|
Het doek is gevallen over de meester. Hugo Claus is niet meer.
Deze fantastische schrijver uit het Nederlandstalig taalgebied laat een grote leegte na, al was het maar omdat hij zo modern en open van geest was. Geen kat die wist dat hij al 78 was. Een collega van mij die 24 is, had hem nooit die 78 jaren aangegeven. Sommigen laten een spoor van jeugdigheid na.
Op de humaniora vond ik hem hot. We leerden dat deze man een relatie had of gehad had met Sylvia Kristel, een actrice bekend uit de film "Emmanuelle". Dat ze zo mooi was werd er niet bij gezegd. Maar naakt werd mooi en seks werd kunst.
Aanvankelijk had ik meer interesse voor de man achter de boeken dan voor de boeken zelf, omdat hij zo'n moderne, ruimdenkende wereldburger was met Vlaamse roots.
Door de jaren heen begon ik meer en meer zijn boeken te waarderen.
Het boek "Het verdriet van België" heb ik thuis liggen, ook in Franse vertaling "Le chagrin des Belges".
De vertaling in het Frans van Alain Van Crugten (lijkt me een hele oude Vlaamse naam) is een juweeltje dat het oorspronkelijk boek alle eer aandoet. Claus is ook door Walen en Franstaligen zeer gewaardeerd, dat mocht ik meemaken op een rommelmarkt waar een Franstalige Brusselaar de loftrompet blies over deze authentieke Vlaamse schrijver. Vlaamse roots, Vlaamse realiteit in zijn boeken en toneelstukken, perfecte penbeheersing van de Nederlandse taal. Maar de personages uit de boeken en toneelstukken spreken het "Vlaams". Geen dialect maar toch ook geen Nederlands.
Alain Van Crugten : "En effet, la situation des deux langues nationales belges est loin d'être claire et les interactions nombreuses font qu'il est hélas assez fréquent de constater qu'on ne parle là ni un néerlandais pur ni un français correct. L'oeuvre de Claus est, entre autre choses, une illustration subtile, intelligente et moqueuse de la difficulté qu'il y a, dans ce pays bizarre, à être considéré comme un patriote si l'on parle trop bien."
Fragment uit "Vrijdag" van Hugo Claus. 1969. Toneelstuk.
Georges komt terug uit de gevangenis.
Jeanne :
"Mannen zijn rare gasten." (Stilte)
Georges :
"Ja, en vrouwen niet? Godverdomme, Jeanne!" (Springt op, gooit de deur van de keuken open, wijst)
"En mijn hof? Bezie dat! De prei, de winterselder. En bezie die perelaar! En die rabarber. En dat kruid! Godverdomme, Jeanne, is 't te veel, dat ge het onkruid uitdoet?"
Jeanne :
(bijna op dezelfde heftige toon) "En wie moest dat doen misschien? 'k Kom alle avonden thuis van de Filatex met mijn tong op mijn kin!"
Georges :
"Maar toch, Jeanne! Zo die hof naar de kloten laten gaan. Bezie dat. (Wuift met de rabarberstengel. Zachter ineens, dreigend bijna) 't Is lijk een matrak."
Jeanne :
"Ik wilde confiture maken d'rvan, ik ben d'r aan begonnen, maar als ge een hele dag rechtgestaan hebt in de Filatex..."
Georges :
"Gij had andere dingen aan uw hoofd, zeker?"
Jeanne
(trekt aan zijn regenjas) "Trekt dat uit. (Zij helpt hem uit zijn jas, hangt de jas in de gang) Wat zit er in die zakken, hij weegt zo zwaar?"
Georges :
"Dingen, die in mijn koffer niet konden. Blijf er af."
Jeanne :
(als zij terugkomt) "Gij spant in uw hemd lijk een lookworst. Uw buik is dikker."
Georges :
"Hoort ge me niet goed? Ik zeg dat ge misschien andere dingen aan uw hoofd had."
Jeanne :
"Misschien."
Georges :
"Komt ge nu van bij hem? Zat je bij hem dat "kwartier"?"
Jeanne :
"Ja. Zijn moeder is niet al te wel. Aan haar maag.- Ze mag geen koffie meer drinken van de dokter."
Georges :
"En hem-was hij daar ook?"
Jeanne :
"Vaneigen. Hij scheidt uit te vijven. En hij komt altijd recht naar huis."
Georges :
"Hier, is dat zijn huis niet, hier?"
Jeanne :
"'t Is dezelfde niet meer, Georges. Gij zoudt hem niet meer herkennen. Hij werkt, hij brengt zijn pree naar huis, hij is lijk een andere."
Georges :
"Hij is lijk een andere, ik ben lijk een andere, ik herken mij hier niet meer in Marke. En hij kaart zeker niet meer?"
Jeanne :
"Ja, dat nog wel. Maar dat is zijn enigste plezier."
Georges :
"Zijn enigste. En gij, zijt gij zijn plezier niet dan?"
Jeanne :
"Ja, ik ook. Wat gaan we daar mee doen, Georges?"
Georges :
(neemt de fles jenever uit de kast. Zij zet glaasjes neer, neemt de fles uit zijn handen en schenkt in) "Santé."
Jeanne :
"Santé."
Georges :
"A nos amours, lijk dat ze zeggen."
20-03-2008 om 10:10
geschreven door tosca 
|
