Zoals ik gisteren meldde, was het toen precies 100 jaar geleden dat, met forse steun van de bezettende overheid ' 'De Vlaamsche Post' in Gent voor het eerst van de persen rolde. Het was het persorgaan van de radicaal anti- Belgische groep Jong Vlaanderen, die vooral in en rond Gent actief was. Spilfiguur in het verhaal van dit 'Algemeen Dagblad voor Vlaanderen' was Leo Picard. Deze jonge historicus en oud student van Henri Pirenne zou binnen de geschiedenis van het activisme in het algemeen en van de Gentse variant(en) in het bijzonder een belangrijke plaats innemen. Niet alleen omdat Picard erin slaagde een - in vergelijking met veel andere activistische publicaties - kwalitatief hoogstaande krant te maken, maar ook omdat hij een, in de ogen van velen, merkwaardige 'omgekeerde' politieke evolutie zou doormaken. In de beginfase van zijn activistische engagement stond hij ongetwijfeld voor de volle 100 % achter het virulente anti-Belgicisme dat werd gepredikt door dominee Domela Nieuwenhuis Nyegaard, de onbetwistbare voorman van Jong Vlaanderen. Gaandeweg echter evolueerde hij van vurig anti-Belgicist naar een veel meer genuanceerd standpunt waarin hij zich voorstander verklaarde van de idee van een vrij en hersteld Vlaanderen binnen een hersteld en verbeterd België. Het duurde dan ook niet lang voor hij, met een handvol medestanders, in aanvaring kwam met de onverzoenlijke anti-Belgicisten rond Domela. Vooral Picards polemiserende artikel 'De Natie, de Staat en het Volk' zette kwaad bloed en het leidde tot een krachtmeting tussen Domela die zich gesteund wist door de pangermanisten en het leger en Picard die kon rekenen op de steun van een aantal gematigde elementen binnen de Politische Abteilung van het bezettingsbestuur. Picard trok uiteindelijk aan het kortste eind en verhuisde naar Nederland, waar hij door de steun van een aantal geestverwanten, vrij snel terug de journalistieke draad kon oppakken. De zaadjes van ideologische verdeeldheid die Picard gezaaid had, zouden echter nog vruchten dragen. Binnen de redactie van 'De Vlaamsche Post' werd - gemanipuleerd door onder meer de Politische Abteilung' - de volgende maanden verder een machtsstrijd uitgevochten tussen de 'Alldeutsch ' getinte, voor een aparte staat Vlaanderen geporteerde partij die onder meer gedragen werd door de leidende figuren binnen het Marine-commando in Brugge en de gematigde, op een compromisvrede en een - onder bepaalde voorwaarden - op het herstel van België bedachte 'burgerlijke ' partij, die mocht rekenen op de steun van de Politische Abteilung. Deze maal trok Domela aan het kortste eind, maar hij wist gefrustreerd door deze aantasting van zijn positie, toch nog bij de Duitse Etappeninspektor General Wolfgang von Unger te bekomen dat de naam 'De Vlaamsche Post' verdween. Het laatste nummer van dit dagblad - waar de interne strijd voor de zoveelste keer bewees dat 'broedertwist en schande' binnen de Vlaamse beweging van alle tijden was en is - verscheen op 5 mei 1916....
|