t oude jaar was weeral niet zo best
t nieuwe zal wel beter wezen
- t en ware dat ik mij wéér vergis -
laten wij alvast de hoop niet varen
dan hebben wij tenminste dát
Dat het oude jaar niet zo best was hoef ik u, beste lezer,
zeker niet te vertellen. t Was ál aanslagen en oorlogen wat de klok sloeg.
Daarover hoef ik niet in detail te treden: u hoort het beter te weten dan ik,
want uw ktg (kortetermijngeheugen) is gegarandeerd beter dan het mijne. En wie
is er ons al niet ontvallen dit jaar? Een opsomming van hun namen zou ons te ver
leiden en het is niet nodig want ook hier moet mijn ktg het ongetwijfeld
afleggen tegen het uwe. Of hebt uzelf ook zon gebrekkig ktg en bent u net als
ik bang dat u op een dag een stempel opgeplakt krijgt: Dement? Ach, iedereen
vergeet al eens iets en dientengevolge is iedereen dement, zij het misschien
maar voor 0,1 %. Terwijl de man die zich de naam van zijn eigen vrouw niet meer
herinnert wellicht een percentage van boven de 90 % dient toegekend te worden.
En waar ligt nu de grens tussen het al of niet dement zijn? Bij 30%, 60%, 90%?
Er ís geen duidelijke grens, net zo min als er een duidelijke grens is tussen
oud en jong, tussen dom en intelligent. Het is geen zwart-wit geschiedenis, het
is een kwestie van gradatie, een Gauss-curve, een spectrum. Enkele dagen
geleden was ik op bezoek bij een oude vriend, Martin. Ik was er samen met Erna,
de vrouw van Martin. Een verpleegster die net binnenkwam voelde zich geroepen
om aan te tonen hoe erg het wel gesteld was met Martin:
- Zeg eens, Martin, hoe heet uw vrouw?
Die vraag was weliswaar te hoog gegrepen voor Martin, maar de
manier waarop hij zich uit die benarde positie heeft weten te werken dwong mijn
bewondering af. Het antwoord dat volgde zou ik zonder meer als geniaal durven omschrijven:
- Ze zit hier naast mij. Vraag het haar toch zélf!
Op 22 december was er in het AZ Groeninge, ter gelegenheid
van de afscheidsviering van mijn zeer gewaardeerde collega dr. Meersman, een
symposium over dementie. Er waren drie sprekers, waaronder twee échte
professoren. De eerste twee voordrachten gingen mijn petje te boven. Dat zal
voorzeker te maken hebben met de plaats waar ik mij op t ogenblik bevind in het
dementie-spectrum, of simpelweg met mijn geboortejaar, of omdat ik mijn
aandacht wilde sparen voor de derde voordracht die ging over de behandeling van
de ziekte. En dáár heb ik wel degelijk iets van opgestoken: er ís geen
behandeling
Althans nú nog niet, maar er wordt aan gewerkt, er is hoop. De
hoop die u terugvindt in mijn nieuwjaarsgedicht.
Samen met kanker en hartziekten betekent dementie de grootste
bedreiging voor de menselijke gezondheid. In de behandeling van kanker werd
reeds flinke vooruitgang geboekt. Niettemin heb ik deze laatste maand
definitief afscheid moeten nemen van twee jonge mensen dat zíjn 50-ers en
60-ers toch voor iemand van mijn leeftijd die de ziekte niet overwonnen
hebben. Er zijn méér mensen dan ooit die genezen van kanker, maar
verhoudingsgewijs zijn er nog véél meer die de ziekte krijgen en dat resulteert
in een verhoogd sterftecijfer. Noem het een ingreep van de natuur die op die
manier haar steentje bijdraagt om de wereldbevolking niet uit de hand te laten
lopen
In november is mijn notelaar omgewaaid. Het heeft mij meer
gepakt dan alle andere ellende in de wereld. Misschien omdat het dichter bij
mijn bed was. Die notelaar werd geplant in de zomer van t jaar 1940, ter
gelegenheid van mijn geboorte en van vaders terugkeer uit de oorlog. De
notelaar en ik, we waren beiden drie jaar oud toen wij naast elkander fier
poseerden voor de foto. Toen vorig jaar
de lente kwam en alle bomen groene scheutjes begonnen te dragen, liet mijn boom
verstek gaan. Een bomendokter werd erbij gehaald: de notelaar was dood. Maar
hij stond nog recht. Tot een felle windstoot hem fataal is geworden
Misschien
laat ik hem in planken zagen om er een doodskist van te maken waarin ze mij
kunnen begraven. Een origineel idee? Bijlange niet! Vele jaren geleden had de
Tiegemse schrijver en dichter Torie Mulders, boezemvriend van Stijn Streuvels,
zon boom. Toen de boom geen vruchten meer droeg, sprak Torie: Ha, vriend, gij
en wilt niet dragen, maar ik zeg u dat gij míj zult dragen. En zo is geschied
Eergisteren is Ferdy Kübler overleden en een dag eerder
Debbie Reynolds. Wie zou mijn jeugd méér opgevrolijkt hebben dan die twee? Of t zouden Gino
Bartali zaliger of Fausto Coppi, eveneens zaliger, moeten zijn. Of Brigitte
Bardot
Laat Brigitte nu ook niet spoedig heengaan, lieve Heer, gun haar nog
wat tijd
Alstublieft.
|