Jozefientje is overleden. In stilte. Ik heb het pas vernomen toen het al een week of twee gebeurd was. Ze woonde nochtans niet ver van mij vandaan, in de Broeklindeweg, nummer drie. We zijn nog samen naar dezelfde school geweest, nog in dezelfde klas gezeten. ’t Was in de gemeenteschool in Kaster en daar mochten de jongens en de meisjes nog samen in één klas. Ik was toen een beetje verliefd op Jozefientje. Niet smóór of zo. Een beetje ultraprille kalverliefde. Ik geloof dat ik haar niet eens mooi vond. Ik herinner mij nog dat ik haar vroeg of ze in de processie naast mij wilde lopen. De manier waarop ze mij toen afgewezen heeft zal mij altijd bijblijven, de ongezoutenheid waarmee ze mij toen diets maakte dat ze niets met mij wilde te maken hebben. Ik werd er doodongelukkig van, ik at drie dagen lang niet meer en ten slotte trok ik met een dik touw naar de zolder met de bedoeling er een eind aan te maken. Gelukkig was er de dag erna wereldkampioenschap op de weg voor beroepsrenners, in Moorslede. Dát wilde ik nog meemaken want mijn grote favoriet Briek Schotte was  kandidaat voor de regenboogtrui. Briek Schotte wereldkampioen zien worden, daarvoor wilde ik mijn wanhoopsdaad wel even uitstellen. En Briek wérd wereldkampioen. Ik was dolgelukkig, ik was helemaal opgefleurd en had weer volop zin in het leven. Jozefien kon mij gestolen worden.

Zij was een enig kind, veel te ernstig, zonder een greintje gevoel voor humor en dat greintje humor heeft ze tot aan haar dood nooit gehad, denk ik. Ze studeerde flink, deed hogere studies en ze bracht het tot hoofdinspectrice in het onderwijs. Haar ouders zijn allebei vroeg gestorven, toen zijzelf nog vooraan in de twintig was. Haar geboortehuis aan de Broeklindeweg heeft zij nooit verlaten. Soberder en meer teruggetrokken dan Jozefien heeft er nooit iemand geleefd, denk ik. En voor zover mij bekend is er nooit een man in haar leven geweest. Hoe zou een man ooit verliefd hebben kunnen worden op dit onappetijtelijk schepseltje? Hoe was het mogelijk dat ik om harentwege ooit zelfmoord had willen plegen?

In feite waren Jozefien en ik een beetje familie. Mijn vader was een neef van haar moeder. Ik was dus haar achterneef en zij mijn achternicht. Zo nauw was die familieband nu ook weer niet, dunkt me, dat we niet hadden kunnen trouwen zonder dispensatie van de hoge kerkelijke instanties. Mijn ouders hadden zo’n relatie nochtans helemaal zien zitten, denk ik: Jozefien was immers van goeden huize, werkzaam en van onbesproken gedrag en bovendien… haar ouders zaten goed in de slappe was! Vader was er van overtuigd dat Jozefiens moeder in het bezit moet geweest zijn van een grote som geld en bovendien van een grote pot vol gouden muntstukken die zij geërfd had van hun beider grootvader die vóór de oorlog (de eerste!) grof geld verdiend had in Parijs met de handel in delicaat damesondergoed – ’t was in de tijd van de french cancan. Dat die pot goud bij Jozefiens moeder terecht gekomen was? Mijn vader was niet de enige die daar zo over dacht. De hele familie, of toch bijna, was die mening toegedaan. Maar dat het werkelijk zó was, daar was, geloof ik, geen enkel bewijs voor…

Gisteren heb ik mijn brievenbus pas laat in de avond geledigd. Dat is zeer uitzonderlijk voor mijn doen. Er was een belangrijke brief, van notaris Vandeveegate. Ik werd uitgenodigd te zijnen kantore hedenmorgen om tien ure stipt. De reden stond niet eens vermeld. Ik sliep die nacht onrustig. Om even over half tien deze morgen belde ik aan bij notaris Vandeveegate. Een lieve dame liet mij binnen in de wachtkamer van de notaris. Ze zei dat zijzelf niet de notaris maar wel de notarisklerk was, dat de notaris mij om exact tien uur zou te woord staan. Ze was ook zo vriendelijk om mij nu reeds mede te delen dat het ging om de nalatenschap van Josephine Slachmeulders – Jozefien dus – en, zei ze, het wordt nog een heel bijzondere verrassing. Toen verdween ze. De pot met het goud! gonsde het door mijn hoofd. Waarom zou uitgerekend ík de erfgenaam van die pot zijn? Jozefien en ik kenden elkaar nauwelijks, hadden elkaar sinds onze kindertijd hooguit een tiental keer ontmoet en tot veel meer dan een vluchtige begroeting was het nooit gekomen. Was zij misschien al die tijd, sedert die dag waarop ze mij zo brutaal had afgewezen, stiekem verliefd geweest op mij? Was dat de reden waarom ze nooit getrouwd was? Was het deze pot waarmee ze haar misstap van toen wilde goedmaken? Postuum… Kunt u zich, beste lezer, de spanning voorstellen waarmee ik de deur in de gaten hield waarlangs de notaris, met de pot goud in de hand, ieder ogenblik kon binnenkomen? Klokslag tien ging de deur open. Ik zag niemand in de deuropening, een helder licht kwam mij tegemoet en een doordringende stem die mij koppijn bezorgde: “Hoe lang denkt mijnheer nog in bed te blijven liggen? ’t Is tien uur!” Dit een bittere ervaring noemen zou een understatement zijn. In werkelijkheid was het véél bitterder. Ik kan mij niet ontdoen van de gedachte dat Onze Lieve Heer of een andere Almacht het dit keer goed met mij voorhad: ik was het medium door wie de wereld in kennis zou gebracht worden van wat er terecht gekomen was van de pot goud die opa  Bernardus Theophrastus vergaard had in de belle époque. Een tweede kans zal ik nu wellicht nooit krijgen: de Almachtige laat immers niet met zich sollen… Waarom moest “zij” het nu weer verknallen?! Niemand hoort zijn halve trouwboek een pak rammel te geven. Ik heb dat dan ook niet gedaan.

13-12-2018 om 18:14 geschreven door kris vansteenbrugge