IN MEMORIAM FIRMIN DEPREZ - HET EERSTE 'IJZERSYMBOOL'
In de zomer van 2016 zal het precies honderd jaar geleden
zijn dat Heldenhulde werd gesticht als een reactie op het ééntalig Frans
markeren van de Belgische militaire graven. De heldenhuldezerken waren
geïnspireerd op het ontwerp dat Joe English had getekend voor de grafzerk van
Firmin Deprez. Deze oorlogsvrijwilliger uit Kortemark, adjudant in het 6e
Linieregiment, werd in de vroege ochtenduren van 21 mei 1916 op slag gedood
door een kogel. Hij leidde die nacht zijn peloton bij het uitbreiden van een nieuwe
verbindingsloopgraaf bij Noordschote.De
Turnhoutse oorlogsvrijwilliger Ward Hermans was ooggetuige van zijn dood: Gij Firmin, gij stond naast ons, die werkten
en vulden de zakskes met de klammige aarde en, of daar iets beklemmends in U
drukte, gij zegdet ons: Mannen, n beetje moed, wat spoed erbij en ge zijt het
gevaar uit. Doch gij Firmin, gij bleeft daar rechtop staan in t open veld, t
gelaat gekeerd naar de vijandelijke lijn. Soms suisde een kogel door t vlakke
land, doch gij, om de jongens moed te geven, gij roerde niet en stond daar zoo
kalm in dien heimnisvollen nacht in het oog zelve van den zoekenden dood en
plots o dat was zo ijzend vreeselijk n schot n schreeuw en dodelijk
gewond vielt gij met d armen wijd open ten gronde ( ) en of de vijand wist
welk een heerlijke prooi daar ten offer viel: hij schoot nog een drietal kogels
die razend zweepten door de klagende lucht boven uw rillend lichaam. En toen o
gruwel, terwijl onze weenende harten uw doodsreutel opvingen, toen heeft een
onmensch geroepen: omdat er wordt doodgeschoten, schijnt gij niet meer weg te
kunnen. Vult maar rap de zakskes ! De lange, verstijvende gestalte werd dan
neergelegd op het bloedbruine zeil van den brancard. Langs den kiezelweg,
rechts van de verbrande, verpuinde hofstee stonden we thans in t gelid tot men
Firmin voorbijbracht. De laatste groet was een Fransch bevel: Présentez armes
! Kille handen klappen op den stalen loop der geweren. Nooit hadden ze voor
parades zoon groet gebracht. Dan trok de nare stoet weg in den nacht, onder
dien hemel vol trillende sterren
De vooroorlogse studentenleider Firmin Deprez was een van
de eersten die pogingen deed om de Vlaamsgezinde intellectuelen aan het
IJzerfront bijeen te brengen en hun engagement in goede banen te leiden. Hij
behoorde dan ook tot de initiatiefnemers van het SKVH en van de studiekringen
aan het front. Zijn stoffelijke resten werden in 1932, tijdens de XIIIe IJzerbedevaart
bijgezet in de crypte van de IJzertoren in Kaaskerke. Hij wordt er vandaag om
16.00 u. herdacht
Ik besef maar al te goed dat het zoeken is naar de
spreekwoordelijke naald in de al even spreekwoordelijke hooiberg maar ik ben op
zoek naar een foto van het Duitse militaire ereperk op de begraafplaats van
Schaffen. Op deze site stond een arduinen monoliet met volgende
tekst: Hier ruhen; Oberleutnant Sturm,
unteroffizier Kannenberg, Musketiere Belz, Jagla, Friedrich, Klem, Manke und
Knuth vom Westpreussisches Infanterie-Regiment nr. 149 und unbekanter Deutsche
Krieger gefallen am 18 August 1914 bei Schaffen. Iemand enig idee of hier
een foto van bestaat ?
VERDWENEN DUITSE BEGRAAFPLAATSEN - ORSMAAL GUSSENHOVEN
Op 10 augustus 1914 werd er slag geleverd in het Vlaams-Brabantse Orsmaal
Gussenhoven. Hier ziet u een foto die wellicht na 1916 werd genomen van het gemengde
Belgische / Duitse militaire ereperk op het kerkhof van Orsmaal Gussenhoven. Op
deze site lagen oorspronkelijk 23 Belgische gesneuvelden - meestal van het 3e
Regiment Lansiers - begraven in een massagraf. In mei 1916 kregen deze
militairen door de zorgen van de Tiense Rode Kruisafdeling individuele graven.
Een tiental Duitse gesneuvelden kregen naast hen een laatste rustplaats. Tijdens het interbellum werden ze vermoedelijk
herbegraven op de Duitse militaire begraafplaats van Vladslo.
Momenteel rusten hier nog 18 Belgische gesneuvelden.