Joseph-Louis Geenbergen belde mij op. Ik had hem in jaren niet gehoord. Zonder veel plichtplegingen vroeg hij mij op de man af of ik hem en zijn familie soms verantwoordelijk achtte voor de corona-epidemie. Erg vriendelijk klonk hij niet. Hij had mijn laatste verhaaltje op deze blog gelezen ("Het doemscenario") en hij kon zich niet losmaken van de gedachte dat ik met die "konijnen" de familie Geenbergen in het vizier had. Het verhaal gaat over de thans heersende epidemie die de hele wereld in de ban houdt. Het eindigt als volgt:

De natuur die ons het virus zendt zou hiermee de bedoeling kunnen hebben - een bedoeling is er altijd! - om de wereldbevolking tot redelijke proporties (twee miljard?) terug te brengen. Dit zou het doemscenario kunnen zijn dat de Britse geleerde Thomas Malthus, demograaf en econoom, ons een paar eeuwen geleden heeft voorgehouden: de catastrofe die de mensheid te wachten staat als niet opgehouden wordt met "te kweken als de konijnen*" (*de term is van paus Franciscus himself).   

En wat u weten moet, beste lezer...  Joseph-Louis komt uit een katholiek kroostrijk gezin,  hij heeft zelf vijf kinderen en zeventien kleinkinderen en op naam van zijn vader zaliger staan drieënzestig achterkleinkinderen. Drieënzestig in drie generaties! Terwijl het er gemiddeld maar acht moeten zijn. Ter vergelijking: voor mijn vader zaliger zijn het er amper twee...

Of ik er dan zo zeker van was dat de wereld overbevolkt is? En dat ik mijn paardenbril best eens mag afzetten en openstaan voor de mening van anderen. En dat er best genoeg filosofen zijn die er anders over denken dan Malthus en Vermeersch.

Ik heb in alle nederigheid geantwoord dat ik daar niét zeker van ben, dat ik mij enkel maar afvraag of... Toegegeven, ik beschouw mijzelf als een malthusianist - dat wil nog niet zeggen dat ik daarom "zeker" ben - maar evenzeer ben ik er van overtuigd dat de echte waarheid in de twijfel ligt ("in dubio veritas"). En ter staving heb ik gewezen op een passus uit mijn verhaal "Filosofen" van 5 juli l.l., waarin ik de argumenten van de antimalthusianisten (Bauwens, Togenbirger e.a.) aan bod laat komen: 

Het slachtofferaantal van de epidemieën is omgekeerd evenredig met de omvang van de wereldbevolking van dat ogenblik. Het coronavirus heeft nu een half miljoen doden veroorzaakt tegen twintig à honderd miljoen doden als gevolg van de Spaanse griep toen de wereldbevolking slechts twee miljard bedroeg, en in de 14^e eeuw kostte de pest een aantal mensenlevens gelijk aan 1/3 van de wereldbevolking [www.bloggen.be/pierpont/archief.php?ID=3226413].

En, eerlijk waar, aan de familie Geenbergen had ik niet gedacht bij het schrijven van mijn artikel  "Het Doemscenario". En hoe hijzelf erover denkt? Of hij begrip kan opbrengen voor hen die vrezen dat de wereld nu al overbevolkt is, of het weldra zal zijn?

Joseph-Louis was plots milder geworden. Hij moet ingezien hebben dat er met mij te redeneren viel. Hij legde mij uit dat de wereld allesbehalve overbevolkt is, dat er nog vele miljarden kunnen bijkomen, dat anticonceptie niet nodig en daarenboven "des duivels" is.

- Maar, opperde ik, ooit komt er toch, gezien de exponentiële stijging van het bevolkingsaantal, een moment dat het niet meer houdbaar is. Of niet soms?

- Niét, zei hij. De natuur zal er wel voor zorgen dat zo'n moment er niet komt.

- Door virussen de wereld in te sturen?

- Bijvoorbeeld, zei hij.

13-10-2020 om 16:31 geschreven door kris vansteenbrugge  

Het doemscenario.

Covid-19. Waartoe dienen al die voorzorgsmaatregelen, als daardoor de economie naar de kl..... gaat? En dan kunt ge u ook afvragen: waartoe dient de economie nog als we allemaal doodgaan?

De jongeren hebben de neiging om die voorzorgsmaatregelen aan hun laars te lappen, en misschien zou ik net zó zijn als ik twintig was (ik ben tachtig). De reden: jongeren lijden weinig onder de besmetting. Maar moeten we dat niet relativeren? Er zijn aanwijzingen dat een besmetting met covid-19, zelfs als die vrijwel zonder symptomen verloopt, zware gevolgen kan hebben voor de longen en de hersenen. Het is helemaal niet zeker dat er een degelijk vaccin tegen het virus gevonden wordt (enkel president Trump schijnt ervan overtuigd te zijn dat het er komt, en wel heel binnenkort) en vaak blijkt zelfs wie de infectie heeft doorgemaakt maar weinig immuniteit te bezitten. Het virus zou best wel eens kunnen muteren in de zin van verhoogde virulentie en een voorkeur voor... jongeren! En de natuur die ons het virus zendt zou hiermee de bedoeling kunnen hebben - een bedoeling is er altijd! - om de wereldbevolking tot redelijke proporties (twee miljard?) terug te brengen. En wie zal deze coronacrisis dan nog overleven - gedurende een tijdje, want doodgaan doen we allemaal - ? Zij die het virus hebben weten af te houden...

Dit zou het doemscenario kunnen zijn dat de Britse geleerde Thomas Malthus, demograaf en econoom, ons een paar eeuwen geleden heeft voorgehouden: de catastrofe die de mensheid te wachten staat als niet opgehouden wordt met "te kweken als de konijnen*" (*de term is van paus Franciscus himself).   

Thomas Malthus.

23-09-2020 om 20:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

Iemand gaf mij een tikje achteraan op de schouder. Ik draaide mij om en ik keek in het gezicht van een bejaarde man. Een knap gezicht. Ik kende dat gezicht.

- Ik zit helemaal aan het ander eind van de tafel, zei de man, en ik kom kennis maken. Ik ben de grootvader van de bruidegom.

-  Maar ik ken u, zei ik. Rik Vansteenbergen!

-  Ja, daar lijk ik op. Tenminste, dat heeft iedereen altijd al beweerd. Maar de échte is dood. Zeker al een jaar of vijf. Ik ben enkele jaren jonger.

- Onzin, zei ik. U bént de echte.

Zijn vrouw was erbij komen staan:

- Hij heeft altijd al heel erg op Rik Vansteenbergen geleken, zei ze. Vroeger eigenlijk nog meer dan nu.

Ze was veel jonger dan Rik en ze kon zeker niet zijn eerste vrouw geweest zijn, want dié was erbij toen  hij voor ’t eerst wereldkampioen werd in 1949 in Kopenhagen. Ik schatte dat zij in 1949 nog niet eens geboren was en ik dacht dat ze een grapje maakte  toen ze mij vertelde dat ze geboren was in 1933 en in 1949 dus al zestien jaar moet geweest zijn. Ze vertelde me dat haar moeder achtennegentig was geworden en dat ze een tante had die zelfs de honderdentwee bereikt had en dat die er allebei nog jong uitzagen toen hun bobijntje op was. Soit! Zíj kon het hoe dan ook niet geweest zijn die naast onze grote Rik op het podium stond in 1949 in Kopenhagen. Ik vertelde hem hoe immens gelukkig ik mij als negenjarig jongetje voelde met zijn overwinning in dat wereldkampioenschap en hij stond er hoofdschuddend bij te lachen. Ik kon niet nalaten het wereldkampioenschap van 1946 in Zürich in herinnering te brengen, alwaar door zijn domme schuld mijn streekgenoot Marcel Kint de wereldtitel verloor aan de Zwitser Hans Knecht. En dáár kon hij zich nou net niets meer van herinneren. Van die keer in 1957 toen hij weer wereldkampioen werd, in Waregem, wist hij nog alles. Met rechtmatige trots vertelde hij hoe hij daar de hele wereldelite achter zich liet in de spurt: Louison Bobet, André Darrigade, Rik Van Looy, Fred Debruyne en Jacques Anquetil! Dat hij ooit eens in de spurt geklopt werd door Arthur Mommerency, dat wist hij dan weer niet meer. Dat ik dat weet heeft te maken met het feit dat Arthur Mommerency zaliger een neef was van de stiefvader, eveneens zaliger, van mijn goede vriend Roger Loof, die het mij verteld heeft…  En dat hij in 1956, nogmaals in Kopenhagen, al een tweede maal wereldkampioen was geworden, daarover hebben wij het niet meer gehad. Evenmin over zijn honderden andere grote overwinningen en over de donkere periode in zijn leven, waarin hij door handel in drugs en spelverslaving dreigde ten onder te gaan, maar die hij gelukkig te boven gekomen is.

Het was tijd dat ons gesprek een andere wending nam, want deze man was niet dé Rik Vansteenbergen, en hij moest het niet nog hoog in de bol gaan krijgen ook: de échte is overleden op 15 april 2003. Al kon mijn tafelgenoot best doorgaan voor Riks eeneiige tweelingsbroer. En… wie weet wás hij dat niet. Te vondeling gelegd of zo, omdat ze d’r op geen twee hadden gerekend. Wie zal het met zekerheid zeggen? En de wending die ons gesprek nam was er een van honderdtachtig graden: over hoe mooi het bruidspaar wel was, en hoe schitterend dit feest en hoe de aanblik van een ontluikende liefde een oud hart week maakt.

Hij begaf zich weer naar het ander uiteinde van de tafel. We hebben die avond nog menigmaal het glas geheven in elkanders richting, op het prille geluk van Thomas en Nathalie...

12-09-2020 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

Vincent Kompany wordt eindelijk naar waarde geschat. Jarenlang werd hij schandelijk  geonderwaardeerd in de media: er zijn dagen geweest dat er zelfs niet één foto van "de grootste Belg ooit" in de krant stond. Maar het moest er eenmaal van komen: na het eeuwig geknoei van onze regeringsvormers is nu "Alle macht aan Kompany", zoals De Morgen bloklettert. Ook Het Laatste Nieuws laat zich allerminst onbetuigd als brenger van het heuglijk nieuws:

18-08-2020 om 12:13 geschreven door kris vansteenbrugge  

14-08-2020 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

       [fictief verhaal, geschreven naar aanleiding van de eindsprint van de eerste rit in de Ronde van Polen]

        Renner A spurt in de laatste rechte lijn recht op de meet af, aan de rechter kant van de weg. Niet helemaal aan de kant, want hij laat nog een "gat" van één tot anderhalve meter, precies genoeg voor renner B om hem langs rechts voorbij te steken. En dat is wat renner B aan het doen is, maar renner A laat niet begaan, wijkt uit naar buiten, waardoor renner A in de dranghekken gedreven wordt en met een snelheid van 80 km per uur weggecatapulteerd wordt. Met dodelijke afloop. De vraag wordt gesteld: heeft renner A de dood van renner B opzettelijk veroorzaakt, is hij dus een moordenaar en verdient hij naast een levenslange schorsing ook nog een serieuze gevangenisstraf? Er weze op gewezen dat renner A zijn spijt heeft betuigd en verklaart met zijn laakbaar maneuver enkel de overwinning voor ogen te hebben gehad en niet de dood van B. En we geloven hem, net zoals we die persoon geloven die wetens willens door het rood verkeerslicht rijdt, daarbij iemand dood rijdt, zijn spijt betuigt en verklaart dat hij met zijn laakbare daad enkel als doel had vroeger op zijn bestemming te zijn, en allerminst de dood van zijn slachtoffer.

         Renner A wordt gedeklasseerd en in veler ogen is hij een moordenaar. Was hij maar wat eerder uitgeweken naar rechts, op 't ogenblik dat B met zijn voorwiel nog net niet op zijn hoogte was, dan had hij de koers gewonnen - want B zou het maneuver niet meer te boven zijn gekomen -  en iedereen zou hem geprezen hebben als een verdiende winnaar, snel en slim, want op het gepaste ogenblik "de deur dichtgedaan". Moordenaar of sportheld, zo flinterdun zou de grens niet moeten zijn, als de renners steeds de loodrechte en dus kortste weg naar de meet zouden kiezen zonder zich tot truckjes te laten verleiden. Wie dat niet kan is ongeschikt voor de "stiel" en hoort niet thuis in de wielerwereld. Is dat goed begrepen, UCI en wielerscholen? "De deur dichtdoen" is niet "slim" maar "moorddadig" en in ieder geval "bedrog"! 

11-08-2020 om 12:25 geschreven door kris vansteenbrugge  

       Waarom de rector van de Leuvense universiteit niet heeft willen/durven/mogen/kunnen optreden tegen het eliteclubje van een veertiental studenten dat twee jaar geleden een medestudent de dood heeft ingejaagd? Om de rechtsgang niet te beïnvloeden, luidt het... en, zoals men weet, de gerechtelijke molen draait langzaam en de kopstukken van de club zullen ondertussen wel afgestudeerd zijn  waardoor ze niet meer geschorst kunnen worden. Hoeveel kordater was de aanpak van de rector van de Gentse universiteit, in 't putje winter van het academisch jaar 1963-1964! Lees hier het verhaal uit mijn boek "O jerum jerum jerum..." (het boek is uitverkocht, maar het bevindt zich in de universitaire bibliotheek van de Gentse Alma Mater).

        't Gebeurde op woensdag 5 februari 1964, putje winter dus. In de vroege morgenuren lag Damme, geboorteplaats van Tijl Uilenspiegel, te gloren in de zon. Daar heerste absolute rust en vree. Het zou allemaal wreed verstoord worden…

Kort na de middag kwamen bussen vol studenten het stadje binnengereden. Ze waren met ongeveer vijfhonderd, waarvan velen dan nog hun lief hadden meegebracht, voor de gezelligheid. Ze trokken naar het centrum van de stad, alwaar ze zich verdrongen rond het standbeeld van Jacob van Maerlant en de pui van het stadhuis beklommen. Voetzoekers begonnen te knallen t'allen kante, waardoor de stemming steeg en de opgeschrikte Damse bevolking op afstand bleef. Algauw zonderden enkele groepen studenten zich af om alle toegangswegen tot de stad af te sluiten met inderhaast opgebroken en opgeworpen kasseistenen. Damme lag meteen volledig afgesneden van de buitenwereld. Niemand kon nog zonder vrijkaart de stad binnenkomen. Een inkombelasting van tien frank werd geheven ten bate van de kas van het Gents Studentenkorps. De ondertussen gealarmeerde  rijkswacht hield een oog in 't zeil doch liet begaan, al stonden de waterkanonnen klaar, voor in geval van hoge nood.

Voorposten die 's ochtends tot het niets vermoedende Damme waren doorgedrongen, waren er achter gekomen dat de burgervader zich op het ogenblik in zijn woning bevond. De burgemeester uit zijn huis ontvoeren was nu maar klein bier. Door enkele studenten werd hij als gevangene tot vóór het stadhuis gebracht, alwaar hij zware beschuldigingen aan zijn adres diende te aanhoren: misdaden tegen de mensheid, zeg maar het studentendom! Nadat het proces van de burgemeester was gemaakt, via een snelprocedure, werd hij veroordeeld tot opsluiting in zijn eigen gevangenis in het stadhuis.

Terwijl de veroordeelde werd weggevoerd, kwam plots een boerenkar het marktplein opgereden, getrokken door een broodmager paard, dat eigenlijk een ezel moest voorstellen. Op de kar zaten Tijl Uilenspiegel, Nele en Lamme Goedzak. Met zwierige passen begaf Tijl zich naar de pui van het stadhuis. Hij nam er bezit van de burgemeesterszetel en kondigde de nieuwe wetten af: Damme werd een studentenstaat, het Gaudeamus Igitur zou het nationaal volkslied zijn, het stadhuis zou omgebouwd worden tot een enorme brouwerij. Telegrammen van vooraanstaande personaliteiten uit binnen- en buitenland stroomden binnen en werden op een studentikoze manier voorgelezen. Vreemde staatshoofden erkenden reeds de nieuwe studentenstaat. In opperste goedertierenheid verleende Tijl toen clementie aan de burgemeester, onder bepaalde voorwaarden weliswaar. Burgemeester Houtave, zeker niet van gevoel voor humor gespeend en schitterend in zijn figurantenrol, aanvaardde de voorwaarden tot zijn invrijheidstelling en deed, onder het luiden van de noodklok, afstand van het bestuur van de stad. Hij verheugde er zich zelfs over dat Tijl, Nele en Lamme na zovele jaren weer met hun geboortegrond herenigd waren.

Nu was Damme dus een bezette stad en hiermee was een einde gekomen aan de opdracht van het Seniorenkonvent, dat zich enkel geëngageerd had voor het studentikoze gedeelte van de onderneming. De actie had immers ook een ernstige achtergrond: de aandacht wekken voor "de slechte studie- en huisvestingsmogelijkheden aan de Gentse universiteit". Terwijl het bestuur van het Gents Studentenkorps een persconferentie belegde in het stadhuis, gaf het Seniorenkonvent het startsein tot een historisch drinkgelag in de zeventien herbergen die Damme toen rijk was. Nooit werd in Damme zoveel bier getapt als die dag en de hele stad zinderde van de studentenliederen die overal opstegen.

Het evenement haalde de voorpagina van verscheidene kranten. De speech die ik in mijn hoedanigheid van senior seniorum van op de pui van het Damse stadhuis gehouden had, was één van de beste uit mijn carrière geweest. Hij werd een paar dagen na het gebeuren bijna integraal uitgezonden door de BRT-radio. Maar in de kranten werd ook melding gemaakt van de venijnige kritiek die tijdens de persconferentie was geuit tegen de rector. Aanleiding van de studentengrieven was het recente overlijden van een jonge studentin ten gevolge van een slecht functionerende gasverwarming.

Ikzelf heb dat alles pas vernomen de dag ná het gebeuren in Damme. De zwaarste aantijgingen waren gekomen van de preses van het Politiek Konvent, ene X.B., als ik mij niet vergis. Bij de rector was dat natuurlijk allemaal in het verkeerde keelgat geschoten. De presides van de vier konventen werden bedreigd met uitsluiting van de universiteit, ook de preses van het Seniorenkonvent, dat zich nochtans duidelijk van de politieke achtergrond had gedistantieerd. Ik mocht mijn zaak bij rector Bouckaert gaan bepleiten. Ik heb hem niet helemaal kunnen overtuigen van mijn "neutraliteit", dunkt me. Maar uiteindelijk werd ik toch niet van de universiteit verwijderd. Net zo min als de drie anderen overigens, en dat tot grote spijt van X.B. Híj had vurig op een uitsluiting gehoopt. Dan hadden ze hem, student in de politieke en sociale wetenschappen, met open armen ontvangen aan de vrije universiteit van Brussel, als sociaal bewogen held en martelaar. Dát zou pas de start geweest zijn van een schitterende loopbaan…

Door de vier presides uit de unief te gooien zou de rector enkel de drie getroffen hebben die het minder of - en dat was zeker mijn geval - helemaal niet verdienden. De rector had evenwel wat bedenktijd genomen en de strafmaatregel ingetrokken. En dat was een wijs besluit!

X.B. Een sociaal bewogene? Een altruïst? Of iemand die een politieke carrière aan 't voorbereiden was? Egoïstische motieven dus. Hoe dicht liggen egoïsme en altruïsme overigens niet bij elkaar! Zijn al onze daden immers niet door egoïsme ingegeven? Wie aalmoezen geeft aan de armen. Is het niet om van het knagend gevoel van medelijden af te geraken, of misschien omdat het kan helpen om de eeuwige gelukzaligheid te bereiken in het hiernamaals? En wie zijn leven geeft voor zijn godsdienst. Om als martelaar een verheven positie te verkrijgen in het rijk Gods? En neem nu de moeder die haar leven geeft om dat van haar kind te redden: omdat ze de dood draaglijker vindt dan te moeten verder leven zonder de geliefde...

Ikzelf had geen hoge pet op van X.B. Ik vond hem zeker geen betere egoïst dan al die anderen. Dat hij het later in de politiek niet ver geschopt heeft, daar ben ik nooit rouwig om geweest.

Van de bezetting van Damme koester ik alleen de studentikoze herinneringen. Mag ik het daar misschien over hebben in een volgend hoofdstuk?

Ik ben dus geschorst geweest. De toegang tot de universiteit levenslang ontzegd. Ik zat in het zesde jaar geneeskunde. Mijn toekomst lag in duigen. Maar “levenslang” duurde gelukkig maar twee dagen. Het zou een ramp geweest zijn. Ik zou geen poot gehad hebben om op te staan. Mijn vader was een arme bouwvakker...

O tempora!... 

07-08-2020 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

Hoeveel dodelijke slachtoffers heeft covid19 wereldwijd geëist, tot op heden? Een half miljoen? En is covid19 de catastrofe die een paar honderd jaar geleden door Malthus werd voorspeld en die tot doel zou hebben de exponentieel in aantal stijgende wereldbevolking tot normale proportie te herleiden? En wat is die normale proportie? Twee miljard? Dan moeten er nog tienduizend keer meer slachtoffers vallen!

We hadden gehoopt dat het virus minder actief zou worden deze zomer, maar wat geldt voor het griepvirus geldt blijkbaar niet voor dit coronavirus. Waar het aantal besmettingen per dag flink gedaald is, heeft men dat ongetwijfeld enkel en alleen te danken aan de hygiënische maatregelen die werden getroffen. Versoepelt men de maatregelen dan steekt covid19 weer in alle hevigheid de kop op. En wat nu?...

Hopen op een vaccin? Gesteld dat het er komt. Als zij die de ziekte doorgemaakt hebben al niet immuun blijken te zijn, wat zouden we dan van een vaccin kunnen verwachten?

Medicatie om o.a. de nefaste invloed van te hevige afweerreacties te milderen (antiflogistica, antihistaminica, corticoïden...)?

Laten we onze grootste hoop stellen op het virus zelf. Dat het door te muteren zijn viruliteit geheel of gedeeltelijk verliest. Of dat het, om god weet welke reden, op een goede dag plots op een geheimzinnige wijze verdwijnt. Het is meermaals gebeurd dat virussen er op een onverklaarbare manier de brui aan geven... Maar als het een virus is "met een zending" (Malthus) dan zie ik dat nog niet zo gauw gebeuren.

We moeten ons dus harder wapenen. Preventief. En de economie dan? Die zal zich aan het virus moeten aanpassen, er zal een heel andere economie moeten komen.  

24-07-2020 om 14:27 geschreven door kris vansteenbrugge  

Beste Karel.

Zopas heb ik een fietstochtje van tien kilometer tot een goed einde gebracht. Dat wil zeggen: in een behoorlijke tijd en zonder dat het teveel van mijn krachten gevergd heeft. Ik voel dat er weer jus in de benen komt. Over een paar weken worden die tien kilometer er wellicht twintig. En zoals ge weet heb ik onlangs de kaap van de tachtig jaar gerond. Wees overigens niet te zeer bezorgd: ik draag nu een valhelm, een mooie, met fel-geel.

De echte reden waarom ik u schrijf is een andere. Dat "foei", tot driemaal toe, in uw laatste brief, heeft mij geraakt. Het heeft alles te maken met mijn politieke overtuiging, of liever: met mijn gebrek aan politieke overtuiging. Mensen zonder politieke overtuiging en die daarenboven geen verstand hebben van politiek, zouden niet mogen stemmen, heb ik vaak gezegd. Maar jawel hoor, iedereen is verplicht te stemmen, zelfs diegenen die überhaupt geen verstand hebben. De politieke versplintering in Belgenland - zo zouden er bijvoorbeeld niet minder dan negen ministers bevoegd zijn voor "gezondheid" -  wordt gezien als een belangrijke storende factor in ons coronabeleid. Op naar een onafhankelijk Vlaanderen dan maar? En welke politieke partijen kunnen dat voor elkaar krijgen. De partijen die "Vlaams" in hun naam dragen, zijnde VB (Vlaams Belang) en N-VA (Nieuwe Vlaamse Alliantie). Althans zo dácht ik, in mijn naïviteit van politieke leek. Maar ziet, ik word al om de oren geslagen met de wandaden van de wellicht grootste massamoordenaar aller tijden: Hitler. En dan is er nog mijn droombeeld van gelijkheid (het "égalité" van de Franse Republiek) onder alle mensen, een gelijk loon voor allen, zowel voor de arbeider in de mijnen van Chili als voor de CEO van het grootste bedrijf. De leek die niets van politiek kent en alleen afgaat op de naam van de partij, komt dan uit bij de PVDA (Partij van de Arbeid) ofte de communisten. En weer word ik om de oren geslagen met de wandaden van al even grote massamoordenaars: Stalin en Mao. En om het allemaal nog wat gekker te maken: ik voel sympathie voor onze koning en voor zijn job en voor mij mag hij dus koning blijven. En weer ben ik op het slechte pad: de betovergrootoom van onze koning was - ge moogt drie keer raden - een massamoordenaar. Overigens, ben ik nu helemaal onnozel: een separatist die tevens royalist is?!

Ik besef het wel, tegen iemand met een dergelijke politieke instelling kan je alleen maar "foei" zeggen, tegen iemand wiens politieke hart - zoals gij mij hebt geleerd - balanceert tussen de twee uitersten van het politieke spectrum: van links naar rechts... Ja, ge hebt ook gezegd dat ge voor mijn politieke overtuiging, hoe bizar ze ook moge zijn, wel begrip kunt opbrengen, maar dat geloof ik niet: dat "foei" was spontaan, dat "begrip" is beleefdheidshalve.

Voor wie moet ik nu stemmen, nu ik er weet van heb dat de partijen waar ik in mijn argeloosheid mijn oog op heb laten vallen, gelinkt worden aan de grootste massamoordenaars aller tijden? De socialisten? De groenen? Daar zitten griezels aan het roer waar ik rillingen van krijg. Ik weet het wel, 't kunnen best aardige mensen zijn, maar gij weet ook: als de rede met het gevoel in aanvaring komt, wint het gevoel. En de CDampersantV? Waar staan dié voor? De christelijke principes en het gezin (fraternité?): geen écht doorslaggevende argumenten, nu paus en kerk zo goed als afgedaan hebben. En voilà, nu hebt ge mij, waar ge mij wilde hebben: de VLD, partij van de vrijheid (liberté). En, toegegeven, dáár zit veel schoon volk, op die ene griezel na - ge weet wie ik bedoel. Maar iets zegt mij dat te véél vrijheid niet goed is, dat het onvolmaakte wezen dat de mens is, die vrijheid niet aan kan, dat die vrijheid het recht van de sterkste laat zegevieren. En dan dit nog: massamoordenaar Leopold II, da zal toch nooit vanzeleven een liberaal geweest zijn?!

Ik berg dus mijn politieke verzuchtingen op, ik pas bij de eerstkomende verkiezingen, ik doe wat iedereen zou moeten doen die het niet écht zeker weet. Óf ik ga gewoon niet ter stembus, óf ik stem blanco. Dat is wat ik nog voor mijzelf moet uitmaken.

Gij hebt mij tot inzicht laten komen. Alvast bedankt!

Kris.

19-07-2020 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

Een medicijn tegen covid-19?

Het virus tast de cellen van onze  luchtwegen aan en vernietigt ze. Hierbij komt uit de aangetaste cellen histamine vrij, plus nog allerlei stoffen die het omgevend weefsel vernietigen. Histamine veroorzaakt ter plaatse vaatverwijding met als gevolg verhoogde doorbloeding (en zwelling, "ontsteking" dus) op de plaats des onheils, waardoor de schadelijke stoffen gemakkelijker verspreid worden. Men zou kunnen stellen dat de reactie van ons lichaam op de virale aanval de grote boosdoener is. Als dat klopt, dan zouden we wellicht een stap in de goede richting zetten door het toedienen van medicijnen die de werking van de histamine neutraliseren: de antihistaminica.

Ik kan het niet over antihistaminica hebben zonder professor Corneel Heymans erbij te betrekken. Nobelprijs geneeskunde in 1938. Hij was toen amper 46 jaar oud, hetgeen bitter jong is voor een nobelprijswinnaar. Voor mij is Heymans overigens de enige echte "zuivere" Vlaamse nobelprijswinnaar. Er zijn er weliswaar enkele anderen geweest, maar dat waren er die hun prijs met een ander moesten delen of die maar "halve" Vlaming waren. In dat laatste geval: Maurice Maeterlinck, nobelprijs literatuur in 1911, die uitsluitend in 't Frans schreef en het grootste deel van zijn leven in Frankrijk heeft gewoond. Heymans doceerde aan de Gentse universiteit tot en met het academisch jaar 1961-62. Dat jaar heb ik bij hem lessen gevolgd en ik prijs mij daar gelukkig om. In mijn memoires ("O jerum jerum jerum..., 2006") heb ik het volgende geschreven:

Over de antihistaminica, toen nog een nieuwsoortige medicatie tegen allergie, leerde hij ons dat men door er verscheidene te mengen - bijvoorbeeld vier, maar dan elk slechts à één vierde van de normale dosis - de bijwerkingen, zijnde in hoofdzaak slaperigheid, kon afzwakken, terwijl de gewenste werking werd versterkt. Ik vond dat een fantasietje van een man die "zijn niveau" bereikt had. Het was te mooi om waar te zijn en ik dacht dat het dan ook niet waar wás. Tot ik dat principe later zelf toch eens heb toegepast en tot de conclusie kwam dat het klopte... Alle andere medische zaken die ik geleerd heb, had ik overal elders ook kunnen leren, maar dat trucje van Heymans met de antihistaminica heb ik nooit elders teruggevonden.

Antihistaminica waren en zijn nog steeds hét medicament bij uitstek bij allergieën. In mijn 38-jarige praktijk als keel-neus-oorarts heb ik ruimschoots de gelegenheid gehad om een "antihistaminica-cocktail" te testen op mijn talrijke hooikoortspatiënten, volgens het principe dat ik geleerd had van professor Heymans, nobelprijswinnaar. Mijn recept zag er als volgt uit, voor een volwassene van normale proporties:

Vier antihistaminica dus, waar ik meestal ephedrine aan toevoegde, vanwege de ontzwellende en opwekkende eigenschappen, alsook prednisone, een bijnierschorshormoon met sterke ontstekingswerende eigenschappen. Een enkele keer werd er ook coffeïne aan toegevoegd.

Ik schreef de gelulen enkel voor bij allergische aandoeningen van de luchtwegen. Nooit bij griepale toestanden, waar virussen in het spel waren, want dan waren antihistaminica nutteloos en prednisone zelfs ten zeerste tegenaangewezen, zo was mij geleerd. Nochtans zijn meerdere patiënten mij komen vertellen dat mijn allergie-gelulen (die zij hadden opgespaard van tijdens hun hooikoortsperiode)  uitstekend werkten bij griep.

En als we dat recept nu eens gebruikten bij covid-19? Baat het niet, het schaadt (misschien) niet...   

09-07-2020 om 12:21 geschreven door kris vansteenbrugge  

Richtlijn voor risicopersoon in auto, samen met iemand uit een ander gezin.

De corona-pandemie is bijlange niet verdwenen. Wellicht moet het ergste nog komen. Het gaat om een virus dat via de luchtwegen van mens op mens overgaat. De beste preventieve maatregel is het dragen van een mondmasker en het houden van afstand tussen mensen die niet tot eenzelfde gezin behoren. Die maatregel zou verplicht moeten worden, altijd en overal (!), hoe ongemakkelijk en onsympathiek dit ook moge overkomen. Wie dat niet respecteert brengt zichzelf en meer nog zijn medemens in gevaar.

Oma (die vanwege haar leeftijd tot de risicogroep behoort) meenemen in de auto om te gaan winkelen, nu het weer mag, is misschien zeer lovenswaardig, maar verwerpelijk als niet aan de volgende regels voldaan wordt:

Stap niet in een auto waarin zopas mensen gezeten hebben (vooral als het gedurende een langere tijd is en als ze geen mondmasker gedragen hebben). Zorg ervoor dat u in de auto op een zo groot mogelijke afstand zit van de medereiziger. Let erop dat u en de medereiziger een mondmasker dragen in de auto. Zorg er ook voor dat er weinig gepraat wordt in de auto, dat het praten rustig verloopt en weet dat hoesten, niezen, luidop lachen... uit den boze zijn. Tracht de reisduur te beperken, bv. tot een half uur.

En nog dit: die onsympathieke maatregel, beste medereiziger, is niet tegen jou gericht, maar tegen het virus, waarvan je weliswaar waarschijnlijk geen drager bent, maar... "waarschijnlijk" is niet "zeker" en Russische roulette, daar wagen wij ons liever niet aan!

We nemen dus de mogelijke voorzorgsmaatregelen om niet besmet te geraken met covid-19. En hoelang zullen we dat nog moeten doen? hoor ik u al vragen. Tot we allemaal de besmetting opgelopen hebben? Tja, dat kan nog lang duren: we zitten nu pas aan zes of zeven procent en het ziet er naar uit de immuniteit amper een paar maand blijft duren. Tot er een vaccin is? Maar ook dát zal ons geen langdurende immuniteit bezorgen. Gesteld dat het er ooit komt. Want ook met andere coronavirussen is het niet gelukt. Tot het virus er zelf de brui aan geeft? Laten we dáár vooral op hopen. En medicatie? Ik heb een ideetje. Dat doe ik morgen uit de doeken. Of overmorgen...

08-07-2020 om 16:11 geschreven door kris vansteenbrugge  

In mijn vorig verhaal ("Staat er onheil voor de deur?" 30 juni l.l.) heb ik Alain de Benoist nogal uitvoerig geciteerd. Benoist is een gerenommeerde Franse filosoof. Ik citeer nóg even:

De overbevolking verergert alle problemen en maakt ze langzamerhand onoplosbaar...

Dat is wat men een malthusiaanse uitspraak noemt! De oplossing voor de wereldproblemen ziet Benoist uiteindelijk slechts in... epidemieën, om ervoor te zorgen dat...

...het met drie à vier miljard tweevoeters al veel beter zou gaan in de wereld.

Doemdenken, waarvan een mens zich akelig gaat voelen.

Een heel andere klok luidt Jan Bauwens, één van onze vruchtbaarste Vlaamse filosofen op zijn blog (www.bloggen.be/tisallemaiet d.d. 2 juli) onder de titel "Bijgeloof in tijden van corona". Ik citeer:

Het slachtofferaantal van de epidemieën is omgekeerd evenredig met de omvang van de wereldbevolking van dat ogenblik. Het coronavirus heeft nu een half miljoen doden veroorzaakt tegen twintig à honderd miljoen doden als gevolg van de Spaanse griep toen de wereldbevolking slechts twee miljard bedroeg, en in de 14^e eeuw kostte de pest een aantal mensenlevens gelijk aan één derde van de wereldbevolking.

Hieruit moeten we mijn inziens allerminst concluderen dat epidemieën op het gepaste moment in actie schieten als het erop aankomt de wereldbevolking op peil te houden. Aangezien die wereldbevolking op heden op het hoogste peil ooit staat en rekening houdend met hogergenoemde omgekeerde evenredigheid valt er dus niet te vrezen dat de corona-epidemie nog meer gigantische afmetingen zal aannemen. Da's pas geruststellend.

In zijn artikel merkt Bauwens terloops nog op dat de dichtstbevolkte gebieden de hoogste levensstandaard hebben. Verder haalt hij uit naar sommige malthusianisten die de armsten zouden willen opruimen, precies diegenen die de kleinste ecologische voetafdruk hebben, een voetafdruk die tienduizend keer kleiner is dan die van een welvarende westerling. Hij schrijft letterlijk:

Als er op de aarde plaats is voor tien miljard armen dan is er amper plaats voor één miljoen rijken.

Een tiental miljoen rijken zullen er allicht zijn. Laten we die dan opruimen en hopla, er kunnen er nog gemakkelijk zo'n honderd miljard armen bij!

En dan vraagt een eenvoudige ziel zich af: wie heeft er nu gelijk, Benoist of Bauwens? Wat jammer toch dat mijn beste vriend Jack Vanlichtervelde er niet meer is. Ik zou hem vragen: heeft Jan Bauwens gelijk? Maar geen nood, ik weet wat hij zou antwoorden: zeer zeker heeft hij gelijk! En dan zou ik vragen: en Benoist, heeft die dan geen gelijk? En Jack zou antwoorden: ook die heeft gelijk! En dan ík weer: die twee hebben een tegenovergestelde mening, de ene is een malthusianist en de andere is een antimalthusianist, en dan kunnen die toch onmogelijk allebei gelijk hebben? En Jack zou onverstoord antwoorden: ook gíj hebt gelijk. Jack ging ervan uit dat iedereen in alles wat hij zegt of doet gelijk heeft, of tenminste dénkt dat hij gelijk heeft, want anders zou hij niet doen wat hij doet...

05-07-2020 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

Staat er echt onheil voor de deur?

Het is de vraag waarmee VRT-journalist Luc Pauwels, een maand of vier geleden zijn interview begon met Alain de Benoist (spreek uit "Benoit"), een Franse schrijver, politiek filosoof en journalist. De Benoist is van adel en van Belgische afkomst, maar geboren in Frankrijk in 1943  in de gemeente Saint-Symphorien. Wanneer u, beste lezer, regelmatig door Frankrijk reist, is de kans niet onbestaande dat u de naam Saint-Symphorien wel eens bent tegengekomen. Maar of dat wel degelijk het Saint-Symphorien  van de filosoof zal geweest zijn is nog maar de vraag: er zijn in Frankrijk zo maar eventjes 22 gemeenten met die naam. De geboorteplaats van de Benoist ligt in de streek van Bretagne en meer bepaald in het departement Ille-et-Vilaine. Zegt zijn naam u niets? Kent u dan misschien één van de volgenden: Fabrice Laroche? Robert de Herte? David Barney? Dit is maar een greep uit de vele pseudoniemen van de grote hedendaagse Franse filosoof Alain de Benoist.

Het antwoord op de gestelde vraag over het onheil dat ons te wachten staat blijkt positief te zijn. De Benoist wijst op het gevaar van de overbevolking. Dat de wereldbevolking exponentieel toeneemt valt niet te ontkennen: 300 miljoen menselijke tweevoeters in 't jaar 1000, 700 miljoen in 1700, 2 miljoen in 1900 en 7,7 miljard in 2020. Bekijk het grafiekje en je durft er niet aan denken hoeveel het er zullen zijn in 't jaar 2100. Dat er een limiet is, daar kan géén weldenkend mens aan twijfelen. Of die limiet nu al bereikt is? Goede vraag!

30-06-2020 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

Hallo Firmin,

Hartelijk bedankt voor het mailtje dat ge mij gestuurd hebt ter gelegenheid van mijn tachtigste verjaardag. Dat ge mijn geboortedatum kent streelt mijn gevoel van eigenwaarde, alsook het feit dat gij u realiseert dat mijn geboorte op 4 juni 1940 niet de enige wereldschokkende gebeurtenis is, dewelke op die dag heeft plaatsgegrepen. Gij citeert met recht en reden de redevoering die sir Winston Churchill, de grootste Britse staatsman die ooit heeft geleefd, op die eigenste dag heeft gehouden in het Britse Lagerhuis. Géén historicus ter wereld die  Winstons speech van 4 juni 1940 niet van buiten kan opdreunen. In verkorte versie: "We shall fight on the seas and oceans, we shall fight in the air, we shall fight on the landing grounds, we shall fight in the fields and in the streets, we shall fight in the hills, we shall never surrender". Maar er is meer...

Het was op die bewuste vierde dag van juni dat de militaire operatie "Dynamo" op een succesrijke wijze beëindigd werd. Tijdens de Blitzkrieg van mei 1940 werd een legermacht van drie à vierhonderdduizend man (bestaande uit hoofdzakelijk Britse troepen, maar ook Franse en enkele Belgische) door het oppermachtig Duitse leger omsingeld in het noordwestelijk deel van Frankrijk. Dank zij de Operatie Dynamo zijn de meesten erin geslaagd via de zee, bij Duinkerken, te ontkomen, richting Engeland, en zodoende aan een gewisse dood te ontsnappen. Die operatie kan beslissend geweest zijn voor de afloop van de tweede wereldoorlog, want later zijn die troepen met succes ingezet tegen het leger van Adolf...

En op de dag van mijn geboorte werd een boom geplant op mijn geboortegrond. Een notelaar. Ik heb altijd gedacht dat wij omstreeks hetzelfde tijdstip de pijp aan Maarten zouden geven. Maar de boom is jammer genoeg ter ziele gegaan, een jaar of vier geleden. Gij zijt het overigens zelf die het overlijden hebt vastgesteld en mij het droevig nieuws telefonisch hebt medegedeeld - ik woonde toen in Kortrijk. Ik weet nog hoe ik met pijn in het hart een "in memoriam" heb geschreven. Klik nu hier maar even www.bloggen.be/zerar/archief.php?ID=2990444 en ge kunt het lezen.

Wie óók geboren is op 4 juni 1940 is Wilfried Morbée. Misschien zegt die naam u niets. Maar als ik u zeg dat deze beroemde Gentse krachtpatser, die ijzeren staven met de handen kon plooien en met zijn tanden trams en treinen kon voorttrekken en helikopters aan de grond houden, niemand minder is dan... John Massis? Behoort reeds lang niet meer tot de levenden. Zijn leven is kort geweest, maar krachtig.

En eveneens op diezelfde dag geboren: Germain Heyse. Geen Bekende Vlaming. Tijdens onze kinderjaren zijn wij vriendjes geweest. Wij zijn nog naar dezelfde school geweest. Germain heeft zijn geboortestreek nooit verlaten. Wij wonen nu drie kilometer van elkaar. Ik heb hem niet meer gezien  sedert onze plechtige communie. Stel dat ik hem morgen tegenkom op straat of in het grootwarenhuis, ik zou hem niet meer herkennen. Het schijnt dat in vroeger tijden, op den buiten iedereen iedereen kende. Vroeger, ja...

06-06-2020 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

03-06-2020 om 16:36 geschreven door kris vansteenbrugge  

Niet één weldenkende waarde landgenoot die niet weet dat niets belangrijker is dan Kompany. En toch staat er nu al wekenlang op de voorpagina van Het Laatste Nieuws - de krant die ik, ondanks alles, nog steeds ben trouw gebleven - niets anders dan blablabla over hét coronavirus. Nooit meer de foto van Kompany op de voorpagina dus, iets wat ons nochtans zo vertrouwd was geworden. Tot vandaag... want nu is ie daar weer op pagina één, met nog twee paginagrote foto's middenin. Ik stond al op het punt om mijn abonnement op de krant op te zeggen, want er zijn de laatste tijd dagen geweest - niet veel weliswaar - waarop er zo goed als niets geschreven stond over Kompany en zelfs niet het kleinste fotootje. Maar nu zijn we misschien wel weer op de goede weg en krijgen we weer iedere dag een flinke portie Kompany. Wat het zwaarst is, moet immers het zwaarst wegen, nietwaar? 

29-05-2020 om 12:23 geschreven door kris vansteenbrugge  

In de krant, bij de overlijdensberichten, lees ik dat jonkvrouw Symphorosa van Puyvelde de Merlevede, overleden is in een van onze steden aan de Vlaamse kust, in de gezegende ouderdom van tweeëntachtig jaar. Symphorosa was de dochter van baron van Puyvelde, rijke edelman en woonachtig in mijn geboortedorp. De baron was stinkend rijk, zo werd mij toch gezegd. Men vertelde dat hij vijfentwintig kilometer te voet kon gaan, tot drie dorpen ver, zonder één voet buiten zijn eigen landerijen te moeten zetten. Hij had een dochter en drie oudere zonen. De baron zelf heb ik in mijn kinderjaren vaak gezien. Van de zonen herinner ik mij niets. De dochter heette Symphorosa - intimi zullen haar wellicht Rosa genoemd hebben. Ze was twee jaar ouder dan ik. Van in haar jeugdjaren had ze weinig omgang met de andere kinderen van het dorp. Ze ging ook niet naar de dorpsschool, maar naar een Franstalige school in de buurt van Doornik. Toch heb ik haar meermaals gezien, de zondag in de mis, vooral... haar achterkant. Ze zat altijd helemaal vooraan op één van de stoelen die voorbehouden waren aan de adellijke familie van de baron. Een enkele keer heb ik ook haar voorkant gezien, als ze terugkeerde van de communie. Ik vond er niets aantrekkelijks aan: ze had een opgeblazen papperig, en - zo kwam het mij voor - enigszins pokdalig aangezicht en ze had - ze moet een jaar of twaalf geweest zijn - borsten als van een volwassen vrouw. Grote borsten heb ik nooit mooi of aantrekkelijk gevonden: misschien zaten die borsten van Symphorosa daar wel voor iets tussen. Later, toen ik al aan de universiteit studeerde, liet vader mij verstaan dat jonkvrouw van Puyvelde wel eens een interessante partij kon zijn voor mij. Ik zei dat ze te oud was voor mij. Twee jaar? Dat vond vader geen onoverkomelijk leeftijdsverschil. En dat ze lelijk was. Dat went wel, zei vader. Ook dát vond hij geen doorslaggevend argument. En zij is niet van onze stand, zei ik, zij is van adel en schatrijk, en wij zijn werkmensen, arme duvels. Maar als gij goed studeert en straks zult pronken met een groot diploma en een hoge post zult bekleden, dan kunt ge iedereen krijgen. Dat was wat vader zei en ik denk dat hij dat zelf nog geloofde ook. Vader heeft uiteindelijk wel begrip getoond voor het feit dat ik bij de keuze van mijn aanstaande mijn hart mocht laten spreken, maar dat een serieus universitair diploma niet kon opwegen tegen fortuin en adeldom kon er bij hem niet in. Kortom, hij zou mij niet tegenwerken in mijn keuze, tenzij... het er één zou zijn van boer Mandeville. Want die had mijn vader eens in café "De Lustigen Boer" in een zatte bui verweten voor "profiteur", te gierig om een pint te tracteren. Boer Mandeville was meteen gecatalogeerd als "krapuul" en met hem zijn vijf dochters, die stuk voor stuk honderd keer knapper waren dan Symphorosa van de baron. Soit!

Vanzelfsprekend zou ik geen kans gemaakt hebben bij Symphorosa van de baron. Ik zou overigens niet geweten hebben hoe ik het met haar had moeten aanleggen. En hoe zouden vader en moeder, arme werkmensen zich in zo'n adellijk milieu gevoeld hebben en hoe zouden ze zich daarin kunnen gedragen hebben? Geld zoekt geld, natuurlijk. De jonkvrouw is, toen ze een jaar of dertig was, getrouwd met de zoon van een machtige bedrijfsleider, die qua "materiële welstand" - zo werd gezegd - geenszins diende onder te doen voor baron van Puyvelde. En zo zie je maar dat iedereen op zijn schik komt, zoals ze dat bij ons in het dorp zeggen, dat op ieder potje een dekseltje past.

En nu is Symphorosa van Puyvelde de Merlevede niet meer. Of het coronavirus daar voor iets tussen zit, daar heb ik het raden naar. Ik heb de jonkvrouw niet echt gekend en daarom vervult het bericht van haar overlijden mij ook niet met droefenis. En toch raakt het mij een beetje. Een klein beetje... 

14-05-2020 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

Zeer verontrustend lijkt mij het feit dat heel wat patiënten die geïnfecteerd zijn geweest met Covid-19 niet immuun blijken te zijn. Dan mag ook allerminst verwacht worden dat een vaccin (als dat al gevonden wordt!) voor een betere immuniteit zal zorgen. Als daarenboven het virus deze zomer zich niet gaat “schuilhouden” (door allerlei klimatologische omstandigheden) dan ziet het er somber uit. Het zou wel eens kunnen dat dit alles een ingreep is van de natuur, die als doel heeft ervoor te zorgen dat de wereldbevolking terugvalt tot “normale proporties”, d.i. tot het aantal van 100 jaar geleden, zijnde een kwart van de huidige bevolking.  De allereerste slachtoffers zullen dan hoofdzakelijk de +65-jarigen zijn (de toenmalige gemiddelde levensverwachting) en de zwaksten. Als dat niet zo gruwelijk was zou ik zeggen: een flinke zuivering die de gezondheid van het menselijk ras zal ten goede komen. Maar ik ben zelf 80 jaar en… ik zeg dat dus niét.

P.S. En of we nu eindelijk mogen panikeren. Neen, neen en nog eens NEEN! Want... panikeren is nóóit goed.   

10-05-2020 om 15:14 geschreven door kris vansteenbrugge  

't Was de avond voor één mei, drie dagen geleden dus, dat Adrienneke mij opbelde:

- Kom alstublieft direct eens naar hier, er is iets met Maurice.

- Wat is er dan met Maurice?

- Hij staat op het balkon en hij wil eraf springen!

- Maar Adrienneke toch, 't is al zo laat en van hier tot K  is 't een klein half uur rijden en wij zijn nog in volle coronacrisis. Ik mág niet eens langskomen, in acht genomen de quarantainemaatregelen die door de regering zijn uitgevaardigd. En wat wilt ge dat ik doe?

- Hem op andere gedachten brengen.

- Maar... ik kén Maurice niet eens!

(Hier past, geachte lezer, een woordje uitleg – voor een goed begrip)

Ik had Maurice inderdaad nog nooit ontmoet, al wist ik maar al te goed van zijn bestaan af. Ziehier hoe de vork aan de steel zit...

Ik ken Adrienneke al een jaar of dertig, van toen ze trouwde met een oudere collega van mij. Zij was vooraan in de veertig, hij drieënzestig. 't Was haar derde huwelijk. Ze was voor de eerste keer getrouwd toen ze nog geen twintig was, met een knappe jonge kerel die amper één of twee jaar ouder was. Maar van liefde was er al snel geen sprake meer. Hij sloeg haar.  Adrienneke vroeg en bekwam de echtscheiding. Ze was vijfentwintig toen ze opnieuw trouwde met een welgestelde veehandelaar van in de dertig, die een passie had voor dure sportauto's.  Het geluk was echter weer niet aan haar zijde: de man raakte aan de drank en reed zich op een dag te pletter tegen een boom. Met haar derde man tenslotte heeft ze een vrij gelukkig leven gekend. Erg passioneel zal die liefde evenwel niet geweest zijn. Een paar jaar geleden is ze nogmaals weduwe geworden: hij was gestorven in zijn slaap, van ouderdom... En een maand of zes geleden, ergens tussen Allerheiligen en Sinterklaas, belde Adrienneke mij op met de heuglijke mededeling dat ze weer "iemand heeft leren kennen", ene Maurice,  iemand van hare leeftijd - Adrienneke moet nu vooraan in de zeventig zijn - die weduwnaar is en beschikt over een goed karakter en twee universitaire diploma's. En wat ik daarover dacht? Ik moet toen iets geantwoord hebben van "die kans niet laten voorbijgaan, Adrienneke" en "het ijzer smeden als het heet is, Adrienneke". Dat alles ondertussen van een leien dakje is gelopen moge blijken uit het feit dat de zwaar gediplomeerde Maurice een maand geleden bij haar is ingetrokken, in haar groot en luxueus appartement op de derde verdieping in de stad K. Een week geleden nog belde ze mij op om mij te vertellen hoe gelukkig ze was met Maurice, en dat hij een bijzonder goede danser was. Zijn vrienden noemden hem Fred, omdat hij kon dansen als Fred Astaire. Adrienneke had zich al voorgenomen om ook danslessen te gaan volgen. Ze zou zijn Ginger Rogers zijn. En van zodra de corana-quarantaine opgeheven zou zijn, zou ze mijn vrouw en mij uitnodigen op haar luxe-appartement in K, teneinde er kennis te maken met Maurice.

En nu dit!...

- Wil hij zichzelf van kant maken? vroeg ik. Gij woont toch op 't derde, nietwaar? Hij zal te pletter storten en morsdood zijn.

- Nee, hij wil niet dood. Hij denkt dat hij kan vliegen. Hij is op 't ogenblik, god zij dank, weer naar zijn kamer gegaan. Gisteren liep hij ook al met dat idee in zijn hoofd, maar toen zat de wind niet goed, zei hij. Misschien zit de wind nu weer niet goed. Ik vrees dat hij vroeg of laat écht naar beneden springt. Wat kan ik doen, in 's hemelsnaam?

- Ik vrees dat het coronavirus in zijn hersenen geslagen is en dat hij lijdt aan een Ikaros-complex. Wie daaraan lijdt denkt onmogelijke dingen aan te kunnen. Probeer hem tot rust te brengen met een pilletje, een diazepammetje, of schakel een psychiater in.

- Hij zal iedere behandeling weigeren. Ik ben niet gek, zal hij zeggen.

- Dan zie ik nog één oplossing: de peerdepaternoster.

- Hoe gaat dat?

- De patiënt belezen! Slaapt hij goed 's nachts?

- Als een os!

- Dan moet gij het doen, terwijl hij slaapt, en op klokslag middernacht. Het lijkt tovenarij maar het helpt vaak om een ziekte van de geest te verdrijven. Ziehier wat gij doen moet...

Ge besprenkelt de zieke met wijwater en ge zegt:

Hoktus boktus,
een kalverstaart die gekrokt is.
In het land van Ribedebisenaaien
waar de kippen door hun gat kraaien
en de honden met hun staart blaffen
daar kwam een kleine duivel door
die lag te branden voor de deur
in solfer, pek en venijn.
Toen kwam ik van de toilette
daar lag Lucifer op zijn bedde
hij bakte koeken voor alleman
ik kreeg er één van
mijn maat die ervan at
kreeg honger als een kat
en een staart op zijn gat
waar lucifer op zat.
haat, kwaad, kweliaat
botermelk en kropsalaad
en een zwarte peer, meneer!

Dan maakt ge het kruisteken en ge zegt:
In de naam des Vaders en de Zoons
en de Heilige Geest.

Ik heb de tekst van die peerdepaternoster stante pede doorgemaild naar Adrienneke. Deze nacht zal ze Maurice belezen om hem te genezen van zijn Ikaros-complex. Negen kansen op de tien dat het helpt, want ik heb die peerdepaternoster uit een boek van Ernest Claes en die heeft het van Wannes Raps en bij Wannes Raps hielp de peerdepaternoster altijd. 

04-05-2020 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

26-04-2020 om 12:05 geschreven door kris vansteenbrugge