Er is nog steeds geen mail gekomen van Staf of van de vriend van Staf. En er is nog steeds geen spoor gevonden van de dieven van het Apollo-beeld. Voorlopig beperk ik mij dan ook tot het napluizen van leven en werk van Napoleon Destanberg. Heel wat over deze eminente Gentenaar is, zoals ik in een vorig verhaal liet doorschemeren, te vinden op ’t internet. En ik heb ook mijn licht opgestoken bij één van de twee in Gent wonende Destanbergs. Beiden zouden een verre verwantschap hebben met Napoleon. Eén van hen is leerkracht aan een vooraanstaande middelbare school in Gent en die was zo vriendelijk mij een paar interessante zoektips aan de hand te doen: het “Liberaal Archief” en een thesis over leven en werk van Napoleon Destanberg, die berust in het archief van de Gentse universiteit en geschreven is door een tante van de leerkracht zelve. Maar laten wij ons voorlopig beperken tot hetgeen het internet ons leert.

Napoleon Destanberg werd geboren op 7 februari 1829 aan de Geldmunt in Gent, in de buurt van het Gravensteen. In zijn jeugdjaren zou hij later nog twee huizen bewonen in diezelfde buurt. Hij was de zoon van een kleine middenstander. Hij voltooide zijn middelbare studies aan het atheneum en studeerde daarna rechten aan de universiteit in zijn stad. Na één jaar evenwel onderbrak hij zijn studies om te starten als journalist bij “De Broedermin”, een Nederlandstalige, antiklerikale, sociaal liberale krant, dewelke in 1859 een andere naam kreeg: “De Stad Gent”. Als spreekbuis van de Gentse Vlaamsgezinde progressieve liberalen was deze krant een doorn in het oog van zowel de katholieken als de doctrinaire liberalen. Naast politiek geëngageerde artikels schreef hij voor die krant ook “ironische feuilletons” (cursiefjes) onder de schuilnaam Cies van Ghendt.

Napoleon Destanberg was behalve journalist ook een zeer veelzijdig auteur, in de eerste plaats van toneelstukken. Hij schreef er 113 in totaal. Zijn definitieve doorbraak als toneelschrijver kwam er in 1884 toen één van zijn stukken werd opgevoerd in de Minard-schouwburg. Hij was daarenboven regisseur en stichter en artistiek leider van toneelgezelschappen. Hij was de oprichter van het Nationaal Toneel van Oost-Vlaanderen. Verder was hij schrijver van talrijke kindergedichten, schoolgezangen, feestliederen, biografieën en vertalingen van werken van beroemde buitenlandse schrijvers zoals Molière, Shakespeare en Victor Hugo. Het in 1866 verschenen “Al de liberale liedjes van Napoleon Destanberg” was het resultaat van twintig jaar geëngageerd schrijven over de uitbuiting van de arbeiders, de Vlaamse strijd, de macht en rijkdom van de Kerk, de scheiding van Kerk en Staat, de secularisering van het onderwijs, het stemrecht…: huldeteksten voor liberale verenigingen, schimpliederen op de Gentse clerus, electorale propagandaliederen, feest- en carnavalliederen. 

Destanberg was alom geliefd in bepaalde liberale kringen en bij de man in de straat. Hij was zeer bevriend met één van Gents beroemdste burgemeesters, Charles de Kerckhove. In 1870 evenwel begon zijn populariteit snel te dalen: het progressief liberalisme werd vervangen door een meer doctrinair liberalisme dat de publicatie van zijn volkse artikelen verbood. Napoleon Destanberg verviel in armoede en verbittering. In augustus 1875 werd hij zwaar ziek en hij overleed een maand later te Sint-Amandsberg waar hij sedert het begin van zijn journalistieke carrière woonde. Hij liet een arme familie achter met negen kinderen… Hij werd begraven op de Westerbegraafplaats, ook Geuzenkerkhof genoemd. Zijn graf is er nog steeds te bezichtigen.

En net nu ik stilaan de hoop aan ’t opgeven was om nog ooit mijn Apollo-beeld terug te zien, vind ik in mijn bus een brief die een merkwaardig licht werpt op de zaak. Ik heb het gevoel dat dit mysterie uiteindelijk toch tot een oplossing zal komen. En wat meer is: ik acht het niet uitgesloten dat er een verband kan gelegd worden met die andere mysterieuze kunstroof van tachtig jaar geleden waarop ik voor enkele weken gezinspeeld heb, in het eerste deel van dit verhaal, dat stilaan een beangstigende dimensie begint te krijgen: de roof van “de rechtvaardige rechters”…