Vorige week heb ik in ‘Zondag Frontpoëziedag’ even stilgestaan bij Anton Van Wilderode. Vandaag breng ik in deze rubriek zijn IJzerbeevaartgedicht ‘De doden met hun ogen van aarde’:

‘De doden met hun ogen van aarde / met handen en voeten van gras / zijn de stilste doden der wereld / Zij zijn gelijk  halmen en aren / verbaas zonder woede gevallen / de weerloze akker van Vlaanderen / ligt van hun aanwezigheid vol

Zij roepen hun boodschap van vrede / met wrede verhakkelde monden / met modderspatten en wonden /  De levenden moeten het weten / het nooit meer moedwillig vergeten / terwijl zij ademen eten / in het heilig rijk der gezonden’

15-07-2018 om 06:50 geschreven door janhuijbrechts  

In mijn zoektocht naar individuele gedenktekens langs het gewezen Westelijke front heb ik mij niet beperkt tot Vlaanderens velden. Op 31 maart 1916 stortte in de omgeving van het Hospice de Montreuil bij Laon een Frans vliegtuig neer dat was neergehaald tijdens een luchtgevecht.  De twee inzittenden, waarnemer luitenant Jean Moinier, een gewezen cavalerie-officier en piloot Frédéric Quellenec, een gewezen onderofficier van de artillerie, waren op slag dood en werden door de Duitsers begraven op de begraafplaats Saint-Amand, waar ze vanaf begin april 1915 een eigen, Duits ereperk hadden aangelegd.  Na de oorlog bewogen de ouders van Quellenec hemel en aarde om het lichaam van hun zoon te mogen herbegraven op de plaats waar hij omkwam. Blijkbaar met succes want vandaag ligt hij naast de D 131 begraven onder een simpele arduinen steen met volgend opschrift dat in een notendop zijn laatste levensjaren omschreef: ‘Frédéric Quellenec, ingénieur, brigadier d‘artillerie, pilote aviateur, escadrille n° 12. Tué glorieusement en combat aérien le 31 mars 1916 à l’âge de 28 ans, repose ici, à la place ou tomba son avion’.

13-07-2018 om 12:04 geschreven door janhuijbrechts  

Vandaag is het 11 juli, Guldensporenfeest. Precies 100 jaar geleden greep de Frontbeweging, de clandestiene organisatie van Vlaamsgezinden aan het IJzerfront, deze dag aan om voor de laatste maal naar buiten te treden met een stunt. In navolging van vorige Open Brieven werd op 11 juli 1918 een pamflet Aan de Vlaamsche Soldaten gericht.  Dit pamflet, dat op enkele duizenden exemplaren werd verspreid, verwees naar de eerste Open brief aan de koning die exact een jaar eerder was verschenen en getuigde van de groeiende frustratie: ‘Twaalf maanden hebben wij opnieuw gevaar gedragen, 12 maanden opnieuw zakjes gevuld, 12 maanden opnieuw aan willekeurige straffen blootgestaan, 12 maanden opnieuw van nieuws beroofd van ouders, vrouw en kinderen, 12 maanden opnieuw de volste mate van het menschelijk lijden geleden, het offensief hebben wij meegemaakt en Vlaamsch bloed ten beste gegeven. Honderden en honderden onzer Vlaamsche jongens zijn gesneuveld, een nieuwen winter hebben we doorstaan met al zijn sneeuw en regen, opnieuw dagen en nachten geleden wijl we aan Vlaanderen dachten. We leefden als echte slaven, meenend, lichtgeloovigen die we waren, met ons lijden ons recht af te koopen.’

Maar tegelijkertijd getuigde dit pamflet opnieuw van het groeiende zelfbewustzijn en radicalisme van de auteurs die de regering openlijk uitdaagden. Het lijkt mij gepast om deze woorden vandaag opnieuw in herinnering te brengen: ‘Maar weet het wel, Heeren, iedere dag, ieder oogenblik van ons leven is een schreeuwende grief. We trotseeren U en hier staat Vlaanderens jonge wacht. Eens komt de dag dat wij, de verdachten, de vervolgden, de gestraften, de Vlaamsche IJzerjongens, u bij den schabbernak vatten, u, verheerlijkers van kleine volken in andere landen, van volksrechten die niet de Vlaamsche zijn. Hand in hand met onze Waalsche broeders, die onzen strijd kennen en steunen, nog met bloed bedekt en fier op onzen strijd zullen wij U om rekenschap vragen en als vuige honden aan de deur schoppen.’    

11-07-2018 om 04:50 geschreven door janhuijbrechts