Ik ben Eric De Bruyn
Ik ben een man en woon in Wuustwezel (België) en mijn beroep is pensionado.
Ik ben geboren op 20/10/1955 en ben nu dus 69 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Middelnederlands / laatmiddeleeuwse kunst.
Studies Germaanse Filologie 1973-1977 - Universiteit Antwerpen. In 2000 gepromoveerd aan de KU Brussel
WEMELDINGEN
Tijd is ruimte in beweging
02-11-2012
FILM: Dans la maison (François Ozon) (F, 2012)
DANS LA MAISON (François Ozon) (Frankrijk, 2012)
(105)
Germain (Fabrice Luchini) is leraar Frans op een middelbare school en klaagt steen en been over het niveau van zijn leerlingen. Tot zijn aandacht getrokken wordt door een ver boven de middelmaat uitstekend opstel van Claude (Ernst Umhauer), de jongen die altijd op de laatste bank zit. In dit opstel beschrijft Claude, zelf thuis niet erg gelukkig, het gezin van een schoolkameraadje. Germain beseft dat de knaap schrijftalent heeft en stimuleert hem om verder te schrijven. Claude (overigens prima gecast als een soort engelachtige verleider met duivelse trekjes) doet dit, en beschrijft hoe hij via het geven van bijles wiskunde aan dat vriendje, steeds dieper doordringt in diens gezin. Waarbij het overigens (typisch Ozon) niet altijd even duidelijk is waar de grens loopt tussen fictie en werkelijkheid. Duidelijk is wel dat de narratologische adviezen van Germain Claude aansporen om steeds verder te gaan in zijn onmiskenbaar voyeuristische exploraties. Claude wordt een huisvriend en verleidt zelfs de moeder (gespeeld door Emmanuelle Seigner, alias mevrouw Polanski). Ondertussen is Germain om Claude aan het schrijven, hemzelf aan het lezen en ons aan het kijken te houden echter te ver gegaan: hij heeft de vragen van een wiskundetoets ontvreemd. Als dit uitkomt, wordt hij op school geschorst. Het gezin van het vriendje plooit terug op zichzelf, en nadat Claude Germains vrouw ook nog eens verleid heeft, staat Germain helemaal alleen, want die vrouw verlaat hem. Op het einde zitten Germain en Claude op een bank naar de verlichte ramen van een flatgebouw te kijken (een beeldcitaat uit Hitchcocks Rear Window) en zegt Claude: je kan makkelijk in elk gezin binnendringen en jij kan me daarbij helpen.
Veel meer dan een rond het thema voyeurisme draaiende les in narratologie (verhaalkunde) lijkt Ozon daarmee niet gegeven te hebben. Maar ondertussen heeft hij op gewiekste én geslaagde wijze wel laten zien hoe de theorie in de praktijk werkt: wij hebben tot het einde geboeid gevolgd hoe de ene episode uit de andere voortvloeit, met de nodige verrassende wendingen, een resem functionele details (de school heet bijvoorbeeld Gustave Flaubert) en een onverwacht einde. Een sleutelmoment in de film is dan ook wanneer Germain het heeft over de sultan en Scheherazade. Het publiek is de sultan en de verteller/regisseur is Sheherazade: wanneer het ons niet meer boeit, gaat de kop van de verteller eraf. In dit geval moet Ozons kop er zeker niet af, al is het einde van de film toch wat onbevredigend. Als Germain ergens zegt dat een einde verrassend moet zijn en tegelijk de kijker/luisteraar de indruk moet geven dat het verhaal alleen zó had kunnen eindigen, dan voldoet het einde van Dans la maison in de praktijk toch niet helemaal aan die theorie. Iets te gemakkelijk lijkt ons ook Ozons bashing van de moderne kunst (via de kunstgalerij die Germains vrouw runt voor een stel koddige tweelingzussen). Om die redenen is Dans la maison absoluut geen volmaakt meesterwerk, maar een interessante prent met een verhaal dat de kijker lekker manipuleert en in de rol van voyeur duwt, is het zeker wel. Het verhaal is overigens los gebaseerd op een Spaans toneelstuk van Juan Mayorga: El chico de la última fila (De jongen van de laatste bank).
Quotering: ***½
(31 oktober 2012) (Cartoons Antwerpen)
FILM: The Ides of March (George Clooney) (USA, 2011)
THE IDES OF MARCH (George Clooney) (USA, 2011)
(101)
In Clooneys vierde film volgen we Stephen Meyers (gespeeld door Ryan Gosling die we onlangs nog bezig zagen in Drive) tijdens de primaries van de Democratische partij, op weg naar Super Tuesday. Meyers is één van de belangrijkste campagnemedewerkers van de Democratische kandidaat Michael Morris. Door aan te pappen met de stagiaire Molly ontdekt hij dat deze zwanger is van Morris (na een one night stand) en met geld van de campagne zorgt hij voor een abortus. Wat later pleegt het meisje echter zelfmoord. Ondertussen is Meyers in het team van Morris persona non grata geworden, doordat hij contact had met de campagneleider van de tegenpartij, die hem voorstelde voor de andere Democratische kandidaat te komen werken. Meyers wordt beschuldigd van gebrek aan loyaliteit omdat hij de ontmoeting verzwegen heeft. De tegenpartij wil hem echter niet engageren: Meyers verneemt dat zij hem erin geluisd hebben (hij deed zijn job te goed en zij wisten dat hij naar aanleiding van de verzwegen ontmoeting ontslagen zou worden) en dat zij hem nu niet meer vertrouwen, omdat hij op wraak belust is. Met als wapen het potentiële schandaal rond die Molly, gaat Meyers in de tegenaanval: hij chanteert Morris en wordt diens nieuwe campagneleider. Laatste beeld: een close-up van het strakke gezicht van Meyers (even strak als in Drive) die de kijker recht in de ogen staart.
Alles in deze film (gebaseerd op een toneelstuk van een auteur die zijn eigen ervaringen als campagnemedewerker van een politicus verwerkte) is oppervlakkig en vooral ook voorspelbaar. De titel verwijst natuurlijk naar Shakespeare en de intriges rond de moord op Julius Caesar. Het thema van de film is overduidelijk loyaliteit en integriteit, of beter: het gebrek daaraan in politieke milieus. Door de negatieve ervaringen die hij opdoet, verandert Stephen Meyers van een gemotiveerde, trouwe en idealistische medewerker (in het begin zegt hij expliciet dat hij zich alleen kan inzetten voor een campagne waarin hij zelf gelooft) in een achterbakse, ambitieuze strever die vuil spel speelt. En natuurlijk is dat de boodschap die linkserige Clooney aan de kijker wou overbrengen: dat in de (Amerikaanse) politiek onfrisse praktijken gangbaar zijn. Het feit dat het hier gaat om een Democratische presidentskandidaat, nota bene gespeeld door Clooney zelf, kan dat niet verhelen. The Ides of March is een goedbedoelde, vakkundig-droog verfilmde prent die echter wat simplistisch en in elk geval ook weinig sprankelend overkomt.
Quotering: **½
(31 oktober 2012) (dvd bib Wuustwezel)
REMEDIA AMORIS [Remedies tegen de liefde]
(Publius Ovidius Naso) 1
[Teksteditie + Engelse vertaling: J.H. Mozley (ed./vert.), Ovid in six volumes II. The Art of Love, and other poems. Loeb Classical Library 232, Harvard University Press-William Heinemann, Cambridge (Massuchusetts)-Londen, 1985 (2), pp. 177-233 = Remedia amoris ed. 1985]
[Nederlandse vertaling: M. dHane-Scheltema (vert.), Ovidius. Lessen in de liefde. Ars amandi en Remedia amoris. Athenaeum-Polak & Van Gennep, Amsterdam, 2004, pp. 137-178 = Remedia amoris ed. 2004]
Niet lang na de Ars amatoria (volgens de ed. 2004 in het jaar 1) schreef Ovidius zijn Remedia amoris, als een soort aanvulling. De Ars amatoria leerde mannen en vrouwen hoe ze een geliefde konden vinden, de Remedia amoris leert hoe men van een ongelukkige liefde af kan raken. De tekst is duidelijk vooral gericht op mannen, hoewel Ovidius in vers 49 stelt dat ook de puellae (meisjes) met de gegeven adviezen hun voordeel kunnen doen. Welke zijn nu die adviezen? Hieronder volgt een synopsis.
Probeer een verkeerde keuze zo snel mogelijk te corrigeren en word geen slaaf van je eigen hart. Als het kwaad dan toch geschied is, vermijd dan zo veel mogelijk vrije tijd, want nietsdoen bevordert het liefhebben. Verzet je gedachten en hou je bezig, bijvoorbeeld met boerenwerk op het platteland of met jagen, of maak een lange reis. Denk aan alles wat je geliefde verkeerd heeft gedaan en aan het nadeel dat ze je heeft berokkend. Leg de nadruk op haar ondeugden en gebreken. Als je heet staat, ga dan eerst naar een ander meisje, zodat je eerste lust gestild is. Eenmaal toch in bed met haar, kies dan een standje dat onaantrekkelijk is en let goed op alle onvolkomenheden van haar lichaam. Neem twee vriendinnen tegelijk, dan zal de liefde verdeeld worden en minder krachtig zijn. Gedraag je heel koeltjes tegenover je geliefde. Als de liefde toch te sterk is, laat je dan maar gaan en dompel je erin onder: op de duur zal je er genoeg van krijgen. Wees niet bang je geliefde te verliezen, want die angst voedt de liefde: blijf evenwichtig en neutraal.
Vermijd de eenzaamheid en blijf weg van verliefde koppels. Vermijd ook je geliefde te veel te zien: blijf ver weg van haar en vraag ook niet naar haar toestand aan anderen. Stop met klagen en zwijg over haar: hij die te vaak zegt ik ben niet verliefd, is verliefd. Als je haar toevallig toch ontmoet, beschouw haar dan als een vijand. Laat je niet verschalken door tranen, behoud het stilzwijgen. Vergelijk je geliefde met knappe vrouwen en je zal haar maar niets vinden (kijk daarbij niet alleen naar haar uiterlijk, maar ook naar haar karakter en haar prestaties). Herlees haar brieven niet, gooi haar afbeeldingen weg en vermijd plekken waar jullie samen goede herinneringen aan hebben. Lees geen boeken over de liefde. Denk niet aan haar nieuwe minnaars, maar beeld je in dat ze alleen op de sofa ligt. Wees wilskrachtig: ga aan haar deur voorbij zonder te wankelen. Vermijd ten slotte afrodisiaca te eten, zoals uien en rucola, en drink geen wijn.
De Remedia amoris is een vrij korte tekst (slechts 814 verzen) en heeft altijd al minder aandacht gekregen dan de Ars amatoria. Niet geheel ten onrechte, lijkt ons, want eerlijk gezegd blijken die adviezen van Ovidius toch maar bitter weinig interessant te zijn, al zegt hij af en toe wel iets dat hout snijdt. Verder storen de talrijke mythologische referenties de leesact. Bovendien hadden wij altijd gedacht dat het belangrijkste advies dat je aan personen met liefdesverdriet kan geven (zoek een andere en betere) van Ovidius afkomstig was, maar dat blijkt dus niet zo te zijn. Zwak toch van Publius! Kortom: we hadden van deze Remedia amoris veel meer verwacht en komen nu een beetje bedrogen uit. Wat valt er verder nog kort te vermelden? Dat Ovidius in de verzen 361-362 verwijst naar de problemen rond zijn Ars amatoria (nog onlangs hebben sommigen mijn werk niet gunstig / gekritiseerd: mijn Muze zou niet netjes zijn). En ten slotte: de vertaling van dHane-Scheltema is uitstekend!
BOEK: De schone slaapsters (Yasunari Kawabata) 1961
DE SCHONE SLAAPSTERS (Yasunari Kawabata) 1961
[Novelle, vertaald en van een nawoord voorzien door Cornelis Ouwehand, J.M. Meulenhoff, Amsterdam, 2005 (7) (1ste druk: 1982) (oorspronkelijke Japanse titel: Nemureru bijo, 1961), 128 blz.]
Dit boekje hebben we leren kennen via Gabriel García Márquez Herinnering aan mijn droeve hoeren dat zon beetje hetzelfde thema behandelt en dat als motto een citaat uit Kawabatas novelle hanteert. We maken kennis met de oude heer Eguchi die een aantal malen een nogal merkwaardig Japans bordeel bezoekt. In dit bordeel kunnen oude heren tegen vette betaling de nacht doorbrengen met een of meer jonge maagden die van begin tot einde middels een sterk slaapmiddel in een diepe slaap verkeren. Men gaat er van uit dat de oude heren impotent zijn, en dat de maagden dus maagd blijven. Het doet een beetje denken aan het bijbelverhaal van de oude koning David (I Koningen 1: 1-4), maar dat zal bij de Japanner Kawabata wel geen rol hebben gespeeld.
In vijf hoofdstukjes (simpelweg getiteld De eerste, De tweede, De derde, De vierde, De vijfde en de zesde) volgen we de handelingen en gedachten van meneer Eguchi gedurende vijf, in de tijd kort op elkaar volgende nachten. Hij bekijkt de slapende meisjes, raakt hen voorzichtig aan, slaapt met hen en haalt regelmatig (overigens weinig schokkende) herinneringen op aan vroegere vrouwen in zijn leven. Eguchi bedenkt ook af en toe dat hij, in tegenstelling tot de andere oude heren, nog niet volledig impotent is en één keer kan hij zich er niet van weerhouden om de maagd van dienst voorzichtig te penetreren, maar als hij op haar maagdenvlies stoot, trekt hij zich terug en verder houdt hij zich aan de regels van het huis (geen nare grapjes uithalen, zoals de bordeelmadam hem in de eerste zin al waarschuwt). In het vijfde en laatste hoofdstuk brengt Eguchi de nacht door met twéé maagden, waarvan er één in de loop van de nacht de geest geeft (waarom wordt nooit duidelijk). s Morgens wordt zij discreet afgevoerd, naar Eguchi vermoedt naar een hotelletje in de buurt, waar eerder ook al een overleden bordeelganger naartoe werd gebracht.
Men zal toegeven dat dit een merkwaardig verhaal is dat uitnodigt tot allerlei boeiende, filosofische gedachten over eros en thanatos. Maar dan komt men toch van een kale reis thuis. Interessante bespiegelingen, originele ideeën of betogen met een meerwaarde zijn nergens te ontwaren. Verder dan bijvoorbeeld de oude heer dacht na over de vreemde zaak hoe het toch kwam dat van alle levende wezens alleen vrouwen in de loop van een lange geschiedenis zulke mooi gevormde borsten hadden gekregen. Zou het niet een van de glanzendste feiten in de geschiedenis van de mensheid zijn, dat vrouwenborsten zo mooi waren geworden?, komt het niet. Wordt deze novelle dan misschien aantrekkelijk gemaakt door opvallend fraai geformuleerde zinswendingen of poëtisch overkomende passages? We hebben er voortdurend alert op gelet, maar we zijn ze niet tegengekomen. En wie van plan is dit te lezen omwille van pikante, opwindende beschrijvingen van en epibraties rond naakte meisjeslijven, hoeft ook geen moeite te doen: alles wordt zeer afstandelijk en droog beschreven, àls er al iets beschreven wordt.
Afgezien dan van het gewaagde en inderdaad toch wel originele onderwerp, zien wij niet in waarom dit tekstje van Nobelprijswinnaar (1968) Kawabata op onze lof zou moeten rekenen. Maar misschien getuigen andere boeken van hem wel van opvallend literair talent.
