De Slag bij Hill 70, in Loos-en-Gohelle in augustus 1917 wordt vaak als ’the forgotton Canadian victory’ omschreven. In de tijd te situeren tussen Vimy en Passendale viel Hill 70 wat weg in de plooien van de geschiedenis. Na enkele decennia waren het enkel de steeds schaarser wordende overlevenden die zich nog  de gruwel en onwaarschijnlijke felheid van deze strijd herinnerden. In 2010 nam een aantal Canadezen het initiatief om dit recht te zetten. Het resultaat was het behoorlijk indrukwekkende Hill 70 Memorial dat in 2017 in Loos werd onthuld. Het werd bij benadering ingeplant op de plaats waar in augustus 1917 zo zwaar werd strijd geleverd. Langs een bezoekersonthaal wandelt men via een pad waarin 1.877 Maple Leaves – het nationale symbool van Canada - werden verwerkt, één voor elke gesneuvelde Canadese soldaat bij Hill 70,  tot het generaal Currie –amfitheater waarvan het grondplan opnieuw wordt gevormd oor een reusachtige maple leaf. Deze plek wordt gedomineerd door een metershoge obelisk uit Spaanse zandsteen met als enige inscriptie Canada 1917 en een bronzen zwaard dat wel heel erg sterk lijkt op de zwaarden die de crosses of sacrifice op de Britse begraafplaatsen voorkomen. De 8..5 miljoen Canadese dollars die nodig waren voor het inrichten van deze site kwamen volledig uit privé fondsenwerving.  De site zelf sluit mooi aan bij het aanpalende Loos British Military Cemetery waar meer dan 150 slachtoffers van de gevechten bij Hill 70 een laatste rustplaats kregen.

23-01-2019 om 10:36 geschreven door janhuijbrechts  

Op 11 juni 1917 meldde de voor de legerdienst opgeroepen Joseph Standing Buffalo zich in het rekruteringsbureau van Regina in Canadese provincie Saskatchewan aan. Hij was volgens zijn militaire dossier bij zijn inlijving 5 voet en 6 inches groot, had een getaande huid, bruine ogen en zwart haar. De rekruut had aangegeven een ongehuwde, rooms katholieke landbouwer te zijn die bij zijn ouders in Fort Qu’Apple woonde. Hij verklaarde akkoord te gaan om gevaccineerd te worden en toonde de littekens van drie vaccinaties op zijn linkerarm, die hem, naar eigen zeggen, in 1913 waren toegediend. Wat zijn dossier niet vermeldde was dat hij de kleinzoon was van Tatanka Iyotake beter bekend als Sitting Bull, de legendarische hoofdman van de Sioux-indianen. Blijkens zijn attestation paper werd hij als private ingedeeld bij het 95^e Saskatchewan Rifles, een militiebataljon. Wanneer hij op 6 februari 1918 in Liverpool aanmeerde  werd hij bijna meteen gehospitaliseerd met een pijnlijk abces. Blijkbaar was het behoorlijk ernstig want na een operatie en twaalf dagen hospitaal kreeg hij nog eens zeventien dagen recuperatieverlof. Nadat hij was gemuteerd naar het 78^e Bataljon Canadian Infantry (Winnipeg Grenadiers) belandde hij op 23 augustus eindelijk aan het front in de buurt van Arras.

Vanaf 27 september was Standing Buffalo’s eenheid betrokken bij de Slag om het Canal du Nord. Een offensieve actie die paste binnen het gefaseerde grote geallieerde Eindoffensief. Nadat hij het Canal du Nord was overgestoken raakte hij betrokken bij de gevechten rond Bourlon. Het was hier dat hij gewond raakte en stierf op 29 september 1918. Het 78^e Bataljon had die dag door machinegeweervuur zware verliezen geleden bij het oversteken van de weg Cambrai - Douai. Joseph Standing Buffalo kreeg een laatste rustplaats in Bucquoy Road Cemetery in Ficheux in graf IV B 34.

20-01-2019 om 06:21 geschreven door janhuijbrechts  

Vandaag in ‚Zondag Frontpoëziedag‘ het gedicht ‚An die Frauen’ van Ricarda Huch (1864-1947). Deze Duitse  schrijfster was een van de eerste vrouwen die in 1891 aan de universiteit van Zürich een doctoraat in de filologie en filosofie behaalde. In datzelfde jaar verscheen onder het pseudoniem  Richard Hugo haar eerste poëziebundel Gedichte. Het onderstaande gedicht verscheen in 1917 in het Bismarck-Jahrbuch für Deutsche Frauen

An die Frauen

O Frauen, wie das Los der Erde falle,
Nie wechsel eures: Leiden, Kampf und Not.
Ob Frieden blühe, ob das Schlachthorn schalle,
Ein ew´ger Brand von eurem Opfer loht.

[…]

Die edles Denken haucht wie eine Blume,
Die freie Stirne schmückt kein Ehrenkranz,
Von eurer tapf´ren Herzen Heldentume
Singt keine Chronik, prahlt kein Ordensglanz

[…]

Die zarte Brust schirmt nicht des Ritters Eisen,
Wie Sklaven kämpft ihr, schutzlos, namenlos,
Und steigt, wenn Völker ihre Helden preisen,
Vergeß´ne Sieger in den dunkeln Schoß.

20-01-2019 om 03:50 geschreven door janhuijbrechts  

Nog een IWM-foto uit Neuve-Chapelle (zie mijn blog van 16 januari). Deze opname van een veldgraf dateert uit september 1915. Het is de laatste rustplaats van Sir Edward Hamilton Westrow Hulse, een 25-jarige luitenant in het 2^e bataljon Scots Guards. (Midden op groepsfoto na een trenchraid)  Westrow Hulse, die meerdere malen op de legerdagorders werd vermeld, sneuvelde op 11 maart 1915 bij een aanval op de Moulin du Pietre bij Neuve-Chapelle. Hij werd na de oorlog herbegraven in graf I G 40 op Rue David Military Cemetery te Fleurbaix onder het epitaaf: ‘Seventh Baronet of Breamore House, Hants, Killed at Neuve Chapelle.’  (IWM  Q 17342)

18-01-2019 om 08:52 geschreven door janhuijbrechts  

Deze grafzerk met een bijzonder opschrift is te vinden op Fromelles (Pheasent Wood) Military Cemetery in het Frans-Vlaamse Fromelles. Deze begraafplaats was de eerste CWGC-site die in meer dan 50 jaar na het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog door deze organisatie werd ingericht. Deze site werd aangelegd nadat na jaren van volgehouden speurwerk Lambis Englezos, een gepensioneerde leraar uit Melbourne, in 2007 een massagraf had geïdentificeerd waarin in 1916 Australische en Britse gevallenen door de Duitsers waren begraven. Dit massagraf lag bij Pheaseant Wood of Fasanen-wäldchen zoals het op de Duitse stafkaarten stond aangegeven, vandaar de naam. Op basis van het overtuigende bewijsmateriaal dat Englezos bijeengesprokkeld had werd in mei 2008 een archeologische prospectie uitgevoerd door een archeologisch team van Glasgow University, dat de vermoedens bevestigde. Tussen mei en september 2009 werd deze site zorgvuldig opgegraven door Oxford Archeology waarbij 250 lichamen en ruim 6.200 persoonlijke artefacten werden gerecupereerd. Er volgde een moeizaam maar succesvol identificatieproces waarbij onder meer gebruik werd gemaakt van DNA-materiaal van nabestaanden van bij Fromelles vermiste militairen. De resultaten waren verrassend; niet minder dan 96 van de stoffelijke resten konden positief worden geïdentificeerd. Van de resterende 154 lichamen zijn er zeker 109 Australisch en 3 Brits. Er bleven ‘slechts’ 42 niet langer identificeerbare resten over. Bijna 100 jaar na dato kregen tal van nabestaanden eindelijk uitsluitsel over het lot van hun familielid… De Britse en Australische regering hadden intussen aan de CWGC gevraagd om een nieuwe begraafplaats aan de dorpsrand van Fromelles te openen. In augustus 2008 begon men met de aanleg van, deze site met een ietwat vreemd aandoend zeshoekig grondplan naar een ontwerp van Barry Edwards. Het Cross of Sacrifice werd zo geplaatst dat het vanaf VC Corner Cemetery en het  Australian Memorial Park te zien is.  De eerste bijzetting vond hier plaats op 30 januari 2010. De laatste gesneuvelde werd  tijdens de officiële inhuldiging op 19 juli 2010 - 94 jaar na de Slag – herbegraven in aanwezigheid van de Britse prins Charles, Quentin Brice, de Governor-General of Australia en tal van familieleden van de geïdentificeerde militairen..

Eén van de geïdentificeerde slachtoffers was de 38-jarige Arthur Joseph Johnson, een soldaat in het 29^e bataljon Australian Infantry uit Footscray, Victoria. Hij was een zoon van James Johnson en Mary Anne Davies. Hij had 5 broers en 2 zusters en was gehuwd met Mary Murray. In het burgerleven werkte hij als handarbeider in een  steengroeve. Deze oorlogsvrijwilliger was op 18 februari 1916 in Melbourne ingescheept op HMAR Ballarat met bestemming front waar hij drie maanden later vermist raakte bij de zinloze aanval op Fromelles. Zijn familie plaatste ‘Step softly, a dream lies buried here’ op zijn zerk….

17-01-2019 om 09:58 geschreven door janhuijbrechts  

Met een zekere regelmaat plaats ik op deze webstek foto’s van al lang verdwenen  frontbegraafplaatsen. Vandaag een uit  Frans-Vlaanderen. Deze dodenakker werd in de lente van 1915 aangelegd door mannen van het 2^e bataljon Cameronians (Scotish Rifles) in een boomgaard voor de hoeve La Cordonnerie in de Rue du Bois in Neuve-Chapelle. Het bataljon had bij de Slag om Neuve-Chapelle zware klappen gekregen en had in mei 1915 haar hoofdkwartier in deze hoeve/herberg. Niet geheel toevallig kreeg deze site de benaming ‘The Orchard’…. (Foto IWM Q 51614)

16-01-2019 om 07:44 geschreven door janhuijbrechts  

Dit gedicht van de hand van Curt Saemann (1893-1918) verscheen in 1918 in het expressionistische avant-garde tijdschrift Die Aktion. Saemann, die in 1914 in München chemie studeerde meldde zich bij het uitbreken van de oorlog als vrijwilliger. Hij werd in september 1918 zwaar gewond in de sector Diksmuide en bezweek op 24 oktober 1918 aan zijn verwondingen in een Kriegslazaret in Hannover.

Europa

Schachtelhalme stechen aus den schwarzen Gewässern der Vorzeit,
Pioniere wickeln Stacheldraht darum,
Eine Frau fällt in Krämpfe und schreit furchtbar,
Dann ist es wieder still.
In einem tropfenden Stollen denkt einer an bunte Jahrmarktswagen,
An die Messingspiegel in Waffelbuden
Und an einen Sommertag, da er sich heimlich für zehn Pfennige Bonbons kaufte.
Er wird wieder ganz Kind und schämt sich sehr.
In der Nacht brüllt ein Geschoss auf.
Der im Stollen denkt: Ob drüben auch einer solches im Kopf trägt
Und sich so tief verkriechen muss vor Scham?
Er erinnert sich, dass er seinen Bruder schlug.
Da dehnt er sich weit aus. Fließt durch alle Gräben, Raschelt an allen Verhauen, schüttelt alle Vorwände ab.
An allen Stellen schießt man durch seinen riesigen Leib,
Er muss aus seinem Versteck hervortreten,
Wird sehr herzlich zu seiner Stollentreppe
Und berührt das spärliche Gras mit seinen Händen.
Wie er den ersten Stern sieht, wird er Umarmung
Und will seine Brust zum Reden öffnen –
Das Land ist schwarz und furchtbar stumm.
Man sieht, es will schreien. Vergeblich, Hände schnüren sich darum
Und ersticken. Es bäumt sich und beult
Ganz schwarz und stumm – Echo? –: Europa ...
Aus einem Trichter wächst ein Kinderarm. Weiß, ungeheuer.
Irgendwo   erschlagen   Menschen   einen   Menschen
– Aus seinem Blut steigt grenzenlos das letzte Signal.

13-01-2019 om 04:37 geschreven door janhuijbrechts  

In de rubriek Sprekende Gezichten sta ik regelmatig stil bij de persoonlijke gedenktekens die op individuele oorlogsgraven werden achtergelaten. Foto’s, zoals die op het graf van luitenant Victor Thoumsin op de BMB Duinenhoek in De Panne geven een persoonlijke toets aan het massaal anonieme karakter van militaire begraafplaatsen en ereperken.

Victor Hippolyte Thoumsin werd op 26 januari 1879 in Pepinster geboren n hij was bij het uitbreken van de oorlog beroepsonderofficier bij de compagnie Pontoniers van de Genietroepen. Hij woonde samen met zijn echtgenote Jeanne Durinck in Zwijndrecht waardoor ik vermoed dat hij dienst deed bij de Antwerpse Pontoniers in hun – intussen al lang verdwenen – fortje op het Vlaams Hoofd (Linkeroever).

Luitenant Thoumsin werd zwaar gekwetst door shrapnelkogels bij het ruimen van onontplofte munitie op een schieterrein in Adinkerke. Hij bezweek op 23 maart 1918 aan zijn verwondingen in het Militair Hospitaal l’Océan in De Panne en werd twee dagen later bergraven op de BMB Duinenhoek in graf C 239. In 1956 werd de nieuwe kazerne voor de genietroepen in Zwijndrecht naar hem vernoemd.

11-01-2019 om 10:14 geschreven door janhuijbrechts  

Het leven in Thailand biedt soms verassingen. Een hele tijd geleden heb ik eens een driedelige blog geplaats over een, voor de meesten, onbekend aan de Eerste Wereldoorlog gerelateerd monument, de Britse cenotaaf die decennialang voor de Britse ambassade in Bangkok stond.  Als de Britten een herdenkingsmonument voor hun gevallen expats die voor het uitbreken van de Grote Oorlog in Siam verbleven, konden oprichten, dan konden de Fransen natuurlijk niet achterblijven. Daarom sta ik vandaag graag even stil bij de Franse cenotaaf in Bangkok. Een cenotaaf is, zoals ik ook al in mijn vorige artikel schreef een monument voor vermiste of elders begraven militairen. Er zijn een paar aspecten aan het Franse monument die het meer dan bijzonder maken. Eerst en vooral herdenkt dit monument niet alleen de in Siam residerende Franse staatsburgers die tijdens  de Eerste Wereldoorlog sneuvelden maar ook op een aparte plaquette de Franse én Indochinese slachtoffers van de Franco/Siamese Oorlog van 1893 en de daaruit voortvloeiende Franse militaire bezetting van Chantaburi. Bovenaan op deze plaat staan de namen van de drie Franse mariniers die op 13 juli 1893 omkwamen bij het zogenaamde Paknam-incident toen kanoneerboten van de Franse marine de Chao Prayarivier blokkeerden voor alle verkeer. Een incident dat overigens aan Siamese kant goed was voor 16 doden en 20 gewonden. Tussen oktober 1893 en januari 1905 bezette een Frans garnizoen Chantaburi. In deze periode kwamen 19 Fransen en 83 Indochinese militairen om het leven. Het was wellicht symptomatisch voor de toenmalige geest van het Franse kolonialisme dat de Fransen wél met naam werden vermeld maar dat de inheemse militairen genoegen moesten nemen met de vermelding ’83 soldats annamites’…

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, in augustus 1914, woonden er welgeteld 146 Franse mannen in Siam. Onder hen waren er niet minder dan 44 priesters, katholieke missionarissen van de Missions étrangères de Paris die vooral in het noorden en noordoosten van het land actief waren, onder meer bij de overwegend katholieke Vietnamese migranten. Zestig Fransmannen die in Siam verbleven werden in de eerste oorlogsweken en -maanden gemobiliseerd of meldden zich als oorlogsvrijwilliger. Ze vertrokken zo snel mogelijk per boot richting het vaderland om hun eenheden te vervoegen. Elf van hen vielen, zoals dat zo mooi verwoord wordt ‘op het veld van eer’.

Vrij kort na het einde van de Grote Oorlog ontstond bij het personeel van het Franse Consulaat-Generaal (Er kwam pas in 1949 een Franse ambassade in Bangkok) het idee om deze gesneuvelden op passende wijze te herdenken. In augustus 1921 werden de twee plaquettes uit Bretoense roze graniet op de gevel van het Franse Consulaat-Generaal - nu de Résidence de France, de ambassadeurswoning - plechtig onthuld door de Franse oorlogsheld maarschalk Joseph Joffre. Deze plechtigheid werd echter niet door iedereen gesmaakt. De  vrijzinnige Joffre was een papenvreter en wou niets weten van een kerkelijk getinte plechtigheid en dit ondanks het feit dat bijna de helft van diegenen die op het monument vermeld stonden priesters waren... De Franse religieuze autoriteiten in Siam en Indochina werden zelfs niet uitgenodigd op de ceremonie. Daarom werd alles in februari 1925 nog eens dunnetjes én met kerkelijke zegen overgedaan, tijdens een bezoek van maarschalk Foch, een belijdende katholiek, aan Siam. Dit is bij mijn weten het enige Franse WO I-gedenkteken ter wereld dat tweemaal officieel onthuld werd…

In de loop der jaren werd er weliswaar op Wapenstilstandsdag 11 november een korte plechtigheid georganiseerd door de Franse militaire attaché, maar geraakte het monument in de vergetelheid. Het leek er een paar jaar geleden zelfs even op of het helemaal zou verdwijnen bij de ingrijpende renovatiewerken aan de ambassade. Gelukkig werden de plaquettes dankzij een tussenkomst van de Stichting ‘Souvenir français’ niet alleen van de vernieling gered maar ook grondig gerestaureerd en in 2016 herplaatst in een perkje bij de ambassade. Op een kunststoffen sokkel werden de twee oorspronkelijke platen in een goudkleurige lijst gemonteerd. De WO 1-plaat draagt de - opnieuw - vergulde namen van de elf gesneuvelden onder het opschrift ‘A la mémoire des français du siam mort pour la patrie’. Op zich is dit overigens een ietwat vreemde formulering want de geijkte en officiële standaardformule is ‘mort pour la france’… Mits wat opzoekingwerk ben ik erin geslaagd om de belangrijkste biografische gegevens van deze gesneuvelden bijeen te puzzelen:

BOURSOLLES, Auguste Marie (°1889 Tence) Deze priester was op 7 maart 1914 tot missionaris aangesteld in Ubon Rachathani. Hij werd op 6 november 1915 in een loopgracht aan het Champagnefront zwaar gewond door granaatscherven aan het hoofd. Hij bezweek twee dagen later in het hospitaal van Braux-Sainte-Cohière aan zijn verwondingen. Op het ogenblik van zijn overlijden was hij sergeant in het22^e Régiment d’ infanterie coloniale.

CAVAILLE, Henri (°1889 Puylaroque) Deze jonge missionaris was net in Nakhonchaisi aangekomen om er Thais te leren, toen de oorlog uitbrak. Hij was korporaal in het 280^e Régiment d’ Infanterie en werd begin november 1914 krijgsgevangen gemaakt door de Duitsers. Pas bevrijd, overleed hij op 1 december 1918 in een militair hospitaal in Nancy, aan de ontberingen die hij had geleden in gevangenschap. Zijn naam komt vreemd genoeg niet voor op het oorlogsmonument in zijn geboortedorp.

DE FOMEL, François Auguste (°1880 Angoulême) was sinds 1909 als ingenieur werkzaam voor de Siamese regering en woonde in Bangkok. Hij diende als sergeant in het 7^e Régiment de Zouaves de Marche en sneuvelde op 10 november 1914 in Pypegale een gehucht van Reninge ten noorden van Ieper.

FORTIN, Frédéric Augustin (°1880 Paris) was sinds 1905 verbonden aan de ‘Comptoir français du Siam’. Hij was onderluitenant in het 20^e Bataljon Chasseurs à Pied, een lichte infanterie-eenheid en sneuvelde op 10  juni 1915 bij Notre - Dame - de - Lorette in Frans-Vlaanderen. Hij was één van de 609 Franse officieren die tussen 9 mei en 16 juni 1915 waren gesneuveld bij een grotendeels mislukt offensief in Artesië.

HENRY, Marcel (°1896 Hanoi) Hij was de oudste eoon van de directeur van de ‘Banque de l’Indochine’ in Bangkok. Het is onduidelijk in welke eenheid hij heeft gediend maar hij bezweek in 1920 in Bangkok aan de gevolgen van een gifgasvergiftiging die hij in 1915 had opgelopen.

LAGATHU, Gustave Rouan (°1885 Guilers) Deze Bretoense missionaris was vanaf 1909 actief in Siam en Laos. Hij was bij het uitbreken van de oorlog pastoor in Sakonnakhon en werd gemobiliseerd als brancardier / aalmoezenier in het 2^e Régiment d‘ infanterie coloniale. Hij werd dodelijk gewond op 16 april 1917 toen hij bij Chemin des Dames een gewonde bijstond.

RABJEAU, Louis Emile (°1882 Angers) was kaderlid bij de ‘Compagnie Est-asiatique-français’ en woonde in Thonburi. Deze sergeant in het 27^e Bataljon des Tirailleurs raakte op 4 september 1916 vermist tijdens de felle gevechten bij Belloy-en-Santerre aan de Somme.

RICHER, Maurice François (°1881 Paris) Was doctor in de rechten en juridisch raadgever van de Siamese regering. Hij sneuvelde op 3 februari 1915 bij de Marne als luitenant in het 21^e Régiment d’ infanterie coloniale.

ROUX, Eugène-Clovis (°1883 Puy-Saint-Vincent) Deze frater was sinds 1909 werkzaam als leraar aan het Collège de l’ Assomption in Bangkok. Hij viel als sergeant in het 15^e Régiment d‘ Infanterie op 4 september 1916 bij Barleux aan de Somme.

SEGNITZ, Henri Isidore (°1881 Paris) Was net als Maurice Richer doctor in de rechten. Hij was tussen 1907 en 1913 actief in de commissie Juridische Zaken van de Siamese regering als stafmedewerker van de gerenommeerde jurist Georges Padoux die een groot deel van het Siamese Burgerlijke- en Strafwetboek schreef. Henri Segnitz sneuvelde op 22 augustus 1915 in Hargicourt aan de Somme als luitenant in het 308^e Régiment d‘ Infanterie. Hij werd vermeld op de legerdagorders omwille van zijn moedig gedrag aan het front en postuum met de lintjes van Chevalier de la Légion d’ Honneur en het Croix de guerre onderscheiden.

SOMMELET, Charles Valentin (°1885 Humes-Jorquenay) Hij was in mei 1910 naar Siam vetrokken en oorspronkelijk als missionaris werkzaam in Loei. In 1914 was hij priester in de parochie van de Calvarie in Bangkok. Hij sneuvelde op 30 december 1914 in de rangen van het 21^e Régiment d‘ Infanterie in Frans-Vlaanderen bij de bloederige afweergevechten in Artesië.

10-01-2019 om 10:55 geschreven door janhuijbrechts  

Omwille van het feit dat ik morgen niet over internet beschik wegens trip in de jungle, vandaag op zaterdag, uitzonderlijk 'Zondag Frontpoëziedag'... De Frans/Nederlandse dichteres, vertaalster en jeugdboekenschrijfster Augusta Guerdina Peaux (1849-1944) publiceerde in 1918 in Haarlem bij H.D. Tjeenk Willink & Zoon haar bundel ‘Gedichten’ waaruit het onderstaande gedicht afkomstig is.

05-01-2019 om 15:14 geschreven door janhuijbrechts  

22 Juli 1923. Op de begraafplaats van het plaatsje Petite - Synthe of Klein-Sinten – nu een deelgemeente van Duinkerke – werd in aanwezigheid van de Franse minister van Arbeid Louis Loucheur een monument voor de meer dan 150 gesneuvelden van de gemeente onthuld.  Dat dokter Louis Dewevre, de burgemeester van Petite - Synthe  in zijn toespraak de mond vol had over ‘Het Vaderland’ was te verwachten, dat hij ook een lans brak voor ‘respect voor de moedertaal’ was al iets minder vanzelfsprekend. Toen het monument plechtig werd ontdaan van de tricolore zeildoeken die het bedekten, was er sprake van enige commotie. In het graniet van de grote triomfboog - een ontwerp van de burgemeester - was het opschrift Vlaanderen den Leeuw uitgehakt. Bovenop het monument lag een leeuw als symbool van de regionalistische gehechtheid van de gemeente aan Vlaanderen. Dat er ook France Toujours en Pro Patria op het monument was uitgebeiteld werd gemakkelijkheidshalve vergeten door een aantal rabiate Franse nationalisten die, aangevoerd door een zekere dokter Lemaire, zware druk uitoefenden op de onderprefectuur in Duinkerke om het ‘provocerende’ Nederlandstalige opschrift te verwijderen.  Niet gehinderd door enige historische feitenkennis schreef Lemaire : ‘ Les prétendus régionalistes ne visent pas moins, dans notre province, qu’ à y restaurer la langue flamande, à en généraliserv  l’ emploi, à l’ enseigner dans nos écoles… Suivre ce sillage serait  faire une œuvre anti-française… Conscients ou non, les régionalistes qui prônent l’usage du flamand travaillent pour l’ Allemand…, leur campagne est éminemment dangereuse. Réjouissons-nos donc de voir le français se substituer progressivement au flamand dans nos campagnes françaises. Travaillons en ce sens en nous disant bien que nous sommes des Français de Flandre en non pas des Flamands de France…’  De talloze Vlaamse familienamen op het monument vertelden echter een ander verhaal…

04-01-2019 om 14:59 geschreven door janhuijbrechts  

31-12-2018 om 01:22 geschreven door janhuijbrechts  

30-12-2018 om 01:29 geschreven door janhuijbrechts  

De CWGC-site Bleuet Farm Cemetery ligt ietwat verloren in de velden langs de Boezingestraat in de Ieperse deelgemeente Elverdinge. Deze begraafplaats ontstond in juni 1917 toen hier in een boerderij die op de Britse stafkaarten als Bleuet Farm bekend stond, een Advanced Dressing Station, een medische eerste-hulppost direct achter de frontlijn werd ingericht. Op de unieke, eerste onderstaande foto uit de zomer van 1917 is duidelijk te zien hoe dit gebouw met beton werd versterkt en van gasgordijnen werd voorzien. Deze site bleef als dusdanig in gebruik tot december 1917 toen de Derde Slag bij Ieper in één groot bloedbad was geëindigd. Momenteel liggen hier 441 WO I-gesneuvelden uit het Britse gemenebest en 1 Duitser begraven. 9  Britten die in mei-juni 1940 in deze buurt omkwamen kregen hier ook een laatste rustplaats. Wat deze site apart maakt is dat er slechts 1 niet-geïdentificeerde Britse miltair werd begraven, wat erg uitzonderlijk is voor de begraafplaatsen in deze sector van de gewezen Ieperse Salient. Verder liggen er op deze begraafplaats twee kind-soldaten van 17 jaar oud (H. J. Cobb en E.W. Wickings) en niet minder dan 3 standrechtelijk terechtgestelde Britten (T. Hawkins, A. Westwood en F.W. Slade ) begraven.

26-12-2018 om 15:52 geschreven door janhuijbrechts  

Af en toe sta ik op deze blog even stil bij opvallende, ontroerende of gewoon bijzondere grafschriften die ik op mijn bezoeken aan militaire begraafplaatsen van de Grote Oorlog ben tegengekomen. Vandaag graag even uw aandacht voor de zerk op het graf van  kapitein James Elder op de begraafplaats Buffs Road Cemetery in Sint Jan bij Ieper. Hij was op 9 januari 1893 geboren in het Schotse Dundee en een briljante scholier die in het schooljaar 1908-1909 de gouden medaille van zijn school, de Morgan Academy had verworven. Als winnaar van de Fergusonbeurs ging James Elder studeren aan de universiteit van St. Andrews. Waar hij zich nit alleen een ijverige studax maar ook atleet betoonde. In 1913 won hij met het Varsity Rugby Team de Midland League Cup. Toen de oorlog uitbrak engageerde hij zich vrijwel meteen als oorlogsvrijwilliger. Als lid van het universitaire Officer’s Training Corps (OTC) kreeg hij in november 1914 een aanstelling tot Second Lieutenant bij de Royal Scots. Hij maakte in 1915 het fiasco mee bij Gallipoli en was een tijdlang in Egypte gestationeerd voor hij begin 1916 met het 13^e Bataljon Royal Scots aan het Westelijke front belandde. Kapitein Elder sneuvelde op 29 december 1917 en kreeg een laatste rustplaats in graf C 58 op Buffs Road Cemetery. Zijn epitaaf dat op verzoek van de familie op zijn zerk werd geplaatst luidt als volgt: ‘ Loving and Loved He Loveth and is Loved for everymore’.

26-12-2018 om 07:18 geschreven door janhuijbrechts  

Even uw geheugen opfrissen met betrekking tot de Christmas Truce van 1914  ? (zie mijn vorige blog) Deze beklijvende WW1- documentaire zal u zeker helpen. Klik op onderstaande link:

https://youtu.be/_TzraMl1AIM

25-12-2018 om 07:58 geschreven door janhuijbrechts  

In deze rubriek sta ik even stil bij de monumenten en andere herdenkingstekens die sinds 2014 op  de voormalige slagvelen werden onthuld. Op eerste Kerstdag kan ik natuurlijk niet naast de befaamde Christmas Truce van 1914 toen vooral in de sector tussen Mesen en Armentières de wapens even zwegen en de strijdende partijen even verbroederden. In Mesen werd een erg realistisch en levensgroot bronzen monument onthuld van de hand van de Britse beeldhouwer Andy Edward. Het oorspronkelijke, driemaal kleinere ontwerp was gemaakt in opdracht van de Britse Football association en kreeg in 2012 een ereplaats in het FA St. George’s Park National Football Centre in Burton-upon-Trent. Eerder, op 11 december 2014, was in het nabijgelegen Ploegsteert door voetbalicoon Michel Platini namens de UEFA tussen  het houten kruis dat de site van een historische voetbalmatch uit de Christmas Truce-periode  markeerde en de CWGC-begraafplaats Prowse Point een voetbalmonument onthuld.

25-12-2018 om 07:40 geschreven door janhuijbrechts  

In de aanloop naar kerstavond, een greep uit mijn archief

24-12-2018 om 14:05 geschreven door janhuijbrechts  

De autodidactische dichteres en beeldende kunstenares Agnita Henrica Feis (1881-1944), de eerste echtgenote van de baanbrekende ‘De Stijl’-kunstenenaar Theo van Doesburg, wijdde een gehele dichtbundel aan de Eerste Wereldoorlog. Deze bundel werd in 1915 in eigen beheer op 200 exemplaren uitgebracht onder de titel: ‘Oorlog. Verzen in Staccato’. Uit deze bundel komt het onderstaande gedicht.

23-12-2018 om 04:59 geschreven door janhuijbrechts  

De CWGC-site Cement House Cemetery aan de Boezingestraat in Langmark ontstond in augustus 1917 als een frontbegraafplaats. Ze werd hoofdzakelijk gebruikt door veldhospitalen in de buurt en de begraafofficieren van de IVde en XVIIde Britse Divisies. Een stevige Duitse bunker, ‘Cement House’ – in feite een versterkte ruïne van een boerderij -  die in de onmiddellijke nabijheid stond en die de Britse opmars in deze sector tijdens de Derde Slag om Ieper ernstig vertraagd had, verklaart de naamgeving van deze site. Deze bunker is overigens behouden gebleven en bevindt zich naast de begraafplaats, op de koer van de boerderij Boezingestraat nr. 148. In de eerste weken weren hier een tweehonderdtal gesneuvelden van het Britse Gemenebest ter aarde besteld maar deze begraafplaats bleef in feite permanent in dienst tot het Duitse Lenteoffensief van 1918 toen Langemark weer in Duitse handen viel. De oorspronkelijke begraafplaats is nog herkenbaar in plot I van deze site. Een aantal van de gesneuvelden van de Rifle Brigade ie in deze plot liggen vielen  overigens bij de twee aanvallen op Cement House op 14 en 16 augustus 1917…

Na de Wapenstilstand werd Cement House Cemetery door de Imperial War Graves Commission – de voorloper van de CWGC – aangeduid als een van de grotere verzamelbegraafplaatsen in de regio. Momenteel liggen hier een 3.550 gesneuvelden waarvan 2.390 niet-geïdentificeerde.   Daarnaast  bevinden zich op deze site nog 22 graven van Britten die tijdens WO II om het leven kwamen en 1 graf van een ongeïdentificeerde Fransman. De stoffelijke resten van 487 andere Franse gesneuvelden werden in 1922 opgegraven en overgebracht naar de Franse militaire begraafplaats St Charles de Potijze. Deze begraafplaats is één van CWGC-sites in het Ieperse die nog gebruikt worden voor het bijzetten van stoffelijke resten die in de buurt worden gevonden. Als ik mij niet vergis gebeuren de meest recente bijzettingen hier in 2008. Maar corrigeer me gerust indien ik me vergis.

19-12-2018 om 22:36 geschreven door janhuijbrechts