In juni '18 verscheen in het door Floris Prims vanuit Londen geredigeerde bannelingenblad 'De Stem uit België' volgend gedicht, van de hand van een dichter die onder de schuilnaam Leva Wynn opereerde. Heeft er iemand van mijn lezers enig idee wie deze nogal merkwaardige 'nom de plume' - die mogelijk verwees naar een zekere affectie voor de gesneuvelde Welshe dichter Hed Wynn - gebruikte ?
'OP EEN DOODSBEELDEKEN'
Al wie zijn jeugd en levenskracht / Aan Vlaanderland ten offer bracht / En dood bleef in ons' rangen / Hij dient door d' eeuwen heen herdacht / En door 't dankbaar nageslacht / Vereeuwigd in zijn zangen
De schoonheid die zijn dood omkranst / Mag door geen weegeklaag verflanst /Wij moeten voor hem bidden / En ligt zijn lijk nu in het graf /Het voorbeeld dat hij allen gaf / Moet leven in ons midden. '
Bezoekers van het immer schilderachtige Meer-Markt kunnen morgen in primeur mijn nieuwste brochure in de reeks 'Hoogstraatse Histories' aanschaffen. Gisteren rolde immers nr. 5 van de persen. Na de slachtoffers van de dodendraad in Hoogstraten en de gesneuvelden van Meerle, Meer en Minderhout is het nu de beurt aan de gesneuvelden van Hoogstraten zelf. In 32 pagina's kan u de beknopte biografische gegevens terugvinden van alle Hoogstraatse militaire slachtoffers van de Grote Oorlog. Deze gegevens werden verzameld op basis van het archiefmateriaal in het stadsarchief en de militaire stamboekregisters. Deze publicatie kost net als de vorige 4,99 euro en kan natuurlijk bij mij besteld worden. Volgende maand verschijnt het deeltje over de gesneuvelden van Wortel. Omdat de reeks 'Hoogstraatse Histories' verhalen brengt uit heel het kanton Hoogstraten komen er wellicht ook nog boekjes over de gesneuvelden van Rijkevorsel, Merksplas en Baarle-Hertog...
Nu het zonnetje weer van de partij is een absolute aanrader voor wie de beentjes even wil strekken: De grensoverschrijdende Heemkring Amalia van Solms (Baarle-Hertog & Baarle-Nassau) organiseert een fotozoektocht langs de 'Dodendraadroute'. Deze route is een interactieve en recreatieve fietsroute van 38 km. Ze voert de fietser langs fietsknooppunten naar opmerkelijke plaatsen die een rechtstreekse link vormen met de beruchte 'Dodendraad'. Vijftien permanente thematische infoborden en vier reconstructies langsheen deze route vertellen in woord en beeld het bij tijd en wijle tragische verhaal van de hoogspanning aan de rijksgrens. Hierbij doorkruist de fietser het natuurschoon van de grensstreek in een geanimeerde route die hem/haar door de beide Baarles, Ravels, Merksplas en Hoogstraten leidt.
Deze interessante wedstrijd - een aanrader voor al wie iets meer wil weten over dit bijna vergeten aspect van de Grote Oorlog - loopt van 26 april tot en met 15 oktober 2015. De gratis deelnemingsformulieren kun je bekomen tijdens de openingsuren van de VVV-kantoren van Baarle-Hertog/-Nassau, Hoogstraten, Merksplas en Ravels en in een aantal horecazaken in de grensstreek. Alle info kan je op volgende link vinden: www.dodendraad.org
MAG ER OOK AF EN TOE EEN KRITISCHE NOOT ZIJN A.U.B. ?....
In het verleden mocht er af en toe nog wel eens kritische noot klinken over het nut van herdenken en vooral van het op een sokkel plaatsen van bepaalde figuren die niet altijd in een even gunstig daglicht plachten te staan. Neem nu bv. een figuur als de ooit zo bewierrookte veldmaarschalk Douglas Haig (1861-1928), die van 1915 tot 1918 de Britse opperbevelhebber aan het Westelijke front was. De laatste decennia vormt hij in Groot-Brittannië het middelpunt van een controverse want voor de ene historicus was hij 'The Master of the Field' terwijl een ander hem het liefst in de geschiedenisboeken ziet verdwijnen als 'Butcher Haig'. Ook in ons land gingen er af toe wel kritische stemmen op of een man van het kaliber van Haig bv. wel een straatnaam verdient, maar de laatste jaren lijkt de kritiek weer wat verstomd te zijn. Het lijkt er warempel zelfs op of bij alle 'feestvreugde' rond 100 jaar Grote Oorlog er geen dissonanten meer mogen klinken. Daarom vandaag een fragment uit Dick Dreux magistrale boek 'De Grote Leugen' over Douglas Haig. Deze Nederlandse schrijver en historicus schilderde in 1966 een portret van Haig dat op de dag van vandaag beklijft. We schrijven 1917, ten tijde van het rampzalige Franse Nivelle-offensief:
'Maar Fransen, zoals we al zeiden, zijn zuinig, als het moet zelfs met soldatenbloed, en dus kreeg Nivelle zijn soldaatjes niet en werd hij opgevolgd door maarschalk Pétain. Een kalme man, die geen aasje respect had voor glorie en de oorlog als een rekensom trachtte op te lossen omdat hij al lang had begrepen dat er met militaire voorschriften alléén geen eer meer te behalen was. Volgde de beurt van sir Douglas Haig. Zijn legers zaten lekker vol met gezonde, nog vrij normaal denkende en iedere generaal vertrouwende soldaten. Hij bezat een overvloed aan kanonnen, meer granaten dan hij tellen kon en bovendien had hij op een spiritistische seance duidelijk uit de mond van het medium gehoord dat de geest van Napoleon I altijd in zijn nabijheid was. Wat doet een generaal onder die omstandigheden ? Zo'n generaal kijkt geniaal en ontwerpt een plan. In dit geval een doorbraakplan, want verder reikte geen enkel generaalsbrein. Dwars door de modderige trechtervelden, tegen wolken gifgas en stromen vloeiend vuur van vlammenwerpers in, onder spervuur, storingsvuur, trommelvuur.
Maar misschien door de onzichtbare aanwezigheid van Napoleon bedacht sir Douglas er toch een variant bij. Zijn infanterie en artillerie zouden niet meer doen dan een gat maken en door dat gat... o, geniale gedachte ! daar zou cavalerie doorheen rennen ! Ruiterbenden ! Met opgeheven zwaard, met gevelde lans, met schallende trompetten ! En de Duitsers zouden moeten wijken en de Britten zouden oprukken en de wereld zou ademloos van bewondering staan voor het genie van generaal sir Douglas Haig met zijn onzichtbare raadgever. Uit dit seniele dagdromen kwam het later zo genoemde Passendale-offensief, waarbij driehonderdduizend jonge mannen onder gedurig stromende regen in de modder neervielen, hun leven uitkrijsten, wegzakten. In de stad Ieper is er een poort, de Menenpoort. Daar staan vijfentachtigduizend namen van nimmer teruggevonden soldaatjes. Vijfentachtigduizend maal hoop op de toekomst, liefde, levenskracht, vertrouwen op generaal sir Douglas Haig. Hij heeft dat monument zelf nog helpen onthullen en is er niet gek bij geworden....'
