|
Deel 1 Negatief: 2019 was zoals voorspeld jammer geen voorspoedig jaar voor ons onderwijs: enkele illustraties
1.De niveaudaling & ontscholing kwamen meer dan ooit aan de oppervlakte ook de voorbije weken n.a.v. PISA-2018.
Zelfs verstokte ontkenners nog in september 2019 - als Lieven Boeve en Kris Van den Branden durven nu de niveaudaling niet langer ontkennen. We vrezen zelfs dat die niveaudaling de komende jaren nog gevoelig zal toenemen.
De gevolgen van allerhande vormen van ontscholing komen pas op termijn steeds meer tot uiting. Dat betekent ook dat in Vlaanderen dankzij de sterke onderwijstraditie en dankzij de klassiek opgeleide leerkrachten de nefaste gevolgen van de grote ontscholingsdruk van de voorbije decennia veelal beperkter zijn dan in andere landen.
Maar niemand voelt zich merkwaardig genoeg schuldig voor de ontscholingsdruk en niveaudaling. Sommigen pakken uit met uitvluchten. Anderen bieden zelfs de overheid hun diensten aan om ons te verlossen uit de ellende die ze zelf mede veroorzaakten. Nog anderen verkiezen het stilzwijgen: b.v. Raymonda Verdyck van het GO! die steeds de niveaudaling heeft ontkend.
-Lieven Boeve wast de eigen koepelhanden in onschuld.
Volgens hem hebben de leraren te weinig de richtlijnen van de leerplannen, de taalvisie van de Guimardstraat
gevolgd. De leraren zouden zich volgens Boeve blind gestaard hebben op de eindtermen.
-Verantwoordelijken voor de uitholling van het taalonderwijs als Kris Van den Branden die in het verleden het nieuwe taalonderwijs & het eigen taalondersteuningswerk propageerden en bejubelden, en zich positief uitspraken over de leerresultaten, schreeuwen nu moord en brand. Ze zijn zelfs de eersten om zich op te werpen als de verlossers uit de ellende. Van den Branden: "Het urgentiebesef rond begrijpend lezen groeide in Vlaanderen. Nu gaat er echt geen weg meer naast. We weten wat we moeten doen. Het ligt nu vooral aan het engagement van alle partijen overheid, onderwijsondersteuners, koepels, lerarenopleidingen, onderzoekers, schoolteams, socio-culturele partners en ouders om de daad bij het woord te voegen en van begrijpend lezen de topprioriteit te maken die ze absoluut is.
2. Toename van het lerarentekort
Als straks de griep toeslaat, dan vindt men nergens nog vervang-leerkrachten. Het tekort zal de komende jaren nog gevoelig toenemen.
De komende jaren gaan ook grote groepen mannelijke leerkrachten die veelal ook nog fulltime werken- met pensioen.
Zelf lanceerden we onlangs nog eens een dringende oproep om alvast te voorkomen dat grote groepen interim-leerkrachten teleurgesteld het onderwijs verlaten. We poneerden: wat inzake aanpak van lerarentekort onmiddellijk mogelijk, is stoppen met uitbuiting van interim-leerkrachten, meer waardering en betere betaling van die belangrijke leraren. Al 20 jaar formuleren we die stelling ook in interviews met ministers. Ook nu kwam er geen enkele reactie vanwege politici - en zelfs niet vanwege de onderwijsvakbonden.
3.De nefaste gevolgen van het M-decreet inzake ontwrichting van ons gewoon en buitengewoon onderwijs werden groter.
Ook steeds meer politici erkennen dat er dringend ingegrepen moet worden, dat het M-decreet teruggeschroefd moet worden. Jammer genoeg is dit niet de mening van de onderwijskoepels, UNIA, hardliners
die dwars zullen liggen.
4. De hervorming van het s.o. leidde geenszins naar de door minister Crevits en co aangekondigde zegeningen en tot de herwaardering van tso/bso in het bijzonder.
De hervoming veroorzaakte integendeel veel onrust, onzekerheid, extra plan- en werklast, demotivatie bij veel leraren; afname i.p.v. toename van het aantal leerlingen in tso- en bso-scholen
-
Enquête COC-lerarenvakbond: modernisering 1ste graad s.o. leidt tot aantasting beroepsmotivatie
'51% van de leraren geven aan dat hervorming negatieve invloed heeft op de beroepsmotivatie. Slechts 8% spreekt van positieve invloed. Dit is heel problematisch. En de volgende jaren komt nog de 2de/3de graad.
In 63% scholen 1ste graad wordt nu gewerkt met vakkenclusters: aardrijksunde + natuurwetenschappen, techniek en natuurwetenschappen; plastische en muzikale opvoeding +breed spectrum van nieuwe pedagogische. vakbenamingen. (Terloops: de invulling van het nieuwe vak 'Mens en Maatschappij 'berust op improvisatie en gaat dus alle mogelijke richtingen uit. En nu wil men dat ook nog doortrekken in de 2de en 3de graad.)
Verder wordt er heel wat projectmatig gewerkt, bijvoorbeeld in één projectruimte: beeld (plastische opvoeding), Nederlands en wiskunde.
Op de vraag of zij les moeten geven in een opdracht die buiten het bereik van hun diploma valt, geven 15% van de leraren aan dat dit het geval is.
*Getuigenis van Steven Ronsijn , Pedagogisch directeur 1ste graad Sint-Lievenscollege Humaniora in Knack, 22 november
De modernisering van het secundair onderwijs beloofde een vereenvoudiging te worden, een rationalisering van het aantal studierichtingen en studiekeuzes. In werkelijkheid is de instroom en de studieloopbaan in het aso voor velen chaos geworden. Ouders, leerlingen, onderwijzers, centra voor leerlingenbegeleiding, niemand weet nog wat te verwachten na het lager onderwijs. De vele blanco baso-fiches spreken boekdelen - met baso-fiches geven onderwijzers relevante achtergrondinformatie en studieadvies door aan hun collega's van het secundair - vroeger gebeurde dat met veel zorg. In de regio Gent stellen we vast dat de eerste leerjaren van scholen met een technische bovenbouw leeglopen. Het lijkt wel of de overheid een eigen watervalsysteem heeft gecreëerd. Is het dan zo verwonderlijk dat veel te veel tijd gaat naar de (her)oriëntering van leerlingen en veel te weinig naar essentiële voorbereiding op het hoger onderwijs
5. De ZILL-leerplanvisie leidde niet tot de aangekondigde zegeningen; integendeel!
Ze leidde tot extra planlast en werkdruk - de kritiek vanwege de leerkrachten nam toe.
Opvallend is ook dat de grote ZILL-goeroe, Kris De Ruyscher, inmiddels de onderwijskoepel heeft verlaten.
De uitholling van het taalonderwijs in vorige leerplannen werd niet rechtgezet. Nog steeds geen aandacht voor intensief NT2-onderwijs vanaf de eerste dag van het kleuteronderwijs. Nog steeds te weinig systematiek voor wereldoriëntatie.
6. Veel herrie omtrent grootschalige fusieprojecten: door acties van leraren en ouders kon men er toch enkele voorkomen
Deel 2 : Positief in 2019
*De beleidsverklaring van onderwijsminister Weyts biedt hoop op beterschap in de toekomst.
Nu maar hopen dat de beloftes waargemaakt worden. Met Onderwijskrant blijven we de luis in de pels van de beleidsmakers en beleidsverantwoor-delijken.
*Mede als gevolg van de bekendmaking van PISA-2018 en van de beleidsverklaring van minister Weyts stellen we vast dat Kris Van den Branden en zijn Leuvens Taalcentrum van Kris Van den Branden nu niet meer de grote tegenstander is van de invoering van een aantal lesuren apart NT2-onderwijs per week vanaf de eerst dag van het kleuteronderwijs.
Vanaf 1995 bestreed het Leuvens Taalcentrum de invoering van NT2. NT2-lesuren waren niet enkel overbodig, maar ook nefast; en NT2-taalonderwijs was gelijk aan NT1-taalonderwijs.
Wel jammer dat het Leuvens Steunpunt NT2 vanaf 1991 jaarlijks een 25 miljoen BFR ontving voor de invoering en ondersteuning van NT2, maar die centen gebruikte voor de propaganda van de eigen eenzijdige en eigenzinnige taalvisie. Jammer ook dat het nieuwe ZILL-leerplan Nederlands geen aandacht besteed aan NT2.
*In 2019 vonden we steeds meer medestanders in de strijd tegen de ontscholing, niveaudaling, neomanie/neofilie en voor de herwaardering van beproefde aanpakken.
Mede dankzij de sociale media vinden we elkaar ook meer.
We voelden ons de voorbije decennia vaak nogal eenzaam in de strijd. Op 8 december 1997 publiceerde Hein De Belder een paginavolle bijdrage over 20 jaar Onderwijskrant in de krant De Standaard onder de titel: Vernieuwen is anders dan vernielen. In het interview loofde De Belder de redactieleden voor hun niet aflatende aandacht voor het onderwijsbeleid en voor de grote inspanningen om een open debat over het beleid te stimuleren en te inspireren. Hij schreef dat Onderwijskrant voorstander was van vernieuwing in continuïteit en daarom ook de voortdurende pedagogische rages en het omwentelingsbeleid bestreed. De Belder eindigde zijn bijdrage aldus: Onderwijskrant betreurt terecht de teloorgang van de debatcultuur inzake onderwijs. Het is tevens de verdienste van de redactie dat een aantal ontspo-ringen werden voorkomen en/of achteraf weer afgezwakt of rechtgezet. Onderwijskrant is de tribune vanwaaraf redactie-leden hun vermaningen uitspreken en ervoor zorgen dat in het vlees van de beleidsvoerders altijd een angel zal zitten. Als Feys en co straks onder een auto lopen, wordt het muisstil in onderwijsland.
We zijn dus best tevreden over het feit dat we de voorbije jaren op meer medestanders - ook uit academische kringen - konden rekenen ( uiteraard ook met het feit dat we niet onder een auto liepen).
Zelf verwijzen we ook voortdurend naar opinies van die medestanders; jammer genoeg vertikken een paar van hen om te verwijzen naar onze opiniestukken.
Deel 3 Wensen voor 2020
* We Dont Need Many Innovations Now, But Conservation, Repair & Simplifying. Our cultures obsession with innovation and hype has led us to ignore maintenance & repairing and maintainers.
Dus: voortaan waarderen & conserveren van beproefde waarden van onze sterke Vlaamse onderwijstraditie; optimaliseren, onderhouden en herstellen van de opgelopen schade als gevolg van nefaste hervormingen. Geen cultuuromslagen, maar enkel vernieuwen in continuïteit - met behoud van sterke kanten. Vereenvoudigen i.p.v. voortdurend compliceren: keep it simple moet de boodschap zijn.
* Wensen voor Onderwijskrantsympathisanten
We hopen dat we ook in 2020 -in ons 43ste levensjaar - opnieuw voldoende leesvoer kunnen bieden:
*via de driemaandelijkse Onderwijskrant: nu al 191 nummers van 50 paginas *en via de druk bezochte website www. onderwijskrant.be opgericht in 2007.
Op de website plaatsten we de voorbije 60 Onderwijskranten, momenteel al een 3.000 paginas lectuur.
Gratis ter beschikking. Bijdragen mogen ook overgenomen worden. Jammer genoeg kampen we met financiële problemen en moeten redactieleden steeds meer eigen centen stoppen in het drukken van Onderwijskrant.
*via de dagelijkse aanwezigheid op de sociale media : de druk bezochte: blog Onderwijskrant Vlaanderen * fb Onderwijskrant actiegroep, * fb Feys Raf * tweets @FeysRaf: al meer dan 27.000 tweets sinds april 2013
Dankzij de dagelijkse aanwezigheid op de sociale media kunnen we ook vlot inpikken op de actualiteit. Hiermee bereiken we ook veel meer lezers, en ontvangen we ook meer reacties. Zo verwijzen we ook dagelijks naar interessante onderwijsbijdragen uit binnen- en buitenland een vorm ook van bijscholing.
|
