar hoofd gaan, worden vermoeiend...
Vanmorgen vertelde ze haar man dat ze telkens weer het gevoel krijgt, zoals vroeger, toen ze een examen moest gaan afleggen. Herinner je je dat nog? De verbale examens brachten voor haar de meeste stress, omdat ze direct moest antwoorden. Bij een schriftelijke proef was ze ook best zenuwachtig, maar daar had ze de tijd om na te denken of het antwoord eventjes te laten rusten alvorens het op te schrijven. Telkens had ze dan zo'n misselijk makend gevoel. Wel, dàt had ze nu telkens ze weer zo'n stap moest zetten. Toen ze naar de dokter ging om het 'slechte' nieuws te horen. Toen ze de resum onderzoeken onderging en niet wist wat men juist zou doen tot ze het kon vragen aan de juiste persoon. Maar nu dan... weet ze waar ze nog door moet. 't Wordt haar slagzin, wetende dat hoe meer de tijd vordert, hoe minder ze hem (haar slagzin) zal moeten gebruiken. Ze staat er voor en ze moet er door! Twee chemokuren van elk vier beurten. Dan volgt een bestralingskuur en daarna zal ze nog 8 jaar pillekes moeten slikken. Ze is dus nog even zoet. De chemokuren zijn het zwaarst. Ze kreeg alles op papier, met afgesproken data en alles inbegrepen, wat de chemokuren betreft. Misselijkheid, braken, haaruitval, huidproblemen en extra nagelverzorging zullen deel uitmaken van het geheel. Maar als ze dàt door is, is het ergste voorbij. En... tataaa... de chemotherapie werd zodaning gecalculeerd dat de reis naar NY zal kunnen doorgaan, op voorwaarde dat ze zich er goed genoeg voor voelt.
Ze was niet op alles voorbereid. Maar zolang slecht nieuws met leuk of goed nieuws kan gepaard gaan, is het makkelijker te verteren. Ook, moet een katheter worden ingepland, daarvoor zal ze naar het daghospitaal moeten. Dat zal niet meer lukken voor de eerste chemokuur, omdat die tijdig moet worden gestart om naar NY te kunnen tijdens de beste periode tussen twee kuren in. Deze medicatie zal via de arm worden ingespoten. Dat heeft ze er voor over.
Dubbelzinnig nieuws op haar verjaardag. Misschien is het wel mooi zo. Eigenlijk luidt hier de boodschap: 'Verzorg je goed en je wordt gezond oud'.
Oké, oké... chemo dan maar. Keuze heeft ze niet. Ze is verstandig genoeg om te weten dat ze maar best de dokter z'n advies kan volgen. Dat gaat ze dus doen, met een volmondig ja! Verwerkt is de boel. Aan de telefoon tegen haar telgen, spreekt ze zichzelf moed in. Als reactie stelt de oudste voor om de volgende dag es naar 't stad te gaan. Er wordt getwijfeld, want ze kan echt niet ver stappen. Ze is bang dat iemand tegen haar zal lopen. En elke stap die ze zet geeft een klein schokje dat pijnlijk is aan de wonden. Zoonlief verzekert haar dat ze geen lastpost is. Gaat het niet, dan keren ze gewoon toch weer naar huis. Hij haalt haar op met de auto, parkeert op z'n werk, centrum stad, ondergronds en zijn dan al dicht bij de winkels. Hij wil namelijk gaan kijken of er voor hem wat interessants te vinden is in de solden. Hij heeft kleren nodig.
Ze staat tijdig klaar. En het valt allemaal goed mee. Oké, ver stappen gaat niet, maar in de winkel kan ze rusten terwijl hij de tijd neemt om te passen. Het is een goede manier om haar zinnen te verzetten. Daar had ze nooit aan gedacht. Want de stad en de daarbij horende drukte trekken haar nu absoluut niet aan. Wanneer het drukker wordt, gaat ze zodanig stappen dat de linkerkant beschermt is door haar zoon. Schrik dat er iemand tegen haar zou botsen. Ze zou het wellicht uitschreeuwen van pijn, kan ze zich voorstellen. Maar zover komt het gelukkig niet. Na twee uurtjes brengt hij haar weer naar huis, eten ze samen wat soep en een aardappelslaatje dat nog in de koelkast stond. Ze is bekaf.
Leuk, zo'n geestelijke ontspanning, want dat is redelijk moeilijk. Haar hoofd leeg maken doet goed en ze voelt zich dus echt wel best wanneer haar man thuis komt van het werk. Niettegenstaande is ze toch ook wel wat zenuwachtig voor wat morgen zal komen. Gaat het pijn doen? Die draadjes verwijderen? Wat gaat ze te horen krijgen ivm de chemotherapie?
En... de volgende dag, valt het allemaal goed mee. De pleisters zijn verwijderd voor ze iets kan zeggen. De dokter windt er geen doekjes om. Snel maar vaardig zonder haar pijn te doen verwijdert hij het verband en de draadjes zijn ook verdomd snel foetsie. Wat de chemo betreft, geeft hij geen uitleg. Vanaf nu, valt ze niet meer onder zijn hoede, maar onder de hoede van de oncoloog. Ze moet een afspraak maken, hij geeft haar het nr. Na de therapie, moet ze weer naar hem komen. Hoe lang alles zal duren, wil, kan hij niet zeggen.
Zij, de dokters willen niks verkeerd zeggen en daarom gaat het stap voor stap. Ze hebben gelijk natuurlijk. Als dingen anders verlopen dan je zou willen, heb je je verkeerd gefocust en is de tegenslag moeilijker te verwerken. Stap voor stap is beter. Het was zowiezo een agressieve kanker, laat de dokter weten. Therapie is niet leuk, maar is een must.
Vooruit dan maar... Gelukkig heeft ze nog wat om naar uit te kijken de komende dagen. Ze kan immers pas binnen vier dagen naar de raadpleging bij oncologie. En da's nu nog ver weg!
Dit lijkt haar allemaal zo onecht. Droomt ze ? Zweven tussen droom en realiteit... 't Is allemaal zo onwezenlijk. Maar, gedachten kunnen worden verzet want de jongste telg met z'n vrouwke kwamen op bezoek. Ze voelt zich fantastisch echt hoor. Tot het bezoek weer weg is, dan is ze bekaf. Dan pas voelt ze't, hoewel ze niks anders deden dan rustig praten. Altijd maar daarover, op zichzelf ook vermoeiend natuurlijk. Maar haar naasten hebben het recht om alles te weten, waarmee bedoeld wordt, op al hun vragen horen antwoorden te komen. Het zijn praktische vragen, daarop kan men antwoorden en, liefst zo positief mogelijk. Laat hen zich geen zorgen maken, het hoeft nergens voor. Geen gedramatiseer daarvan wordt niemand beter. En gelukkig heb je dat met jeugd. Die plannen reizen, of 'iets' in hun toekomst. Het werk, hun privé plannen worden gesmeed bij het jonge paar. De conversatie gaat na een tijdje die kant op en dat lucht haar op. De nachten worden stilaan lastiger.
Het ziekenhuisbed was veel confortabeler, want de bodem kon verzet worden. Helemaal plat liggen is erg vermoeiend en daarom slaapt ze niet goed. De juiste houding vinden, gaat nog, maar de hele nacht volhouden lukt niet. Maar ook daaraan zal een einde komen. Wellicht al snel, wanneer de draadjes worden uitgehaald. Nog wat geduld, de oefeningen blijven doen en voldoende rusten. Ze bekeek zichzelf in de spiegel en zag opgedroogd bloed op het verband. Ze had vers verband meegekregen vanuit het hospitaal, maar kan het zelf niet verzorgen. De perfecte persoon daarvoor is haar lieve schoondochter. Zij is handig en niet bang. Ze kan het ook allemaal goed aanzien, wondes enz. Het geknipt persoontje dus, waarvoor manlief heel erg opgelucht is, want hij ziet het verzorgen niet zitten. En zo toont het 'zwakke' geslacht zich dapperder dan (knipoogje).
Halfweg tussen operatie en draadjes knippen, zit ze nu. Da's dus het perfecte moment om de boel te verversen indien nodig. Schoondochter komt langs met gezinnetje. Terwijl zoontje zich bekommerd om de kindjes, en met hen naar het speelplein trekt, verzorgt L de patiënt. Ze doet dat echt wel goed. Pleisters zitten over mekaar, het is eigenlijk een janboel. De huid danig geïrriteerd, het voelt zelfs wat aan als een brandwonde, waar de pleister zat. De huid is wat losgekomen door de pleisters. Ook dat wordt goed verzorgt. De sneetjes waar de tubes voor de drainage zaten zijn gedicht en de dikke prop onder haar arm hoeft dus niet meer. Nou, ééntje is nog niet helemaal toe, maar het ziet er alleszins goed uit. Geen proppen meer, da's al heel wat. Het lucht op. samen bekijken ze de snijwonde onder de arm. De wonde is mooi. Er loopt een lange streep onder haar oksel door in de richting van haar arm, dus niet dwars, zoals ze had gedacht. De tweede snee, zal ze pas donderdag zien. Dat verband zit nog goed, dus daar blijven ze maar liever af. Raar, haar binnenkant bovenzijde arm is zowat gevoelloos Dat zal wel normaal zijn. Een reactie op het snij- en knipwerk dat vorige week geleverd is, vermoed ze.
Gisteren, zondag, vroeg haar beste vriend man dus, of ze geen zin had een autowandelingetje te maken. Er waren al enkele buien gevallen, maar 't was rond de middag en het regende niet. Ver wandelen gaat echt nog niet, maar ze vond het een goed idee. Buiten komen, al is het met de wagen, verfrist je hoofd. Zo gezegd, zo gedaan dus. Vooruit met die geit enfin, die citroën. Toen dacht ze aan 'De Abdij' in Hemiksem. Daar zijn ze samen nog maar één keertje geweest. Misschien zou het er wel rustig zijn om een kleine wandeling te maken. Gaat het niet goed, kunnen ze altijd terug naar de auto keren. De zon brak door. Er was geen kat, noch mens aanwezig. Zoveel mooi, zacht groen. Onkruid met hopen, maar vooral een lust voor het oog. Veldbloemen, distels, en vooral lindebomen met nog wat bloesem, roken geweldig. De lucht verried de zomer. Helderblauw met her en der wat wolken verspreid. Het gebouw, de abdij, die sinds hun laatste bezoek gerenoveerd is voor het grootste deel. Het zijn nu service-flats. Nou, de Hemiksemse oudjes zullen best tevreden zijn (als ze niet aan borstkanker lijden, denkt ze sarcastisch ) Maar het fleurt haar erg op. Het doet goed. Je moet het maar kunnen als echtgenoot de perfecte voorstellen doen en uitvoeren. Ook al gaat het maar om een wandelingetje. Zij, weet het wel. Ze onderschat de kracht van de natuur niet. Ze is steevast van plan om wanneer ze wat sterker is, en langere wandelingen kan maken, veel in de natuur te gaan wandelen.
Ondertussen had ze contact met haar dokter. En, wat ze verwachtte zal zijn Niet alle uistlagen zijn bekend, maar al wel voldoende om te weten dat ze chemotherapie zal moeten volgen. Het nu, koudweg schrijven is één ding. Het moet toch wel weer door de molen gemaald worden. De dokter zei al wel in het korte telefoongesprek, dat het even moeilijk zal worden.
'Goed nieuws' zei de dokter met een glimlach, toen hij weer aan haar bed stond. Die drainage is goed verlopen, je mag naar huis vandaag. Bijzonder tevreden, groette ze hem. Afspraken werden gemaakt. Volgende week mag ze bellen om te weten hoe het verder moet. Later op de week zal ze langs de dokter gaan om draadvrij gemaakt te worden. Smile... Eens thuis, worden de bubbels boven gehaald. Leuk idee van manlief, vandaag mag er best geklonken worden. Hoewel één glaasje meer dan genoeg is, genieten ze volop van het weer samenzijn.
Die draadjes trekken en prikken, dus hoe sneller ook die er uit zijn, hoe liever. Nog een weekje geduld en vooral oefeningen doen. De kinesiste wist haar knap te motiveren voor die oefeningen. Als je je arm te lang stil houdt, krijg je een frozen shoulder. Meer moest de lieve dame niet zeggen. Prompt schoot de stimulans om goed beter best te doen, als een pijl omhoog onder haar lieve hersenpan. No way... geen schouderoperatie meer, nooit meer in haar leven, dacht ze. Dus was de uiterst wijze kinesiste al erg blij, toen ze opmerkte dat de oefeningen super werden uitgevoerd. Herhaling baart kunst, denkt ze nu. Telkens ze er aan denkt, draait ze met de arm, licht ze hem op, wringt ermee in zowat alle richtingen. De wonde legt de pijngrens vast. Maar ze vordert lang niet slecht.
Bezoek. Nog zoiets dat een mens opkrikt, hoewel rust ook niet te versmaden is. Oudste zoon belt eerst om te vragen of het niet te vermoeiend zal zijn als hij met z'n fantastisch gezinnetje zal passeren. 'Te vermoeiend???' vraagt ze zich luidop af. Natuurlijk niet. Die drie lieve schatten zal ze maar al te graag effe knuffelen. Een speelhoekje wordt klaar gestoomd in huis, zodat het voor de kleintjes duidelijk is wat wordt verwacht. Zoals ze dacht, loopt het gesmeerd. Na een zachte knuffel en de nodige vraagjes over ziek zijn en pijn, spelen de kleintjes rustig met het aanbod. Nu is het aan de ouders en grootouders om wat te praten. Vragen en antwoorden, geruststellingen, knuffels en schouderklopjes, het hoort er allemaal bij. Ze blijven niet lang. Ze respecteren de nodige rust. Maar zonder afspraakjes om samen te komen gaan ze niet buiten. Wéér iets leuks om naar uit te kijken. Volgende week bbq!!!
...verliep wonderwel, voor zover dat gaat met die opnames, natuurlijk. Je doet het niet voor je plezier. Niettegenstaande had ze best pret, wanneer ze zich bij de inschrijving geconfronteerd zag met mensen met valiezen en beauticases-toestanden. Ze kreeg hierbij echt het gevoel dat ze in één of ander luxe-hotel zou belanden aan een exotisch oord, waarom ook niet... het zo bekijken? Nou... een dagje later, wist ze ook weer, waarom je 't maar beter niet zo bekijkt.
Maar... vriendelijk en lief dat ze zijn in het st augustinus ziekenhuis. 't Mag niet, maar 't moet gezegd. Het medisch personeel is echt uitmuntend vriendelijk, zonder overdrijven. Je wordt niet betutteld, maar men heeft geduld, legt alles goed en duidelijk uit. Ze voelde zich hier al gauw op haar gemak, wat alleen maar voordelen heeft. De dame aan de info-balie, die heeft spijtig genoeg de cursus om te leren lachen misgelopen. Zo ook, de dame waar je je moet inschrijven. Maar dàt, begrijpt ze. Die tweede, zit in een kantoortje van twee vierkante meter opgesloten. Da's niet bevorderlijk voor het sociale welzijn. Gelukkig hoefde zij zelf niet lang in dat kleine kantoortje te wachten tot alle papieren voor de opname in orde waren. Ze zag het zelfs als een verlossing, wanneer ze na de paperassenwinkel, naar 'haar' kamer mocht.
Eerst onderging ze nog een sentinel-onderzoek. Weer werd er licht radiologische vloeistof in haar borst gespoten en moest ze onder een scanner. De volgende ochtend zou ze nog eens onder de scanner moeten. Dit is om na te gaan in hoeverre de klieren zijn aangetast. Ze vermoed, dat ze volgende nacht, vanzelf licht zal gaan uitstralen. Groen... en dan komen Marsmannekes, het gezwel als vanzelf bezweren en mag ze daarna weer naar huis. Precies of er was niks aan de hand.
Eens op haar kamer, geniet ze het gezelschap van een jongere vrouw, die een cyste aan de eiertakken had laten verwijderen. De kennismaking verliep aangenaam. Je kiest je buren niet, zegt men, maar het kan ook gewoonweg goed meevallen. Ze had vroeger al andere varkentjes te wassen gekregen met een hospitalisatie. Harten worden onder riemen gestoken. Gibberen met kleinigheidjes mag, in de mate dat het niet te pijnlijk is voor de vriendelijke buurvrouw-patiënt.
Om 17u kreeg ze te eten en dan zou het langer dan 24u duren alvorens weer iets tussen de kiezen te krijgen. Maar da's voor haar niet echt een probleem. Honger die eindig is, is makkelijk te overwinnen. Ze beseft dat ze in een bevoordeelde wereldpositie zit... of, ligt in haar geval.
De operatie op zich verloopt goed. Tijdens de voorbereiding wordt ze erg goed opgevangen. Elke vraag wordt beantwoord naar behoren. De dokter komt haar groeten, stelt haar nogmaals gerust. En... gerust is ze. Hij heeft, ooit, lang geleden, ook goed voor haar welzijn gezorgd toen ze een buitenbaarmoederlijke deed... Dàt, vergeet ze nooit.
Ze slaapt... merkt haar bezoek amper op. Maar ze weet dat hij er was. Ook dat is een enorme geruststelling. Ze reageerde niet, maar zag dat hij rustig was. Dat houdt haar ook rustig. Da's de kracht van een partner. De narcose werkt na. Zo weet ze niet meer welke dag het is. Maar dat interesseert haar ook niet. Ze heeft geen pijn. Hoewel men haar er op wijst dat ze pijnstillers mag vragen. En dan, komt de dokter alweer op bezoek. Alles verliep goed. Maar de klieren waren aangetast en moesten er dus ook uit.
Nou... al wat slecht is, moet weg hé. Niet bij blijven stilstaan. Weg ermee! Ze prijst zich bij de gelukkigen, ze had een borstsparende operatie, heet dat dan. Een put in de borst. Verminking? Hmmm... eerder genezing. Zus, vriendin, echtgenoot komen haar bezoeken. Het doet enorm goed. Er wordt gepraat maar niet gedramatiseerd en da's ook maar goed. Ze peppen haar op, zonder dat ze't beseffen. Later is ze bekaf, maar dan slaapt ze beter.
Ze heeft 't zitten. Niks aan te doen. Hoewel, er is net wél erg veel aan te doen. Vooral niet niksen. Stil staan is achteruitgang. Achteruitgang is niet bevorderlijk. Het houdt een mens niet kloek. Zij, wil vooral kloek blijven. De diagnose werd gesteld. Ze heeft borstkanker.
Ze had het knobbeltje al gevoeld. Een tijd afgewacht en dan toch maar besloten de boel te laten onderzoeken. Ze voelde dat er iets niet juist was. Ken je lichaam... of zoiets. Eerste onderzoek, een mammografie. Niet leuk, maar er zit niks anders op. Doen dus. Vooruit met die geit! Uitslag afgewacht. Hier gebeurde al een eerste misverstand. Men had haar gezegd -of ze had het zo begrepen- dat ze zou worden gecontacteerd en dat het enkele weekjes zou kunnen duren. Ze wachtte dus af. Eén week, twee weken, drie weken, een maand... Niks. Oké, dacht ze, geen nieuws is meestal goed nieuws in de medische sector. Het zal dan wel oké zijn hé. Maar ze kreeg last van een sinusitisontsteking. Ze moest naar de huisdokter, want het ging niet vanzelf over. Die, vroeg haar, of ze geen brief had ontvangen van de radioloog. Nee, dat had ze niet. Hij was wel gecontacteerd. In zijn briefwisseling werd gezegd dat zij hem, de huisdokter dus, zou contacteren. Zij zou een brief daarover krijgen. Maar, nee, verzekerde ze de dokter, ze had niks ontvangen. Oké. Ze was er nu toch, dus dan zou het wel in orde komen hé. De dokter wist haar te vertellen dat ze verder op onderzoek moest. Er zou een duidelijkere mammo én een echografie moeten worden genomen. Thuis gekomen, maakte ze direct een afspraak met de radioloog. Dat kon al een week later. Met die uitslag keerde ze dan weer naar de huisarts. Hmmmmm... een bedenkelijk gezicht. Wil je als patiënt echt iets weten, kijk dan naar de uitdrukking van je huisarts, wist ze. En die was niet goed. Maar hij kon zich vergissen. Hij wilde de opinie van de specialist. Er moest dus weer een afspraak gemaakt worden. Het moest snel gaan, zei de huisarts. Na twee weken kon ze terecht. Die specialist vond dat er verder moest onderzocht worden. Een true-cut, heet dat dan. Een soort biopsie. Niet aangenaam maar wel nodig. Deze keer maakte niet zij, maar de dokter zelf de afspraak, zodat het snel zou gaan. Geen lange wachtlijsten waren gepermitteerd. De uitslag van die true-cut zou enkele dagen op zich laten wachten.
Zij, had ervoor gezorgd een druk weekeinde te hebben, zodat ze niet teveel zou nadenken. Gedachten verzetten is goed. Familie is hiervoor aangewezen. Een familiereünie was gepland en zorgde voor een fijne namiddag. Een tuinfeest bij haar zus vulde ook nog een avondje. En verder was er werk genoeg in huis. En dan... eindelijk, de uitslag. Niet goed dus. Ze had al alles de revue laten passeren in haar hoofd. Ze was nuchter genoeg om te beseffen dat de wereld niet vergaat, maar dat het niet van een leien dakje zou gaan. Ze was op het werk toen ze het nieuws ontving dat ze dringend naar de specialist moest. De weinige collega's die in haar buurt waren toen ze 't nieuws kreeg steunden haar enorm. Erg lief hoor. Een collega bracht haar naar huis. Manlief ving haar mooi op. Ook hij had een heuse knauw gekregen. Het komt aan, zulk nieuws.
's Avonds belde ze haar zonen. Zij moesten het beslist uit de eerste hand te horen krijgen. Weer niet leuk. Ze ging er zo graag prat op dat ze haar zonen nooit verdriet zou aandoen. Nou... lachen deden ze niet echt. Damn.... Zo hoort het niet. Ze lag er wakker van, haast de hele nacht. Maar ze had er niet onderuit gekund, ze moest het hen vertellen hé. Ook erg veel gepraat met manneke. Hij is zoooo lief voor haar. Het is aangenaam te voelen, te weten dat je naasten er zijn voor je. Menslief wat maakt dat haar gelukkig, de beste mensen om haar heen. Later op de avond belt ze nog twee zussen en vraagt hen het nieuws aan de andere naasten door te geven. Zelf heeft ze er geen zin meer in. De volgende dag, stelt ze haar vriendin op de hoogte. Ook zij krijgt een kouwe douche. Ongewild hard. Hoe zeg je zoiets ...zacht? Maar ook hier krijgt ze de nodige positieve impulsen aangeboden. En zo blijft ze van mening, dat elk negatief gebeuren, ook iets positiefs heeft...
Heel erg lang, heeft hij er over gezwegen. Als kind was ik nieuwsgierig, zeker na de lessen geschiedenis, wanneer we 't er over hadden gehad. De tweede wereldoorlog. Waarom die trouwens met hoofdletters moet geschreven worden, weet ik niet. Een wereldgebeuren was het wel, en hij heeft vreselijk lang geduurd. Toch, hoofdletters gebruik ik liever met respect naar het gebeuren toe. Hier dus niet. Het respect blijft me voor deze gruwel echt wel achterwege. 'k Krijg het gevoel dat ik nazi's of neo-nazi's ophemel, als ik hoofdletters zou begruiken. Niet dus!
Ik stelde hem vragen, want ik wist dat hij in Duitsland in een kamp had gezeten. Ik weet niet welk. Hij was geen prater, dat is hij nooit geweest. Ik stelde hem dus vragen, maar blijkbaar teveel, want boos snoerde hij me de mond. Ik moest er over ophouden. En dat deed ik dan, teleurgesteld, maar wél met respect. Ik voelde het aan alsof hij geleden had, zonder woorden. Empathisch ben ik altijd wel geweest, vermoed ik. Of, ik verbeeldde me dat gevoel... enfin, punt is, dat ik het zo aanvoelde. Nooit ofte nimmer durfde ik er hem nog over aanspreken. Heel lang heb ik met hem een rare relatie gehad. Wanneer ik, praatvaak, met hem alleen in de kamer was, wist ik niet wat zeggen. Niettegenstaande konden we samen wel heerlijk grappen. Nu weet ik wel beter, grappen doen een mens dikwijls ontsnappen aan de werkelijkheid. Later, toen ik volwassen werd, ging het praten met vader veel makkelijker. Achteraf bekeken vermoed ik dat hij het niet zo had, met spraakwatervallen als ik, hardop zeggend wat maar beter gedacht kon worden... Maar dàt, kan ik hem niet kwalijk nemen, mensen hebben nu eenmaal een voorkeur of voelen zich beter met bepaalde persoonlijkheden, da's normaal. Maar ook toen we wél gemakkelijk konden converseren, heb ik nooit nog de moed gehad hem te vragen over die oorlogsperiode. Ook van moeder heb ik nooit gehoord in welk kamp hij heeft gezeten. Misschien vraag ik het haar nog wel, als ze goed is. Ze is ondertussen immers 82. Wanneer ze niet teveel medicatie heeft ingenomen, kan ze nog erg goed mee in conversaties...
Terug naar vader... Op een dag, toen ik op bezoek was, met m'n oudste zoon, bij m'n ouders, stelde ook hij vragen. Hij had er -net als ik toen- in school over geleerd. Hij had een vriend, z'n grootvader had de jongen een litteken laten zien van een kogel waardoor hij gewond was geweest tijdens de oorlog. Voor mannekes van 11jaar is dit enorm indrukwekkend. Die gastjes hebben de neiging om aan te nemen dat, wanneer je iets ergs hebt meegemaakt, je een held bent. Een litteken staat daarvoor symbool. 'k Weet niet meer hoe we er zijn op gekomen, maar mijn zoon had iets geraakt bij m'n vader. Grootvader heeft toen dingen verteld, die ik nooit geweten heb. Die hij vroeger niet gezegd kreeg, nu wel. Ondertussen was er natuurlijk de 50-jarige vrijheid gevierd geweest. Waarvan ik me herinner dat moeder vertelde dat, telkens er beelden en getuigenissen over de oorlog op het nieuws kwamen, vader nachtmerries had. Nou, niet telkens, maar toch regelmatig. Hij wilde dus liever niet meer naar die uitzendingen kijken, bedoeld om de jongere mensen hun ogen te openen voor de echte betekenis van 'oorlog'. Vroeger vertelden ze wel eens over die ene droom van vader. Ze hadden nog geen kinderen. Moeder had in haar slaap, haar arm over vader 's borst gelegd. Hij sliep ook, maar door de druk van haar arm, had hij gedroomd dat hij in het kamp was. Een Duits bewaker had hem gegrepen en hij zag kans om zich te weren en in die Duitser z'n arm te bijten. Moeder was wakker geschrokken van de pijn. Z'n tanden hadden een wonde gevormd in haar arm. Ze heeft het hem niet kwalijk genomen, maar voor mij was dit voldoende om te weten dat een oorlog niet voorbij is, na het laatste schot.
Nu vertelde m'n vader aan m'n zoon over z'n deportatie. Over hoe hij overleefde in dat kamp. Hoe weinig z'n leven nog waarde had, voor hem. Hoe hij voor een pakje sigaretten, of wat meer eten, z'n leven waagde en zich opgaf om bommen te ontmijnen onder toezicht van die oorlogszuchtige Duitsers. Hij was toen een jaar of 17 en ging ervan uit dat hij niet lang meer te leven had. Hij zou liever sterven bij een explosie van zo'n bom, dan wie weet, een leven lang onderdrukt door hen te moeten leven in gevangenschap. Boe-oemmmmm!!!! en gedaan, zo simpel als dat. De 'ieder-voor-zich-strategie' die mensen ontwikkelen in slechte omstandigheden, maar toch, mekaar helpen waar het kan. Zijn vlucht. Geholpen door Den Duits, kon hij te voet terugkeren naar België. Een tocht van maanden, die hij te voet maakte. Duitse boeren gaven hem onderdak en eten, zodat hij verder kon. Zo heeft hij de duitse taal geleerd trouwens. Thuis mocht hij het nooit spreken van moeder, zij walgde ervan. Maar hij kon goed Duits en prees de Duitse burgers, er waren veel meer goede dan slechte Duitsers, verbeterde hij m'n moeder altijd. Zij... heeft nooit iets goeds over hen kunnen zeggen, maar had een inval van soldaten meegemaakt in hun huis. M'n grootmoeder is in de oorlog bevallen, maar m'n grootvader was toen al lang overleden. Er wordt niet over gepraat, of ja, toch wel, maar er wordt een draai aan gegeven. M'n moeder en grootmoeder 's walging van de Duitsers komt niet uit het niets, dat weet ik wel zeker.
En dan zijn er de hoofdbrok gedupeerden, waarover we lezen, beelden zien in documentaires. De honderden, duizenden, miljoenen slachtoffers door die oorlog. Telkens ik het zie, lees, zet het me aan't denken. Droevig. Triest. Gedégouteerd. Het is niet fair, dat wij, hier en nu, ons afvragen hoe de mensen zo naïef konden zijn en alles zomaar geloven wat die Duitste propagande hen voorkauwde. Maar, ik weet immers, dat wij, moderne mensen nog steeds even beïnvloedbaar zijn als er nog zo'n charlatan de macht moest kunnen grijpen...
Woensdagmiddag en geen school. Goed zo! Ze kan doen wat ze wil. Nou, da's toch steeds weer het eerste gevoel dat ze heeft op zo'n schoolvrije momenten. Toch is het niet zo. Al wat er verschilt is, dat ze niet naar school gaat. Toch, van 'doen-wat-ze-wil' is helemaal geen sprake, ze moet doen zoals hoort binnen het gezinsleven. Er zijn dagen dat het meevalt, maar er zijn beslist ook van die andere dagen. Maar vandaag is één van die enorm leuke dagen. Het hangt grotendeels van moeder af, ervaart ze. Als hààr gesternte goed staat, is het heel tof! Ze heeft namelijk een hobby, zonder het te beseffen weliswaar. Er is gewoon dàt ding dat ze graag en altijd doet, wanneer het ook maar gaat. Dat is zingen, of muziek spelen.
Toen ze een jaar of vier was, kreeg ze een muziekspeeltje. Een kleine xylofoon, met van die gekleurde staafjes en twee bijhorende stikjes voor het tokkelen. Zusje, toen vijf, kreeg een melodika. Een kleurrijk blaasinstrument, maar de toonladder was correct en ze speelde niet vals. Zijzelf kende niks van muziek, maar kon toch melodietjes vinden op haar xylofoon. Toch, dat ding was te klein en het gebeurde dus regelmatig dat een liedje niet kon gespeeld worden doordat dat verdomde ding te beperkt was. Ze wist de gepaste toonaard te vinden, en het ritme zat vaneigens goed. Ze voelde het goed aan. Door deze beperkingen geïrriteerd, leende ze al snel de melodika van haar oudere zusje, die iets minder muziekvaardig was, hoewel, eens aangeleerd, ook een melodietje kon toveren uit haar muziekinstrumentje. Maar het maakte haar niet veel uit, of ze nu op melodika dan op xylofoon speelde. Er kwam immers geluid uit beide. Jongere zus, zegde wel hoe het moest en dan maakten ze samen soms wat muziek. Welja, in hun oren was het toch muziek, moeder heeft nooit geklaagd. Nou, nooit, is misschien wat veel gezegd, als kleine babyzus haar dutje niet kon doen vanwege het lawaai, pardon, de muziek in huis, werd de stilte wel eens opgelegd. Wanneer het regende en ze binnen moesten blijven, was dat wel vervelend, dan moesten ze een activeit zoeken die geen geluid maakte, wat toch een hele opgave was. Wanneer ze buiten konden, maakte het niet uit. Op de schommel kon je muziek maken of zingen naar believen, op het ritme van het schommelen. Uren aan een stuk door...
Moeder had een liederboek. Vlaamse liederen van vroeger, of iets in dien aard. Ook dàt maakte niet uit. Wat zij gemeen had met moeder, was, dat ze allebei wel graag zongen. Zingen kan je altijd en overal, meestal toch. Wil je't niet luidop doen, kan je't ook stillekes, of gewoon, in je hoofd. Het houdt je bezig. Ken je de woorden niet, dan verzin je woorden die passen en rijmen. Da's tegelijk een goede taaloefening. Dat besefte ze natuurlijk niet op zo jonge leeftijd, maar naderhand bekeken, beseft ze wel, dat dit haar taalvaardigheid positief heeft beïinvloed. Wanneer moeder dat liederboek te voorschijn haalde, wist de kleine meid, dat de dag goed zat. Moeder zong immers enkel maar als ze zich er goed voor voelde. Zo gaat dat met moeders van grote gezinnen, die hebben haast geen tijd. Misschien stak dochterlief moeder wel aan met het zingen, dat zou ook kunnen. Enfin, dat waren de schoonste momenten in haar leven. Op moeders' schoot, of naast mama gezeten in een zetel, het boek open, waar tekst en muziekregels samen stonden gedrukt. En zingen maar. Sommige liederen waren totaal ongekend natuurlijk, maar ze leerde ze algauw door moeder. Ze zong ze gretig mee en samen voelden ze zich "Eén Mooi Lied", ook al ging het over de Dietse Kroon, waar het kleintje geen zier van verstond. Van roodborstje tot driekoningskinderen, 't ros Beiaard tot drie weverkes, ze kende op jonge leeftijd vele van deze liedjes. Het samen zingen gaf haar steeds een zalig gevoel en smeedde toch een band met wispelturige moeder die op zo'n momenten zalig aanvoelde.
Jaren later, wanneer moeder weer eens moeilijk deed, en zij zuchtend besloot om moeder toch maar een tijdje in haar eigen vet gaar te laten stoven, denkt ze wel eens terug aan die zalige momenten. Dan, sluit ze terug vrede met haar moeder, ze smelt en wil haar knuffelen... Want moeders, zijn ook maar mensen met hun eigenaardigheden en fouten. Wie heeft het lef om te eisen dat moeders volmaakt zijn? Dat is toch niemand...
Wanneer ze op school "Daar kwam ene boer uit Zwitserland" leerden, zong zij het van den beginne mee. Maar, het mocht niet van de juf. Je mocht een liedje niet van tevoren kennen. Je moest het mee leren met de anderen, traag en gestaag, herhalend met kleine stukjes. Vervelend hoor als je't al kan. Inhouden was hier de grootste training, je vooral niet laten gaan. Toch, is de juf er een keertje in geslaagd een liedje aan te leren dat ze nog niet kende. Dat was een heerlijke uitdaging, een liedje leren, niet op moeders' schoot, maar gezeten in de schoolbanken. Dat was: De poppenstoet, van Armand Preud'homme en Eugeen De Ridder. Best moeilijk hoor. Maar toen was ze geen vier of vijf meer, ze was wat ouder, een jaar of negen.
Dàt liedje vindt ze nog steeds één van de leukste liedjes die ze leerde, nu ze grootmoeder is. Moeder zijnde, genoot ze ook samen met haar zoontjes van samen muziek maken en beluisteren. Misschien zal ze in de nabije toekomst ook met haar kleindkindjes ooit op de schoot...
"Eindelijk..." dacht ze, nog niet zo lang geleden. Hij vertelde haar dat ie ging leren autorijden. "Eindelijk... dus", dacht ze. Niet dat autorijden een verplichting is, verre van. Maar het is tegenwoordig best een handicap als je't niet kan. Wat dan weer niet wil zeggen dat je persé een auto moet bezitten, da's weer iets anders.
Toen hij achttien werd, stelde ze hem voor om het te leren. Hij wilde niet. Er werd over gepraat, want zij gunde hem van harte de lessen en het leren ten hare koste. Ook al moest ze uitkijken, hoe haar loontje te besteden, om rijlessen te kunnen betalen. Ze had zich voorgenomen de onkosten te dragen. Als hij niet zou slagen, zou hij haar moeten terugbetalen. Als hij zou slagen, hoefde hij niks te vergoeden. Zo dacht ze hem extra te motiveren het goed aan te pakken. Hij is niet dom, verre van, maar motivatie durft wel eens wegebben en een extra duwtje in de rug kan nooit kwaad. Maar... hij wilde niet. Hij was niet van idee te veranderen, hij bleef bij z'n standpunt.
Ach, moeilijk ging ze'r natuurlijk ook niet om doen. Ze veronderstelde dat hij binnen een jaar ofzo wel van gedacht zou veranderen. Toch, het was niet zo. Hij geraakte overal waar ie maar wilde met het openbaar vervoer of met de fiets, zei hij. Stiekem verdacht zij hem ervan, geen te zware last op haar schouders te willen leggen. Maar, hij heeft het nooit zo verwoord.
En dan was er z'n jongere broer. Die kwam ondertussen op dezelfde gezegende leeftijd waarop men mag autorijden. Hij is een autofanaat, motorfanaat... Als 't ding maar een motor heeft en wielen, is ie content. Hij reed al met een brommer, Piaggio, waarvoor hij ook een examentje had moeten afleggen. Hij slaagde zonder problemen. Het voordeel is natuurlijk, dat hij dus al volop gemotoriseerd deelnam in het verkeer. Hij slaagde en moest dus helemaal niks terug betalen, noch voor theorie, noch voor de praktijk. Ze was erbij toen hij het praktisch examen aflegde. Hij kreeg z'n boot vol van de instructrice. "Oké", zei ze: "Je bent nu wel geslaagd. Maar ga nu niet denken dat je goed kan autorijden, want ik verzeker je... Je kan het helemaal nog niet goed!!! Je maakt fouten. Je doet dit niet goed. Je doet dàt niet goed. En wat zit je daar nu te kijken, precies of ik ben niet tegen jou bezig..."
Zij... als begeleider aanwezig, dacht, "Wat een antipathiek mens. Zeg hem of hij slaagde of niet. Verwittig hem, dat ie nog veel te leren heeft, maar ga niet schelden." Toch, ze zei het niet hardop, want ze dacht dat ze de instructrice dan wel es slechter gemoed zou kunnen maken. Dat dit ten koste van zijn examen zou kunnen gaan. De macht van de examinator. 't Zou niet mogen, maar zeker en vast, het gebeurt. Ze zweeg dus, beet een stuk van haar tong. De instructrice ging verder: "Maar oké, zo slecht deed je't niet. Je bent geslaagd." Ze zei het met een toon, waar de tegenzin van af droop. Maar hij was geslaagd van de eerste keer.
Hij heeft geglunderd, heel stillekes bij het buiten gaan. Hij is geen huppeldepuptiepje. Hij schreeuwt het niet van de daken. Nee, hij heeft, heel rustig, de instructrice uitgescholden voor rotte vis, tijdens het naar huis rijden. Niet roepend, zich niet boos makend, zich niet opwindend, zijn gedachte over haar gezegd. En dat deed hem goed.
Oudere broer, heeft enkele jaren later, vader zijnde van al twee kindjes, besloten. Hij besloot dat het tijd werd om het te leren. Hij wil op een makkelijkere manier met z'n gezinnetje op weg. Het openbaar vervoer mag er dan wel wezen. In zijn situatie is het niet bijzonder praktisch. Zij gaat dus af en toe met hem de baan op, want hij kocht al een auto. Hij slaagde natuurlijk in z'n theoretisch en ze wilde het voor hem betalen. Hij weigerde. Samen op weg dus, naar her en der. Af en toe.
School is uit!!! Jippie!!! De vakantie begint en het springbonengevoel neemt het over. Juichend verlaat ze de klas. Alhoewel, het zo niet helemaal in mekaar zit. 't Is rapportendag. Het examenresultaat staat voorgoed in een document geschreven. Onherroepelijke cijfers, er wordt niet meer gegomd of geschrapt, al helemaal niet met tippex gewit. Niks van dat alles. Fouten zijn voor eeuwig fouten, onomkeerbaar. Buizen kunnen nog omgebogen worden, daar het schooljaar nog in de eerste helft is, maar toch, elke buis is er één teveel, want dat betekent harder werken, dan je lief is.
Maar, ze heeft chanse. Ze moet niet met rode kaken tegenover haar ouders uitleg geven naar het waarom. Ze slaagde en wordt niet ter verantwoording geroepen. Bij broertje is het anders, die heeft er z'n voeten aan geveegd en moet nu op de blaren zitten... of zoiets. Ach, zo erg is het niet, troost ze hem. Moeder en vader zijn niet bepaald ouders die veeleisend zijn. Toch niet in die zin, dat er erg veel om te doen is. Niettegenstaande willen ze wel weten waar 'zijn' probleem zit, want er moet natuurlijk wel wat aan gedaan worden. Het valt dus allemaal nog wel mee. Hij zal wel moeten bijwerken tijdens de kerstvakantie, niet aan te doen.
Zij, houdt niet echt van de sneeuw. Veel en veel te koud is dat spul. Je handen gaan ervan tintelen, je tenen doen verschrikkelijk pijn van de kou, je lippen gaan ervan kapot en je krijgt een loopneus van jewelste. Niets dan ongemakken, vindt ze. Toch, tijdens de vakantiedagen, zullen ze in de tuin moeten spelen. De hele dag binnen is niet gezond, vindt moeder. Hopla dus, de tuin in. Ga maar een sneeuwman maken, stelt ze voor. Iedereen juicht, behalve zij. Maar moeder neemt geen 'nee' als antwoord. Ze moet mee, met haar broers en zusjes. Het eerste kwartier totdaaraantoe, gaat het nog. Maar dan, begint het hé. Natte handschoenen, want ze moest zo nodig sneeuwballen terug werpen naar haar broers die haar eerder bekogelden. Heel even was het best prettig, maar nu niet meer. De pretlichtjes doven en zetten zich om in traankristallen, die haar kaakjes bijten door de vrieskou.
Ze is een doorbijter... tja, dat stond in haar rapport en moeder vond het een goed teken, zo zal ze later opgewassen zijn tegen sommige situaties. Het kan haar enkel maar ten goede komen. Thuis echter, zou moeder liever hebben dat ze wat flexibeler zou zijn, want ze houdt niet op met wenen, jammeren en op de deur slaan om binnen te mogen. Ook al is ze nog maar een half uurtje buiten en spelen de anderen ongestoord verder. Zij Wil Niet Meer!!! Na een tijd, wint ze haar strijd, ze wordt beloond voor haar volharding en moeder laat haar binnen. Natte schoenen uit, natte wanten uit, jas, muts, sjaal uit en al blazend op de handen en stampend met de voeten mag ze rustig in de living zitten. De boel is net gepoetst, ze moet dus opletten dat ze niks besmeurt. Moeder is op dat gebied redelijk gevoelig, weet ze. Ze wil lezen, of op de melodica of blokfluit spelen. Ze mag. En dàt, houdt ze veel langer dan een half uur vol.
Eindelijk... ik zie m'n lieve kleine engel. Ik hoorde z'n kleine voetjes al trippelen in de gang, op weg naar m'n kamer. Ze waren zo schattig en zoet om te horen, toen, wist ik nog niet dat het zijn voetjes waren. Maar nu, lijkt het of ik het -natuurlijk toch wel- wist. Wanneer ik hem in het deurgat zie verschijnen, gaat m'n hart dubbel zo snel slaan. Hij en z'n wat oudere broer zijn m'n genezing. Broer moet wachten, hij is bij familie verder weg. Drie jaar en met een hoop vragen, moest hij hals over kop bij hen logeren voor 14 dagen. Hij blijkt het er naderhand ook best moeilijk mee te hebben gehad, merk ik. Zij hebben de magie waar ik me aan vasthou en optrek. Net zoals vele ouders dat in moeilijke tijden doen. De kracht van je ziel, hun vermogen om je te laten wedijveren met een te vroeg aangekondigde dood. Ik had het geluk, dat het tijdig is opgemerkt en nog kon geopereerd worden. Ach, de dokter heeft ook z'n inbreng, beslist. Maar de genezing naderhand loopt het best door deze momenten.
Hij wist dat ie z'n mama zou bezoeken. Nog te klein om z'n hartje uit te storten in woordjes, maar gevoelens spreken des te meer. Eventjes is er de aarzeling, in het deurgat. Wat een vreemde plaats om mama te zien. Mama in pyama, ook raar... Maar dan is er mama's welkom, de liefde drijft door de kamer, raakt hem, niets of niemand kan ons scheiden tijdens dit moment van weerzien. Chemie in m'n lichaam, geeft me de kracht die ik zonet niet had, doet me doen, wat ik niet mag. Ik buk me en neem hem op m'n arm, hem knuffelend, want heb het gevoel dat ik veel moet in halen. Hij laat het allemaal toe. Hij wordt goed verzorgd bij z'n tante, hij komt niks tekort. Maar tante kan mama niet vervangen, da's onmogelijk voor een dreumes van anderhalf jaar. De opkikker doet ook hem goed.
Ik, heb chanse gehad. Reeds lang had ik pijn in m'n buik. De dokter, want ik was heus wel naar de dokter geweest, meermaals zelfs, dacht dat de oorzaak van de pijn bij m'n darmflora lag. Steeds weer kreeg ik een verzachtend dieet voor de vertering toegewezen. Soms medicatie, maar ik bleef sukkelen. Dan ging het weer wat beter, om dan plots weer krampen te krijgen. Misschien legde ik zelf niet goed uit aan de dokter wat ik nou net voelde. Misschien was hij te zeker. Toen ik niet meer kon van de pijn, probeerde ik een dringende afspraak te krijgen bij m'n gyneacoloog, ten einde raad... Maar daar kon ik pas terecht binnen enkele weken. Dus, liep ik nog enkele dagen rond met die pijn. Tot m'n schoonzus me voorstelde naar het spreekuur te gaan bij haar gyneacoloog. Toen ik -eindelijk- daar terecht kwam kon ik haast niet meer gewoon stappen van de pijn. Elke stap die ik zette, deed m'n buik vreselijk pijn.
De wachtkamer zat zo goed als vol, maar het vorderde. Braaf als ik ben, vroeg ik niet om voor te gaan, ik wachtte geduldig mijn beurt af. Geen zin om te praten, te lezen... Enkel, stil zitten wachten, meer hoefde ik niet. Maar toen kwam het bericht van een bevalling. De dokter moest dringend weg. Hij verontschuldigde zich bij de wachtenden en zei dat we mochten blijven zitten, maar dat ie niet wist hoe lang het zou duren. Wanneer we zouden willen, konden we een nieuwe afspraak maken. De meesten vertrokken. Ik bleef. Ik kon niet vertrekken, ik voelde dat ik het me niet langer kon permitteren, niet in te grijpen. Al wachtende kreeg ik een crisis en viel haast van m'n stoel. Maar, ik hield me dapper. Ik zei niks, verging van de pijn en bleef zo goed als het ging, zitten. De enkelen in de wachtkamer zagen het. Ze vroegen of alles oké was. Toen de dokter terug kwam, lieten ze me eerst bij hem. Ik sprak niet tegen, was blij, dat ik mocht. Ik verloor enorm veel bloed. Al wat ik nog kon zeggen tegen de dokter was: 'dokter, ik heb zo'n pijn'. Hij zag onmiddellijk dat het niet goed met me ging. Ik mocht niet meer met het openbaar vervoer naar huis, moest de taxi bellen of me laten ophalen door iemand. Hij gaf me een briefje mee en moest dezelfde avond nog naar het ziekenhuis om morgen te worden geopereerd.
Bleek dat ik een cyste had, zo groot als een kokosnoot. De dokter had het nog niet meegemaakt. Door die cyste, had ik een buitenbaarmoederlijke gedaan, wat zoveel wil zeggen als een bevruchting in de eileider. Het vruchtje wordt te groot en blijft daar vast zitten. Daardoor barst die eileider open. Kortom, als ik die dag niet naar de gyneacoloog was gegaan, had m'n man bij thuiskomst van z'n werk, me waarschijnlijk doodbloedend in de zetel ofzo gevonden. Maar... het was niet zo, de timing zat goed. De ingreep was gebeurd.
Wanneer ik er jaren later aan terug denk. Is dit één van de schoonste momenten van m'n leven. Te weten, dat ik zelf het geluk heb gehad voor m'n kinderen te kunnen, mogen zorgen. Hun genegenheid te krijgen. Te genieten van hun lach en het wegwrijven van hun traan.
Een tijdje terug was ze erg ziek. Met erg ziek, wil ik zeggen, dat ze niet hoge, maar heel hoge koorts had. Dàt, is niet de eerste keer, maar wil niet zeggen dat men niet allert moet zijn. Telkens ze die hoge koorts heeft -vorige keer vonden ze niks en bleek het uiteindelijk om een gewone virale infectie te gaan- is het kleintje o zo ziek. Eten noch drinken krijg je in dat kleine lichaampje. Maar, gelukkig is ze sterk en na enkele dagen weer springlevend uit op ontdekkingen en uitdagingen. Mama en papa hadden me opgebeld, want ze hebben geen auto. Met het openbaar vervoer naar het ziekenhuis had ik hen al afgeraden onder deze omstandigheden. Dus had ik me aangeboden als chauffeur. Wanneer het nodig zou zijn, zouden ze me maar even moeten bellen en ik zou hen ophalen. Ze moest niet blijven in het ziekenhuis, want daar merkte men dus die virale infectie op. Met de nodige instructies trokken de ouders en het kleintje in hun armen, naar huis. Nou... ik bracht hen uiteraard. En ja, hoor, na enkele dagen medicatie en de nodige zorgen, was kleine ukkepuk weer helemaal de oude, voor zover deze uitdrukking telt voor een peuter.
Drie weken geleden presteerde ze het weer. Net, nadat er een brief was meegegeven vanuit school dat de Mexicaanse griep, of varkensgriep in school heerste. In de brief stond niet in welke klas, of klassen, die griep was genoteerd. Misschien maar goed ook, er zou wellicht een vorm van paniek uitgebroken zijn bij sommige ouders. Het gaat immers over jonge kindjes. Nou, de volgende dag, was ze ziek. De koorts bleef maar stijgen. Met weer maar eens 40°C, nam mama het kleintje naar de huisdokter, die vaststelde dat ze griep had. Hij vermoedde Mexicaanse griep, maar kon het nog niet met zekerheid zeggen. Naderhand bleek het om een ...rarara... zware kou te gaan. Geen griep dus, maar die koorts naar beneden krijgen, is bij haar niet zo simpel, blijkt. Twee dagen later, was kleine broer aan de beurt. Hij was ook erg onder de voet en had koorts, maar hij doet z'n ouders niet diezelfde schrik beleven als z'n zusje. Lagen ze daar beidjes onderuit in de de zetel, zodat mama ondertussen kon proberen iets gedaan te krijgen van het huishouden. De vaat moet ook worden gedaan, en was, is er des te meer, daar ze makkelijk overgeven tijdens het ziek zijn. Ze vroegen veel van mama's geduld. Mama werd beproefd, maar slaagde wat mij betreft, probleemloos. Papa, deed ook z'n best, maar heeft altijd heel vroege diensten en moet toch iets proberen te slapen, om de boel aan te blijven kunnen, wat maar normaal is.
Gelukkig was het de week nadien vakantie. Een welgekomen schoolvakantie, naar mijn mening, daar zusje deze week goed kon gebruiken om weer op krachten te komen. Ze speelden met z'n beidjes weer en mama kleedde hen heel goed aan, wanneer ze even buiten kwamen. Kleintje eet de laatste tijd altijd moeilijk, maar at toch makkelijker dan wanneer ze ziek was. De week liep ten einde en er werd gesproken over naar school gaan, wat kleintje goed geluimd stelde. Ze doet het heel graag. Tot... zondag, de laatste vakantiedag. Kleintje, weende en maakte koorts. Al snel liep de koorts hoog op, weer diezelfde 40°C. Alweer hetzelfde liedje, overbezorgde ouders, en vooral hoe langer hoe meer ongerust. Mama deed alles om de koorts naar beneden te krijgen, maar het lukte niet. Integendeel, de koorts steeg tot 40,8°C. Toen was het maandag, dus mama verwittigde school dat kleintje niet zou gaan. Ze maakte een afspraak met de kinderspecialist in het ziekenhuis en ging er met het kleintje heen. De dokter meende dat kleintje een keelontsteking had. Ze kreeg antibiotica voorgeschreven en de nodige koortswerende middelen. Mama trok weer huiswaarts en begon vol nieuwe moed haar kindje te verzorgen zoals het een ouder betaamt. De tijd liep, dinsdag... woensdag... 's Namiddags kon ze het niet meer houden en belde me om haar verhaal te doen. Ik was nog niet op de hoogte. De koorts bleef zo hoog, zakte niet met de supo's en kleintje werd zowat hysterisch wanneer mama haar een afkoelend badje wilde geven. Ik sprak haar moed in en beloofde klaar te staan indien het nodig zou zijn. Mama had gebeld naar het hospitaal, maar ze moest niet langskomen, zeiden ze. Want ze konden toch niks ondernemen dat zijzelf ook niet kon. De moed zonk haar in de schoenen...
Eindelijk... de volgende dag, zakte de koorts, de medicatie had dan toch een effect. Kindjes, kleinkindjes... ze stelen je hart, maar ze maken je ook bang soms...
