Deze foto werd vermoedelijk op zondag 1 augustus 1915 gemaakt bij de onthulling van het monument voor de Duitse gevallenen die waren begraven op het Duitse militaire ereperk van de stedelijke begraafplaats van Roeselare. De namenlijst die we links zien werd bekroond door een grote obelisk in arduin. Centraal op de foto staat generaal Otto freiherr von Hügel. Deze Württemberger was op dat ogenblik bevelhebber van het XXVIe Reservekorps en een van de belangrijkste vragende partijen om in Roeselare een Duitse militaire begraafplaats in te richten. De begraafplaats werd door de Duitsers 'Ehrenfriedhof nr. 29 bis - Roeselaere' genoemd en bleef in functie tot het einde van de oorlog. Kort na de Wapenstilstand werden de 38 Fransen en 88 Britten die door de Duitsers tussen hun eigen doden waren begraven, opgegraven en elders in een eigen perk op dezelfde begraafplaats opnieuw ter aarde besteld. De bij naam gekende Duitse gesneuvelden werden in de jaren 50 van de vorige eeuw overgebracht naar Menen en de niet-geïdentificeerde Duitsers werden herbegraven in het zgn. 'Kameradengrab' in Langemark. Een paar jaar later werd ook het monument afgebroken.
Deze foto werd welllicht op het einde van november 1914 gemaakt. We zien hier Belgische infanteristen bij hun geïmproviseerde schuilplaatsen in de buurt van de molen van Ramskapelle. In deze omgeving - die duidelijk de sporen draagt van de afgelopen gevechten - sneuvelde een paar weken eerder, op 29 oktober om precies te zijn, Frans Govaerts uit Wortel. Hij had in 1911-1912 zijn militaire dienstplicht vervuld en was op 1 augustus '14 gemobiliseerd als soldaat in het 5e Linieregiment. Hij overleefde in de zomer van '14 de uitvallen uit Antwerpen, waarbij het 5e Linieregiment gevoelige verliezen had geleden, maar betaalde de hoogste prijs bij de zware afweergevechten rond Ramskapelle. Frans Govaerts werd begraven op de plek waar hij sneuvelde in een geïmproviseerd veldgraf en mogelijk na de oorlog herbegraven als onbekende op de Belgische militaire begraafplaats van Ramskapelle. Officieel heeft hij in ieder geval geen gekende laatste rustplaats.... .
De meeste lezers van deze blog weten wellicht wel dat op de immense Antwerpse begraafplaats Schoonselhof een behoorlijk grote concentratie aan graven van militaire en burgerlijke oorlogsslachtoffers terug te vinden is. Aan de rand van dit multinationale complex dat bekend staat als de 'Krijgsbegraafplaats', is geprangd tussen twee sites van de Commonwealth War Graves Commission (CWGC) het piepkleine BIBO-ereperkje terug te vinden. Hier staan een tiental arduinen Belgische militaire standaardzerken van in Duitse krijgsgevangenkampen of in Nederlandse internering omgekomen Belgische militairen met Antwerpse 'roots'. U raadde het al: BIBO staat voor 'Belgen in ballingschap overleden'. In de periode 1925-1926 had de Belgische regering een overeenkomst bereikt met de Duitsers over het repatriëren van de lichamen van de Belgische militairen die in krijgsgevangenschap waren omgekomen. De meeste van deze stoffelijke overschotten werden tussen 1926 en 1928, grotendeels op Duitse kosten, naar ons land teruggebracht en herbegraven op een militaire begraafplaats aan de koning Leopold II- laan in Leopoldsburg. Uitzonderlijk is dat een aantal van hen elders een laatste rustplaats kregen en met name hier, in Antwerpen werden bijgezet. Ik vind dit in ieder geval een intrigerende site en ik ben van plan om binnenkort eens in het Felixarchief binnen te wippen op zoek naar het grote waarom... Want ik begrijp echt niet waarom er indertijd een onderscheid werd gemaakt tussen de Belgische gesneuvelden, en waarom deze mannen apart van de andere Belgische militairen die tijdens WO I de dood vonden moesten begraven worden....
Vandaag het gedicht 'Graven' door Pieter Van Moerlande, 'nom de plume' van Pieter A. Meersseman (° 1889 Lendelede + 1986 Roeselare). Pieter Meersseman was in 1903 ingetreden bij de Congregatie van Broeders-Maristen en was vanaf 1909 onderwijzer. In 1914 werd hij gemobiliseerd en hij bracht de volgende 4 jaar aan het front door als brancardier. In die periode schreef hij een groot aantal gedichten, waarvan een aantal gepubliceerd werden, onder meer in het door Floris Prims geredigeerde bannelingenweekblad 'De Stem uit België'. In juni '17 kreeg Pieter Meersseman problemen met zijn commandant, die hem verdacht van Vlaamsgezinde agitatie en hem vier maanden lang een verbod oplegde om het frontblaadje 'De Lendeledenaar' uit te geven. Zijn korpscommandant zag de zaak anders en vanaf november '17 mocht het blaadje verder verschijnen. Dat hij verdacht werd was niet geheel ten onrechte want Pieter Meersseman was onder meer bevriend met E.H. Cyriel Verschaeve en met kopstuken van de Frontbeweging. Men heeft hem echter nooit kunnen betrappen op illegale activiteiten.
'Hier liggen ze samen, - zachtjes getreden - ! / Hier nevens de brugjes, zie, kruis na kruis, / hier slapen ze als broeders samen in vrede. / Stil ! Hoort ge die klacht van elzengeruisch ?
Hier neevlen hun schimmen in blanke rijen. / Als 't leger rust in maanwitte nacht./En de wachten hooren ze om wrake schreien.. / Hier liggen ze vriend.... Kom, treden we zacht...'
Eén van de weinige bewaarde Kempische heldenhuldezerken kunnen we terugvinden op de BMB van Westvleteren. Deze zerk bevindt zich op graf nr. 168 waar Joachim Lodewijk Lenaerts (° 1895) uit Mol zijn laatste rustplaats kreeg. Zijn heldenhuldezerk is één van de 14 die nog op deze begraafplaats te vinden zijn maar ooit stonden er hier meer dan 100... Joachim Lenaerts was bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog novice in het klooster van de H. Geest in Lier. Samen met andere ordegenoten vluchtte hij in de late herfst van '14 naar Engeland waar zijn opleiding werd verdergezet. In januari '16 werd hij opgeroepen voor legerdienst en werd hij als geestelijke ingedeeld bij de brancardiers. Na zijn basisopleiding in Normandië kwam hij in mei '16 aan het front terecht in de rangen van het 2e Linieregiment. Volgens de gegevens van zijn militaire stamboek overleed hij op 24 mei '17 door verdrinking 'se noya accidentellement à Stavele'....
In het - overigens fraai uitgebouwde - provinciedomein De Palingbeek liggen niet minder dan drie Britse CWGC - begraafplaatsen in het groen verscholen. Vandaag graag even uw aandacht voor Hedge Row Trench Cemetery dat niet ver van de al lang in onbruik geraakte kanaalbedding Ieper -Komen, in het noordwestelijke deel van het domein te situeren is. Deze site, die naar een ontwerp van John Reginald Truelove werd aangelegd, verschilt in heel wat details van de 'doorsnee'-CWGC-sites. Zo zijn alle zerken, zonder ook maar één uitzondering, 'special memorials'. Dit heeft alles te maken met het feit dat de exacte locatie van de oorspronkelijke graven niet meer kon achterhaald worden omdat het terrein onherkenbaar aan gort was geschoten. Daarom werden de 96 zerken van Britse en de 2 van Canadese gesneuvelden, waarvan men weet dat ze ergens op deze plaats werden begraven, in een cirkel opgesteld. Deze weinig voorkomende cirkelvorm vinden we ook nog terug in de, op de begraafplaats, aangeplante zilverberken. De cirkelvorm moet ons herinneren aan de kraters van de oorlogsvoering met ondergrondse mijnen die in deze sector bijzonder fel heeft gewoed. Ga gerust een paar honderd meter verder bij 'The Bluff / Kleines Bastion' kijken naar de tastbare restanten van deze onverbiddelijke strijd.
William Drury; Private in het Duke of Wellington's (West Riding Regiment), was de eerste gesneuvelde die op de top van dit heuveltje, een laatste rustplaats kreeg. Hij werd hier op 24 maart '15 ter aarde besteld. De laatste bijzetting, van Fred Whitehead,n Gunner in de Royal Garrison Artillery, gebeurde op 18 september '17. De naam 'Hedge Row Trench Cemetery' verwijst naar een loopgraaf aan een nabijgelegen hoeve die 'Hagereke', schoon Westvlaams voor een haagrij werd genoemd. Alhoewel op heel wat oude frontkaarten deze plaats ook als 'Ravine Wood Cemetery' aan staat gegeven, omdat het aanpalende Molenbos bij de Britten bekend stond als 'Ravine Wood'...
Zondagochtend 22 februari 2015, omstreeks 10.30 u. Maple Copse Cemetery, Zillebeke: Daar is de lente, daar is de zon.... (Klik op de foto voor een vergroting)
Vorig weekend op het kasteelhof 't Hooge aan de Meenseweg in Zillebeke verbleven. Honderd jaar geleden vormden de rokende puinhopen van het kasteel van baron de Vinck het tragische decor voor één van de meest omstreden vlekken aan het Westelijke front. Hier werd op 19 juli 1915 de tot dan toe grootste ondergrondse mijnlanding uit de moderne geschiedenis tot ontploffing gebracht door de Britten, toen ze 2.200 kg. aan explosieven de lucht injoegen. Het was ook hier dat dezelfde Britten een paar dagen later voor het eerst geconfronteerd werden met de sissende, vurige tongen van de gemoderniseerde Duitse vlammenwerpers. Op een killige februariochtend anno 2015 was daar weinig van te merken. Enkel de grasprieten en takken kraakten door het dunne ijslaagje onder onze voeten. ook geen feestgedruis van het nabijgelegen Bellewaarde, alleen een occasioneel voorbijkomende wagen op de Meenseweg, verstoorde de rust. Rust die 100 jaar gelden vér, maar dan ook héél ver te zoeken was....Op de foto's een paar impressies van de kraters die op 6 juni '16 door de Duitsers werden geslagen bij een poging tot herovering van 't Hooge, Sanctuary Wood en Hill 62....
AND NOW FOR SOMETHING COMPLETELY DIFFERENT...'DE VLAAMSCHE POST'
Zoals ik gisteren meldde, was het toen precies 100 jaar geleden dat, met forse steun van de bezettende overheid ' 'De Vlaamsche Post' in Gent voor het eerst van de persen rolde. Het was het persorgaan van de radicaal anti- Belgische groep Jong Vlaanderen, die vooral in en rond Gent actief was. Spilfiguur in het verhaal van dit 'Algemeen Dagblad voor Vlaanderen' was Leo Picard. Deze jonge historicus en oud student van Henri Pirenne zou binnen de geschiedenis van het activisme in het algemeen en van de Gentse variant(en) in het bijzonder een belangrijke plaats innemen. Niet alleen omdat Picard erin slaagde een - in vergelijking met veel andere activistische publicaties - kwalitatief hoogstaande krant te maken, maar ook omdat hij een, in de ogen van velen, merkwaardige 'omgekeerde' politieke evolutie zou doormaken. In de beginfase van zijn activistische engagement stond hij ongetwijfeld voor de volle 100 % achter het virulente anti-Belgicisme dat werd gepredikt door dominee Domela Nieuwenhuis Nyegaard, de onbetwistbare voorman van Jong Vlaanderen. Gaandeweg echter evolueerde hij van vurig anti-Belgicist naar een veel meer genuanceerd standpunt waarin hij zich voorstander verklaarde van de idee van een vrij en hersteld Vlaanderen binnen een hersteld en verbeterd België. Het duurde dan ook niet lang voor hij, met een handvol medestanders, in aanvaring kwam met de onverzoenlijke anti-Belgicisten rond Domela. Vooral Picards polemiserende artikel 'De Natie, de Staat en het Volk' zette kwaad bloed en het leidde tot een krachtmeting tussen Domela die zich gesteund wist door de pangermanisten en het leger en Picard die kon rekenen op de steun van een aantal gematigde elementen binnen de Politische Abteilung van het bezettingsbestuur. Picard trok uiteindelijk aan het kortste eind en verhuisde naar Nederland, waar hij door de steun van een aantal geestverwanten, vrij snel terug de journalistieke draad kon oppakken. De zaadjes van ideologische verdeeldheid die Picard gezaaid had, zouden echter nog vruchten dragen. Binnen de redactie van 'De Vlaamsche Post' werd - gemanipuleerd door onder meer de Politische Abteilung' - de volgende maanden verder een machtsstrijd uitgevochten tussen de 'Alldeutsch ' getinte, voor een aparte staat Vlaanderen geporteerde partij die onder meer gedragen werd door de leidende figuren binnen het Marine-commando in Brugge en de gematigde, op een compromisvrede en een - onder bepaalde voorwaarden - op het herstel van België bedachte 'burgerlijke ' partij, die mocht rekenen op de steun van de Politische Abteilung. Deze maal trok Domela aan het kortste eind, maar hij wist gefrustreerd door deze aantasting van zijn positie, toch nog bij de Duitse Etappeninspektor General Wolfgang von Unger te bekomen dat de naam 'De Vlaamsche Post' verdween. Het laatste nummer van dit dagblad - waar de interne strijd voor de zoveelste keer bewees dat 'broedertwist en schande' binnen de Vlaamse beweging van alle tijden was en is - verscheen op 5 mei 1916....
ZONDAG FRONTPOÃZIEDAG - ON PASSING THE NEW MENIN GATE
Gisteren een groep jongelui rondgeleid in de Ieperse binnenstad en op de stadswallen op zoek naar de sporen van de 'Grote Oorlog'. Bij de Menenpoort kon ik het niet natuurlijk niet nalaten om even 'On passing the New Menin Gate' van 'oorlogsheld' en pacifist Siegfried Sassoon te reciteren:
Who will remember, passing through this Gate, the unheroic dead who fed the guns? Who shall absolve the foulness of their fate,- Those doomed, conscripted, unvictorious ones?
Crudely renewed, the Salient holds its own. Paid are its dim defenders by this pomp; Paid, with a pile of peace-complacent stone, The armies who endured that sullen swamp.
Here was the world's worst wound. And here with pride 'Their name liveth for ever', the Gateway claims. Was ever an immolation so belied as these intolerably nameless names? Well might the Dead who struggled in the slime Rise and deride this sepulchre of crime.
Dag op dag vandaag precies 100 jaar geleden rolde in Gent het activistische dagblad 'De Vlaamsche Post' van de persen. Omdat ik heel dit weekend in het Ieperse zit, kan ik daar niet verder over berichtten, maar ik beloof u voor morgenavond een uitgebreide bijdrage over deze, in meer dan één opzicht, merkwaardige krant.
KEMPISCHE HELDENHULDE - JAN BAPTIST HOREMANS (1892-1918)
Op de Belgische militaire begraafplaats van Westvleteren rust Arendonkenaar Jan Batist Horemans (° 23.07.1892). Hij woonde bij het uitbreken van de oorlog in Saint Nicolas bij Luik. Kort na de val van Luik was hij naar Nederland gevlucht en had zich op 9 november 1914 in het Engelse Folkestone als vrijwilliger 'voor de duur van den oorlog' gemeld bij het Belgisch leger. Hij kreeg een basisopleiding in Frankrijk en belandde in het begin van maart '15 aan het IJzerfront als soldaat in de 5e compagnie genietroepen van de Ie Legerdivisie. Op 26 september '18, twee dagen voor het geallieerde Eindoffensief losbrak, werd hij om 00.30 u. dodelijk getroffen in de sector Bikschote, waar zijn eenheid bezig was met het aanleggen van infrastructuur voor een artilleriebatterij ter ondersteuning van het offensief. Kort na de wapenstilstand werd door de makkers van zijn compagnie een heldenhuldezerk geplaatst op zijn graf in Westvleteren, maar deze werd in 1925 van deze site verwijderd door de 'Dienst der Militaire Grafsteden' en vervangen door een Belgische militaire standaardzerk.
Net zoals de Bretoenen, betaalden ook de Corsikanen een hoge prijs tijdens de Eerste Wereldoorlog. In 1914 werden bijna 50.000 Corsikanen gemobiliseerd. Niet minder dan 11.419 onder hen zouden sneuvelen, meer dan 3.000 zouden bezwijken aan ziekte of ongevallen, terwijl meer dan 15.000 van hen gewond buiten strijd zouden raken. Iets wat maar al te vaak vergeten wordt is dat vooral in de periode 1914-1915, enkele honderden van hen het leven lieten en in de zompige en vooral kille IJzervlakte en ten noorden van Ieper bij de hardnekkige verdediging van dorpen als Langemark, Steenstrate en Bikschote, plaatsen waarvan ze de naam zelfs niet konden uitspreken. In verhouding sneuvelden er tijdens de 'Grande Guerre' dubbel zoveel Corsikanen dan Fransen... De Franse maarschalk Joffre, sowieso al niet de meest fijnbesnaarde militair, had het bij het rechte einde toen hij kernachtig samenvatte: 'De Corsikanen komen hier met bootladingen tegelijk aan, maar een paar sloepen volstaan om ze terug naar hun eiland te sturen...' Dit filmpje illustreert op een pijnlijke manier Frankrijks verantwoordelijkheid bij het decimeren van een hele generatie Corsikanen, een bijna vergeten pagina uit de woelige geschiedenis van de kleine Europese volkeren:
Vandaag opnieuw heel de dag in het ADVN gewerkt. Tijdens mijn archiefonderzoek op deze kleine maar erg fijne tekening van een loopgracht gestoten van de hand van de Vlaamse frontkunstenaar Joe English. Blijkbaar maakte hij deze tekening in opdracht van het Vlaamsgezinde bannelingenblad 'De Stem uit België' dat vanaf eind 1914 in Londen verscheen onder eindredactie van kanunnik Floris Prims, de latere legendarische stadsarchivaris van Antwerpen.
Vandaag ben ik heel de dag in het Archief en Documentatiecentrum van het Vlaams Nationalisme (ADVN) in Antwerpen bezig geweest met het vervolledigen van een aantal bestanden m.b.t. de Frontbeweging en Heldenhulde. Ik kom al sinds 1985 in het ADVN - waar is de tijd dat ze nog in dat krakkemikkige pand in de Minderbroedersstraat naast het AMVC zaten ? - en blijf mij verbazen over de verborgen pareltjes die diep in de archieven verborgen liggen. Vandaag ben ik bv. op een belangrijk kleinood voor de (woelige )geschiedenis van het Vlaams-nationalisme in de Kempen gestoten. Het ADVN is namelijk de gelukkige bezitter van het verslagboek van het Vlaamsch Front - de Frontpartij dus - van Turnhout, gaande van de oprichting in 1919 tot 1921. Het is bij mijn weten één van de weinige verslagboeken van een lokale Frontersafdeling dat de tand des tijds intact heeft doorstaan en daarom alleen al een bijzonder tijdsdocument. Het geeft een fascinerend inzicht in de moeilijkheden maar ook de ambities waarmee men in de Kempen probeerde op te boksen tegen de 'gevestigde machten'. Het geeft ook nieuwe inzichten in de rol die de kleurrijke en niet geheel onomstreden Vlaams-nationale agitator en geboren Bink Ward Hermans in die beginperiode heeft gespeeld bij de uitbouw van het Vlaams-nationalisme in het noorden van de Kempen. Binnenkort kom ik zeker nog terug op dit verslagboek....
Een mooie link met filmmateriaal uit het najaar van 1917 over de Meenseweg ter hoogte van de infame 'Hell Fire Corner', u weet wel: de zwaarst beschoten wegkruising in de 'Grote Oorlog'
Tussen het 'Carrefour des Roses' en 'Artillery Wood Cemetery' staat sinds 1998 aan de oude spoorwegbedding in Boezinge de gedenksteen voor de dichter Francis Ledwidge 1887-1917). Het markeert de plaats waar deze Ierse republikein die in een Brits uniform vocht, op 31 juli '17, samen met 5 frontmakkers aan flarden werd gescheurd door een granaat. Op het centrale gedeelte van dit gedenkteken vinden we 'Soliloquy', wellicht zijn bekendste gedicht, terug. Een passend epitaaf voor deze grote dichter, maar persoonlijk ben ik de mening toegedaan dat men beter zijn veel minder bekende 'At a poet's grave' op dit monument had aangebracht. Ik heb dit gedicht trouwens op 31 juli 2007, dag op dag 90 jaar nadat Ledwidge was gesneuveld, op een geëmailleerd plaatje bij zijn graf op 'Artillery Wood Cemetery' gezet, maar dit kleine, persoonlijke eerbetoon aan één van mijn favoriete 'War Poets' was de volgende dag al 'verdwenen'....:
When I leave down this pipe my friend And sleep with flowers I loved, apart, My songs shall rise in wilding things Whose roots are in my heart.
And here where that sweet poet sleeps I hear the songs he left unsung, When winds are fluttering the flowers And summer-bells are rung.
Op Valentijnsdag past volgens mij wel een verhaal over een - gelukkig nog niet vergeten - Valentijn. Ik heb het idyllisch aan de kanaalberm genestelde Essex Farm Cemetery de laatste 40 jaar wellicht tientallen keren bezocht en kon telkens opnieuw met mijn eigen ogen vaststellen dat het graf van de amper 15-jarige Rifleman Valentine Joe Strudwick (plot I, rij U, graf 8) vaak bezocht werd. En de laatste jaren is de belangstelling voor het graf van een van de jongste gesneuvelden aan het Westelijke front alleen nog maar toegenomen. Steeds vaker tref ik ook kleine memento's zoals beertjes aan op dit graf. Ontroerende getuigenissen dat de jongen op wiens graf het epitaaf 'Not gone from memory or from love' staat, nog lang niet vergeten is....
Valentine Joe Strudwick werd geboren op Valentijnsdag, 14 februari 1900 in Dorkney, Surrey als tweede kind in het gezin van tuinman Jesse Strudwick en zijn tweede echtgenote Louisa Fuller. Jesse's eerste vrouw, Ellen was gestorven en had hem alleen achtergelaten met twee dochterjes, stiefzussen van Valentine. Toen Valentine omstreeks 1913 de school verliet, ging hij werken bij een oom, een plaatselijke kolenhandelaar. Bij het uitbreken van de oorlog werd hij net als zovele jonge kerels aangetrokken door het Grote Avontuur. In januari '15 liep hij van huis weg en liet zich als 14-jarige inlijven in Lambeth bij het 8th. Battalion van de Rifle Brigade- een onderdeel van de 14th (Light) Division. Vanzelfsprekend had hij, net als honderden andere vrijwilligers over zijn leeftijd gelogen... Na een summiere opleiding van zes weken in Winchester, belandde hij in de Hel van Ieper. Kort na zijn aankomst werd hij al aangetast door chloorgas en wellicht met lichte shellshock terug naar Engeland gestuurd om er in een hospitaal in Sheerness verpleegd te worden. Intussen had zijn moeder het Oorlogskabinet gecontacteerd om haar zoon als minderjarige uit dienst te halen. Tevergeefs, want na 3 maanden was hij voldoende gerecupereerd en opnieuw op weg naar Ieper. Daar werd hij op vrijdag 14 januari '16 bij Boezinge gedood door een artilleriegranaat. De volgende dag schreef zijn compagniecommandant het volgende aan zijn moeder: ' I am verry sorry indeed to have to inform you that your son was killed bij a shell on Jan. 14th. His death was quite instanteneaous and painless and his body was carried by his comrades to al little cemetery behind the lines, where it was reverently buried this morning. A cross is being made and will shortly be erected on his grave. Rifleman Strudwick had earned the goodwill and respect of his comrades and of his officers, and we are verry sory indeed to lose so good a soldier. On their behalf as well as my own I offer you our sincere sympathy'....
Tijdens mijn lezing van afgelopen zaterdag heb ik van de gelegenheid gebruik gemaakt om kort even mijn nieuwe mini-uitgeverij 'Hoogstraatse Histories' voor te stellen. 'Hoogstraatse Histories' wil op geregelde basis verhalen brengen uit en over de rijke geschiedenis van wat in de historiografie bekend staat als het 'Land van Hoogstraten'. Ik zal geen lijvige studies publiceren - dat is meer iets voor Erfgoed Hoogstraten - maar kleine, compacte boekjes met al even compacte kleine geschiedenissen. Gelet op mijn bijzondere belangstelling voor de Eerste Wereldoorlog zullen de eerste uitgaven bijna allemaal op een of andere manier aan de 'Grote Oorlog' gerelateerd zijn. De eerste twee publicaties focussen op de 29 dodelijke slachtoffers die vielen aan beide zijden van de grens tussen Nederland en Hoogstraten en aan de beruchte Dodendraad tijdens WO I en de andere publicatie verhaalt de lotgevallen van de gesneuvelden '14 - '18 van de Hoogstraatse deelgemeente Meerle. In de volgende delen komen de gesneuvelden van de overige deelgemeenten aan bod en breng ik een herwerkte versie van mijn al lang niet meer in de handel verkrijgbare verhaal over de internering van gewezen Russische militairen op de Kolonie van Wortel in 1919-1920. Ik hoop dat tegen de zomermaanden ook de naamlijsten van gesneuvelden van Rijkevorsel, Merksplas en Baarle - Hertog van de persen kunnen rollen... Vanzelfsprekend zal ik u via deze blog op de hoogte houden van alle nieuwe uitgaven...
Op 9 januari 1915 werd Jan Beyens bij Ramskapelle levensgevaarlijk gewond door granaatscherven. Hij werd meteen naar het hospitaal 'l Océan in De Panne geëvacueerd, waar hij de volgende dag aan zijn verwondingen bezweek. Jan Beyens was geboren in Rijkevorsel op 21 december 1895 in het gezin van Jan Beyens sr. en Maria Somers. Hij bracht het grootste deel van zijn jeugdjaren door in de ouderlijke woonst op den Hoek, maar verkaste op zijn 14e naar Antwerpen om er als handarbeider te gaan werken. In 1913 ging hij als beroepsvrijwilliger in militaire dienst. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was hij dus in actieve dienst en was hij korporaal in de 9e cie. 3/1 van het 2e Linieregiment. Hij overleefde zonder kleerscheuren de eerste gevechten en de hel die in de geschiedenisboekjes als de IJzerslag zou betiteld worden, maar op 9 januari trok hij aan het kortste eind. Op 11 januari '15 werd hij ten grave gedragen op de BMB 'Duinenhoek' in De Panne, waar hij nog steeds begraven ligt in blok E, graf nr. 105. Wellicht was het feit dat hij in 1909 naar Antwerpen was verhuisd, doorslaggevend om zijn stoffelijk overschot, na de oorlog niet naar Rijkevorsel te repatriëren, zoals dit met de meeste gesneuvelden uit zin geboortedorp is gebeurd. Zijn naam ontbreekt trouwens ook op het gemeentelijke oorlogsmonument....
