De Noord-Nederlandse dichter Charivarius, Nom de Plume van dr. Gerard Nolst Trenité (1870-1946) was een uitgesproken tegenstander van het blind oorlogsgeweld. Deze doctor in de staatswetenschappen, taalcriticus, wereldreiziger en docent in Batavia leefde tijdens de Grote Oorlog in Haarlem en publiceerde onderstaand cynisch-sarcastische gedicht in zijn bundel Ruize-rijmen die in 1922 verscheen.

ONZE OUDE

 ‘Und alle diese Siege verdanken wir nur Einem. Das ist unser alte Gott.’
Wilhelm, I.R.

Wie met zeekre stijl vertrouwd is,
Heeft gemerkt dat keer op keer
Wordt gezegd dat God zo oud is:
‘Onze oude God, de Heer.’

Altijd weer die Oude, Oude,
Die ons zo'n goed hart toedraagt,
Wat dat toch beduiden zoude?
Heb 'k me dikwijls afgevraagd.

Waarom toch dat veelverspreide
‘Onze Oude’ steeds? Waarom?
Waarom is men toch zo blijde
Over 's Heeren ouderdom?

Is 't de hoop waarin wij leven,
Dat ‘Onze oude God’... misschien...
Wat in België is bedreven
Niet meer goed heeft kunnen zien?...

11-08-2019 om 06:50 geschreven door janhuijbrechts  

Een kleine honderd meter voorbij het gedenkteken voor de 37^e Division in Monchy-le-Preux staat aan Rue de la Chaussy het Newfoundland Memorial (GPS: 50.16840 – 2.532159). Op 14 april 1917 lanceerden her Newfoundland Regiment en het 1^e bataljon van het Essex Regiment vanuit Monchy-le-Preux een aanval op een Duitse stelling die bekend stond als Infantry Hill en het nabijgelegen Bois du Vert. De onzorgvuldig geplande en uitgevoerde aanval die om 5.30 u. van start was gegaan, leidde tot een drama. Tegen 9.00 u. waren de aanvallers die, vastgepind door het goedgerichte Duitse machinegeweervuur geen kant meer op konden, omsingeld. Luitenant kolonel James Forbes-Robertson in zijn hoofkwartier in Monchy besefte dat alleen hij nog met zijn kleine staftroep tussen de Duitsers en Arras stond. Hij verzamelde de twintig man zijn staf en met wapens en munitie die ze her en der in het dorp vonden liepen ze op een drafje het dorp uit in de richting van Infantry Hill en verschansten zich in een brede en diepe gracht, die was  afgeschermd door een haag. Nog voor ze deze gracht hadden bereikt was het groepje al gehalveerd door vijandelijk vuur. Desondanks slaagde Forbes-Robertson er met zijn negen man in om de Duitsees niet minder dan elf uur lang op afstand te houden. Private Rosen, één van de Newfoundlanders, wist het hoofdkwartier van de brigade te bereiken en kwam ’s avonds met de eerste versterkingen terug om het groepje van Roberts te ontzetten. Het Newfounland Regiment verloor die dag 460 man: 166 gesneuvelden, 131 gewonden en 153 krijgsgevangen. Het was een wrede speling van het lot dat Britse granaten die ’s avonds werden afgevuurd om Forbes-Robertson’s groepje te ondersteunen, in de velden ten oosten van Monchy terechtkwamen, waardoor nog heel wat van de daar in de ochtend aan hun lot overgelaten Britse gewonden alsnog omkwamen.

Op vijf sites aan het gewezen westelijke front werd de inzet van het Newfoundland Regiment herdacht met een bronzen kariboe. De kariboe in Monchy staat niet, zoals de andere exemplaren op een stapel granietblokken maar op een Duitse bunker. Hij kijkt in de richting van  Infantry Hill.

10-08-2019 om 02:17 geschreven door janhuijbrechts  

In november 2018 herdachten we 100 jaar einde van de Eerste Wereldoorlog. Maar in feite begon op 11 november 1918 al het nieuwe conflict te smeulen dat nauwelijks een generatie verder als de Tweede Wereldoorlog ontbrandde. Beide oorlogen hebben een enorme impact gehad op Antwerpen, zoals uitvoerig wordt aangetoond in mijn twee nieuwe Antwerpse oorlogsboeken ‘Antwerpen 14-18’ en ‘Antwerpen 40-45’  die op 29 augustus van de pers rollen bij uitgeverij Vrijdag.

Vertrekkend vanuit nieuwe inzichten en een vaak onverwachte invalshoek heb ik geprobeerd om de bij tijd en wijle erg complexe oorlogsgeschiedenis van de Scheldestad op een zo boeiend mogelijke manier gestalte te geven. Aan de hand van zorgvuldig geselecteerde anekdotes, persoonlijke verhalen, gebouwen & monumenten heb ik het verhaal van stad & bevolking tijdens de twee wereldoorlogen gereconstrueerd. Lang vergeten feiten en gebeurtenissen werden vanonder het stof gehaald en met de inzichten van vandaag verhaald. Een aanpak die, naar mijn aanvoelen, resulteerde in een verfrissende kijk op een paar van de meest beladen bladzijden uit de intrigerende geschiedenis van de metropool.

In ‘Antwerpen 14-18’ vindt u onder meer verhalen over :

• Waarom de Antwerpse fortengordel een duurbetaalde illusie bleek te zijn.

• Hoe de eerste pantserwagens en gepantserde treinen in de geschiedenis in Antwerpen werden geconstrueerd.

• Hoe de eerste luchtaanval in de geschiedenis op Duitsland vanuit Antwerpen werd uitgevoerd.

• Het zinken én het bergen van het Duitse passagiersschip Gneisenau in de Schelde.

• Hoe de Duitse Hanzesteden hun greep op Antwerpen probeerden te verstevigen.

• De geheimzinnige Frau Doktor en haar spionnenschool in Antwerpen.  

• Een tot nu toe onbekend gebleven Belgische officier die actief was in de radicaal Vlaamsgezinde Frontbeweging.

• Hoe communistische soldatenraden de macht in de metropool overnamen.

• Hoe uit een geallieerd repatriëringskamp een nieuwe stadswijk is ontstaan.

‘Antwerpen 14-18’ bevat tientallen, nooit eerder gepubliceerde foto’s én een originele WO I-wandeling op het Schoonselhof.

‘Antwerpen 14-18’ ISBN  978 94 6001 798 8  * paperback * 17 X 24 cm * 224 blz. * 29, 95 euro

‘Antwerpen 40-45’  ISBN    978 94 6001 799 5  * paperback * 17  X 24 cm * 256 blz. * 29,95 euro

Beide boeken samen aanschaffen ? Dat kan voor 49,95 euro…

06-08-2019 om 04:47 geschreven door janhuijbrechts