We zullen ons nog steeds niet mengen in de grote Vlaamse
zero-tolerancehysterie rond Brussel maar we willen wel onze gram en ons
venijn kwijt over de studentenbezettingen in Nederland. Meer bepaald in
Utrecht. Niet dat de redenen voor de bezetting ons onsympathiek lijken
maar omwille van het dodelijke gebrek aan verbeelding van onze Ollandse
studenten. Ze komen dan al maar eens in de 500 jaar in opstand ginder
in Utrecht en dan heffen ze de bezetting op dank zij een -geeuw-
gemeenschappelijke verklaring met de Universitaire overheid. Daarvoor
moet je echt Ollander zijn en vooral de inhoud is dodelijk saai.
Hiermee mobiliseer je zelfs geen school haringen...lees zelf maar, en
zeggen dat we hier al ettelijke verklaringen hebben gepubliceerd maar
dit is wel de minst fantasierijke aller tijden:
Gemeenschappelijke verklaring Universiteit Utrecht en actievoerende studenten
Na
intensief en constructief overleg tussen een delegatie van de
actievoerende studenten in en rond het Bestuursgebouw van de
Universiteit Utrecht en het college van bestuur, is besloten om een
gemeenschappelijke verklaring af te geven. Partijen zijn het erover
eens:
- dat de onafhankelijkheid van de redactie van een universiteitsblad (al dan niet digitaal) gegarandeerd moet zijn;
- in Utrecht is gekozen voor een nieuwe formule van het Ublad. De
invulling van deze nieuwe formule ligt in handen van redactie,
hoofdredacteur en redactieraad. Consensus hierover tussen hen is
noodzakelijk. De universiteitsraad toetst of consensus is bereikt, niet
de invulling van de formule;
- het college van bestuur heeft toegezegd tweemaal een papieren
uitgave te laten verzorgen door het Ublad. Het college van bestuur
financiert de twee uitgaven (personeel, materieel). De redactie wordt
gevraagd:
* in de eerste uitgave (in februari) het belang van
onafhankelijkheid in de universiteit en het belang van onafhankelijke
journalistiek in de universiteit en ook de gemaakte keuze voor een
nieuwe formule centraal te stellen;
* in de tweede uitgave de start van de nieuwe formule centraal te stellen.
Deze uitgave krijgt een zo groot mogelijk verspreiding onder de Utrechtse studenten en medewerkers.
Verder:
- ongeacht de vorm van een publiek systeem van financiële steun voor
studenten, acht het college van bestuur het een randvoorwaarde dat de
toegankelijkheid voor het Hoger Onderwijs is gewaarborgd en dat deze
toegankelijkheid niet afhankelijk mag zijn van de financiële situatie
van ouders of verzorgers;
- het college van bestuur spreekt uit dat het Hoger Onderwijs van
groot belang is voor de toekomst van Nederland. Het college vindt dat
er extra geïnvesteerd moet worden in het hoger onderwijs en niet
bezuinigd. Het college en de actievoerende studenten zijn het hierover
eens. Het college zal dit standpunt blijven uitdragen;
- het college van bestuur vindt inhoudsvolle medezeggenschap
essentieel voor het functioneren van het bestuur van de universiteit;
dit draagt bij aan de kwaliteit van onderwijs en onderzoek. Het college
van bestuur en de universiteitsraad zullen in maart in een speciale
bijeenkomst aandacht besteden aan het borgen van inhoudsvolle
medezeggenschap.
Op grond van bovenstaande verklaring hebben de actievoerende
studenten het bestuursgebouw verlaten. Tegen de actievoerende studenten
wordt geen vervolging ingesteld.
"Op
grond van bovenstaande verklaring hebben de actievoerende studenten het
bestuursgebouw verlaten" Tsjonge tsjonge waarschijnlijk zijn deze
"bezetters" zich onmiddellijk gaan melden voor een gepaste
ouderdomsuitkering...
om het leven wat dragelijker te maken en ons groot gelijk nog maar eens te benadrukken vonden we deze info uit Israël:
BRUSSEL - Twee Israëlische officieren krijgen een reprimande omdat ze witte fosfor inzetten in bewoond gebied.
Van onze redacteur
Het
nieuws staat 'weggestopt' in paragraaf 108 van een rapport dat Israël
vrijdag overhandigde aan de VN. Israël geeft daarin toe dat generaal
Eyal Eisenberg en kolonel Ilan Malka op 15 januari 'hun bevoegdheden
overtraden op een manier die het leven van anderen in gevaar bracht'
door wittefosforgranaten in te zetten in een dichtbevolkte wijk van
Gaza-stad. Ze overtraden de gedragsregels van het leger - fosfor mag in
open terrein worden gebruikt om rookgordijnen op te trekken.
Een
loods in Gaza-stad van de VN-organisatie die Palestijnse vluchtelingen
helpt, vloog in brand en Palestijnse burgers liepen brandwonden op. Ook
het ziekenhuis Al-Quds werd getroffen. De reprimande komt in het
dossier van de twee hoge officieren, maar heeft voorlopig geen invloed
op hun carrière.
Het document dat Israël vrijdag
overmaakte, is een reactie op het rapport uit september 2009 van een
VN-onderzoekscommissie die onder leiding stond van de Zuid-Afrikaan
Richard Goldstone. Goldstone besloot dat zowel Israël als Hamas zich
tijdens het conflict schuldig gemaakt had aan oorlogsmisdaden, en
mogelijk ook aan misdaden tegen de menselijkheid. Het rapport
beschrijft onder meer het gebruik van fosfor in de wijk Tel Al Hawa.
De
Algemene Vergadering van de VN keurde op 6 november een resolutie goed
die zowel de Israëli's als de Palestijnen opriep een 'onafhankelijk en
geloofwaardig' onderzoek te voeren naar de aantijgingen.
Secretaris-generaal Ban Ki-moon werd gevraagd na drie maanden verslag
uit te brengen over de mate waarin dat gebeurd is. - mogelijk doet hij
dat vrijdag.
Hamas weigert om nog maar een begin van
een onderzoek te voeren. Maar ook Israël zit in een lastig parket. Het
sabelde onmiddellijk het Goldstone-rapport neer wegens 'bevooroordeeld
en eenzijdig'. De legertop en minister van Defensie Ehud Barak
verzetten zich tegen de oprichting van een onafhankelijke
onderzoekscommissie die bevelhebbers en soldaten zou kunnen
ondervragen. Israël verwijst ook naar zes onderzoekscommissies van het
leger die aantijgingen onderzoeken, wat al geleid heeft tot 36
strafonderzoeken - al zijn voorlopig nog maar twee soldaten
veroordeeld, wegens het stelen van de kredietkaart van een Palestijn.
Sommige
ministers en juridische experts zeggen dan weer dat de Israëlische
regering niet anders kan dan een onafhankelijk onderzoek opzetten, om
een doorverwijzing van het dossier naar de Veiligheidsraad af te
wenden. Israël kan daar weliswaar rekenen op de VS om verder onheil te
voorkomen, maar beseft ook dat Washington daar niet gebrand op is in
zo'n beladen dossier.
Het
is weer eens iets anders dan het gemekker over zero-tolerance omwille
van een paar kalasjnikovschoten op Brusselse politieagenten. Misschien
moesten ze daar op het Brusselse slagveld ook maar best overwegen om
"reprimandes" te geven. In elk geval nemen de Brusselse rechtbanken
best een voorbeeld aan de Israëlische rechtbanken. Daar word je
veroordeeld wegens het stelen van een Palestijnse kredietkaart...een
klein detail dat ze voor dit vergrijp half Gaza hebben moeten
verwoesten... We vonden trouwens de foto van de bestolen Palestijn die zich de haren uit het hoofd rukt omwille van zijn gestolen Visa-kaart...
Beste lezertjes we blijven nog eventjes in de Kempen. Meer bepaald in
de ons reeds reeds bekende streek van Mol en Dessel en om heel precies
te zijn in het Studiecentrum voor kernenergie waarvan jullie hier de
link vinden naar hun website: http://www.sckcen.be/
Hier
op deze site vinden jullie een verwijzing naar een project dat Myrrha
genoemd wordt en dat eveneens beschikt over een website: http://myrrha.sckcen.be/
Het
gaat ons echter niet zo onmiddellijk over de inhoud van dit project
want het is natuurlijk nogal wiedes dat een studiecentrum zich
voornamelijk bezig dient te houden met studies en projecten. Er is
echter iets dat onze aandacht trekt tussen al de info die deze site
vrij verspreidt namelijk een rapport over de haalbaarheid van dit
project Myrrha besteld door de Belgische regering http://myrrha.sckcen.be/en/News/MIRT_report
jullie
moeten maar eens heel goed dit rapport doornemen vanaf P23 waar het
gaat over de financiering van het project. Hieruit blijkt dat de
financiering niet rond is en dat er dus geld moet bijgevonden worden om
dit project te kunnen finaliseren...We gaan deze passages niet zelf
publiceren jullie moeten maar naar p23 zelf surfen en ook de conclusies
lezen. MAAR doortrapt en slecht als we zijn leggen wij wel een
linkje naar één van onze vorige vaststellingne over de federale
bijdrage elektriciteit waarin we vaststelden dat dus het gedeelte voor
de ontmanteling van Mol-Dessel - weet je nog de fameuse BP1 en BP2- op
een paar jaar meer dan verdubbeld was. En dat was zonder erg veel
uitleg gebeurd. Wij zijn dus wegens de erg weinig transparante
informatie over dit soort verhogingen nogal geneigd te geloven dat via
dergelijke onverklaarbare stijging van dit onderdeeltje van de federale
bijdrage het financieringsprobleem van het Myrrhaproject is
opgelost....Tenzij men ons hier komt uitleggen waarvoor deze bijdrage
zo drastisch moest verhoogd worden blijven we dus zo slecht van
karakter door te geloven dat de elektriciteitsverbruiker tenslotte
opdraait voor een gedeelte van deze financiering...wie ontkent? En op
basis van welke argumenten?
Nog een kleine info: de burgemeester
van Dessel waar dat ongelooflijke themapark zal komen is onze
collega-blogger Kris Van Dijck en tevens Vlaams perlementslid voor de
N-VA. Het is één van de betere politieke blogs bij bloggen. Net
taalgebruik maar het zal onze lezertjes toch nauwelijks verwonderen dat
we weinig van zijn ideeën kunnen delen. Dat hoeft nnatuurlijk ook niet.
Maar we herinneren ons niet dat we iets lazen over ons geliefkoosde
themapark. Des te meer natuurlijk over franstalige politici, Brusselse
criminaliteit en Belgische onbestuurbaarheid. Dus een kleine hint aan
onze collega Krishttp://www.bloggen.be/krisvandijck/archief.php?startdatum=1264978800&stopdatum=1265583600
: we zouden graag wat info hebben over dat themapark en misschien kan
hij ons de wonderlijke verhoging van de federale bijdrage voor BP1 en
BP2 wat nader verklaren....
Nucleair toerisme in Vlaanderen, een radioactief themapark....
Dus beste vrienden jullie kennen nu de historiek van de opkuis van Mol-Dessel BP1 en BP2...
Wij halen toch nog een kleine passage uit de memoires van onze
kabinetschef die zichzelf toch zo geweldig slim vindt dat ze de
financiering hebben rondgekregen van de opkuis van het fameuse nucleair
kerkhof: Lees vooral aandachtig met ons mee:
De financiering van de sanering van BP1 gebeurde tot nu toe door de Belgische Staat, door de
belastingbetaler dus. De sanering van BP2 werd betaald door Electrabel, die de kosten ervan
mocht doorrekenen aan de elektriciteitsconsument. Liberalen en socialisten wilden net als wij
een degelijke en definitieve oplossing. De regering legde daarom bij wet vast dat de sanering
zou gebeuren op kosten van de elektriciteitsconsument, via een heffing op het transport van
elektriciteit. Voor de sanering van BP2 veranderde er voor de consument dus niets: hij
betaalde vroeger via zijn elektriciteitsfactuur en hij bleef betalen via zijn elektriciteitsfactuur.
Maar de sp.a vond dat Electrabel er nogal goedkoop vanaf kwam. Ze eisten dat de sanering
van BP1 niet meer door de Staat, maar eveneens door de elektriciteitsconsument zou betaald
worden via de nieuwe heffing. Wij stemden in. De liberalen lieten passeren. De sanering van
deze twee passiva is bijgevolg gegarandeerd.
Hebben
jullie ook de geweldige logica opgemerkt van zowel de rooie broeders
van de sp.a als van onze groene vrienden? Vroeger betaalde de
belastingbetaler en nu de electriciteitsverbruiker of hoe men dus een
verkapte belasting invoert en het strafste van alles is de ongelooflijk
handige truc door te zeggen dat Electrabel er zo wel erg goedkoop vanaf
kwam en vervolgens te eisen dat de sanering van BP1 niet meer door de
staat maar eveneens door de electriciteitsconsument zou betaald
worden....snappen jullie hiervan de logica? Wie komt er hier nu erg
goedkoop vanaf? Herlees nog maar eens maar volgens ons kippenverstand
is de consument wel degelijk de dupe en wordt Electrabel dus uit de
wind gezet. Gelieve de verdedigers van de kleine man hiervoor
uitgebreid te bedanken! Maar toegegeven dit zijn wel erg handige
trucs. Men bekritiseert eerst Electrabel die niks meer betaalt en eist
vervolgens dat de consument en niet de staat opdraait voor de
kosten...chapeau! Maar gelieve op deze partijen dus niet meer te
stemmen. Want roepen en tieren dat de vervuiler moet betalen en
vervolgens de verbruiker laten betalen is wel erg ver naast de pot pissen!
Maar we zijn er dus nog bijlange niet want wat blijkt nu? Er
is dus een probleem met de opslag van radioactief afval. En er is dus
uiteindelijk gekozen voor de opslag in de Kempense kleilagen maar nu
volgt een vrij hallucinant verhaal zoals we dat enkel en alleen kunnen
meemaken in Belgistan... Blijkbaar is men van plan bij de
stockeringsplaats van het radioactief afval en dus in de nabijheid van
ons nucleair kerkhof dat nog tot 2020 volop gesaneerd wordt met onze
sollen EEN COMMUNICATIECENTRUM TE BOUWEN!
Jullie geloven ons
natuurlijk niet en dat kunnen we maar al te goed begrijpen...helaas
beste lezertjes lees nog maar eens met ons mee en deze keer is het een
mooie brochure die we opdiepen met de ronkende titel -je gelooft ons
nauwelijks-: "Een communicatiecentrum als onderdeel van het
geïntegreerd bergingsproject in Dessel" Bewonder vooral het enthousiasmerende taalgebruik!
Dit is de html-versie van het bestand http://www.bailleul.be/?action=doc&doc=318. G o o g l e maakt automatisch een html-versie van documenten bij het indexeren van het web.
Is dat nu gen prachtig initiatief? Wij vallen haast om van verbaasde bewondering voor zoveel initiatief! Wat vinden jullie d'r van. Wij kijken nu reeds reikhalzend uit om te gaan wandelen in zulke attractieve omgeving met kindjes en hondjes. Gedaan de uitstappen naar Hofstade of de Efteling en Plopsaland. Binnenkort allen naar Dessel!
We zouden het vandaag, zoals iedereen, kunnen hebben over
zero-tolerance in Brussel. Niet dat wij bewonderaars zijn van
onnozelaars die menen te moeten rondlopen met kalshnikovs maar termen
zoals zero-tolerance zijn, beste lezertjes, zeer modieuse uitdrukkingen
maar meestal zijn ze zo hol dan de kop van diegene die ze hanteert. Vaak verschillen al de profeten van dit soort aanpak wel grondig van
mening over de concrete invulling en dus laten we het zaakje wat
bekoelen en dan zien we wel...
Wij gaan vandaag netjes verder
met een onderwerp dat ons mateloos heeft geïntrigeerd bij de
behandeling van ons vorige dossiertje over de federale bijdrage.
Jullie herinneren zich waarschijnlijk de denuclearisatie van Mol Dessel
die gefinancierd wordt door een deel van de federale bijdrage op de
elektriciteitsfactuur. We gingen dus verder neuzen en hier hebben
jullie de historiek van deze bijdrage waarmee we vandaag beginnen.
Morgen gaan we dan weer een stapje verder maar hoe? Dat zien jullie dan
wel. Eerst een woordje over ons eigen nucleair kerkhof waar jullie centjes naar toe gaan...altijd mooi om te weten
Hier
hebben jullie een document dat werd opgesteld door Luc barbé die in nog
niet zo erg vervlogen tijden kabinetschef was van onze Ecolo-minister
Olivier Deleuze...lezen jullie mee want dit is interessant...
4. DE NACHTMERRIE VAN HET NUCLEAIRE AFVAL INLEIDING Dé Achillespees van de nucleaire sector is het nucleaire afval. Vertel aan je kinderen dat je al meer dan 40 jaar hoogradioactief kernafval produceert, dat het honderdduizenden jaren radioactief zal blijven en je geen flauw benul hebt wat ermee te doen. Vertel aan de Vlamingen, Walen en Brusselaars dat ze de volgende jaren nog 750 miljoen euro zullen moeten betalen om een nucleair stort op te kuisen in de Kempen, terwijl het bestaan van dat stort niet hun schuld was, maar de schuld van politici en bedrijfsleiders in de jaren zestig en zeventig. Ethiek. Het is een kwestie van ethiek. Dit doe je niet. Zon erfenis laat je je kinderen niet na. Heeft een samenleving ooit zon grote facturen doorgeschoven naar volgende generaties? Heeft één generatie ooit zon impact gehad op honderden, ja, duizenden generaties na haar? In het begin was het nucleair afval voor de sector gewoon geen issue. Dat kunnen we ons nu niet meer voorstellen, maar het lag gewoon buiten hun gezichtsveld. Neem nu het rapport van regeringscommissaris voor atoomenergie Jacques Errera over kernenergie in ons land in de periode 1960-1962. Het beschrijft 134 bladzijden lang de ontwikkelingen in de sector, het wetenschappelijk onderzoek en de bouw van de eerste kerninstallaties bij het Studiecentrum voor Kernenergie (SCK). De commissaris geeft in detail alle mogelijke gegevens over wetenschappelijk onderzoek, de subsidies voor het SCK per jaar, de samenstelling van een hele reeks commissies en werkgroepen en noem maar op. Het rapport is echt een schitterend werkstuk. Eén zwak punt: De problematiek van het kernafval is goed voor één paragraaf van 24 (!) regels. Die passage bevat dan nog geen woord over de problemen met het nucleair afval. Er wordt alleen bericht over de interessante vooruitgang in het wetenschappelijk onderzoek. De commissaris gaat dapper door in zijn volgende rapport dat de periode 1963-67 beschrijft: van de 157 bladzijden wordt er een halve bladzijde aan afvalbehandeling gewijd. Hierbij geen woord over de problemen en niet beantwoorde vragen, nog steeds enkel hoerageroep over de vorderingen in het wetenschappelijk onderzoek. Deze twee rapporten zijn zeer illustratief. In die periode hadden overheden en bedrijven nauwelijks aandacht voor de risicos van hun activiteiten voor de volgende generaties. Het was gewoon geen issue. Hun ethisch inlevingsvermogen was pijnlijk begrensd. Een ander aspect van de kernsector kreeg daarentegen wel veel aandacht, namelijk de financiële risicos voor de privé-sector die in de kernsector investeert. Stel dat er een ongeluk gebeurt. Wie gaat de misschien wel gigantische factuur betalen? Geen enkele verzekeringsmaatschappij wou kernreactoren, zelfs niet de kleine onderzoeksreactoren bij het SCK, verzekeren. Dat probleem stelde zich uiteraard in alle landen die zich lanceren in de kernindustrie. Er werden hierover verbluffend snel internationale verdragen gesloten: de Overeenkomst van Parijs van 29 juli 1960 en de Overeenkomst van Brussel van 31 januari 1963. Samengevat komen ze hierop neer: als een ongeluk ten gevolge van het gebruik van kernenergie schade veroorzaakt, dan hoeft degene die verantwoordelijk is niet alle schade te vergoeden. De verantwoordelijkheid van de exploitanten wordt beperkt of geplafonneerd. Als de schade hoger is dan dat plafond, springt de Staat bij. Anders gezegd: het risico van de nucleaire activiteiten werd grotendeels afgewenteld op omwonenden en de belastingbetaler. Ondertussen zijn die verdragen herhaaldelijk gewijzigd, maar dat basisprincipe staat nog overeind en de sector geniet nog altijd van een uniek voorkeursregime waarbij hij een deel van het risico niet zelf moet dragen. Het zegt uiteraard bijzonder veel over de prioriteiten van de politieke klasse dat ze reeds in 1960 dit probleem regelde. In tegenstelling tot de financiële risicos voor de privé-sector, kregen de risicos van het nucleaire afval voor mens en milieu nauwelijks aandacht. Wat rampenplanning betrof, was het niet veel beter. In maart 1976 wees een commissie ingesteld door de minister voor economische zaken, de Commissie van Beraad inzake Kernenergie, al op de noodzaak meer te investeren in rampenplanning. Zonder effect. Na het ongeluk in Harrisburg in 1979 stelde de regering een werkgroep aan om de veiligheid van de centrales onder de loep te nemen. Eén van de aanbevelingen was dat er snel veiligheidsplannen moesten komen. Er gebeurde niets. Zeven jaar later deed de ramp in Tsjernobyl de Wetstraat opschrikken. Er kwam een onderzoekscommissie in de Senaat die in 1988 wees op het ontbreken van een goede noodplanning in ons land. Pas twee jaar later volgde er een eerste globaal nucleair noodplan. Dat was dus veertien jaar na de eerste aanbeveling van een officiële commissie. First things first. De eerste decennia van het nucleaire tijdperk was er dus gewoon geen beleid inzake nucleair afval. Een koninklijk besluit uit 1963 verplichtte de producenten van nucleair afval de nodige maatregelen te nemen om de werknemers en de bevolking te beschermen. Een instelling bevoegd voor nucleair afval, normen en regels inzake verwerking en opslag, het bestond allemaal niet. Het werd overgelaten aan de betrokken bedrijven. Het SCK speelde gedurende vele jaren de vergaarbak van nucleair afval. Het verwerkte afval, stockeerde het of dumpte het in zee. In het volgende decennium begon de problematiek van het kernafval ietsje meer aandacht te krijgen. In maart 1976 publiceerde de Commissie van Beraad inzake Kernenergie, opgericht door minister van economische zaken André Oleffe, haar eindrapport over de stand van zaken inzake kernenergie. Over kernafval was de commissie zeer duidelijk: Het ontbreken van een definitieve oplossing voor hoogactieve afvalstoffen vormt een ernstig actueel probleem voor de ontwikkeling van kernenergie; het zal een krachtige rem zijn indien er binnen enkele jaren geen voldoende veilige oplossing voor zal zijn gevonden. Dat was in 1976. Nu, 29 jaar later, staat de sector ondanks vele tientallen miljoenen euros voor wetenschappelijk onderzoek geen stap dichter bij een oplossing voor nucleair afval. Toen het kabinet Deleuze in juli 99 startte was het nucleair afval dan ook een prioriteit. Olivier Deleuze had twee grote bekommernissen: hij wou maximaal risicos bij het beheer van het nucleair afval vermijden en garanderen dat de samenleving morgen en overmogen voldoende geld zou hebben om het afval te beheren. De twee grote dossiers van het kabinet Deleuze waren de sanering van het oude nucleaire kerkhof in Mol-Dessel en de financiering van de afbraak van de kerncentrales. Dan was er ook de financieringstechniek van het zogenaamde Fonds op Lange Termijn. Begin 2003 kregen we van NIRAS de eerste inventaris van nucleaire passiva, een volgens NIRAS vertrouwelijk document, dat ik hier ook toelicht. Helemaal op het einde van de legislatuur dook er een dossier op waarop Olivier Deleuze bijna zijn nek brak: een mislukte financiële operatie met geld voor de berging van nucleair afval door een overheidsinstelling. Dat licht ik toe op het einde van dit hoofdstuk. De radioactieve vervuiling van Umicore in Olen ten gevolge van de productie van radium en uraniumoxide, hoe belangrijk ook, behandel ik hier niet. Het zou ons te ver leiden. Ik wil vooreerst twee technische begrippen toelichten: provisies en nucleair passief. Ik geef een voorbeeld. Stel dat je in 1970 een kerncentrale bouwt om die 40 jaar te laten draaien. Je sluit de centrale dus in 2010. Je wacht enkele jaren tot ze afgekoeld is en laat ze dan afbreken. Die afbraak, en vooral de behandeling en berging van het nucleair afval, zal handenvol geld kosten. Je krijgt dus op dat moment als bedrijf heel zware facturen te betalen. Hoe kan je er nu voor zorgen dat je op dat moment het nodige geld hebt? Door provisies aan te leggen, een spaarpotje zeg maar. Je legt bijv. vanaf 1970 elk jaar een beetje geld opzij, en dat gedurende veertig jaar, zodat je na 2010 voldoende geld hebt voor de afbraak. Het is een bekende techniek (die trouwens ook in andere dossiers wordt toegepast, bijv. in de pensioensector). Wie in de kernsector werkt, moet dus provisies aanleggen. Wie dat niet doet, zal op een zeker moment geen of niet voldoende geld voor de opkuis hebben. Dan spreekt men van een nucleair passief: er is geld nodig voor de opkuis, maar dat geld is er niet. Radioactief afval wordt ingedeeld in drie categorieën. Afval van categorie A omvat laag- en middelactief afval met een korte halveringstijd. Afval van categorie B omvat laag- en middelactief afval dat besmet is met radioactieve stoffen met een lange halveringstijd in concentraties die te groot zijn voor categorie A, maar dit afval brengt te weinig warmte voort om deel uit te maken van categorie C. Het afval van categorie C groepeert al het hoogactief afval, dat grote hoeveelheden radioactieve stoffen met een lange halveringstijd bevat. Door zijn hoge activiteit geeft het grootste deel van dit afval veel warmte af. Simpel gezegd: afval van categorie A is het minst erg, B is erger en C stelt onoverzichtelijke problemen. Om het boek leesbaar te houden gebruik ik verder de term laagradioactief afval voor afval van categorie A en hoogradioactief afval voor afval van categorie C. Eerst het oude nucleaire kerkhof in Mol-Dessel, de zogenaamde dossiers BP1-BP2, een deel van onze ecologische schuld. Het dossier BP1 was een heel trieste illustratie van de verkeerde keuzes van de nucleaire sector. In de jaren zestig richtte een internationaal consortium van dertien OESO-landen in partnerschap met de privé-sector in Dessel EUROCHEMIC op, een opwerkingsfabriek. Dat is een fabriek om gebruikte kernbrandstof te behandelen om er nieuwe kernbrandstof van te maken. Voor de echte nucleofielen was dat het neusje van de zalm en de definitieve stap naar een samenleving met eindeloos veel energie tot in de eeuwigheid. Koning Boudewijn kwam persoonlijk in 1966 het bedrijf openen. EUROCHEMIC kon de verwachtingen echter niet inlossen. Het bedrijf sloot na acht jaar, in 1974, al de deuren. Frankrijk en Groot-Brittanië gingen weliswaar door met de opwerking van nucleaire brandstof, maar met als prijs een gigantische milieuvervuiling. De gesloten opwerkingsfabriek in Dessel was een verschrikkelijk nucleair kerkhof: gebouwen en terreinen zaten boordevol radioactiviteit, met onder meer het zeer gevaarlijke plutonium. De landen betrokken bij het project schoven de zwarte piet door naar de Belgische regering. Die sloot een akkoord met de Belgische elektriciteitssector om de fabriek eventueel terug op te starten, maar de privé-sector trok zich uiteindelijk terug. De Belgische Staat bleef volledig alleen achter met de erfenis. Ze kreeg van het internationaal consortium wel nog 650 miljoen oude Belgische franken voor de sanering, maar die zou veel meer kosten: meer dan 24 miljard oude Belgische franken. Dossier BP2 heette officieel de ex-Waste-installaties van het Studiecentrum voor Kernenergie (SCK). Het SCK had zelf gedurende vele jaren nucleair afval zowel van eigen productie als van derden opgeslagen en behandeld, maar dit op een zeer slordige manier, met zware nucleaire vervuiling tot gevolg. Grote hoeveelheden hoogradioactief afval waren zeer onzorgvuldig opgeslagen. Provisies om de kosten van de sanering te betalen waren er nauwelijks. Opnieuw een nucleair passief dus. Op het einde van het jaar 2000 was al ongeveer 260 miljoen euro uitgegeven aan de sanering van BP1 en BP2 (10,6 miljard Belgische frank). De kosten om de sanering te voltooien, werden toen geraamd op een bijkomend bedrag van 750 miljoen euro (30 miljard Belgische frank). De sanering van BP1 zou tegen 2007 rond zijn, die van BP2 tegen 2020. In het najaar van 1999 belandde dit dossier bij Olivier Deleuze. Tot 2000 was de financiering van de sanering van BP1 en BP2 gegarandeerd via conventies met Electrabel. De techniek van conventies was de regel in de energiesector. In plaats van wetten en koninklijke besluiten te gebruiken om aan politiek te doen, sloot de overheid in alle discretie conventies met de privé-sector (Electrabel, Distrigas etc). Met een wet kan je eenzijdig iemand een verplichting opleggen, zonder dat je het akkoord van alle betrokkenen nodig hebt. Om een conventie af te sluiten, moet iedereen akkoord gaan. Anders gezegd: via de techniek van conventies hadden de Belgische politici al jaren veel macht uit handen gegeven aan de privé. We kregen van de administratie te horen dat de vorige energieministers de dossiers BP1 en BP1 hadden laten liggen en dat we maar een paar maanden hadden om een nieuwe financieringsregeling uit te werken voor de periode na 2000. Anders zou de sanering van de nucleaire vuilnisbelt in de Kempen stilvallen. Wat ethisch onverantwoord zou zijn en politiek een lastig dossier zou worden. Groene staatssecretaris heeft geen geld voor sanering nucleair afval, zou het heten in de krant. Deleuze en ik wilden van die conventies af. We probeerden in al onze dossiers te werken met wetten en besluiten, zoals in alle andere sectoren. In dit dossier lukte dit vrij vlot. De financiering van de sanering van BP1 gebeurde tot nu toe door de Belgische Staat, door de belastingbetaler dus. De sanering van BP2 werd betaald door Electrabel, die de kosten ervan mocht doorrekenen aan de elektriciteitsconsument. Liberalen en socialisten wilden net als wij een degelijke en definitieve oplossing. De regering legde daarom bij wet vast dat de sanering zou gebeuren op kosten van de elektriciteitsconsument, via een heffing op het transport van elektriciteit. Voor de sanering van BP2 veranderde er voor de consument dus niets: hij betaalde vroeger via zijn elektriciteitsfactuur en hij bleef betalen via zijn elektriciteitsfactuur. Maar de sp.a vond dat Electrabel er nogal goedkoop vanaf kwam. Ze eisten dat de sanering van BP1 niet meer door de Staat, maar eveneens door de elektriciteitsconsument zou betaald worden via de nieuwe heffing. Wij stemden in. De liberalen lieten passeren. De sanering van deze twee passiva is bijgevolg gegarandeerd. De regeling die onder paarsgroen tot stand kwam heeft als voordeel dat de sanering van het nucleaire kerkhof in Mol-Dessel kan afgewerkt worden en dat de overheid hiervoor niet meer gebonden is aan de privé via conventies. Maar er blijft een wrange nasmaak. Want de elektriciteitsconsumenten, zowel gezinnen als bedrijven, zullen de volgende jaren nog een 750 miljoen euro gaan betalen voor de opkuis van één van de grootste nucleaire vuilnisbelten van Europa, een erfenis ten gevolge van dramatische vergissingen in de nucleaire sector van zowel de privé-sector als de overheid. DE INVENTARIS VAN DE NUCLEAIRE SITES: STAATSGEHEIM! Het dossier BP1/BP2 doet uiteraard de vraag rijzen hoe we zon situaties in de toekomst kunnen vermijden. Hoe kunnen we voorkomen dat we straks een nieuw nucleair passief hebben, dat naar de burger wordt doorgeschoven? Hoe vermijden we dat onze ecologische schuld nog stijgt? De regering Dehaene had zich die vraag ook gesteld en een antwoord geformuleerd: via de programmawet van 12 december 97 kreeg NIRAS de opdracht om een inventaris op te stellen van alle nucleaire installaties en sites op Belgisch grondgebied die radioactieve stoffen bevatten. De wet sprak van een inventaris van de nucleaire passiva. In die inventaris moet NIRAS ook meedelen hoe het zit met de toereikendheid en beschikbaarheid van de provisies voor de financiering van de opkuis in de toekomst. Toereikendheid gaat over de vraag of er genoeg geld voor de opkuis opzij gezet is, beschikbaarheid slaat op de vraag of er waarborgen zijn dat het geld morgen ook op tafel zal liggen. Kan het bijv. door een faillissement van de onderneming plots verdwijnen? NIRAS moet volgens de wet aan de regering om de vijf jaar zeggen of de bedrijven en instellingen in de nucleaire sector wel genoeg geld opzij gelegd hebben om later hun site op te kuisen en hoe het zit met de beschikbaarheid. De wet bepaalt ook dat de bevoegde minister of staatssecretaris op basis van die inventaris corrigerende maatregelen kan vragen aan een bedrijf of instelling. Stel dat uit de inventaris blijkt dat een bepaald bedrijf niet genoeg provisies voor de sanering van een nucleaire site heeft aangelegd, dan kan de minister of staatssecretaris vragen dat er extra provisies worden aangelegd, zodat er in de toekomst geen nieuw nucleair passief kan ontstaan. Het opmaken van de eerste inventaris vergde van NIRAS enorm veel werk. Er bestond in 1997 in ons land geen volledige inventaris van alle nucleaire installaties. De overheidsinstelling die waakt over de nucleaire veiligheid, het FANC, had eigenlijk over een inventaris moeten beschikken. Maar het FANC kwam maar zeer traag op gang en beschikte niet over zon document. NIRAS moest zelf aan de slag gaan. Op 27 januari 2003 overhandigde NIRAS de eerste inventaris aan Olivier Deleuze. Als we de start van de reactor BR1 van het SCK in 1956 als startpunt van het nucleaire tijdperk in België nemen, heeft het dus 47 jaar geduurd vooraleer ons land een inventaris van alle nucleaire activiteiten had. Wat nog maar eens bewees dat de politici en bedrijfsleiders die België in het nucleaire tijdperk loodsten, totaal geen verantwoordelijkheid hadden. Vóór Olivier Deleuze de inventaris kreeg, was er binnen NIRAS een hartig woordje gepraat over de status van het document. Eind 2002 was een eerste ontwerp van de inventaris klaar. De voorzitter van NIRAS beschouwde dit document als vertrouwelijk. In de juridische betekenis van het woord wel te verstaan. De wet van 11 december 1998 betreffende de classificatie en de veiligheidsmachtigingen bepaalt dat vertrouwelijke documenten enkel kunnen ingezien worden door mensen met een veiligheidsmachtiging. Die machtiging krijg je van een speciale overheidsdienst na een onderzoek door de staatsveiligheid. De voorzitter van NIRAS deelde in het voorjaar van 2002 aan de leden van de raad van bestuur die het document wilden inzien mee dat ze zon veiligheidsmachtiging dienden aan te vragen. Hijzelf en de directeur-generaal van NIRAS hadden zon machtiging. Enkele leden van de raad van bestuur vroegen er één aan, maar de procedure sleepte aan. Toen het document uiteindelijk op de raad van bestuur moest worden voorgelegd, had buiten de voorzitter en de directeurgeneraal niemand een veiligheidsmachtiging. De raad van bestuur besliste om vertrouwen te schenken aan de voorzitter en de directeur-generaal en stemde ermee in om het document zonder het ingezien te hebben, door te zenden naar de staatssecretaris. Ik vond dat NIRAS de wetgeving verkeerd interpreteerde. Waarom was het volledige document vertrouwelijk? Mocht de bevolking niet weten hoeveel nucleaire materialen er op de Belgische nucleaire sites lagen? Dat is toch een kwestie van openbaarheid van bestuur. Bovendien vind je de meeste gegevens, tenzij die van Belgonucleaire en FBFC, mits een beetje zoeken op het internet. Als je omwille van veiligheidsoverwegingen de gegevens over plutonium en andere delicate zaken vertrouwelijk wil houden, dan kan je, zoals nog gebeurt bij publicatie van overheidsdocumenten, twee versies maken: één volledig document voor de regering en één voor het grote publiek waarin een aantal zaken geschrapt zijn. Het document zou ook financieel-economische gegevens bevatten over de provisies die de bedrijven hadden aangelegd. Maar die gegevens vind je gewoon in de balans van de bedrijven en die balans is ook een openbaar document. NIRAS bestempelde het document als vertrouwelijk, punt uit! Misschien vreesde de voorzitter dat de pers en de publieke opinie zouden schrikken als alle informatie over nucleaire sites, afval en provisies plots zou opduiken in één document en dat het document koren zou zijn op de molen van de tegenstanders van kernenergie? Olivier Deleuze en ik hebben er geen gevecht rond gevoerd en aanvaard dat het document vertrouwelijk was. Achteraf bekeken was het een vergissing, want de bevolking heeft toch het recht om te weten wat er in de sector gebeurt. Kon Olivier Deleuze het document wel inkijken? Hij had immers geen veiligheidsmachtiging. Neen, dat zou al te gek zijn. De kwestie was gelukkig al geregeld in september 2002. Ministers en staatssecretarissen konden een document tekenen waarin ze verklaarden vertrouwelijke en geheime documenten niet te zullen verspreiden, wat hen automatisch recht gaf op een veiligheidsmachtiging. Olivier Deleuze had dat ook gedaan en kon dus de NIRASinventaris inkijken. De grote besluiten van de inventaris zijn wel publiek en kan je lezen op de website van NIRAS. Wat je niet op de website van NIRAS leest, is dat de inventaris problemen signaleert bij de twee grote Belgische bedrijven in de kernbrandstofsector, Belgonucleaire en FBFC. Olivier Deleuze sprak me er heel bezorgd over aan. Luc, NIRAS garandeert me niet zwart op wit dat die twee bedrijven genoeg geld hebben om later hun sites op te kuisen en dat dat geld beschikbaar zal zijn. We mogen absoluut niet het risico nemen dat de samenleving straks met nieuwe nucleaire passiva geconfronteerd wordt. Uiteindelijk is het toch altijd de belastingbetaler die de factuur betaalt. En Belgonucleaire maakt MOX, en MOX dat betekent plutonium! Geen risicos hier. Schrijf onmiddellijk naar die twee en vraag corrigerende maatregelen, kopie aan NIRAS en nodig NIRAS voor een gesprek uit. Zeg hen dat dit absoluut prioritair is. Zo gezegd, zo gedaan. We maanden de twee bedrijven aan om de situatie recht te zetten. NIRAS nam het dossier prioritair op. We naderden toen de verkiezingscampagne 2003 en hebben het dossier niet kunnen afwerken. In de nucleaire sector duurt het altijd vele maanden eer je een stap verder zet. We wisten dat we het dossier niet meer rond zouden krijgen, maar hadden onze job gedaan. Het was aan onze opvolgers om erover te waken dat Belgonucleaire en FBFC deden wat hun opgedragen was. Een parlementaire vraag van Ecolo in 2004 leerde echter dat de dossiers na een jaar nog steeds niet afgehandeld waren. DE WET OP DE KERNPROVISIES Naast het dossier in verband met de sanering van de nucleaire erfenis was er een tweede groot dossier: de financiering van de afbraak van de kerncentrales en het beheer en de opslag van het kernafval dat daaruit voort zou komen, inclusief de gebruikte kernbrandstof. De uitdaging was dubbel: - er zal voor die afbraak en sanering genoeg geld moeten zijn. Er moeten dus voldoende provisies worden aangelegd. - het zal ook beschikbaar moeten zijn. Stel dat Electrabel in 2014 failliet gaat, dan kunnen al die provisies in het faillissement verdwijnen en is er een gigantisch nieuw nucleair passief. De factuur ervan zou naar de gewone man in de straat doorgeschoven worden en dat moet uiteraard absoluut vermeden worden. Ik wil enkele cijfers en data geven over de afbraak van de kerncentrales. In 2015 worden de kernreactoren Doel 1, Doel 2 en Tihange 1 stilgelegd. Dan wordt er vijf jaar gewacht, zodat de radioactiviteit in de reactor kan afnemen. Dan volgt een periode van tien jaar om de kern van de reactor en de gebouwen errond te ontmantelen. Voor deze drie reactoren zou de klus dus tegen 2030 geklaard moeten zijn. Voor de jongste kernreactoren, Tihange 3 en Doel 4, tegen 2040. De verbruikte kernbrandstof moet echter nog minstens 50 jaar opgeslagen worden voor ze kan worden geborgen, het kan ook 60 tot 70 jaar en meer zijn. De kernbrandstof die in Doel 4 in 2025 nog bestraald wordt, kan dus, ten vroegste, vanaf 2075 geborgen worden, maar het kan dus ook 2100 worden. Hoe zat het nu met het toezicht op de provisies voor de ontmanteling van onze kerncentrales? Bij de start van de paarsgroene regering stelden Olivier Deleuze en ik vast dat ook deze kwestie niet wettelijk geregeld was. Een onderzoekscommissie van de Senaat had nochtans al in 1991 aanbevolen dringend een regeling te treffen. Acht jaar later was er nog niets gebeurd. De oudste drie kernreactoren van Electrabel waren ondertussen al 24 jaar in bedrijf. Electrabel had wel provisies aangelegd, zon 2,5 miljard euro. Om dat bedrag even te situeren: dat is bijna evenveel als de waarde van het grootste Belgische pensioenspaarfonds (Star Fund van ING) en meer dan de pensioenfondsen van KBC en Suez-Tractebel samen. Over het toezicht op die provisies was er echter geen wettelijke regeling, enkel een conventie weeral! tussen Electrabel en het Controlecomité voor Elektriciteit en het Gas. De conventie sloeg bovendien niet op alle provisies en checkte de beschikbaarheid van de provisies niet. Bovendien zou het Controlecomité straks opgedoekt worden. Dan zou zelfs dat beetje toezicht op de provisies verdwenen zijn. We vreesden niet dat Electrabel niet voldoende provisies had aangelegd, want die werden toch doorgerekend in de elektriciteitstarieven. De belangrijkste zorg was de beschikbaarheid van de provisies: zouden die provisies er in 2020, 2030 of 2040 wel nog zijn? We wilden niet wachten op de inventaris van NIRAS die pas begin 2003 klaar zou zijn, want dan zouden we toch geen tijd meer hebben om nog iets structureel te doen. In mei 2003 waren er namelijk verkiezingen. We wilden parallel met het werk van NIRAS het probleem aanpakken. Electrabel zag zelf ook in dat de situatie onhoudbaar was. Zolang Electrabel een feitelijk monopolie had in de elektriciteitsmarkt, waren er niet zoveel risicos. Maar Europa had beslist om de elektriciteitsmarkt open te gooien. Electrabel groeide snel uit tot een Europese speler, wat voor extra kansen zorgde, maar ook voor nieuwe risicos. Dus moest er een sluitende regeling komen. De financiële markten vroegen trouwens aan Suez, feitelijke referentieaandeelhouder van Electrabel, om een duidelijke regeling van het statuut van de provisies. Ik geef gerust toe, mijnheer de kabinetschef, zei de directeur strategie van Electrabel, dat de huidige regeling inzake nucleaire provisies niet meer houdbaar is. De situatie is totaal veranderd. We gaan in versneld tempo naar een Europese elektriciteitsmarkt. Een duidelijke regeling inzake de provisies is ook in ons belang. Het was 22 juni 2001. De directeur strategie van Electrabel en ik vergaderden voor ons zoveelste dossier. We kenden elkaar ondertussen goed. Er waren zeer weinig rituelen nodig om tot de kern van de zaak te komen. Mijn voorstel is simpel, zei ik. Zoals in andere landen zouden deze provisies bij een overheidsinstelling geparkeerd moeten worden. De Staat kan nooit failliet gaan, een privébedrijf wel. We kunnen geen enkel risico nemen inzake dit dossier. Opnieuw een nucleair passief binnen enkele jaren en de overheid of de belastingbetaler opzadelen met de factuur van de afbraak van de kerncentrales? Ik mag er niet aan denken. Die piste is bespreekbaar, kreeg ik als antwoord, maar dan moet de Staat er ook de verantwoordelijkheid voor de afbraak van onze kerncentrales en de sanering van de sites bij nemen. Wie de lusten heeft, draagt de lasten: wie de provisies heeft, draagt de verantwoordelijkheid. Tja, daar had hij een punt. Bovendien wist ik dat de liberalen hun standpunt 100% zouden steunen en het dus politiek onhaalbaar zou zijn om de provisies naar de Staat over te hevelen. Het zou een verloren gevecht zijn. De directeur strategie van Electrabel stelde een tussenoplossing voor. Een ingewikkelde constructie waarbij de provisies bij Electrabel bleven, maar de Staat wel toezicht zou kunnen houden. Zo zouden wij de garantie kunnen hebben dat er genoeg provisies zouden zijn en dat ze later beschikbaar zouden zijn. De piste leek me interessant, tot ik te horen kreeg dat dit alles in een... conventie moest worden gegoten! Daar gingen we weer. Terwijl Deleuze en ik ons moeizaam en stap voor stap bevrijdden van de conventies die onze voorgangers gesloten hadden, kreeg ik er nu een nieuwe voorgeschoteld. Zijn advocatenbureau had al een gedetailleerde conventie uitgeschreven, met looptijd tot 2037!! Onaanvaardbaar voor ons. Een document tekenen dat de volgende regeringen en parlementen bindt tot 2037? Krankjorum. Maar ik deed de deur niet dicht. Gezien de techniciteit van het dossier lijkt het me interessant dat jouw en mijn advocaat het dossier eerst bestuderen en dat we in een volgende vergadering bekijken waar we staan. We hadden een prima advocaat voor dit dossier. Anders was het niet gelukt. De administratie energie had wel bekwame mensen, maar niet in deze materie: credit ratings, algemene voorrechten op roerende goederen en negative pledge clausule..., dat was hun specialiteit niet. Hoe zat het compromis in elkaar? Electrabel zou al haar provisies onderbrengen in een filiaal, Synatom. De Belgische Staat beschikt over een gouden aandeel in Synatom dat haar het recht heeft strategische beslissingen van Synatom te blokkeren. Synatom kan een deel van de geldwaarde die overeenkomt met de waarde van die provisies uitlenen aan Electrabel. Electrabel kan daarmee investeren. Er is wel een belangrijke voorwaarde voor het ontlenen van geld door Synatom aan Electrabel. Electrabel moet een financieel gezond bedrijf zijn, een goede rating hebben zoals dat heet. Een Opvolgingscomité met zes topfiguren van de Nationale Bank, de Bankcommissie, de administratie energie, de administratie financiën en de CREG (de regulator van de elektriciteitsmarkt) waken daarover. Bovendien zitten de bazen van NIRAS en FANC mee aan tafel voor de technische kant van de zaak. Anders gezegd: topexperts inzake de nucleaire sector, de elektriciteitssector en bedrijfseconomie gaan mee waken over het risico dat de provisies in het gedrang komen. Als dat het geval zou zijn, kunnen zij Electrabel verplichten al haar provisies in dochter Synatom onder te brengen waar de Belgische Staat, via haar gouden aandeel, de provisies kan beschermen. Dat Opvolgingscomité moet er ook over waken dat er genoeg provisies zijn. Als dat niet het geval is, kan het comité beslissen dat er extra provisies moeten worden aangelegd. De wettekst is uiteraard stukken ingewikkelder. De advocaten van de twee partijen gingen aan de slag. Ik had onze advocaat de opdracht gegeven de conventie van Electrabel in een wetsontwerp te gieten en dat op tafel te leggen. Het zou dan aan hen zijn om uit te leggen waarom dat technisch of juridisch niet mogelijk zou zijn. Ik ging zelf naar enkele vergaderingen, want ik wou absoluut zoveel mogelijk bepalingen in het wetsontwerp krijgen. Wat nog goed lukte ook. Op het einde van onze onderhandelingen hadden we een gedetailleerd wetsontwerp van 25 artikels over en een conventie met veel blabla en één belangrijk artikel (voor de liefhebbers: de koppeling tussen de ratingschaal van Electrabel, zoals vast te stellen door Standard & Poors, en het plafond van de fondsen die de kernprovisievennootschap aan de kernexploitant kan lenen). Maar in het wetsontwerp was een artikel opgenomen dat een volgende regering de mogelijkheid gaf die bepaling in de conventie desnoods tegen de wil van Electrabel in te wijzigen. Anders gezegd: de overheid zou het laatste woord hebben. Ik was heel tevreden over het compromis. Het gaf voldoende garanties aan de volgende generaties dat ze geen nieuw nucleair passief zouden erven. Dit zonder Electrabel pijn te doen. We bewezen dus met dit compromis dat we niet tegen Electrabel waren, maar best bereid waren om over een voor hen aanvaardbaar compromis te onderhandelen. Op 22 juni 2002 werd het dossier door de regering goedgekeurd. Minister Vande Lanotte drukte op het laatste moment nog een belangrijke wijziging door. Er was gepland dat de overheid de werkingskosten van het Opvolgingscomité zou dragen. Vande Lanotte zag dat niet zitten: waarom zou de belastingbetaler de kosten van de controle van de nucleaire provisies van een privé-maatschappij moeten dragen? De tekst werd op zijn vraag op het laatste nippertje gewijzigd, en dit zonder overleg met Electrabel: de rekening van de werkingskosten van het Opvolgingscomité zou naar Electrabel gestuurd worden. Wat een woedende reactie opleverde. Het ging weliswaar om een klein bedrag (maximum twee miljoen euro per jaar), maar er was een belangrijk nieuw principe ingevoerd. Voor Electrabel was het van fundamenteel belang dat zij en zij alleen beslisten over de provisies, weliswaar onder toezicht van het Opvolgingscomité, en dat deze provisies in handen van Electrabel zouden blijven en niet bij de Staat zouden terechtkomen. Maar nu zou een deel van hun provisies toch afgeleid worden naar de Staat. Want de werkingskosten van het Opvolgingscomité zouden door Electrabel betaald worden. Electrabel wist heel goed dat je met dit soort dossiers wel weet waar je begint, maar niet waar je eindigt. Door één artikel ergens in een programmawet te wijzigen, zouden later de provisies kunnen worden aangesproken worden voor de financiering van andere overheidskosten, zoals de werking van het SCK of het opruimen van de nucleaire rommel in Mol-Dessel. Vande Lanotte had het dossier een voor hen heel gevaarlijke wending gegeven. Maar Electrabel kon niet meer terug. De regering had het dossier goedgekeurd en ze moesten mee vooruit. Na advies van de Raad van State en een tweede lezing in de interkabinettenvergadering, dienden we het dossier op 22 januari 2003 in de Kamer in. We hadden ons aan een groot en lang debat verwacht. Het ging tenslotte om een berg geld. Het ging om de financiering van de afbraak van onze kerncentrales en het beheer van de honderdduizenden tonnen nucleair afval die daarbij vrij zouden komen. Het ging niet in het minst om het zoeken naar het moeilijke evenwicht tussen de rechten en de plichten van privé en overheid. Maar de parlementsleden zagen het anders. Het interesseerde hen geen moer. Het kostte ons zelfs een paar maanden om het wetsontwerp op de agenda van de Kamer te krijgen. Herhaaldelijk waren er niet genoeg parlementsleden in de commissie om tot de bespreking over te gaan. Op 19 maart lukte het dan toch. Er waren net genoeg parlementsleden om het wetsontwerp te bespreken. Na een korte toelichting door Olivier Deleuze, volgde de algemene discussie. Op minder dan twintig minuten waren de bespreking én de stemming rond. Er waren enkel een paar algemene opmerkingen en vragen. Geen enkel parlementslid had de teksten echt goed doorgenomen. Nog eens bleek hoe de energiedossiers in de periferie van de Wetstraat bleven hangen. Is deze wet nu perfect? Neen. Maar vergeleken met de vroegere toestand toen er nagenoeg niets was is er een enorme vooruitgang. Bovendien bevat de wet een bepaling die het maatschappelijk debat over dit dossier zal voeden. Het door de wet opgerichte Opvolgingscomité moet elk jaar een rapport publiceren. Zo zal de samenleving zicht krijgen op de problematiek, waardoor het debat gestimuleerd wordt. Het zal net zoals in de pensioendiscussie wel enkele jaren duren eer voldoende politici, journalisten en actoren in het middenveld dit dossier de aandacht geven die het verdient. Maar die evolutie lijkt me onafwendbaar. We kunnen er in dit dossier alleen maar op vooruit gaan. HET FONDS OP LANGE TERMIJN: DE VERVUILER BEPAALT... Tot 1980 beschikte ons land niet over een geschikte structuur om het radioactief afval op lange termijn te beheren. We produceerden ondertussen al twintig jaar nucleair afval (en dan laat ik Umicore nog buiten beschouwing dat al in 1922 radiumafval produceerde). Tot 1980 had het SCK zich op vrijwillige basis met de afvalproblematiek beziggehouden. Maar dat was niet meer houdbaar. In 1980 hield de overheid NIRAS boven de doopvont, de Nationale Instelling voor Radioactief Afval en Verrijkte Splijtstoffen. NIRAS werd verantwoordelijk voor het uitstippelen en toepassen van het beleid inzake het beheer van nucleair afval. NIRAS krijgt geen toelage van de overheid. NIRAS werkt immers volgens het principe de vervuiler betaalt. Wie nucleair afval overdraagt aan NIRAS, moet daarvoor betalen. Met dat geld kan NIRAS het afval stockeren en later bergen. Die berging kost handenvol geld. NIRAS raamde in 2000 de kosten voor een bergingssite voor laagradiocatief afval op zon 500 miljoen euro (bouw, exploitatie en sluiting). Voor het andere afval schat NIRAS de kosten op 500 tot 1500 miljoen euro. Het feit dat die twee bedragen zo ver uit elkaar liggen, de hoogste raming is 300% van de laagste, wijst op de zeer grote onzekerheden omtrent de kosten van zon bergingssite. Als we beide bedragen optellen, komen we uit bij één tot twee miljard euro. NIRAS moet dus, als het binnen zoveel jaar begint aan een bergingssite voor nucleair afval, over een pak geld beschikken. Daarvoor werd een speciaal financieringsmechanisme uitgedokterd, het Fonds op Lange Termijn of FLT. Als iemand nucleair afval overdraagt aan NIRAS, waarbij NIRAS eigenaar wordt van het afval, moet hij een bedrag storten in dat Fonds. Dat geld wordt dan door NIRAS gebruikt om het afval op te slaan en het later te bergen. Het FLT is geïnspireerd op de pensioenfondsen en werkt volgens een kapitalisatiesysteem: de intresten die het fonds opbrengt, blijven in het fonds. NIRAS onderhandelde jaren met Electrabel over de oprichting van het FLT dat uiteindelijk begin 1999 operationeel werd (dus juist voor het aantreden van de regering Verhofstadt I). Eind 2003 was er in het FLT zon 50 miljoen euro. Het FLT zou volgens NIRAS moeten blijven functioneren tot 2093. De centrale vraag met betrekking tot het FLT is wie beslist over de hoogte van bedragen die de producenten van nucleair afval moeten betalen aan NIRAS. Als je een geneesmiddel wil registreren, dan betaal je een retributie aan de administratie die het dossier afhandelt. Want zon registratie heeft een kostprijs en de overheid rekent die kostprijs door aan degene die de dienst krijgt. De overheid stelt zelf de hoogte van de retributie vast. Ze kan en mag uiteraard overleggen met de sector, maar zij bepaalt uiteindelijk hoeveel de retributie zal zijn. De overheid moet wel redelijk zijn. De retributie moet proportioneel zijn met de gemaakte kosten. Als de overheid een onredelijke prijs zou vragen, zou de sector naar de Raad van State kunnen stappen en de schorsing van de overheidsbeslissing kunnen vragen. De Raad van State waakt er nauwkeurig over dat de overheid haar boekje niet te buiten gaat. Dit systeem bestaat in tal van andere sectoren en domeinen. Samengevat: de overheid verleent een dienst aan een persoon of bedrijf tegen kostprijs en een rechtscollege waakt erover dat die kostprijs redelijk is. In de nucleaire sector loopt het niet zo. In de beste tradities van de energiesector wordt over de retributie die de producenten van nucleair afval betalen, onderhandeld en een conventie gesloten. NIRAS gaat met Electrabel, Belgonucleaire en FBFC (om de belangrijkste spelers te noemen) aan tafel zitten en samen onderhandelen ze over de prijs die zij aan NIRAS moeten betalen voor de overdracht van hun afval. Dat is toch sterk, niet? Ik ken geen andere sectoren waar dat gebeurt. Het betekent dat de producenten van nucleair afval mee bepalen hoeveel ze uiteindelijk betalen. Niet de vervuiler betaalt, maar de vervuiler bepaalt. Je creëert uiteraard ook een gigantisch belangenconflict. NIRAS wil het afval correct en veilig beheren. Wat de kostprijs omhoog kan drijven. Maar Electrabel en co willen uiteraard zo weinig mogelijk betalen en zullen tijdens de onderhandelingen hard pleiten voor een laag tarief. Zo dwingen ze NIRAS om goedkoper en dus minder veilig te werken. Via de techniek van deze conventies beslissen de producenten van nucleair afval dus mee over de wijze van afvalbeheer en de veiligheidsvoorschriften. Dat komt neer op een semi-privatisering van het beleid inzake nucleair afval. Olivier Deleuze pikte dat uiteraard niet en deed een test. Een filiaal van Electrabel, Synatom, had met NIRAS een conventie gesloten over verglaasd hoogradioactief afval. Dat was afval afkomstig van de opwerking van kernbrandstof. Verglaasd afval maak je door afval te vermengen met een speciale soort gesmolten glas. Daarna giet je het in een stalen container. Synatom ging dat afval overdragen aan NIRAS en daarvoor aan NIRAS een retributie betalen. Olivier Deleuze vroeg aan NIRAS de conventie over de modaliteiten van deze overdracht. Vertrouwelijk, klonk het. Tiens, NIRAS viel toch onder onze bevoegdheid? Sinds wanneer kon een overheidsinstelling weigeren documenten te geven aan de bevoegde minister? NIRAS speelde het hard en bewoog niet. De zaak werd uiteindelijk op de kern, de vergadering van de eerste minister en de vice-premiers, besproken en beslist. De leden van de kern en Olivier Deleuze kregen een kopie van de conventie, maar het document mocht onder geen enkel beding verspreid worden. Deze anecdote zegt alles over het ultravertrouwelijke karakter van deze conventie. Stap twee was de analyse van het document. Maar dat viel tegen. De conventie was gesloten voor de periode van 1995 tot begin 2006. We zaten dus vast. NIRAS had zich juridisch vastgeklonken. Er viel geen jota te wijzigen aan de afspraken met de sector. Wij waren bevoegd tot 2003 en zouden dus de periode na 2005 niet meer kunnen regelen. We hadden geen marge om een eigen beleid te voeren. Wat betekent dit nu? We hebben volgens NIRAS zeker 1,5 miljard euro nodig voor de financiering van het FLT. Dat fonds wordt stap voor stap gefinancierd door de producenten van nucleair afval, die mee beslissen over hoeveel zij betalen. De bedragen worden vastgelegd in vertrouwelijke conventies, waarover de inspectie van financiën geen advies geeft. Het Rekenhof wordt ook op afstand gehouden. De regering moet ze niet goedkeuren. En van het parlement zwijgen we maar helemaal. Ik ken geen overheidssector waar over zon grote bedragen door zo weinig mensen beslist wordt en dan nog zonder enige controle door de gespecialiseerde diensten zoals de Inspectie van Financiën of het Rekenhof. Wat zou het alternatief geweest zijn? Vrij simpel. Een wijziging van het koninklijk besluit dat de activiteiten van NIRAS regelt, waardoor de financiering van het beheer van nucleair afval door de regering wordt geregeld, na advies van NIRAS en na overleg met de producenten van nucleair afval. Het systeem dat in zoveel andere sectoren bestaat en functioneert. Waarom maakten wij daar geen werk van en lieten wij deze situatie voortduren? Op de eerste plaats omdat alles vastgebetonneerd was in een conventie die liep tot begin 2006, meer dan twee jaar na het einde van de legislatuur. Aan die conventie viel niet te tornen. We hadden aan de regering kunnen voorstellen om het koninklijk besluit te wijzigen zodat er na 2005 niet meer met conventies zou kunnen worden gewerkt. Ik heb die piste in de wandelgangen getest, maar dat was onbespreekbaar. We waren al de lastige jongens met onze kernuitstap, het klimaatbeleid, de windmolens in zee en noem maar op. Nu zouden we ook hier de grenzen gaan verleggen. Njet over heel de lijn. Zoals ik in het tweede deel zal toelichten, heeft Olivier Deleuze tal van conventies in de energiesector kunnen opblazen of vervangen door een wet. In twee dossiers lukte dat helaas niet, in dit dossier en in dat van de crisisvoorraden van aardolieproducten, waar ik straks op inga. Het gevolg is dat NIRAS momenteel met de afvalproducenten een nieuwe conventie voor de periode 2006-2015 aan het onderhandelen is. Ver van pers en parlement en andere stoorzenders, zoals dat in de goede oude tijd overal in de energiesector het geval was. Helaas is daarmee de kous niet af. Absurdistan is een groot land. Wat volgt, is behoorlijk ingewikkeld, maar het gaat om veel geld en verdient dan ook alle aandacht. De Belgische Staat zou volgens NIRAS en Electrabel mee moeten betalen voor de berging van nucleair afval. Vreemd? De Staat heeft toch geen kerncentrales? Klopt, maar de Staat heeft wel jaren terug de nucleaire sites BP1 en BP2 overgenomen, de nucleaire kerkhoven in Mol-Dessel. De sanering ervan is nog aan de gang. Daarbij verdwijnt er geen nucleair afval. Het wordt gesorteerd, behandeld en verpakt, zodat het afval gestockeerd kan worden en, zo hoopt men, later geborgen. Het stockeren en vooral het bergen van nucleair afval kost massas geld. Volgens NIRAS en Electrabel zou de Staat, als eigenaar en verantwoordelijke voor dat afval, mee moeten betalen voor de opslag en berging van het nucleair afval. Anders gezegd: als er in 2015 een site wordt gebouwd voor al het laagradioactief afval van België, dan zullen jij en ik een deel ervan hebben betaald. De Belgische overheid zal daar haar afval bergen. De redenering van NIRAS en Electrabel is simpel: Iedereen gelijk voor de wet, de vervuiler betaalt. Wie nucleair afval produceert, betaalt mee voor de berging. Mijn nucleair adviseur zag het anders: De Staat is al zo goed geweest om destijds die rommel over te nemen en te saneren en nu zou de Staat, de belastingbetaler dus, ook nog eens moeten meebetalen voor de berging! Onaanvaardbaar! We hebben er daarom nooit een frank voor op tafel gelegd. Het dossier verhuisde naar de volgende regering. Hoe het precies zal lopen en welke bedragen de belastingbetaler eventueel op tafel zal moeten leggen, zal de volgende jaren beslist worden tijdens de discussies over de financiering van de berging van het nucleair afval. De financiering van het FLT en de eventuele bijdrage van de Staat is het grootste nucleaire dossier van de volgende jaren. Niet alleen omdat het om veel geld gaat, ook omdat de paarse regering moet kiezen tussen twee pistes: ofwel zoals tijdens paarsgroen pacten en conventies vervangen door wetten, ofwel verder met de privé-sector in alle discretie akkoorden sluiten. Een discussie die op het eerste gezicht louter technisch is, gaat in feite over het wezen van de democratie zelf. NET NIET DE BOCHT UIT... Ik eindig dit hoofdstuk met het relaas van de mislukte beleggingspolitiek met geld voor de berging van nucleair afval, een dossier waarin we net niet kopje onder gingen. Hierboven had ik het al over het Fonds op Lange Termijn, het FLT. Ik licht hier eerst het beleggingsmechanisme toe aan de hand van een voorbeeld. Electrabel draagt vaten met nucleair afval over aan NIRAS. NIRAS zal dat afval nu opslaan en later bergen. Daarvoor betaalt Electrabel bij de overdracht een bepaalde som geld, zeg maar een bijdrage. Zodat NIRAS later geld heeft om dat afval te bergen. Hoe berekent NIRAS die bijdrage? NIRAS heeft geschat hoeveel de berging van het afval binnen zoveel jaar zal kosten. Maar dat geld moet maar op dat moment beschikbaar zijn. Zolang het geld niet nodig is, wordt het belegd. Bij het berekenen van de bijdrage die Electrabel vandaag moet betalen, houdt NIRAS rekening met het rendement van die beleggingen. Hoe meer dat geld al die jaren opbrengt, hoe minder Electrabel zal moeten betalen om zijn afval aan NIRAS over te dragen. Aangezien er de eerste jaren nog geen afval geborgen wordt, zal het geld gedurende vele jaren intrest opbrengen en zal het rendement van die beleggingen dus heel belangrijk zijn. Een voorbeeld: Bij een jaarlijkse intrest van 6% moet wie in 2010 500 miljoen euro nodig heeft om een bergingssite te bouwen, in 2000 279 miljoen euro ontvangen. Brengt de belegging jaarlijks maar 3% op, dan moet je in 2000 372 miljoen euro ontvangen om in 2010 die 500 miljoen te hebben, of dus 33% meer... De echte berekeningen zijn uiteraard veel ingewikkelder, maar dit geeft aan hoe belangrijk de intresten op die beleggingen zijn. In de vorige paragraaf lichtte ik de grote lijnen van de werking van het FLT toe. Belangrijk is dat de afvalproducenten, Electrabel op de eerste plaats, afdwongen dat ze de beleggingspolitiek van het FLT actief konden meesturen. Er werd immers in de conventie bepaald dat Electrabel lid zou zijn van een opvolgingscomité van het FLT. Dat comité zou in de praktijk de belegggingspolitiek van het FLT bepalen. Voor een buitenstaander lijkt het misschien vreemd dat een privé-bedrijf (Electrabel dus) de beleggingspolitiek van een overheidsinstelling (NIRAS) mee bepaalt, maar in het Belgische energiewereldje was dat de logica der dingen. In september 2002 vroeg ik NIRAS hoe het zat met hun beleggingen. Het beursklimaat was immers totaal omgeslagen en ik wou checken hoe het zat met het rendement van de beleggingen. De SWAP-affaire van minister Maystadt lag nog in het geheugen van de Wetstraat: ambtenaren hadden achter de rug van de minister risicovolle financiële constructies opgezet. Toen dat aan het licht kwam, kostte dat de minister bijna zijn kop. In januari 2003 kreeg ik een verslag over de beleggingspolitiek van NIRAS met details over hun financieringsbeleid. Een belegging in SICAVs van zestien miljoen euro bleek nu nog acht miljoen euro waard te zijn, een latente minwaarde dus van 50% ! Latent, want zolang je niet verkoopt heb je geen verlies. Je moet dus gewoon wachten tot de koersen weer stijgen en verkopen op het goede moment en je winst boeken. Zo luidt de theorie. Maar zo werkt het niet in de Wetstraat. De cijfers deden me duizelen: 50% minwaarde. Voor een financieel expert was dit niet uitzonderlijk. Zovelen hadden in die jaren op dergelijke beleggingen belangrijke verliezen geboekt. Maar een overheidsinstelling die gelden voor de berging van nucleair afval belegt en daarop minwaarden boekt van 50%? In de Wetstraat betaal je daarvoor een hoge prijs. Ik zag het schandaal al. Deleuze vroeg me onmiddellijk het dossier naar minister voor begroting Vande Lanotte te sturen en te overleggen met zijn medewerkers. Beleggingspolitiek was strikt genomen eerder de bevoegdheid van minister van financiën Reynders, maar goed, dan kon je even goed met Electrabel of NIRAS-voorzitter Streydio rechtstreeks gaan onderhandelen. Het kabinet Vande Lanotte was het onmiddellijk met ons eens: NIRAS mag géén euro meer in SICAVs beleggen, ze mogen alleen nog staatsobligaties kopen, punt uit! Als het binnen tien jaar verkeerd afloopt, zal de Staat de verliezen moeten dekken en dat willen we absoluut vermijden! Ik wist dat Electrabel zich daartegen keihard zou verzetten. Historisch gezien hebben beursbeleggingen altijd meer opgebracht dan staatsobligaties. Als je NIRAS verbiedt om beursbeleggingen te doen, zullen de geldmiddelen die NIRAS op lange termijn belegt, minder opbrengen. En dus zal NIRAS de tarieven die het aanrekent aan Electrabel en de andere producenten van nucleair afval moeten verhogen. Sinds de vrijmaking van de elektriciteitsmarkt hield Electrabel de hand op de knip en dus leek me dit een heel moeilijk dossier. Het toppunt was: ambtenaren van de administratie energie hadden zowat alle vergaderingen van het opvolgingscomité van het FLT bijgewoond, zonder dat wij het wisten. Zonder dat ze ons gerapporteerd hadden. We zaten dus helemaal vast. Alleen al het feit dat de administratie energie aanwezig was geweest, zou voor de pers en de oppositie het bewijs geweest zijn dat Deleuze met de beleggingspolitiek van NIRAS had ingestemd. Merde. De enige strategie die Olivier en ik zagen, bestond erin het dossier in stilte achter de schermen voor te bereiden, een koninklijk besluit op te stellen dat de beleggingspolitiek van NIRAS zou beperken tot staatsobligaties om het vervolgens zonder veel debat en heisa door de ministerraad te krijgen, dit alles in overleg met Vande Lanotte. Stap één was het gemakkelijkst: we vroegen NIRAS uitleg over de minwaarden en kregen een zeer uitvoerig antwoord. Met bladzijden en bladzijden over al de maatregelen die ze genomen hadden om dit te voorkomen. Ons Asset Liability Management stond op punt, heette het, en Frank Russel International is toch een heel grote consultant. We hebben echt als professionelen alle garanties voor een goede beleggingspolitiek ingebouwd. Voor mij een reden te meer om met een dergelijke beleggingspolitiek te stoppen: als zoiets kan gebeuren ondanks zoveel garanties! Dan het koninklijk besluit opstellen. Ik kon uiteraard niet aan de administratie of aan NIRAS vragen om het te schrijven, want dan zou de hele keet onmiddellijk in de fik staan. Ik schreef dan maar zelf een besluit, één artikel lang. De jurist op het kabinet las de tekst na, wijzigde wat punten en kommas en klaar was kees. Op 21 maart was er directiecomité bij NIRAS. Ik woonde als regeringscommissaris de vergadering bij. In de marge kwam de beleggingspolitiek van NIRAS ter sprake. Voorzitter Streydio ging even in op de kwestie. Ik fietste er slordig rond: We moeten dat inderdaad bij gelegenheid eens grondig bestuderen. Ik ben het met u eens, voorzitter, dat dit dossier alle aandacht verdient. Een paar straten verder in ons kabinet lag een kant en klaar koninklijk besluit op mijn bureau. Drie dagen nadien organiseerde ik een interkabinettenvergadering en gooide ik het hele dossier op tafel. Ik sprak alleen over de minwaarden, de financiële aspecten dus, niet over de gevolgen voor de tarieven voor het nucleair afval. Anders zouden de liberalen zeker een prijs vragen in een ander dossier. Ze zouden dit dossier nooit laten passeren als ze beseften dat mijn tekst miljoenen euros per jaar aan Electrabel zou kunnen kosten. De sp.a steunde me uiteraard. Bovendien kreeg ik de steun van de medewerker van de eerste minister. Hij hechtte zeer veel belang aan het goed beheer van de staat en het zuinig omgaan met overheidsmiddelen en vond ons voorstel dus een evidentie: Geen risicos nemen, collegas, geen toestanden à la SWAP van Maystadt, laten we dit snel goedkeuren. De tekst werd, op een paar technische opmerkingen na, aanvaard en werd vier dagen nadien door de ministerraad goedgekeurd zonder discussie. t Was gelukt. We hadden het dossier er in spoedtempo door gejaagd zonder schade in de pers en zonder een prijs te betalen in een ander dossier. Achteraf vernam ik dat de sector en enkele vooraanstaande nucleofielen enorme druk hadden uitgeoefend op de PS en de MR, maar zonder resultaat. De nucleofielen in overheid en privé, die gedurende decennia ver van de schijnwerpers heimelijk hun potje gekookt hadden, werden nu verrast door een zelfde heimelijke strategie van twee groene oelewappers. Aan weinig dossiers heb ik die vier jaar zon voldoening gehad. De kern van de zaak was immers ethisch: het risico dat onze kinderen en kleinkinderen ongevraagd een gepeperde factuur in de bus zouden krijgen wegens financiële avonturen bij NIRAS was de wereld uit. Nawoord Over de sanering van BP1 en BP2 kan ik kort zijn. Die gaat gewoon door. De financiering is wettelijk gewaarborgd. Jij en ik en alle andere elektriciteitsverbruikers betalen jaarlijks samen 55 miljoen euro voor de sanering, en dat nog vele, vele jaren. NIRAS is begonnen aan een tweede inventaris. Die moet klaar zijn eind 2007. De wet over de nucleaire provisies is in uitvoering. Het duurde wel ettelijke maanden alvorens minister Moerman het Opvolgingscomité oprichtte, maar het bestaat nu en functioneert. Het is nu wachten op de eerste rapportering. Het laatste dossier de beleggingspolitiek van NIRAS zorgde voor heel veel commotie. NIRAS berekende wat de meerkosten zouden zijn voor de producenten van nucleair afval van de nieuwe regeling: 41%. Dat zijn inderdaad enorme meerkosten. Ons koninklijk besluit heeft dus echt wel negatieve gevolgen voor de concurrentiepositie van de Belgische nucleaire elektriciteit. Vroeger, toen Electrabel over een monopolie beschikte, kon het bedrijf die extra kosten gewoon doorrekenen aan de consument. In een goed functionerende markt is dat uiteraard niet meer evident. De kostprijs van de nucleaire elektriciteit is dus gestegen. Nu ja, die meerkosten voor Electrabel zijn gewoon de prijs voor het minimaliseren van het risico om binnen tien of twintig jaar een nieuw, gigantisch nucleair passief te hebben. Dat dan toch zou worden doorgeschoven naar de man in de straat. Ik blijf dus 200% achter onze beslissing staan. Electrabel lobbyde hard om ons koninklijk besluit te wijzigen. Op de raad van bestuur van NIRAS van 26 september 2003 werd de zaak besproken. Maar de raad speelde het voorzichtig. Hij vroeg de regering niet om de beperkingen inzake beleggingen volledig op te heffen. De raad van bestuur van NIRAS vroeg enkel om ook overheidsobligaties van andere dan de Belgische overheid te kopen (bijv. van andere lidstaten van de Europese Unie). De regering ging daar trouwens nog niet op in. Nu ja, wie ook in de toekomst nog minister voor energie zal zijn in dit land, het lijkt me weinig waarschijnlijk dat hij of zij de collegas in de regering ervan zal willen of kunnen overtuigen om de beperkingen volledig op te heffen. Wie gaat zon risico durven nemen? Ik denk dat we in dit dossier een point of no return bereikt hebben. De voorzichtige houding inzake het beleggen van de geldmiddelen van NIRAS lijkt me definitief gewaarborgd. In het belangrijkste dossier zijn we nog geen stap verder: het zoeken naar een oplossing voor het middel- en hoogactief radioactief afval. Onderzoekers overal ter wereld produceerden honderden bladzijden met onderzoeksresultaten en telkens weer luidde het besluit: Deze problematiek vergt nader onderzoek.
federale bijdrage gas ...Zimbabwaanse indexaanpassingen
Dus vandaag de federale bijdragen op het gasverbuik die we
evenals de andere bijdragen en toeslagen zowel op gas als op
elektriciteit betalen.... Wij hebben het hier al eerder uitgelegd wat
we van bepaalde bijdragen denken. Bovendien stellen we toch maar vast
dat mazoutverbruikers die toch niet meteen bij de milieuvriendelijkste
energieverbruikers behoren dergelijke toeslagen niet betalen. Nu veel
keuze hebben deze mensen meestal ook niet omdat aardgas niet overal
beschikbaar is. En de keuze tussen elektrische verwarming en mazout is
nogal vlug gemaakt Maar goed we gaan dus de federale bijdrage op
gas onderzoeken. De toeslag voor het sociaal tarief is bij gas apart en
zit, in tegenstelling tot de elektriciteit dus niet in de federale
bijdrage vervat. Deze speciale toeslag op gas hebben we reeds behandeld
in onze eerste bijdrage.
Nu de rest die grotendeels de lijn volgt van de federale bijdrage op de elektriciteit.
Waarvoor dient deze bijdrage?
Bestemming (*)
De opbrengst van deze federale bijdrage is bestemd voor de financiering van
vier fondsen (CREG-fonds, sociaal fonds voor energie, fonds prospectieve
studie, fonds forfaitaire verminderingen voor verwarming).
De CREG beheert in dit kader de opbrengst van de federale bijdrage bestemd
voor:
1) de gedeeltelijke financiering van de werkingskosten van de CREG
Een koninklijk besluit stelt elk jaar de dekking van de totale werkingskosten
van de CREG vast. . Haar budget bedraagt 14.988.616 euro voor het jaar 2009 (koninklijk
besluit van 18 december 2008).
Aan de hand van de informatie meegedeeld door de
POD Maatschappelijke Integratie, herverdeelt de
CREG het jaarlijks geïndexeerde bedrag van de opbrengst van het betreffende deel
van de federale bijdrage onder de OCMWs.
3) de financiering van de forfaitaire verminderingen voor verwarming met
aardgas en elektriciteit, voorzien in de programmawet van 8 juni 2008
Het
koninklijk besluit van 27 maart 2009 stelt het
bedrag van het betreffende deel van de federale bijdrage vast op 3.100.000 euro
voor het jaar 2009 terwijl dit bedrag voor het jaar 2010 en de daarop volgende
jaren jaarlijks geïndexeerd wordt volgens de formule :
3.100.000 euro x indexcijfer van de maand
november van het jaar t-1 indexcijfer van november 2008
(*) Voor verdere informatie over de bedragen gespijsd door de federale
bijdrage, zie paginas 15 en volgende van ons
jaarverslag 2008.
Hoeveel bedraagt deze bijdrage?
eerst kijken we naar 2004 en de rode cijfers geven het bedrag in 2010...
0,01237 c/kWh 0,1490 c/kWh
bron: Creg Het
grootste gedeelte gaat hier, in tegenstelling tot de federale bijdrage
elektriciteit, naar de OCMW's...en we lazen toch wel duidelijk in de
hierboven geplaatste tekst, we citeren: Aan de hand van de informatie meegedeeld door de
POD Maatschappelijke Integratie, herverdeelt de
CREG het jaarlijks geïndexeerde bedrag van de opbrengst van het betreffende deel
van de federale bijdrage onder de OCMWs.
Jullie lazen het toch ook? "Het jaarlijks geïndexeerde
bedrag"....jullie lonen volgen heel waarschijnlijk niet de zelfde
indexformule en dat kunnen we alleen maar heel erg betreuren anders was
jullie loon op 6 jaar tijd ook wel iets meer gestegen dan nu het geval
is. Maal 10, laat ons zeggen. ...
Raar toch, hoe al deze bijdragen zo geweldig snel stijgen...
Voilà, dit was een korte bijdrage maar we hopen dat jullie samen met
ons, de volgende jaarlijkse afrekening van jullie energieleverancier
met een enigszins argwanende blik bekijken. Het gaat individueel niet
over zo een erg grote sommen. Een paar maar op het totaal aantal
verbuikers gaat het dus wel degelijk over astronomische bedragen. En we
kunnen ons vergissen, maar zo op het eerste zicht zit er niet zo veel
logica in deze bijdragen. Eerst en vooral stijgen ze met percentages die
zo ongeveer neerkomen op de normale inflatiecijfers in Zimbabwe maar
zeker niet hier in Europa. Ten tweede zijn er nogal wat fondsen die
hiermee gespijsd worden niet meteen erg transparant en we denken
bijvoorbeeld aan de zogenaamde denuclearisatie van Mol Dessel...
en ten derde hebben we nog steeds niet goed begrepen waarom het
zogenaamde sociaal tarief moet betaald worden door de iets beter
begoede verbruikers van gas en elektriciteit. Voor ons gaat het over
een verkapte subsidie en bovendien betalen andere energieverbruikers
niks...en elke Belg zo zogezegd gelijk moeten zijn voor de wet...kak ja!
de federale bijdrage elektriciteit swingt de pan uit....
Om nog eventjes terug te komen op onze kleine bijdrage van gisteren
over de speciale toeslag willen we nog kwijt dat ondnaks het kleine
bedrag van de toeslag die nu dus 0,1777c/ kWH bedraagt of zo een 50
keer meer dan 6 jaar geleden, deze toeslag wordt aangerekend op
gigantische volumes. Om een idee te geven: het totaal gasverbruik door
de Belgische gezinnen schommelt rond de 60.000GWh en het totaalvrebruik
in Belgie want toch niet vergeten dat de toeslag niet enkel op het
gasverbruik van de gezinnen wordt geheven bedraagt ongeveer
200.000GWh. Als er dus een slimmeke even wil berekenen over welke
sommen het gaat dan staan hier de cijfertjes...en we vragen ons dus af
waarom deze toeslag met een factor 50 moest toenemen en waarvoor dat
geld wordt gebruikt buiten de officiële reden die tenslotte niks meer
is dan een verkapte subsidie aan de grootste leveranciers.
Er wordt een « federale bijdrage » geheven bij de eindafnemers ter
financiering van sommige openbare dienstverplichtingen en van de kosten
verbonden aan de regulering van en de controle op de elektriciteitsmarkt.
Vanaf juli 2009 wordt de transmissienetbeheerder van elektriciteit belast met
de inning van de federale bijdrage. Het is nochtans de eindafnemer die de
federale bijdrage verschuldigd is. Hieruit volgt dat, door een cascadesysteem,
het bedrag van de federale bijdrage, vermeerderd met
diverse kosten, in de factuur van de leverancier doorgerekend wordt.
- Overeenkomstig artikel 21bis van de
wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de
elektriciteitsmarkt wordt, wanneer op een verbruikslocatie meer dan
20 MWh/jaar voor professioneel gebruik wordt geleverd, vanaf het jaar 2006 de federale bijdrage voor die eindafnemers, op basis van hun jaarlijks verbruik,
als volgt door de leveranciers en de houders van een toegangscontract verminderd:
1° voor de verbruiksschijf tussen 20MWh/jaar en 50MWh/jaar: met 15%;
2° voor de verbruiksschijf tussen 50MWh/jaar en 1000 MWh/jaar: met 20%;
3° voor de verbruiksschijf tussen 1000MWh/jaar en 25000MWh/jaar : met 25%;
4° voor de verbruiksschijf tussen 25000MWh/jaar en 250000MWh/jaar: met 45%.
Wanneer per verbruikslocatie en per jaar aan een eindafnemer meer
dan 250.000 MWh geleverd wordt, bedraagt de federale bijdrage,
gefactureerd door de leveranciers en de houders van een
toegangscontract, voor die verbruikslocatie maximum 250.000 euro.
Voor de verbruiken vanaf 1 januari 2009 tot en met 31 december 2009 wordt de
federale bijdrage verminderd, door de leveranciers en de houders van een
toegangscontract, voor eindafnemers die van de degressiviteit genieten, op basis
van hun jaarlijks verbruik :
1° voor de verbruiksschijf tussen 20 MWh/jaar en 50 MWh/jaar : met 20 %;
2° voor de verbruiksschijf tussen 50 MWh/jaar en 1000 MWh/jaar : met 25 %;
3° voor de verbruiksschijf tussen 1000 MWh/jaar en 25.000 MWh/jaar : met 30 %;
4° voor de verbruiksschijf tussen 25.000 MWh/jaar en 250.000 MWh/jaar : met 55
%.
Wanneer per verbruikslocatie en op jaarbasis meer dan 250.000 MWh aan een
eindafnemer wordt geleverd, bedraagt de federale bijdrage, gefactureerd door de
leveranciers en de houders van een toegangscontract, voor deze verbruikslocatie
maximum 200.000 euro.
De opbrengst van deze federale bijdrage is bestemd voor de financiering van
zes fondsen (denuclearisatiefonds, CREG-fonds, sociaal fonds voor energie,
fonds broeikasgassen, fonds beschermde klanten, fonds forfaitaire
verminderingen voor verwarming).
De CREG beheert in dit kader de opbrengst van de federale bijdrage bestemd
voor:
1) de financiering van de verplichtingen die voortvloeien uit de
denuclearisatie van de nucleaire sites BP1 en BP2 te Mol-Dessel, alsook uit de
behandeling, de conditionering, de opslag en de berging van het geaccumuleerd
radioactief afval, met inbegrip van het radioactief afval afkomstig van de
denuclearisatie van de installaties, ten gevolge van de nucleaire activiteiten
op genoemde sites
2) de gedeeltelijke financiering van de werkingskosten van de CREG
Een koninklijk besluit stelt elk jaar de dekking van de totale werkingskosten
van de CREG vast. Haar budget bedraagt 14.988.616 euro voor het jaar 2009 (koninklijk
besluit van 18 december 2008).
Aan de hand van de informatie meegedeeld door de
POD Maatschappelijke
Integratie, herverdeelt de CREG het jaarlijks geïndexeerde bedrag van de
opbrengst van het betreffende deel van de federale bijdrage onder de OCMWs.
4) de financiering van het federale beleid ter reductie van de emissies van
broeikasgassen met het oog op de naleving van de internationale verbintenissen
van België inzake bescherming van het leefmilieu en duurzame ontwikkeling
Het betreffende deel van de federale bijdrage wordt uitsluitend gespijsd door
de elektriciteitssector. Een deel ervan (2.300.000 euro) wordt jaarlijks gestort
aan het organiek budgettair fonds van de FOD Leefmilieu voor de financiering van
het federaal beleid ter vermindering van de emissies van broeikasgassen.
Verschillende bedragen, voor een totaal van 150 miljoen euro, werden in het bijzonder toegewezen aan het fonds
Kyoto Joint Implementation/Clean Development Mechanism (JI/CDM) om projecten te
financieren met het oog op de vermindering van de emissies van broeikasgassen in
het buitenland, met de bedoeling België in staat te stellen om aan de
doelstellingen van het Kyoto-protocol te voldoen.
5) de financiering van de reële nettokost die voortvloeit uit de toepassing
van de maximumprijzen voor de levering van elektriciteit aan beschermde
residentiële klanten
Een koninklijk besluit stelt jaarlijks de opbrengst van het betreffende deel
van de federale bijdrage vast. De CREG stort deze opbrengst door naar de
elektriciteitsbedrijven die beschermde residentiële klanten met een laag inkomen
of in een kwetsbare situatie bevoorraad hebben tegen sociale maximumprijzen (de
zogeheten sociale tarieven).
Het
koninklijk besluit van 21 januari 2004 bepaalt de nadere regels voor de
compensatie van de reële nettokost die voortvloeit uit de toepassing van de
sociale maximumprijzen in de elektriciteitsmarkt en de tussenkomstregels voor
het ten laste nemen hiervan.
6) de financiering van de forfaitaire verminderingen voor verwarming met
aardgas en elektriciteit voorzien in de programmawet van 8 juni 2008
Het
koninklijk besluit van 27 maart 2009 stelt het
bedrag van het betreffende deel van de federale bijdrage vast op 6.900.000 euro
voor het jaar 2009 terwijl dit bedrag voor het jaar 2010 en de daarop volgende
jaren jaarlijks geïndexeerd wordt volgens de formule :
6.900.000 euro x indexcijfer van de maand
november van het jaar t-1 indexcijfer van november 2008
en
hoe staat het met de prijsevolutie van deze bijdrage? Merk de toch niet
te verwaarlozen bedragen op die opgenomen zijn in bovenstaande tekst...
in 2004 bedroeg deze : 1,4485 + 0,2021 MWh in 2010 zitten we aan 4,0685 MWh of dus meer dan verdubbeld op nauwelijks 6 jaar!
Wie is daarvan de grootste slokop?
even vergelijken:
2004
2010
dienstverplichtingen in de elektriciteitsmarkt. Beschrijving Bedrag Dekking van de werkingskosten van de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG) 0,0868 EUR/MWh
0,1359 Financiering van de verplichtingen die voortvloeien uit de denuclearisatie van de nucleaire sites BP1 en BP2 te Mol-Dessel 0,7176
EUR/MWh
1,6925 Financiering van het federale beleid ter reductie van de emissies van broeikasgassen 0,3225 EUR/MWh
0,8443 Financiering van de sociale maatregelen voorzien door de wet
van 4 september 2002 houdende toewijzing van een opdracht aan de OCMWs
inzake de begeleiding en de financiële maatschappelijke steunverlening
aan de meest hulpbehoevenden inzake energielevering 0,3216
EUR/MWh
0,4546 TOTAAL Federale bijdrage 1,4485 EUR/MWh Toeslag Beschermde klanten 0,2021
EUR/MWh
0,8269
en een bijkomende toeslag in 9010 voor de premie de de staat zogezegd
toekende voor voor de tussenkomst in de verwarming bij bepaalde klanten
maar die dus wel degelijk uit onze zak kwam zoals hier
blijkt:
0,1143
Maar waar ons verstand dus bij stilstaat is de toch niet onaanzienlijk
stijging van de denuclearisatie van de sites in Mol-Dessel. Dit zijn
niet de gewone inflatiecijfers dit is dus meer dan een verdubbeling op
6 jaar. Kan iemand ons dat hier ook even komen uitleggen?
Net zoals de enorme toename van de toeslag beschermde klanten die zoals
we hier reeds hebben gezegd volgens onze perceptie een vorm van
subsidiëring is aan de grote leveranciers...we willen aannemen dat het
aantal beschermde klanten is toegenomen maar dit???? Vooral omdat de
financiering van de OCMW's voor de begeleiding en steunverlening aan de
hulpbehoevenden absoluut niet in gelijke mate is toegenomen. Dit
snappen wij dus niet maar we zijn dan ook oliedom waarschijnlijk...
Over de financiering van het federale beleid ter reducttie van de
emissies van de broeikasgassen hadden we ook wel wat meer willen
vernemen want een meer dan verdubbeling lijkt ons ook niet zo
onmiddellijk een duidelijke reden te hebben en het blijkt hier toch te
gaan over 152 miljoen een niet onaanzienlijk bedragje... Wij krijgen stilaan de indruk dat het hier wel degelijk gaat om een sluipende en gluiperige belasting....Niemand ligt er echt wakker van want het gaat zoigezegd over minieme toeslagen die telkens aangewend worden om "goedbedoelde " fondsen mee te spekken. ....
'en dus morgenn pluizen we de federale bijdragen van het gas wat uit...
prijs X 50 op 6 jaar ...dat moet kaviaar zijn???? en Leve Lampiris!
zoals al een paar dagen geleden beloofd onderzoeken we de gastarieven en de federale bijdragen
We
beginnen met de gastarieven. Zijn die gedaald of gestegen? Wij lichten
de tip van de sluier op voor onze lezertjes. Lees aandachtig
onderstaand document en je kan hiermee zelfs geld verdienen als je de
juiste leverancier kiest die hier meer dan overduidelijk Lampiris is
indien je een gasverbruiker bent...dus lezen en conclusies trekken...
wij halen er toch één elementje uit dat ons nogal nauw aan het hart ligt namelijk het sociaal tarief:
8. Evolutie sociaal tarief en markttarieven De
grafiek hierna toont de evolutie sinds januari 2007 van het sociaal
tarief evenals de evolutie van de commerciële tarieven bij
respectievelijk Lampiris en ECS Energy Plus in het distributiegebied
van Iverlek (Vlaams Brabant). Tussen februari en juli 2009 is het
sociaal tarief vaak duurder gebleken dan het commercieel tarief. Deze
opmerkelijke situatie werd veroorzaakt door de sterke daling van het
commercieel tarief tijdens het eerste semester terwijl het sociaal
tarief vast bleef. Vanaf augustus 2009 bedraagt het sociaal tarief BTW
excl. ongeveer 30 /MWh en is dus opnieuw voordeliger dan het
goedkoopste markttarief.
Dus moeten we besluiten dat nog
steeds de mogelijkheid bestaat dat het sociaal tarief, waarvoor iedere
normale gebruiker bijbetaalt via de federale bijdrage (elektriciteit)
en de speciale toeslag (gas) zoals we hierna zullen zien, duurder is
dan het commercieel tarief. Voor de aandachtige lezertjes die het ganse
document napluizen en de grafiekjes bestuderen zal het ook meteen
duidelijk zijn dat het huidige sociaal tarief bijna gelijk loopt met
het commercieel tarief van Lampiris!
en onthou vooral dat de
volgende maan,den de gasprijzen zullen stijgen! Wij kunnen in elk geval
momenteel één goeie raad geven stap massal over naar lampiris en laat
jullie gvooral niet in de luren leggen door vaste tarieven. Diegenen
die een jaar geleden een vast tarief kozen kunnen hier dus duidelijk
zien dat ze veel te duur hebben betaald. Hopelijk voor hen stijgen de
prijzen binnenkort spectaculair om hun verlies goed te maken...
nu gaan we eens kijken eerst en vooral naar de speciale toeslag voor de beschermde gasklanten:
De toeslag beschermde klanten (die, in tegenstelling tot wat geldt voor de
elektriciteit, niet is opgenomen in de federale bijdrage) wordt geheven bij de
eindafnemers met het oog op de financiering van de reële nettokost die
voortvloeit uit de toepassing van maximumprijzen (de zogenaamde sociale
tarieven) voor de levering van aardgas aan residentiële beschermde
klanten.
Toewijzing
De CREG beheert de opbrengst van deze toeslag, die wordt toegewezen aan de
financiering van het "fonds ten gunste van de residentiële beschermde klanten "
dat tot doel heeft de reële nettokost te compenseren die, voor de
gasondernemingen, voortvloeit uit de bevoorrading in aardgas van de residentiële
beschermde klanten tegen sociale maximumprijzen.
Voilà, ze moeten ons dan eens uitleggen waarvoor de toeslag dient op
het moment dat het sociaal tarief duurder uitvalt dan de commerciële
tarieven. Ook al duurde het maar een paar maanden...waar gaat dan dat
geld naartoe? En een tweede vraag hoe komt het dat het sociaal tarief
nauwelijks verschilt van dat van één bepaalde leverancier (de laatste
maanden) en dat de andere leveranciers dus blijkbaar veel duurdere
tarieven hanteren zoadat men dan nog eens kan beroep doen op het geld
van de speciale toeslag wanneer ze aan een beschermde klant leveren.
Kunnen deze andere firma's dan echt niet aan het tarief van de kleine
concurrent leveren speciaal aan de beschermde klanten???? wij hebben zo
onze twijfels...
Maar hoe evolueerde nu deze speciale toeslag?
In januari 2004 bedroeg deze 0,00382 c/ kWH en in 2010 bedroeg die
0,1777 c/ kWH......wil iemand een kleine berekening maken van deze
stijging op 6 jaar????? Dat moet waarschijnlijk één van de meest
spectaculaire prijsstijgingen zijn die er de afgelopen 6 jaar zijn
geweest om tenslotte in de zakken terecht te komen van (sommige) dure
leveranciers...
We weten ook wel dat er een stijging is van beschermde klanten maar of
dit zulke spectaculaire stijging van de speciale toeslag kan verklaren
daar hebben wij toch ook zware twijfels over. Bijna 50 keer meer op 6
jaar???? Uitleg is hier wel op zijn plaats...
Microphone Mafia, een Turks/Italiaans/Duitse hiphop-band, maakte
met Esther Bejarano, een holocaust-overlevende, een CD: Per la vita. De
CD is gemaakt ter ere van De Holocaust Memorial Day dat sinds 2005
op 27 januari wordt uitgeroepen. Op 27 januari 1945 werd Auschwitz
bevrijd.
Op 1 november 2005 riep Kofi Annan,
toenmalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties, de
bevrijdingsdatum van Auschwitz, 27 januari 1945, uit tot een
herdenkingsdag: The Holocaust Memorial Day.
Wereldwijd worden op Holocaust Memorial Day de slachtoffers herdacht
van de Holocaust en andere genociden (Cambodja, Rwanda, Srebrenica en
Darfur). Auschwitz is uitgegroeid tot universeel symbool voor de
massavernietiging van burgers.
De dag bracht een ongebruikelijke muzikale combinatie tot stand: de
Turks/Italiaans/Duitse hiphop-groep Microphone Mafia en een joodse
overlevende van de holocaust: Esther Bejarano. Niet alleen kwamen met
deze ontmoeting verschillende nationaliteiten bijeen, maar ook
verschillende geloven: islam, katholicisme, atheïsme en jodendom.
Bejarano overleefde de oorlog omdat ze accordeon kon spelen. Ze werd
daardoor opgenomen in het kamporkest. Microphone Mafia is een
sociaal-bewuste band uit Keulen en rapt over discriminatie en sociaal
onrecht. 3 rappers in de groep, zoals frontman Kutlu Yurtseven, zijn
nakomeling van Turkse en Italiaanse gastarbeiders.
Aan de basis van deze bijzondere samenwerking stond het idee van de
Federatie van Duitse vakbonden om een tegengeluid te bieden aan CD's
die neo-Nazi's tussen 2004-2006 op scholen in Duitsland probeerden rond
te delen. De vakbondfederatie vroeg Microphone Mafia om voor het
onderwijs een CD met rapversies te maken van Joodse liederen. Het
contact dat toen ontstond met Esther Bejerano resulteerde uiteindelijk
in de recent uitgekomen CD Per la Vita.
Op Spiegel.de zegt Bejarano dat ze eerst wel schrok toen ze de naam van
de band hoorde. Mafia? Ook vond ze de bandleden nogal druk op het
podium. 'Het zijn erg aardige mensen, maar ze zijn een beetje
chaotisch. Ze springen op het podium rond. Ik vroeg aan ze of ze niet
iets rustiger aan moesten doen, maar het publiek vond het leuk en
danste en juichte ons toe.'
In Nederland vindt De Holocaust Memorial Day ieder jaar plaats op de
laatste zondag in januari; de herdenking wordt gehouden bij het
Auschwitz Monument (het Spiegelmonument van Jan Wolkers) in het
Wertheimpark in Amsterdam
en intussen kunnen jullie toch ook al beginnen met petities te tekenen!
SOLIDAIR MET OPEL ANTWERPEN
We hebben allemaal met ontstemming kennis genomen van de intentie tot
sluiting van de OPEL-vestiging in Antwerpen.
Ook al wilde de GM directie de sluiting snel regelen. De werknemers van Opel
geven de strijd niet op. Zij blijven vechten voor hun job - voor hun
fabriek - voor onze industrie - voor onze welvaart.
Verspreid deze oproep zo massaal mogelijk - plaats de link op je website /
blog - verspreid de oproep via alle mogelijke sociale netwerken (Facebook - Twitter
-...)
oeioeioei, de werkgevers zijn boos. Nu de vakbonden weer wat in de
volksgunst stijgen dank zijn de conflicten bij Inbev en Opel gaan ze in
de tegenaanval. Ondernemers verdienen respect zeggen ze. Alsof er ooit
iemend zal beweren dat geen enkele ondernemer respect verdient. Maar
ook niet meer en ook niet mpinder dan een werknemer, werkloze,
gepensioneerde, invalide enz...Iedereen verddient gerespecteerd te
worden. Dat is ons standpunt. Maar in feite verwachten sommige
werkgevers, gelukkig een minderheid, een standbeeld op elk kerkplein.
En maar zagen over loonhandicap en dure ontslagregelingen, man man man.
Belgiê wordt het Griekenland aan de Noordzee. Ze zullen dat graag horen
bij de Oostendse horeca... Het lijkt ons trouwens ook nogal
duidelijk dat het als werkgever veel leuker moet zijn als je je
hulpboekhouder met 30 jaren trouwe dienst kan buitengooien met een
opzeg van 3 maanden ipv ééntje van 30 maanden. Je moet geen 4 jaar
psychologie gedaan hebben om daarvan de goeie kanten te begrijpen. Wij
moeten echter ook geen grote diploma's kunnen voorleggen om te
begrijpen wat de minder goeie kanten zijn en vooral voor wie...
BRUSSEL - De topmanagers en voorzitters van het consortium van elf
werkgeversorganisaties gaande van VBO en Voka tot de Duitstalige AVV
en het Limburgse VKW hopen met hun mediacampagne meer begrip los te
weken voor het bedrijfsleven.
We betuigen onze steun aan de mensen die in de voorbije weken door
slecht nieuws zijn getroffen en hun baan hebben verloren', aldus
VBO-voorzitter Thomas Leysen. Maar we vinden het ongepast dat ondernemers steeds weer als zondebok worden aangewezen. Elk ontslag, elke inkrimping is voor een ondernemer een nederlaag.'
Leysen had het gisteren over een gebrek aan respect voor de ondernemers die door hun initiatieven en investeringen proberen om te innoveren, jobs te creëren en welvaart te scheppen'.
Als voorbeeld verwees hij, zonder het bedrijf bij naam te noemen, naar de politieke commotie over het conflict bij AB InBev.
Er
kunnen vragen gesteld worden over de aanpak van herstructureringen door
sommige bedrijven, maar de politiek vaardigt meteen nieuwe regels uit
over de toekenning van bonussen. Om zo in één klap alle ondernemers te culpabiliseren. Wat nogmaals bewijst: het is verkeerd om wetten te maken als reactie op het nieuws van de dag.'
De
werkgeversorganisaties benadrukken dat ze willen meewerken aan een
beter sociaal-economisch klimaat'. Met hun gezamenlijke campagne hopen
ze aan te tonen dat de Belgische ondernemers
niet bij de pakken blijven zitten: Ze willen zich in de strijd werpen,
investeringen aantrekken, internationaal doorbreken. Maar dan moeten ze
de nodige ruimte krijgen om te ondernemen.'
Ondernemers eisen respect
dinsdag 26 januari 2010
Auteur:
Johan Rasking
Ondernemers eisen respect
tt
BRUSSEL - Aan de vooravond van de nationale
vakbondsbetoging, vrijdag, dingen de ondernemersorganisaties openlijk
naar de gunst van burger. Het moet gedaan zijn om de ondernemers
altijd als zondebok te gebruiken.'
Van onze redacteur
Het Belgische bedrijfsleven voelt zich in het nauw
gedreven. Het imago van de ondernemers heeft in de voorbije weken
flinke klappen gekregen, onder meer door de sluiting van Opel Antwerpen
en het sociaal conflict bij AB InBev. Vrijdag houden de drie vakbonden
een nationale betoging tegen het wilde kapitalisme' van de
bedrijfsmanagers en het dumpen van weerloze werknemers'.
Het vakbondsprotest krijgt veel weerklank in de media en
kan op veel begrip en steun rekenen bij de politieke beleidsmakers. Dat
zit de Belgische ondernemers dwars. Om het tij in de publieke opinie te
keren, lanceren elf werkgeversorganisaties onder leiding van het
Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) een mediacampagne onder de
slogan: Laat ons ondernemen'.
Het is de bedoeling om burgers, bonden en overheid te doen
inzien dat de ondernemers niet het probleem zijn, maar een deel van de
oplossing', zegt VBO-voorzitter Thomas Leysen. Volgens Leysen moet het
gedaan zijn om de ondernemers altijd en overal als zondebok te
gebruiken'. Hij draait de redenering om: Onze ondernemers verdienen
respect.'
Vanaf morgen verschijnen er advertenties in alle kranten en
weekbladen waarin bekende en minder bekende ondernemers getuigen over
hun liefde voor hun bedrijf. Ze smeken om hulp. Ondernemers mogen geen
uitstervend ras worden.'
VBO-voorzitter Leysen eist dat overheid en vakbonden haast
maken met maatregelen om de Belgische bedrijven weer concurrentieel te
maken tegenover de buurlanden. Anders dreigt België in de komende
jaren het Griekenland aan de Noordzee te worden.'
De oproep van de ondernemers moet een tegengewicht vormen
voor het straatprotest dat de vakbonden vrijdag organiseren. Ook
vrijdag, de dag van de betoging, zullen de ondernemersadvertenties
verschijnen. Leysen maakte zich gisteren boos op de bonden. Is het
echt nodig om op een werkdag te betogen? Kan er in het weekeinde geen
actie gevoerd worden? Stop met de bedrijven te straffen.'
De elf ondernemersfederaties verzamelden gisteren in enkele
uren tijd ruim 8.000 handtekeningen op een online petitie die hun
media-actie ondersteunt. Afwachten of de bonden vrijdag meer volk op de
been kunnen brengen. Het socialistische ABVV verwierp gisteravond
alvast in één pennentrek alle voorstellen en opmerkingen van de
werkgevers.
De Morgen schrijft:
" Luc Voets, hoofd studiediensten ABVV: De intentie van GM-topman Reilly om 2.600 werknemers op straat
te zetten door Opel Antwerpen te sluiten inspireert sommigen om na te
trappen naar werknemers en vakbonden. Hoe moet men anders de
stelling interpreteren van Geert Noels en anderen dat de hoge loonkost
de kernoorzaak van dit drama is (DM 22/1)?
Enkele feiten op een rij: het aandeel van de lonen in de automobiel
bedraagt zo"n 20 procent. De loonafwijking met Duitsland werd na de
rondetafel over de sector aangepakt door de invoering van fiscale
kortingen. Daarnaast kon de autonijverheid genieten van een fiscale
looncorrectie die op alle bedrijven van toepassing is en waardoor een
deel van de ingehouden belasting op brutolonen niet moet worden
doorgestort. Daar bovenop werd de flexibiliteit verhoogd door de
invoering van het "plusminus conto" dat de arbeidstijd aanpaste aan de
productiecyclus van een wagen. Hoe veel verder kun je nog gaan?
Diegenen die beweren dat er voor 2008 niets gedaan werd, zouden zich
beter eerst informeren. En als ze beweren dat loonkostenbeheersing de
centrale hefboom voor het behoud van onze welvaart is, liegen ze de
bevolking voor.
Duitsland wordt als voorbeeld aangehaald voor loonkostenontwikkeling,
maar ook daar sneuvelen 4.600 banen in het GM-saneringsplan. De
productie van de kleine SUV"s die aan Antwerpen beloofd werd, gaat niet
naar Duitsland maar naar Zuid-Korea. Willen de loonkostenfetisjisten de
Europese lonen terugbrengen op het niveau van Zuid-Korea?
Waarom worden in die analyses de echte problemen onder de mat geveegd?
Er is in de eerste plaats het probleem van overcapaciteit. De
financiële crisis heeft dit structurele probleem nog erger gemaakt.
Werknemers vrezen voor hun job en stellen de aankoop van een auto uit.
Bovendien was er een gebrek aan visie van de sector om een auto van de
toekomst uit te bouwen die rekening houdt met de uitdagingen van de
klimaatopwarming.
Ook Europa liet verstek gaan. In deze strijd, die België noch
Vlaanderen kan winnen, kan de schade op korte termijn het meest beperkt
worden in de grote lidstaten. Dit is echter een pyrrusoverwinning en de
schade die aan de Europese eenmaking wordt aangebracht, is niet te
overzien. Het Belgisch voorzitterschap moet er een prioriteit van maken
om die concurrentie om te zetten in samenwerking. Laat ons doen wat
Manager van het Jaar Bert De Graeve treffend zei: "Leg alle Europese
middelen voor innovatie bij elkaar, dan kun je niet anders dan een
macht zijn. Met 27 kleine roeibootjes kun je het nooit halen tegen een
gigant als China."
Wie de discussie wil beperken tot een loondebat verhindert het echte debat en brengt onze welvaart in gevaar.
Bron: DM 23/01/2010
Voilà, lik op stuk. Men vergeet
trouwens ook nog dat het in Belgistan perfect mogelijk wordt om iemand
tewerk te stellen bijna tegen het Zuid-Koreaans minimumloon en over de
notionele intresten horen we ook niks zeggen aan de uiteinde van de
tafel...
We geven hieronder het meest recente voorbeeld van belgische
loonhandicap...maar we weten dat de Fransen hun personeel gedeeltelijk
in wijn en Camembert uitbetalen, de Duitsers in Bratwurst en de
Ollanders de pare maanden in bloembollen en de anderen in kaas. Maart dit is nog veel straffer:
Ministerraad: vorming werknemers en verlaging sociale bijdragen
15 januari 2010, 18:38
De
ministerraad heeft vrijdag drie koninklijke besluiten goedgekeurd die
de vorming van werknemers in crisistijden moeten versterken. Een vierde
besluit zorgt ervoor dat de vermindering van de patronale sociale
bijdrage ook wordt toegekend aan werknemers met lage lonen en
werknemers jonger dan negentien jaar.Dit en volgend jaar wordt
42 miljoen euro extra uitgetrokken om de lage loongrens van de
structurele vermindering van de sociale bijdragen nog op te trekken,
stelde minister van Werk Joëlle Milquet na afloop van de ministerraad.
Vanaf 1 januari 2010 werd de grens opgetrokken van 5.870 naar 6.030
euro, waardoor ook de vermindering van de sociale bijdrage omhoog ging.
Voor werknemers jonger dan negentien jaar wordt een volledige
vrijstelling voorzien. Daarnaast kunnen werknemers van 45 jaar of ouder
of met minstens vijf jaar ervaring die ontslagen werden in het kader
van een herstructurering, worden aangeworven als opleiders of
begeleider. Ze genieten van een tenlasteneming van het loon voor 1.100
euro per maand via een activering van de werkloosheidsuitkeringen die
de werkgever kan aftrekken van het nettoloon, en van een
bijdrageverminderuing van 1.000 euro per kwartaal. Een ander besluit
trekt het aantal stages binnen het stelsel van de Startbaanovereenkomst
op. Die maatregel moet ertoe bijdragen stages van jongeren in een
beroepsomgeving te ontwikkelen en jongeren de kans geven meer
werkervaring op te doen. Het laatste kb zorgt voor een vermindering van
de sociale bijdragen met 400 euro per kwartaal voor een werkgever die
een mentor aanwijst voor de professionele omkadering van stagiairs.
(LOD)
vermoedelijk zullen de Chinese werkgevers meer uitgeven aan het
loon van hun arbeiders dan hier voor sommige categorieën werknemers het
geval is. Of zien we het verkeerd?
Allez hop, Leysen en C° terug echt ondernemen en minder lullen graag.
Omdat dit ons erg ergerde stellen we onze beloofde energiebijdrage dus
uit. Maar het komt ...Nog eventjes geduld!
den ellentrik of hoe je veel moet verbruiken om een gunstig sociaal tarief te krijgen
om geen uitspraken te moeten doen over dwaze zaken zoals het eventueel
bezoek van onze king Albert aan den Congo of de vraag of je als
minister al dan niet een pint mag pakken met Afrikaanse koningen à la
Kabila zijn wij weer eens gaan snuisteren op onze energiemarkt...
We
lazen in de Tijd dat zeker niet het partijblad van de linkse Belgen kan
genoemd worden een uitspraak van energieminister en Electrabelkenner
Magnette. Deze uitspraak behoeft niet onmiddellijk een groot inzicht in
de Belgistaanse energiemarkt want ons tante Lalie (Eulalie voluit)
zegt al drie jaar net het zelfde in de katholieke naaikring van
Smeerebbe-Vloerzegem. Maar het is natuurlijk altijd wat beter een
bevoegd minister te citeren dan onze onbekende tante Lalie http://www.tijd.be/nieuws/ondernemingen_energie/Energiemarkt_werkt_niet-_vindt_Magnette.8286870-432.art
Energiemarkt werkt niet, vindt Magnette
De
liberalisering van de energiemarkt is mislukt. Dat stelt minister van
Energie Paul Magnette (PS) vrijdag in De Morgen en Le Soir. 'De
vrijmaking is enkel erg genereus geweest voor de betrokken bedrijven,
maar helemaal niet voor de consumenten', geeft hij toe. 'Dat moeten we
dus corrigeren met meer regulering.'
(belga)
- 'Daarnaast moet ook de Europese regulator van de energiemarkt, de
Europese Creg zeg maar, meer zeggenschap krijgen', vindt Magnette. 'Op
die manier moet er een nivellering van de prijs komen voor heel Europa,
in het voordeel van de consument.' En nu ons land ook eindelijk een
ombudsman voor energie heeft, zou een Europees netwerk van ombudsmannen
de consument volgens hem bijkomende bescherming kunnen bieden.
Magnette
is ook van oordeel dat de markt moet worden uitgebreid en dat met onze
buurlanden akkoorden moeten worden afgesloten rond invoer of de bouw
van bijkomende capaciteit in België.
De wettelijke uitwerking
van het protocolakkoord met GDF Suez zou dan weer tegen Pasen rond
moeten zijn, belooft de minister. 'Inclusief oprichting van een
opvolgingscomité, dat zich zal buigen over de prijscontrole. Het
perspectief van de kernuitstap blijft bewaard, ondanks de afgesproken
verlenging van de levensduur van de drie oudste kerncentrales.'
Tot
slot kondigt Magnette ook een actieplan aan om de vooropgestelde 13
procent hernieuwbare energie tegen 2020 te behalen. Dat zal worden
uitgewerkt in samenwerking met de regionale ministers en de sociale
partners. Een mogelijke piste daarbij is die van de elektrische wagen,
al waarschuwt hij meteen voor overdreven optimisme daarover.
Dus
Magnette wil meer regulering en het met het Amerikaanse Enron-scenario
nog voor ogen kunnen we dat natuurlijk alleen maar toejuichen. Het moet
natuurlijk wel een intelligente regulering worden en geen imbeciele
plannen à la SP-a met de extra-wettelijke pensioenen. Wie intelligente
regulering zegt spreektinderdaad best, zoals Magnette, over de rol van een
Europese regulator. Dus dit zijn goeie punten voor onze vriend
Magnette. Energie is in eerste instantie een Europees probleem geworden
omwille of dank zij de interconnecties die elk land met buurlanden
heeft. Dat wil zeggen dat er constant elektriciteit uitgewisseld wordt
tussen de verschillende Europese landen. Tot voor kort voerden we
voornamelijk Franse (kern)elektriciteit in maar vermits ze ginder zelf
te kort hebben komt er nu nogal wat Oostenrijkse elektriciteit uit onze
stekkertjes. En dus zou je best dit handeltje op Europees vlak
reguleren en aldus niet onaardige energiebesparingen kunnen
realiseren. Men werkt er inderdaad aan maar hij is er nog lang niet. De
Belgische CREG...
We vonden ook nog wat concretere voorbeelden die bovenstaande uitspraak over de mislukte liberalisering alleen maar kunnen staven:
'Gasleveranciers manipuleren prijzen'
De
gasleveranciers manipuleren de gasprijzen om ze kunstmatig hoog te
houden. Dat zegt de voorzitter van het directie-comité van
energiewaakhond CREG, François Possemiers.
(belga)
- 'We hebben de plotse stijging van de tarieven in 2007 onderzocht',
aldus Possemiers in een interview met De Morgen. 'Een deel van de
stijging kwam door aanpassingen aan de marktindex die wordt toegepast
in de eindfacturatie aan de klant. Er werden andere indexen gecreëerd,
wat leidde tot de forse stijging. Verschillende leveranciers hebben dat
gedaan.'
De CREG beschuldigde eerder al Electrabel van het kunstmatig hoog houden van de elektriciteitsprijzen.
Electrabel
verwerpt zondag 'elke beschuldiging van manipulatie van de gasprijzen'
in een reactie op de uitspraken van de voorzitter van de CREG.
Electrabel
vindt dat het niet kan reageren op de beschuldigingen zolang het niet
alle informatie heeft. Het energiebedrijf voegt eraan toe dat de prijs
van gas netto gedaald is als gevolg van een wereldwijde daling van de
prijzen voor olieproducten. De prijs van gas lag in december 2009
gemiddeld 30 procent lager dan in december 2008, preciseert het
persbericht.
Tot slot wijst Electrabel erop dat in de recentste
vergelijking van de gasprijzen in Europese landen, de Belgische prijzen
zich in de middenmoot bevinden van de prijzen in vergelijking met onze
buurlanden.
Welwelwel,
volgens de Creg , onze nationale regulator worden we dus weer maar eens
gemolken door de leveranciers. We zijn dat nu wel stilaan gewoon
geworden maar toch.
En nu we het dan toch hebben over
tarieven en prijzen maakten we eveneens een verkenningsronde on de
Cregsite op zoek naar interessante weetjes. Zo vonden we inderdaad de
bewijzen van een mislukte liberalisering van de elektriciteitsmarkt. Voornamelijk te wijten aan de stijgende prijzen van de distributie...en dat is dus nu eens niet Electrabel...tiens tiens tiens
Besluiten : De vrijmaking speelde in het voordeel van de huishoudelijke klanten in het Vlaams gewest. De distributiekosten liggen er lager dan het nationaal gemiddelde en de gratis kWh toegekend door het gewest werden behouden. Vanaf 2005 maakte de door de CREG uitgeoefende druk op de distributietarieven dit voordeel onmiskenbaar, maar vanaf 2008 zijn de distributietarieven merkelijk gestegen als gevolg van de rechterlijke beslissingen die de bevoegdheden van de CREG beperkten en neemt het voordeel van de vrijmaking duidelijk af. Een goede keuze van 12 leverancier maakt het echter nog altijd mogelijk om minder te betalen dan het geïndexeerde gereguleerde tarief van 2004. In Wallonië liggen de distributiekosten hoger dan het nationaal gemiddelde en speelt het feit dat de leveranciers hun tarieven afstemmen op die welke ze in Vlaanderen toepassen, met een vaste term die merkbaar gestegen is ten opzichte van het oude gereguleerde tarief en zonder gratis kWh, een nadelige rol. Sinds de stijging van de distributietarieven vanaf 2008, om dezelfde redenen als in Vlaanderen, is de toestand nog verslechterd en voor sommige verbruikers, zelfs al kiezen ze de voordeligste leverancier, is het niet meer mogelijk een betere prijs te betalen dan onder het oude gereguleerde stelsel. Deze algemene besluiten blijven gelden in december 2009. Vanaf juli 2009 worden nieuwe distributietarieven toegepast door Eandis, wat een duidelijk opwaartse invloed op de prijzen in Vlaanderen heeft ; vanaf september hebben alle leveranciers deze verhoging opgenomen in hun op internet verschenen tarieven. In Wallonië vanaf oktober 2009, en in Brussel in november 2009 heeft dit een opwaartse invloed op de prijzen; in oktober houden enkel de rekenmodules van de CWaPE en van BRUGEL er al rekening mee ; de websites van de leveranciers ECS, Luminus, Essent en Nuon werden aangepast in november, de overige leveranciers hebben hun websites aangepast in december.
Dus
blijkbaar betaalt de modale Waal nog meer de gebroken potten dan de
modale Vlaming. We zullen voor één keer geen klaagzangen moeten noteren
vanuit het Noorden. Maar het is toch interessant te vernemen dat de stijging voornamelijk te wijten is aan de verhoogde distributietarieven en laat ons dus een kat een kat noemen daar hebben de leveranciers dus niks mee te maken
Hoe staat het nu met de sociale tarieven
elektriciteit of de tarieven voor onze zwakke medeburgers? Zijn jullie
ook benieuwd? Het gaat enkel over elektriciteit!
Besluiten : De nieuwe sociale tarieven hebben de huishoudelijke klanten in het Vlaams gewest bevoordeeld, behalve de kleinste. De gratis kWh toegekend door het gewest bleven er behouden en vervingen geheel of gedeeltelijk de vroegere gratis 500 kWh aangeboden door het oude sociale tarief. In Wallonië en Brussel zijn de nieuwe sociale tarieven, bij gebrek aan gratis kWh, minder interessant gebleken dan in Vlaanderen en vanaf het begin voor de zeer kleine verbruikers zelfs minder interessant dan het oude tarief. Tijdens de eerste helft van 2009 waren de nieuwe sociale tarieven op basis van de laagste marktprijzen minder voordelig geworden dan de oude sociale tarieven. De sociale tarieven, die gelden van augustus 2009 tot januari 2010 en lager zijn dan tijdens de vorige periode, zijn opnieuw gunstiger geworden dan de oude voor de gemiddelde afnemers in Vlaanderen en voor de grootste verbruikers in alle gewesten. De nieuwe sociale tarieven die gelden van februari tot juli 2010 gaan weinig omhoog voor de normale tarieven maar meer voor de tweevoudig uurtarieven, die terug op het peil van het oud sociaal tarief in Vlaanderen komen. Voor alle afnemers in Wallonië en Brussel, alsook in Vlaanderen voor de kleinste verbruikers, ligt het nieuwe sociaal tarief boven het peil van het oude. De evolutie hiervan wordt echter verwacht tijdens de eerstvolgende maanden in stijgende zin te gaan. Noteer dat de gratis KWh in Vlaanderen, waarvan de waarde in 2010 nog niet gekend is, tegen hun waarde van 2009 in 2010 werden genomen voor het opstellen van de grafieken.
Ons
besluit is dus: om wat voordeel te halen als sociaal zwakke
elektriciteitsverbruiker moet je veel verbruiken anders betaal je meer
dan vroeger met de oude sociale tarieven...wie deze logica begrijpt is
een genie...ook de logica dat Brussel en Wallonië, niet meteen de
rijkste gebieden in Belgistan, de minst voordelige sociale tarieven
kennen, ontsnapt ons volledig...wil ons iemand dat komen uitleggen.
Liefst een linkse sos die gespecialiseerd is in energie als er
tenminste nog zo een wild exemplaar rondloopt in Vlaanderen...
Morgen kijken we naar de gastarieven en naar de federale bijdrage, nog zo een interessant beestje...
en vooraleer we doorgaan met sixtiesmuziek laten we de jongsten
kennismaken met of brengen we de oudsten de idiote dansjes ter
herinnering waarmee de witte jeugd zich amuseerde en naar een geschikte
partner zocht...met dergelijk paringsdansen sterft elke soort ooit
onherroepelijk uit
