Vandaag vindt, voor de 17e keer alweer, in Steenstrate in de schaduw van het Van Raemdonckmonument, de IJzerwake
plaats. Volk word staat !, het motto
van deze editie werd ontleend aan een gedicht dat Anton Van Wilderode in 1984
voor de IJzerbedevaart schreef en toen op muziek werd gezet door de Vaganten.
Graag breng ik het vandaag in de rubriek Zondag
Frontpoëziedag
VOLK WORD STAAT
Volk, word staat, word Vlaamse staat / doe de kansen
keren, / weer wie u met slechte raad / om de wille van de baat / averechts
regeren, / Zoveel slechte heren !
Volk word staat, word Vlaamse staat / dop uw eigen
bonen, / vecht zolang uw hart nog slaat / tot het vaderland bestaat / waarin
straks uw zonen / beter zullen wonen !
Volk word staat ! De oude eis / nu in de felle
gebiedende wijs ! / Eindelijk, eindigt eindigt de tijd / van uw beschamende
horigheid. / Eindelijk neemt gij het lot van uw land / stevig in eigen hand !
Vol, word staat, word Vlaamse staat / om als volk te
leven. / Nacht die naar zijn morgen gaat, / morgenlicht en dageraad, / dag die
onbeschreven / ons wordt toegegeven !
In heb er vroeger al een peer keer op gewezen dat Faubourg dAmiens één van mijn favoriete
CWGC-sites is. Deze dodenakker waar 2678 gevallen van de Grote Oorlog worden
herdacht, nodigt door de aparte architectuur uit tot bezinning en reflectie. Weinig
bezoekers zullen beseffen dat op deze site minstens 8 militairen van het Britse Gemenebest begraven
liggen die jonger waren dan 18 toen ze sneuvelden.
Eén van hen was de 17-jarige Kenneth John MacLeod. Deze private in het 7e
Bataljon Seaforth Highlanders sneuvelde op 6 december 1916 in de omgeving van
Arras. Zijn bataljon was in augustus
1914 gecreëerd in Fort George als een onderdeel van Kitcheners New Army. Tegen eind mei 15 was de
eenheid klaar voor frontinzet en zag het 7e Seaforths voor het eerst
actie tijdens de bloederige Slag om Loos. K.J. MacLeod woonde bij het uitbreken
van de oorlog in Duran Cottage zijn ouderlijke woonst op de Heights of
Achterneed, Strathpeffer. Deze Schotse oorlogsvrijwilliger vervoegde wellicht
in de zomer van 16 zijn bataljon als aanvulling voor de zware verliezen die
het bij de Somme had geleden. Hij ligt onder het grafschrift He died that we might live in graf II A
3. Zijn enige en tien jaar oudere broer Angus, die voor de oorlog naar Canada
was geëmigreerd, was een Lance Corporal in de 7e cie. van het
Canadian Machine Gun Gorps toen hij op 10 april 1917 bij Vimy viel. Hij werd
begraven op La Chaudiere Military Cemetery
in Vimy. Beide zonen worden herdacht op het familiegraf.
Het heeft Vlaams minister-president
Geert Bourgeois, die ook bevoegd is voor erfgoed, behaagd om een deel van de
historische Bellewaerde Ridge in
Zillebeke voorlopig te beschermen als waardevol Wereldoorlog I erfgoed. Met
deze beslissing wort de kans erg groot dat één van de laatste, quasi ongerepte oorlogslandschappen, inclusief de kraters, in het Ieperse beschermd worden. Ik werk al enkele
jaren aan een studie over de aanval die de IIIe Britse Divisie - met
onder meer het 10e Bataljon Liverpool Scottish - op 16 juni 1915 op deze
heuvelkam uitvoerde en kan alleen maar toejuichen dat deze unieke site eindelijk
de erkenning krijgt die ze verdient. Nu is het nog wachten op het openbaar onderzoek
en dan resten er nog negen maanden waarbinnen de minister-president kan
beslissen over de definitieve bescherming.