Vandaag breng ik het gedicht 'Abschied' door de vroege Duitse expressionistische dichter en literator Alfred Lichtenstein (1889-1914). De vaak naar het groteske neigende gedichten van deze Berlijnse jurist verschenen voor de oorlog onder meer in 'Der Sturm' en in 'Der Aktion'. Lichtenstein had in oktober 1913 als eenjarige vrijwilliger dienst genomen in het Bayerische Infanterie-Regiment nr. 2 en was dus op het ogenblik van de mobilisatie in actieve dienst. In zijn gedicht 'Afscheid' schreef hij ietwat profetisch dat hij misschien 'wel binnen dertien dagen dood zou zijn'. In realiteit sneuvelde hij zeven weken na het schrijven van dit gedicht, op 27 september 1914 bij Reims.
ABSCHIED (kurz vor der Abfahrt zum Kriegsschauplatz)
'Vorm Sterben mache ich noch mein Gedicht. Still Kameraden, stört mich nicht.
Wir ziehn zum Krieg. Der Tod ist unser Kitt. Oh; heult mir doch die Geliebte nit.-
Was liegt an mir. Ich gehe gerne ein. Die Mutter weint. Man musz aus Eisen sein.
Die Sonne fällt zum Horizont hinab. Bald wirft man mich ins milde Massengrab.
Am Himmel brennt das brave Abendrot Vielleicht bin ich in dreizehn Tagen tot.'
Een hoge zuil; en kransen met verdorde bloemen; daaronder ligt de heilige soldaat. Mensen die snel in tram of auto naderzoemen, groeten met onverschillig-strak gelaat en gaan voorbij.
Wie groeten zij? Ligt daar een generaal, die zo per ongeluk es is gestorven, toen een granaat daarginds kwam aangezworven in d'anders toch zo veilig-verre zaal achter het front?
Ligt daar een officier, die zich verblijdde in de muziek van kogels en kanon? Als hij zijn bijtende kommando's gaf, verspreidde een nevel mensenbloed zich tot de zon en doofde 't licht
Rust daar een koopmanszoon, die met zijn leven de winsten van zijn vader heeft betaald? Hij 's niet voor niets vermoord: de zaken geven nog hoger dividend, dan werd behaald voor dat men vocht.
Ligt daar een priester, die in woord en daden de liefde heeft beleden, dag aan dag; en is het deze mens vol van genade die men hier nu als held vereren mag, als held van haat?
Nee! nee! er ligt een jonge proletaar! De kransen die daar dorren, zij ontwijden! Hij wou de oorlog niet, hij wou niet strijden; hij zag de waanzin en hij wist zo klaar de schuldigen.
Hij spande wild zijn handen, en zijn geest brandde hem in het lijf: hoe moest hij kiezen... Hij kon niet winnen, hij kon slechts verliezen... Geen andere uitweg is voor hem geweest dan maar te gaan.
En in die hel heeft hij de dood gevonden: fel ketste een granaat tot flarden vuur, een reeks van mensen was een reeks van wonden; over hen heen viel een verwoeste muur en dekte hen...
Zijn laatste woord was een vergramde vloek voor wie dit over d' aarde deden komen... En juist zijn lichaam heeft men opgenomen en met pompeuze praal in deze hoek der hoofdstad bijgezet.
Een hoge zuil. Kransen met bleek-verdorde bloemen. Daaronder ligt de heilige soldaat. Mensen die snel in tram of auto naderzoemen, groeten met onverschillig-strak gelaat en gaan voorbij...
Brussel, Augustus 1928 Garmt Stuiveling (1907-1985)
Ik heb gisteren een nieuwe blog 'ART(work)s - Over cultuur en zo...' opgestart. Hierin hoop ik mijn bedenkingen en andere zielsroerselen m.b.t. cultuur in de breedste zin van het woord kwijt te kunnen. Voor de geïnteresseerden:
Vandaag bestaat deze blog precies 1 jaar en dat mocht gevierd worden. Op bijgaande foto (klik voor een vergroting ) een momentopname van de kernredactie na het overvloedige feestbanket met aangepaste wijnkaart. Alle gekheid op een stokje: Een jaar geleden had ik niet kunnen vermoeden dat 'In Vlaanderens Velden' zo'n vlotte opstart zou kennen: Intussen werd de blog door bijna 10.000 individuele bezoekers bezocht en krijgt ze gemiddeld een 200 'views' per dag. Geografisch is mijn lezerspubliek verspreid over verschillende continenten. Ik geef u een overzichtje van de landen waar meer dan 5 lezers terug te vinden zijn: België, Nederland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Ierland, Spanje, Italië, Duitsland, Denemarken, Luxemburg, Polen, Tsjechië, Verenigde Staten, Canada, Australië, Zuid-Afrika, Japan en Thailand.... Resultaten waarmee ik alleen maar blij kan zijn. Maar alles kan beter en daarom ga ik de volgende weken en maanden zeker een tandje bijsteken zodat deze blog nog kwalitatief en inhoudelijk kan verbeteren. In ieder geval is hier een welgemeende dikke merci op zijn plaats voor u waarde lezer, want zonder uw belangstelling, zou deze blog al lang opgedoekt zijn geweest....
