Het beroemde kerkhof op een heuvel. Ik heb de heilige grond pas vijf minuutjes betreden of ik heb er al twee gevonden: twee van de veertien, van mijn lijst, weet je wel. 

De eerste is Karel Lodewijk Ledeganck. De naam is mij zeer bekend van toen ik in Gent studeerde, zestig jaar geleden. In de Ledeganckstraat kregen we les in plantkunde. Daar was en is nu nog de Plantentuin. Heden ten dage wordt daar niet alleen plantkunde gedoceerd, maar ook allerlei andere wetenschappen: “de Ledeganck” is uitgegroeid tot een echte campus. Karel Lodewijk Ledeganck is de schrijver van “De drie Zustersteden”:  het dichterlijk evangelie van de Vlaamse Beweging, dat de luister bezingt van de fiere Vlaamsche steden Brugge, Gent en Antwerpen. Ik heb het nooit gelezen en nog minder gezongen. Ik kende “De drie Zustersteden” alleen van de gelijknamige wielerkoers die in mijn kinderjaren een van de grootste van Vlaanderen was. De lessen in de plantkunde heb ik niet vaak bijgewoond. Ten eerste omdat mijn kot op drie kwartier afstand was van “de Ledeganck” en  ik alles te voet moest doen, en ten tweede omdat de professor – Verplancke – zo onduidelijk sprak dat ik er toch niets kon van opsteken zodat ik dan maar alles in de boeken geleerd heb.

(1) Professor Verplancke was een rasechte Gentenaar. Hij doceerde plantkunde aan 't eerste jaar geneeskunde. Weinig Gentenaren kunnen, zelfs als ze beschaafd Nederlands spreken, hun afkomst verloochenen. Professor Verplancke sprak plat Gents. Hij sprak daarenboven zo snel en onduidelijk dat het al een hele kunsttoer was om op 't examen de vraag te verstaan. Als men dan beleefd vroeg de vraag te herhalen - alstublieft professor! - werd hij nerveus. Omdat hij veronderstelde dat de student een beetje doof was, herhaalde hij de vraag op een veel luidere toon, maar nóg sneller en onduidelijker… Wie dan de vraag nog niet begrepen had mocht er beslist een kruis over maken. Het klonk een beetje als: ghemma sjki tsikkel vadde dikketiln enne monneketiln en tommekie flojee meksielem.

         Wij studenten wisten natuurlijk wel een beetje waarover de meeste vragen gingen. En als de vraag niet begrepen was, was het vaak beter zomaar iets naast de kwestie te antwoorden, want soms bracht hij je dan op het juiste spoor. Voor het niet verstaan van de vraag kon hij weinig of geen begrip opbrengen, het bracht hem definitief uit zijn humeur en dan kon er hoogstens nog een "voldoende" uit de brand gesleept worden.

          Dré Depraeter heeft professor Verplancke eens lik op stuk gegeven. Dré had de cursus niet geleerd, zou op geen enkele vraag kunnen antwoorden hebben en was tenslotte toch niet van plan om zijn studies in de geneeskunde verder te zetten. Dré begon zijn antwoord af te ratelen in de stijl van Verplancke zelf: ziever zlibbre vroem, azuu von zwam enzoele zave kwinter duure, pfesser, morre tuure manejoenge… Dré vloog buiten. En zo was het goed.                                                                                   

             (1)  Uit mijn boek "O jerum jerum jerum..." (2006),  pag 60-61.               

U( 

Dit jaar heeft de kerstman mij een boek gebracht, waarvan de titel luidt “Verdwaalde stad. Filosoferen langs straten en pleinen”. De schrijver is Jean Paul Van Bendegem en het hoofdpersonage is Gent, de stad waar ik tot het eind van mijn dagen wil verdwalen, op zoek naar de heerlijke tijd van weleer: “O vrij studentenheerlijkheid, waar zijt gij thans verzwonden? O keer nog eenmaal schone tijd, zo vrij zo ongebonden! Ik zoek u langs mijn wegen weer en vind uw sporen nimmer meer! O jerum, jerum, jerum, o quae mutatio rerum!”

Jean Paul Van Bendegem is filosoof, tevens wiskundige en professor aan twee universiteiten, Brussel en Gent. Mijn kerstgeschenk was vergezeld van een uitnodiging: de auteur van “Verdwaalde stad” kwam zijn boek voorstellen in het kunstenaarsdorp Kwaremont. Een kei van een spreker. De studenten in Brussel en Gent moeten zich gelukkig prijzen. Of toch niet? De professor wordt namelijk dit jaar vijfenzestig en moet dus met pensioen en daar weet ik alles van: met pensioen moeten gaan op je vijfenzestigste, op het toppunt van je kunnen… De toehoorders hingen aan zijn lippen, zoals wij zestig jaar geleden aan de lippen hingen van Marcel Sebruyns, die ons op onnavolgbare wijze de beginselen van de cel- en de weefselleer bijbracht. In mijn boek “O jerum jerum jerum…” heb ik een hoofdstukje aan professor Sebruyns gewijd op pag. 56-57. Een uittrekseltje:

Ik bewonderde die briljante man, met zijn kale knikker en zijn vlinderdasje. Als ik ooit zelf professor zou worden, zou ik het ook zo doen. Professor ben ik natuurlijk nooit geworden. Toch heb ik het geluk gehad vijftien jaar lang les te mogen geven aan een paramedische hogeschool, in anatomie. En dat lesgeven, drie uur in de week, heeft mij meer vreugde bezorgd dan al mijn andere beroepsbezigheden bij elkaar. En ik heb het altijd een beetje à la Sebruyns proberen te doen, zij het dat ik niet het brio van de grootmeester had…

Eéns in de vijftig jaar wordt er iemand geboren met die uitzonderlijke gave die erin bestaat een vol auditorium studenten te boeien en aan zijn lippen te kluisteren. Sebruyns en Van Bendegem! Het boek gaat over monumenten: kerkhoven nemen daarbij een aparte plaats in. En u kan ervan op aan, waarde lezer, dat niemand anders dan de briljante spreker Van Bendegem mij deze week gedreven heeft naar Vlaanderens meest sacrale kerkhof Campo Santo. Ik had vooraf een lijst opgesteld van wie ik daar wilde ontmoeten: Filip De Pillecijn, Luc Devos, Jozef Guislain, Corneel Heymans, Jan Hoet, Karel Lodewijk Ledeganck, Rosalie Loveling, Wilfried Martens, Frans Masereel, Gustaaf en Karel van de Woestijne, Cyriel van Gent, Jan Frans Willems, Marc Sleen. In hoeverre mij dat gelukt is? Op het antwoord laat ik u even wachten. Tot mijn volgend cursiefje. Kwestie van de spanning er een beetje in te houden.