Mijn nieuwste boek (Uit het schuim van de zee, 2011) behandelt de hele Griekse mythologie in 136 verhalen (408 pag.) en 18 originele tekeningen. Het is nu reeds aan zijn derde druk toe. Het boek is te bestellen via mail (kvansteenbrugge@gmail.com). Betaling na ontvangst (18,95 euro). Bij bestellingen vóór 1 mei dienen geen verzendkosten betaald te worden.
FLAUW EN PUBERAAL, MAAR GOED BEDOELD: dit soort verhaaltjes vindt u bij de vleet ('n 200-tal) op www.bloggen.be/kris .......... PICTAIKU'S (de allernieuwste kunstvorm) vindt u op www.bloggen.be/pictaiku
23-02-2009
Meetjesland.
Met een schoonbroer als Maveau zit een mens op rozen. Gisteren heeft hij mij t Meetjesland leren kennen. t Is een schoon land, een land naar mijn hart, los van het feit dat er, een halve eeuw geleden, een hechte broederband bestond tussen mijn studentenclub Laetitia en die van mijn goede vriend Marc Van Hoye.
De naam van dit lieflijk stukje Vlaanderen, waarvan Eeklo de belangrijksteplaats is, schijnt niet eens zo oud te zijn: amper een paar honderd jaar. De naam zou afgeleid zijn van de vele naast elkaar gelegen kleine lapjes grond die de keuterboertjes daar bewerkten. U begrijpt het al, beste lezer: een meetje is een klein lapje grond. Maar er is nog een andere verklaring, één waarin ik mij veel beter kan inleven. Daarvoor moeten we evenwel zon kleine vijfhonderd jaar teruggaan in de geschiedenis. t Was in de tijd dat keizer Karel door Meetjesland trok. U kent uw vaderlandse geschiedenis ongetwijfeld goed genoeg om te weten dat de keizer een onverbeterlijke rokkenjager was. De moeders hielden dan ook hun dochters binnen. Toen Karel voorbij hun huisjes trok, zag hij nergens jong vrouwvolk: enkel meetjes, die zaten te spinnen voor hun deurtje. U hebt het natuurlijk weeral begrepen: een meetje is ook een oud vrouwtje. Niet onbegrijpelijk dat onze keizer verkeerdelijk de conclusie trok dat er in dat stukje Vlaanderen alleen maar meetjes woonden Maar misschien heeft het Meetjesland zijn naam zowel aan t een te danken als aan t ander, zowel aan t klein lapje grond als aan t oud spinnend vrouwtje, zowel aan de landbouw als aan de textiel, de twee economische pijlers van dat Vlaamse volk van weleer.
Maveau bracht ons naar de meest noordelijke gemeente, Sint-Laureins, dewelke een fusie is van vijf boerendorpjes. Drie zijn er met op zijn minst een zweem van heiligheid: Sint-Laureins stricto sensu, Sint-Margriete en Sint-Jan-in-Eremo. De twee andere doen nogal vochtig aan: Watervliet en Waterland-Oudeman. De gemeente is, naar Vlaamse normen, eerder dunnetjes bevolkt: iets meer dan zesduizend inwoners. De dijken vormen het enig reliëf in een vlak polderlandschap. Alom zijn er kreken en er is een rijke vogelfauna. In t Oud Gemeentehuis in Sint-Margriete kan men ongetwijfeld lekker eten, maar wij hebben onze pic-nic bij, zodat ze aan ons niet méér kwijt kunnen dan hun lekkere zelfgemaakte soep, en enkele pinten zwaar bier. Om twee uur komt er een disc-jockey en bejaarde koppels komen toegestroomd: er zal gedanst worden tot zeven uur s avonds. Van twee tot zeven wordt er dertig cent méér gevraagd per consumptie
Wij doen zelf maar één dansje. Daarna brengt Maveau ons naar het Sint-Jan-de-Doperkerkje in Sint-Jan-in-Eremo. Het kerkje dateert van 1682 zegt de gids en regelmatig komen hier van heinde en verre koppeltjes trouwen. Er is een leuk kerkhofje en binnenin is het ouderwets knus. Er zijn geen honderd zitplaatsen, maar niets ontbreekt er: preekstoel, biechtstoel, kruisweg Er hangt een lijst van de pastoors sinds 1682: hier had ik zieleherder willen zijn, al was het maar om in dit kerkje iedere week een mooie zondagse preek te kunnen houden. t Zou een pareltje van een preek geweest zijn, iedere week een nieuw pareltje.
Whats next? Een gezondheidswandeling door dit heerlijk vlakke land. Geen klein wandelingetje, maar eentje van drie uur. Want s avonds is er een diner voorzien in de Roste Muis en zon diner dat moet je verdienen. Wandelen door eindeloos lange dreven, langs eindeloos lange bomenrijen. Pure stille ongerepte natuur. En gelukkig zijn er de dijken: voor wie nog wat kruim in de benen heeft.
De Roste Muis bevindt zich in Waterland-Oudeman, een uniek restaurantje te midden van de uitgestrekte polders. Men belooft er u de nostalgie van het oude geheime smokkelaarscafé en dat is precies wat u daar ervaart. De paling smaakt overheerlijk, tenzij u natuurlijk een steak besteld hebt saignant of bien cuit of nog iets anders... Hoe de zaak aan haar naam kwam zal de patron u met graagte vertellen. Een ontroerend verhaal, dat eigenlijk te mooi is voor proza. Dat is dan ook de reden waarom ik het in dichtvorm ga vertellen. Maar nù nog niet, lieve lezer. Ik neem er mijn tijd voor: het moet een gevoelvol en teder gedichtje worden. Ik laat u nog wachten tot de lente komt, nog een week of vier. Ik doe het ook een beetje om u te plagen. U weet toch: plagen is liefde vragen
Op de terugweg doen we de hoofdstad van Meetjesland aan, Eeklo, de stad van de herbakkers. De kunst van het herbakken hebben ze hier al eeuwen onder de knie. De theorie is vrij simpel: men kapt de persoon die herbakken moet worden, zijn hoofd af, vervangt het tijdelijk door een bloemkool of een groene kool, waarna het hoofd door een bevoegde herbakker herkneed en vervolgens herbakken wordt. In de praktijk is het niettemin een delicaat werk: aan het kneden is véél gelegen, aan het bakken eveneens. Een hoofd dat te lang in de oven heeft gezeten wordt een heethoofd, een dat er niet lang genoeg heeft ingezeten wordt een halve gare, en als het helemaal mis is spreekt men van een misbaksel. Het jaar 1750 is een mijlpaal in de geschiedenis van de herbakkers. Een man kwam met zijn zoon naar Eeklo. De jongen was vreselijk dom. In Zottegem en ook in Brugge hadden ze hem niet kunnen helpen, wel in tegendeel. Maar in Eeklo liep het anders. Met een herbakken hoofd trok de jongen naar Parijs waar hij briljante studies deed. De faam van de Eeklose herbakkers was daarmee definitief gevestigd. Regelmatig vieren ze hier nu de herbakkersfeesten en jaarlijks worden verdienstelijke stadsgenoten benoemd in de Orde van de Herbakker.
Vorige week heeft mijn jongste kleindochter mij in t zand doen bijten ter gelegenheid van een partijtje schaak. Ze is amper elf en ze speelt reeds heel behoorlijk. En dat voor een meisje. Een meisje? Inderdaad, dat is precies wat ik zei: En dát voor een meisje. Die fatale zin heb ik mij laten ontvallen in de familiekring, aan de koffietafel. Bij t vrouwelijk gezelschap is dat niet in de allerbeste aarde gevallen. Begin het dan maar eens goed te praten, beste lezer, als je zon verkeerde uitspraak hebt gedaan. Begin het maar eens uit te leggen, begin er maar eens aan om het geachte auditorium aan t verstand te brengen dat je helemaal niet hebt willen beweren dat vrouwen achterlijk zijn. Het is gewoon niet meer goed te praten: je hebt nu eenmaal een sexistische uitspraak gedaan en het zal je blijven achtervolgen, je leven lang. Je kan achteraf nog honderd keer verklaren dat vrouwen in t algemeen veel slimmer zijn dan mannen, het zal geen zoden aan de dijk zetten. En begin niet met cijfers voor de dag te komen, met argumenten als nog geen tien percent van de leden van een gemiddelde schaakvereniging zijn vrouwen of nauwelijks één percent van alle schaakgrootmeesters in de wereld zijn vrouwen: daardoor maak je het alleen maar erger.
Aangezien ik het nu toch verknoeid heb, durf ik het aan hier als mijn mening te verkondigen dat vrouwen minder geschikt zijn voor het schaakspel dan mannen. Meer dan eens heb ik vooraanstaande psychologen horen verklaren dat het vrouwelijk brein op het vlak van ruimtelijk structureringsvermogen door het mannelijk brein overtroffen wordt, en dat om die reden vrouwen doorgaans minder geschikt zijn voor wiskunde, architectuur, ingenieursstudies en schaken. Niet één keer heb ik meegemaakt dat die vooraanstaande psycholoog voor vuile sexist werd uitgemaakt. Dat sexisme werkt overigens maar in één richting. Hoe vaak heb ik niet beweerd dat meisjes in het lager en het middelbaar onderwijs doorgaans betere studieresultaten halen dan jongens, dat meisjes zich beter kunnen concentreren en minder last hebben van bedplassen? Was dat dan geen sexisme? Niet dus
Tot mijn scha en schande moet ik bekennen dat ik ook nog racist ben. Iedere keer als in de afgelopen jaren Kim Gevaert in de finale stond tussen niets dan zwarte meisjes, kon ik niet nalaten de bedenking te maken: En dát voor een blanke. Gelukkig ben ik geen belangrijke persoon, zoals bijvoorbeeld prins Harry van Groot-Brittannië. Die komt nogal eens in opspraak met zijn racistische uitspraken: pas heeft hij nog maar een Pakistaanse medesoldaat diep vernederd door hem paki te noemen of daar blundert hij alweer door tegen een zwarte medemens te zeggen dat zijn stem helemaal niet klinkt als die van een zwarte. Maar ik doe mijn best. Zo heb ik op het punt gestaan om tegen de baas van mijn stamkroeg, wiens stem klinkt als die van Louis Armstrong, te zeggen: Uw stem klinkt helemaal niet als die van een blanke. Maar ik heb mij, godzijdank,nog net op tijd kunnen inhouden
of liever: in een nieuwe blog. De oude blog (www.bloggen.be/kris) is op heden precies 1189 dagen oud: 3 jaar, 3 maanden en 6 dagen! Aan een opfrisbeurt toe, zou ik zo denken. Reken daarbij dat hij, met tweehonderd cursiefjes helemaal verzadigd is.
Laat ik u vooreerst op uw gemak stellen, beste lezer, ik zie u immers al panikeren door u te vertellen dat de oude blog met de lieflijke naam Schrijvelarij, niet van het internet verdwijnt. Ik heb dat woord toentertijd zomaar uit mijn mouw geschud, in een vlaag van opperste valse bescheidenheid en wel wetende dat het een onbestaand woord was dat niet in de dikke Van Dale vermeld staat. En wat stel ik op heden vast? Het woord schrijvelaar staat er wél in: onbeduidend schrijvertje. Precies! Dat was dus de bedoeling.
Bij een nieuwe zak past mijns inziens ook een nieuwe naam. En omdat iemand die mij zeer nauw aan het hart ligt, maar onder geen voorwendsel wil vernoemd worden, eens beweerd heeft dat die hele schrijvelarij dikke zever is, dacht ik zo bij mezelf dat een titel als Zeverarij in feite het best geschikt zou zijn om de lading te dekken.
Zeverarij wordt dus de titel van mijn nieuwe weblogwww.bloggen.be/pierpont. Volgens Van Dale betekent zever maar t is wel gewesttaal, zegmaar Belgisch Nederlands kletspraat, onzin, flauwe kul. Maar u houdt blijkbaar van die zever. Anders had u met zijn allen toch geen 54.781 keer gesurft naar mijn oude blog? Mag ik dan niet terecht fier zijn? 54.781 keer gelezen worden op 1189 dagen, dat is rond de 50 keer per dag, en dat voor iemand die qua schrijverstalent niet tot aan de enkels reikt van Huysentruyt en qua verheven ideeën niet tot aan diezelfde lichaamsdelen van Brusselmans.
Het dient natuurlijk gezegd u kan het niet ontkennen dat ik u steeds met het nodige egard heb bejegend: 64 keer "beste lezer",17 keer "trouwe lezer", 11 keer "lieve lezer", 8 keer "waarde lezer", twee keer "geduldige lezer". En van de volgende adjectieven heb ik mij elk één keer bediend om u te charmeren: beminde, moedige, aandachtige, gelovige, gewaardeerde, weldenkende, begripvolle, geïnteresseerde, beste Hollandse, gewaardeerde-en-verstandige, geachte, beste trouwe. Eén keer slechts ben ik mezelf niet geweest, toen ik u aansprak met "trouwe maar ondankbare"...
Maar wat gaat het toch allemaal adembenemend snel, lezer van mijn hart!Elfhonderdnegenentachtig dagen keuvelen we nu reeds, over koetjes en kalfjes. Of liever: ik keuvel, en u luistert. Elfhonderdnegenentachtig dagen? Dat kàn toch niet! Het lijkt of dit pas één dag bezig is. Maar misschien heeft het voor mij inderdaad amper één dag geduurd? Misschien heeft het voor u elfhonderdnegenentachtig dagen geduurd en voor mij slechts één enkele dag! Zou het kunnen dat de tijd niet voor iedereen en in alle omstandigheden even snel gaat? Dat de tijd geen constante is?
Ziehier wat de grote Vlaamse filosoof O. van Togenbirger daarover schrijft:
Er is wat aan de hand met de tijd; helaas kunnen we dat niet meten, maar we voélen het des te meer en het ogenblik zal komen dat wij ook zullen kunnen zién wat eraan schort: aan de minuten die in het niets verdwijnen, de weken die zò om zijn, de jaren en zelfs de eeuwen die rapper voorbijgaan dan de voortkruipende seconden in de wachtzaal bij de tandarts. Op een dag zullen we het allemaal weten, hoe dat komt. Of misschien ook niet, en dan blijven we zo dom als we heden zijn - tenminste als we niet nòg dommer worden.
Méér over de tijd kunt u lezen op de website van de filosoof: www.bloggen.be/omskvtdw De tijd vliegt d.d. 8.2.2009. Een boeiend verhaal.
De respons is weer eens bedroevend laag geweest. Eén enkele
reactie slechts, en dan nog van mijn buurman Firmin. En niet eens om te
bewijzen dat mijn constructie juist is. Hij komt voor de dag met een andere
methode om een cirkel te verdelen in vijf gelijke delen. Maar er zit een
foutenmarge op van zo maar eventjes 2%, zegt hij zelf. Waardeloos dus. Wat niet wegneemt dat ik blij
ben met de reactie van Firmin. Blij met een dode mus
Mij dan maar zelf aan het werk gesteld. Ziehier
- Teken door het middelpunt M van de cirkel twee
loodrecht op elkaar staande middellijnen (a en b); a snijdt de cirkelomtrek in
de punten C en D; b doet dat in de punten A en B.
- Bepaal het midden N van het lijnstuk MD.
- Teken een cirkel met middelpunt N en straal AN en
bepaal het snijpunt van die cirkelomtrek met het lijnstuk CD; noem dat snijpunt
P.
- Teken een cirkel met middelpunt A en straal AP; die
cirkelomtrek snijdt onze oorspronkelijke cirkel in een punt V.
- Teken het lijnstuk VA, de eerste zijde van onze
regelmatige vijfhoek. De rest volgt vanzelf
In de
driehoek AMN is:
AN²= AM²+MN² of AN²=
r²+ r²/4 of AN²= 5r²/4
waaruit volgt: AN =
Ö(5r²/4) en AN = Ö5.r/2
In de
driehoek AMP is:
AP²=
AM²+ PM² of AP²= r²+ (AN r/2)² of AP²=
r²+ (Ö5.r/2-
r/2)²
dit geeft (uitgewerkt):
AP²= r²+ 5r²/4 - Ö5.r²/2 + r²/4
of
AP²= r²(1 + 5/4 - Ö5/2 + 1/4)
of AP² = r².(10 - 2Ö5)/4
waaruit we afleiden dat
AP = Ö(10 - 2Ö5).r/2 AP zijnde de zijde (AV) van de
regelmatige vijfhoek, tenminste als onze constructie juist is.
Een beetje
mathematicus weet dat de zijde (zn) van
een regelmatige n-hoek, gelijk is aan: 2 x de straal (r) van de omgeschreven
cirkel x de sinus van (180/n)°; dus:
Zn
= 2r.sin (180/n)°
en in het geval van een regelmatige 5-hoek
Z5
= 2r.sin(180/5)°
of z5 = 2r.sin36°
Onze constructie is juist als AP (= zijde AV) gelijk is aan
2r.sin36° , d.i. als
sin36°= AP/2r, d.i. als sin36° = Ö(10 - 2Ö5)/4
Als we dat nu eens konden bewijzen!
Gisteren bracht het toeval mij in contact met Maarten
Delbarre. Maarten is amper achttien, student in de mathematica aan de
universiteit, tweede jaar. In zijn eerste jaar was Maarten de primus met grote
onderscheiding. Ik heb hem toen hij nog een kleuter was, meer dan eens
behandeld voor oorontstekingen. In de lagere school en in t middelbaar was hij
een van de zwakste leerlingen: in alle vakken met moeite de helft van de
punten. Op één uitzondering na: wiskunde. De spellingsregels waren aan Maarten
niet besteed, wat de hoofdstad van Portugal is of die van Denemarken liet hem
koud en wanneer de slag der Gulden Sporen had plaatsgevonden was hem totaal
onbekend. Maar in het vak wiskunde, wat door anderen zo verfoeid werd, voelde
hij zich als een vis in het water. Altijd tien op tien. Eén keer was het
gebeurd dat hij een oefening onbeantwoord had gelaten, per ongeluk, door een
vergetelheid. En toch had de leraar hem daar geen punt voor afgetrokken. Wat
zou ik, zei de leraar, Maarten kent meer van wiskunde dan ik.
Ik vroeg hem op de man af:
- Ken jij een formule voor het berekenen van de sinus van 36
graden? Het wiskundig genie dacht een paar ogenblikken na en zei toen:
- Trek twee keer vierkantswortel vijf af van tien, trek daar
de vierkantswortel uit en deel alles door vier. Voilà.
Ik stond perplex, maar ik deed mijn best om het niet te laten
merken.
- Dat jij dat allemaal wéét, zei ik.
- Das niet eens een moeilijke. Voor een heleboel andere
hoeken zou ik wel langer moeten nadenken.
- En kan je ook bewijzen dat het klopt?
- Vanzelfsprekend. In de wiskunde kan alles bewezen worden.
Hij scheurde een velletje papier uit een notitieboekje en
krabbelde daar in geen tijd een paar meetkundige schetsen op, plus een aantal
algebraïsche formules. t Was in de kantine van ons clubhuis, ik had al een
paar pinten op en veel meer was er niet nodig om mij te doen duizelen.
- Ja, das duidelijk, zei ik, al had ik het niet begrepen.
Met mijn hersentjes van zestig jaar geleden was dat wellicht anders geweest
Ik stopte het briefje in mijn zak, om het later nog eens te
bestuderen. Wellicht hoort u er dan nog van, beste lezer, maar ik denk dat wij
nu redelijkerwijze mogen aannemen dat de constructie van de regelmatige
vijfhoek, zoals hierboven aangegeven, en dus ook de mathematisch correcte
verdeling van de cirkel en dus ook van de taart in vijf gelijke delen,
klopt als een bus.
- Weet jij misschien ook wanneer het verdrag van Verdun werd gesloten?
vroeg ik.
Mijn nieuwste boek (Uit het schuim van de zee, 2011) behandelt de hele Griekse mythologie in 136 verhalen (408 pag.) en 18 originele tekeningen. Het is nu reeds aan zijn derde druk toe. Het boek is te bestellen via mail (kvansteenbrugge@gmail.com). Betaling na ontvangst (18,95 euro). Bij bestellingen vóór 1 mei dienen geen verzendkosten betaald te worden.
