Ik heb het op deze blog al eens gehad over een anonieme dichtbundel met de titel ‘Achtergrond’ die ik bij het opruimen van mijn bibliotheek heb gevonden. Ik heb zo’n donkerbruin vermoeden dat de auteur mijn ouwe kameraad Gust Peeters is, maar ik ben niet 100 % zeker. Vandaag breng ik graag het gedicht ‘Slagveld’ uit deze bundel:

‘Onnoemlijk veel namen  / staan op het veld gekruist / en liggen stil tesamen : /. Zo smal, zo klein behuisd.

Onnoemlijk veel doden / zijn hier op rust gesteld / en dragen nog de loden / signalen van geweld.

Onnoemlijke weiden / gedrenkt in oorlogsbloed / en ergens tussenbeide / een boom, een laatste groet.’

10-09-2017 om 12:02 geschreven door janhuijbrechts  

De Commonwealth War Graves Commission (CWGC) voorstellen is in kringen van geïnteresseerden in de Grote Oorlog, zoiets als het intrappen van een open deur. De CWGC staat als opvolger van de Imperial War Graves Commission momenteel in voor de zorg over 1,7 miljoen graven van gesneuvelden uit het Britse Gemenebest uit de twee wereldoorlogen. De organisatie beheert in totaal 23.000 sites, verspreid over meer dan 150 landen. Van de 11.957 graven op Tyne Cot Cemetry in Zonnebeke tot de 4 graven op  Ocracoke Island. Als onderzoeker en auteur maak ik al jaren gebruik van de bijzonder nuttige database van de CWGC en het is met immens plezier dat ik merkte dat gisteren de grondig vernieuwde webstek van de CWGC operationeel is geworden. Niet alleen is alles in een modern jasje gestoken en geactualiseerd maar men treft - vergeleken met de oude versie -  ook gevoelig meer nuttige achtergrondinformatie aan. Bovendien is de zoekmachine verbeterd waardoor men nog gerichter gericht gaan zoeken. Een absolute meerwaarde is dat vanaf gisteren ook op de individuele fiches melding wordt gemaakt van de epitafen, grafschriften die op verzoek van de nabestaanden op de zerken werden aangebracht. Nen dikke merci is hier op zijn plaats...   

08-09-2017 om 12:09 geschreven door janhuijbrechts  

Een paar weken geleden bracht ik op deze blog in verschillende afleveringen het verhaal over de eerste inzet, in de onbarmhartige zomer van 1917, van Ernst Jünger in Vlaanderen. Zijn eenheid, het Hannoverse Füsilier Regiment nr. 73, leed zware verliezen bij de felle afweergevechten tussen Boezinge en Langemark. Van de 174 gesneuvelden en de 449 vermisten die deze eenheid in deze periode verloor hebben er slechts een handvol een gekend graf. Meestal ging het om militairen die in krijgsgevangenschap of in een hospitaal achter de frontlijn zijn gestorven. De door de Britten gevangen genomen Füsilier Ludwig Hengstmann en Unteroffizier Wilhelm Konradi liggen in Dozinghem Military Cemetery begraven. Leutnant Willy Lehmann en Füsilier Erich Naatz in de Duitse begraafplaats van Hooglede. Zij waren in een Duits veldhospitaal in Moorslede aan hun verwondingen bezweken.

08-09-2017 om 08:49 geschreven door janhuijbrechts  

Een paar dagen geleden heb ik een fascinerend boek op de kop kunnen tikken. Trouwe lezers van deze blog weten dat ik in mijn blogrubriek 'Epitaaf' geregeld stil sta bij opvallend, treffende of ontroerende grafschriften op Britse militaire begraafplaatsen. En blijkbaar ben ik niet de enige die gefascineerd is door deze hoogst persoonlijke boodschappen die ons over de generaties heen bereiken. Het boek 'On Fame's Eternal Camping Ground' van Trefor Jones is integraal gewijd aan deze opschriften.  Toen de Imperial War Graves Commission - de voorloper van de CWGC - na de oorlog met de immense taak begon om de militaire begraafplaatsen in te richten, gaven ze aan de nabestaanden van de gevallenen de kans om een epitaaf, een grafschrift in de vorm van een persoonlijke boodschap aan te brengen op de voet van de zerk van hun familielid. Na vijf jaar research brengt de auteur een kleine 1.500 van deze grafschriften onder aandacht van de lezer. Een hoogstpersoonlijke selectie van hoogstpersoonlijke boodschappen, zo zou ik dit merkwaardige boek wellicht het best kunnen omschrijven. Geplukt van de grafzerken in ons land en in Frankrijk zijn het even zovele eerbewijzen aan de mannen, vaak nog jongens, die uit Groot-Brittannië en het Gemenebest naar hier kwamen om te sterven. Het waren de zonen, echtgenoten en broers van wat de auteur mooi omschrijft als de 'verloren generatie'. Ze kregen een graf ver van huis. Vaak bestonden de opschriften die door hun nabestaanden werden geselecteerd uit obligate teksten, die heel vaak geïnspireerd waren door Bijbelcitaten maar af en toe zijn ze erg persoonlijk en getuigen ze van een poëtische zeggingskracht en beeldtaal die des te sterker is door de omstandigheden waarin ze werden neergeschreven...Ze geven vaak een boeiend inzicht in de manier waarop zij die achterbleven probeerden om te gaan met het verlies dat hen had getroffen. Dit is absoluut een boek dat niet alleen geschikt is voor de militaria-experts of historici maar zou in feite een zo breed mogelijk publiek moeten aanspreken. Het geeft immers een hel nieuwe kijk op één van de bloederigste conflicten uit de geschiedenis. Ik heb het in ieder geval met érg veel interesse gelezen.  

'On Fame's Eternal Camping Ground' van Trefor Jones telt 224 pagina's en is enkel in harde kaft verkrijgbaar  ISBN : 978 0 9527458 2 2

04-09-2017 om 12:55 geschreven door janhuijbrechts  

De rubriek ‘over de schreve’ bestaat intussen al een tijdje op mijn blog. Momenteel leg ik de laatste hand aan een handige slagveldgids voor Frans-Vlaanderen. Het front in deze regio,  in de met bloed doordrenkte  velden van Artesie en Picardie wordt door sommige historici terecht als het ‘Vergeten Front’ omschreven en ik kan dit gebrek aan belangstelling alleen maar betreuren. In mijn nieuwe gids focus ik me niet alleen op de voor de hand liggende ‘hoogtepunten ‘ als Vimy of Notre Dame de Lorette maar ook op heel wat minder belichte of zelfs vrijwel onbekende maar daarom niet minder interessante sites. Eén van deze laatste is zonder enige twijfel Rue du Bacquerot N° 1 Military Cemetery in Laventie. Deze begraafplaats werd in november ’14 in de nabijheid van de weg Estaires - La Bassée  in een boomgaard opgestart door eenheden van het Indian Army Corps. De begraafplaats bleef in gebruik tot mei 1917 maar er waren nog sporadische bijzettingen in 1918. Na de oorlog werden hier nog 19 gesneuvelden herbegraven die afkomstig waren het Rue des Chavattes Indian Cemetery in Lacouture. Er worden momenteel 638 gevallenen van het Britse gemenebest herdacht. 61 Van hen konden niet worden geïdentificeerd en 12 gesneuvelden wiens graven  verloren gingen worden met special memorials herdacht. Deze begraafplaats ligt achter een ietwat onderkomen boerderij en men kan enkel via het meestal erg modderige erf de dodenakker bereiken. Het verassende ontwerp voor deze begraafplaats ontsproot aan de tekentafel van Sir Herbert Baker die ook het Indian Memorial tot he Missing in Neuve-Chapelle ontwierp. De begraafplaats bestaat uit twee afzonderlijke, met natuursteen ommuurde perken die worden gescheiden door een met kasseien geplaveide weg. Het kleinere, westelijke deel omvat naast een Brits perk ook moslim,- hindoe,- en sikhperken. Het oostelijke deel bevat perken met gesneuvelden uit het gemenebest en de graven van 7 Duitsers.

De hoogst gedecoreerde gesneuvelde op deze site is Francis Henry Romilly DSO. Hij had zich onderscheiden tijdens de Tweede Boerenoorlog in Zuid-Afrika (1899-1902) en in de Kano- Sokoto expeditie in Noord-Nigeria (1903). Kapitein Romilly werd gewond in februari ’14 maar nam wel deel aan de strijd bij Neuve-Chapelle. Voor zijn leiderschap in dit gevecht kreeg hij de Distinguished Service Order (DSO).  Hij sneuvelde op 25 september ’15. Zijn enige broer Arthur, een kapitein in het 1^e Bataljon Duke of Cornwall’s Light Infantry, was al op 21 oktober ‘14 bij Cuinchy gesneuveld. Zijn vader, kapitein Francis John Romilly kwam in de Egyptische campagne van 1885 om als officier van de Royal Engineers.  

In het westelijke perk liggen naast een klein aantal Britten, 144 gesneuvelden van het Indian Army begraven, 53 van hen konden niet worden geïdentificeerd. Een herdenkingssteen vermeldt twaalf mannen van het Indian Army die in de onmiddellijke omgeving vermist werden tussen maart en september 1915. Onder hen Guman Sing Negi MC & IDSM, een jemader - een luitenant - in het 39^e Garhawal Rifles, één van de meest onderscheiden eenheden van het Indian Army. Hij sneuvelde op 20 april 1915.  Hij had het Military Cros, de op één na hoogste dapperheidsonderscheiding voor officieren, gekregen voor zijn aandeel in de verdediging van Wijtschate en Hollebeke in 1914.  De Indian Distinguished Service Medal (IDSM) is een vrij zeldzame dapperheidsonderscheiding voor Indiase troepen die van 1907 tot 1947 bestond. Er werden in die periode ongeveer 6.000 exemplaren van uitgereikt, waarvan 3.200 tijdens de Eerste Wereldoorlog

04-09-2017 om 12:25 geschreven door janhuijbrechts