Gisteren naar Brussel geweest en één van de vele grote kerken bezocht die de stad rijk is: Sint-Jacob-op-Coudenberg. Zes vooraanstaande leden van ons koningshuis hebben in deze kerk het heilig doopsel ontvangen: de koningen Leopold de tweede, Leopold de derde, Boudewijn en Albert de tweede, alsook prins Filip en prinses Astrid. Er hangen bijgevolg zes lijsten. Vijf ervan bevatten foto’s en akten van het betreffende doopgebeuren. Enkel de lijst van Filip is leeg. Vandalenwerk? Geplunderd door souvenirjagers?

Mijn aandacht werd vooral getrokken door een merkwaardige gedenksteen in de kerk, waarop enkele tientallen namen staan van soldaten, gevallen voor het vaderland tijdens de eerste wereldoorlog, ofte de Grote Oorlog. Zouden die daar allen in de kerk begraven liggen? Mijn oog viel op ene Baron Etienne PYCKE de PETEGHEM, gesneuveld te Calais op 7 mei 1918. Deze baron Etienne moet ongetwijfeld familie geweest zijn van de baron Pycke die burgemeester was in Petegem, in de eerste helft van de vorige eeuw, toen mijn schoonvader daar in de dorpsfanfare speelde. Als ik mij niet vergis moet er in Petegem een hele resem burgemeesters Pycke geweest zijn, die elkaar van vader op zoon opgevolgd hebben. Zoals het echte blauwbloedigen past, spraken de Pyckes met moeite de taal van hun volk. Mijn schoonvader vertelde in dat verband wel eens een anekdote over “baron Pycke”.

Zo gebeurde het dat de fanfare gehuldigd werd vanwege haar vijfentwintigjarig bestaan – al ben ik van dat getal niet geheel zeker. Baron Pycke hield te dier gelegenheid een toespraak waarin hij zijn waardering en zijn bewondering uitsprak voor de muzikanten. Naar zijn oordeel waren zij “de best fanfaar van de lande”. Toen er echter hier en daar wat spottend gelach opsteeg uit de aanwezige menigte, begreep de baron dat hij overdreef en hij voegde er al gauw aan toe “… tis ik wil zek, van de lande van hier, de lande van Péteguème”. Ik hoef u natuurlijk niet te vertellen, beste lezer, dat er in dat kleine dorp maar één fanfare was…

Het gebeurde ook dat baron Pycke op bezoek was bij een boer die een stier had, waar andere boeren uit de omgeving naartoe kwamen om hun koe te laten dekken. Toen op een keer de stier in een impotente bui – de Viagra was toen nog niet uitgevonden – geen enkele toenaderingspoging deed, liet de baron-burgemeester, die het schouwspel stond gade te slaan, zich ontvallen: “ hij en wil nie, tis ne slekte… koeibok”.

En zo zijn er in onze streek twee uitdrukkingen ontstaan die hun oorsprong vinden bij baron Pycke. Ik weet niet eens of ze op grote schaal gebruikt werden, maar voor mijn schoonvader zaliger en mijzelf waren ze gemeengoed. De eerste wordt gebruikt wanneer iemand dient geprezen te worden. Dan zeggen wij: “hij is de best van de lande”. Maar we relativeren dat dan ook door er aan toe te voegen: “tis te zek, van de lande van hier, de lande van…” En dan blijkt vaak dat de geprezene zich slechts de beste kan noemen van een zeer klein gebied. Een tweede uitdrukking is voorbehouden voor een koppigaard, iemand “die niet wil”. Dat is dan steevast “ne slekte koeibok”!

Wie zeker geen slechte koeibok is, is onze Kortrijkse Kwikkelbornee, minister van vereenvoudiging. Zijn ministerie bevindt zich op een steenworp van de kerk van Sint-Jakob-op-Coudenberg, namelijk in de Brederostraat, nummer 9. Een nogal sombere straat – maar zo zijn er wel meer in Brussel – aan de achterkant van het koninklijk paleis. Daar werkt Kwikkie zich al jaar en dag uit de naad om alles eenvoudig te maken. En geloof me gerust: er is nog veel werk aan de winkel, in dit ingewikkeld landje.

Maar de echte reden waarom ik mij gisteren naar de grootstad begeven heb, was de tentoonstelling van het werk van Magritte, in één van de musea in de buurt van het Koningsplein. Meer daarover komende week.

26-06-2009 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge  

Deze morgen vernam ik het schielijk overlijden van één van onze prominente politici, Karel Van Miert. Van een ladder gevallen. Zevenenzestig jaar oud. Nog jong dus, althans voor iemand die, zoals ik, twee jaar ouder is. Van Miert, zo wordt gezegd, was één van de machtigste mannen van Europa. Zoniet dé machtigste. Wat iemand uit mijn kennissenkring zich deed afvragen of hij niet van die ladder gedúwd is. Hoge bomen vangen immers veel wind. Van Miert had een kolossaal grote tuin, met tweehonderd hoogstammige fruitbomen. Hij was enorm fier op die tuin. Zo’n tuin, da’s een mooie bijverdienste, maar het brengt enorm veel werk mee. Zelf heb ik maar één fruitboom, een appelboom, en daarmee heb ik reeds de handen vol – en ik ben niet eens fier op die boom. We kunnen veronderstellen dat hij kersen aan ’t plukken was, toen het ongeval is gebeurd. Hij kan ook een natuurlijke dood zijn gestorven: een hartstilstand of zo… Misschien wilde hij zijn vriendin, die op reis was, bij haar thuiskomst verrassen met een mandje versgeplukte kersen? Maar wat ik mij boven alles afvraag: heeft deze moedige man, voor wie ik alle sympathie heb – hij komt net als ik uit een arm arbeidersgezin – niet àl te veel hooi op zijn vork genomen? Als voorzitter van een “zakenuniversiteit” in Nederland en als beheerder van vele bedrijven. En dan nog zo’n immense tuin met tweehonderd hoogstammige fruitbomen! Voor iemand die de pensioenleeftijd al ruimschoots had overschreden! Dat het dan al eens niet perfect loopt zoals bij Agfa Gevaert mag eigenlijk geen verwondering wekken. Zoveel bedrijven beheren moet allerminst een sinecure zijn. Stress zou misschien wel aan de basis kunnen liggen van dit jammerlijk heengaan. Of roekeloosheid? Tien sporten hoog op een ladder – en een val van die hoogte is nog niet eens dodelijk – vind ik al roekeloos. Maar ja, ik heb hoogtevrees…

En uitgerekend op hetzelfde uur waarop het droevig nieuws van het overlijden van deze rechtschapen politicus mij bereikt, krijg ik een mailtje van een ander vooraanstaand socialist, om mij te bedanken voor de lovende woorden die ik hem heb toegezwaaid vanwege zijn keuze van Jozef Deleu tot laureaat van een literaire prijs. Op 1 juni had ik mij op deze weblog al zeer lovend uitgelaten over Jozef Deleu, vooral vanwege het gedicht dat ik las in zijn literair tijdschrift “Het Liegend Konijn”. Het gedicht is van Jan Lauwereyns en ik kan niet nalaten  het hier nogmaals neer te schrijven:

Je doet het of

je doet het niet

happy time with animal

als je het doet

doe je het

oog op verzadiging

en lekkerness

zo klaar en gretig afgehandeld

logisch

filosofisch

dat de stilstand der dingen

op de heupen werkt

tot ik het daar daarvan

krijg

book off

en rap een beetje.

Ik vind dat Bert Anciaux heel veel verstand heeft van kunst en dat hij heel goede keuzes maakt bij de besteding van het Vlaamse geld. ’t Zou mij niets verbazen als dat prachtig monument dat zich in Gent op het plein vóór het Sint-Pietersstation bevindt ook door hem gesponsord werd. En van toneel heeft hij ook al verstand. Neem nu de toneelgroep Antigone: dank zij de subsidies van Bert kunnen ze daar de toegangsprijzen belachelijk laag houden. Toneel om duimen en vingers van af te likken. Een aanrader, beste lezer. U moet het echt eens doen. U riskeert niets. Enkel een paar euro.

Maar dat Bert nu waarschijnlijk zijn ministerportefeuille zal moeten afgeven is doodjammer. Als die andere socialiste Freya die post overneemt, kan ik haar alleen maar veel sterkte toewensen. Tracht het even goed te doen als uw voorganger, mijn beste Freya, want béter kan echt niet!
Amen.

23-06-2009 om 00:00 geschreven door kris vansteenbrugge