Ik ben Eric De Bruyn
Ik ben een man en woon in Wuustwezel (België) en mijn beroep is pensionado.
Ik ben geboren op 20/10/1955 en ben nu dus 69 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Middelnederlands / laatmiddeleeuwse kunst.
Studies Germaanse Filologie 1973-1977 - Universiteit Antwerpen. In 2000 gepromoveerd aan de KU Brussel
WEMELDINGEN
Tijd is ruimte in beweging
26-08-2012
FILM: A Separation (Asghar Farhadi) (Iran, 2011)
A SEPARATION (Asghar Farhadi) (Iran, 2011)
(123)
Iraanse titel: Jodaeiye Nader az Simin. Winnaar van de Oscar voor Beste Buitenlandse Film 2012, ten koste van (onder meer) de Belgische film Rundskop. Simin wil scheiden van Nazer omdat die niet mee naar het buitenland wenst te vertrekken. Nazer wil niet mee, omdat hij zijn aan alzheimer lijdende vader niet wil achterlaten. Simin wil weg omdat ze een betere toekomst voor hun elfjarig dochtertje Termeh wil. Omdat zijn vrouw elders gaat wonen, is Nazer verplicht een diensbode in huis te nemen. Dat wordt de streng-religieuze maar arme Razieh, zwanger, steeds vergezeld van haar dochtertje en bezorgd omdat haar man belaagd wordt door schuldeisers. Op een dag slaagt de oude vader erin de straat op te ritsen maar Razieh gaat hem met succes achterna. De straatsequens wordt wel brutaal afgebroken. De volgende dag echter vinden Nazer en Termeh als ze thuiskomen de oude man alleen, op de vloer, met zijn arm aan het bed vastgebonden. Als Razieh weer opdaagt, zet Nazer haar met wat geduw en getrek aan de deur. Van dat geduw en getrek krijgt men overigens weinig te zien.
Kort daarna blijkt Razieh een miskraam te hebben. Er ontstaat een gerechtelijke zaak, waarbij Nazer beschuldigd wordt van (foetus)moord. De opvliegende en van niets wetende man van Razieh, de aan-huis-lerares van Termeh, Nazers hulpvaardige schoonmoeder, de bemiddelende Simin (zij heeft Nazer aan die dienstbode geholpen, zij kende immers de schoonzuster van Razieh) en ook Termeh spelen allemaal hun rolletje in deze gerechtszaak. Het begint er steeds slechter uit te zien voor Nazer maar uiteindelijk kan Simin Razieh en haar man ervan overtuigen een geldsom te aanvaarden om de zaak in de doofpot te stoppen. Vóór Nazer betaalt, wil hij echter dat Razieh op de Koran zweert dat hij effectief haar abortus heeft veroorzaakt. Dat wil en kan Razieh echter niet, omdat uiteindelijk blijkt dat zij aangereden werd toen zij achter de ontsnapte oude vader aanging, met als gevolg buikpijn de volgende nacht, het alleen laten van die oude vader de volgende dag (om naar een dokter te kunnen gaan) en uiteindelijk de miskraam. Die zaak is dus opgelost, maar Simin en Nazer gaan nog altijd scheiden en bij de rechter moet Termeh kiezen met wie ze meegaat. Tegen de rechter zegt Termeh ze dat haar beslissing heeft genomen, maar Nazer en Simin moeten buiten op de gang gaan staan (ieder aan de andere kant van een glazen deur: separation!). De laatste beelden zijn die van Nazer en Simin op de gang. Het antwoord van Termeh aan de rechter krijgen we niet te horen.
Een slecht scenario is dit niet. De verwikkelingen rond die miskraam en het achterhouden van essentiële informatie zorgen ervoor dat je tot het einde geboeid blijft kijken en dat (open) einde is een vondst op zichzelf. Thematisch wordt er blijkbaar ingespeeld op de sociale tegenstellingen in Iran tussen upper middle class en lower class en tussen seculier en religieus. Verder zijn de montage en de mise-en-scène netjes en verzorgd, zonder overbodige tierelantijnen, en wordt er op zeer aanvaardbaar niveau geacteerd. Allemaal redenen om dit een geslaagde prent te noemen, maar een meesterwerk? Rundskop is overigens ook een zeer degelijke film zonder dat er sprake kan zijn van een meesterwerk, maar iedereen wist natuurlijk al weken op voorhand dat A Separation de Oscar zou krijgen, omdat de Hollywood-Democraten een gebaar wilden stellen dat de haperende Iraans-Amerikaanse relaties wat zou kunnen opkrikken.
Afgezien van de kwaliteiten die A Separation manifest heeft, verdachten wij Asghar Farhadi er na een eerste visie al van een verborgen agenda te hebben. Het viel ons namelijk op dat de oorzaak van al die in de film getoonde verwikkelingen rond een miskraam uiteindelijk veroorzaakt worden door Simin, en dat dat in de film zelf ook enkele malen bevestigd wordt, onder meer door Nazer en Termeh. Bovendien wordt Simin redelijk onsympathiek voorgesteld (zij denkt automatisch dat haar man schuldig is en verzwijgt ook de waarheid nadat Razieh haar in vertrouwen heeft genomen), terwijl de kijker als het ware gedwongen wordt met Nazer te sympathiseren: hij is het die praktisch voortdurend door de camera gevolgd wordt, hij laat zijn oude vader niet in de steek en het dochtertje lijkt ook voor haar vader te kiezen (al signaleert Simin wel dat Termeh bij Nazer blijft, omdat zij denkt dat haar moeder zonder haar niet definitief zal vertrekken). En waarom wil Simin scheiden? Omdat zij Iran wil verlaten en Nazer niet wil meegaan! Is het dan zo slecht in Iran, lijkt de film Simin terechtwijzend te willen vragen. Nazer zegt op een bepaald moment dat Termeh ook in Iran een goede opleiding kan krijgen, en Simin zelf toont duidelijk aan dat dit waar is: zij heeft een goede job als docente, zij rijdt rond met een pronte wagen, woont in een aardige flat en bovendien heeft zij een visum gekregen waarmee zij Iran kan verlaten. Maar waarom Iran willen verlaten als het er okay is? Heeft een vrouw als Razieh niet veel meer reden om haar geluk elders te zoeken? Waarbij toch ook weer opvalt hoe negatief de streng-gelovige Razieh (die voortdurend liegt, tegen haar man, tegen Nazer, tegen de rechter) en haar opvliegende maar even streng-gelovige driftkikker van een man voorgesteld worden.
Als wij goed ingelicht zijn, wordt er in het huidige Iran aan de macht getrokken door enerzijds het parlement en de president (sinds 2005 Ahmadinejad) en anderzijds de geestelijke leiders, de mollahs (met als belangrijkste man sinds 1989 Ali Khamenei). Als wij geen spoken zien, staat Asghar Farhadi aan de kant van de seculiere machthebbers in Iran en is A Separation in wezen een rechtse, conservatieve film. In die zin zou het open einde van de film gesloten kunnen worden door Termeh te laten antwoorden dat haar beslissing is dat zij niét wil kiezen, dat zij vindt dat haar ouders samen moeten blijven, in Iran. Dit vermoeden van een verborgen politieke agenda hebben wij nergens bevestigd gezien (we hebben natuurlijk niet alles gelezen of gehoord), behalve in een opiniestuk van de in België wonende en werkende Iraanse emigrant Nima Jebelli dat op 29 februari 2012 in De Standaard (pagina 24) verscheen en waarin hij onder meer noteert: Een grote groep Iraanse dissidenten is van mening dat niets wat onder dat systeem tot stand is gekomen, niets wat groen licht heeft gekregen van Teheran, kan deugen. Ook Shahin Najafi, een Iraanse singer-songwriter die in 2005 naar Duitsland is geëmigreerd, zingt in een van zijn teksten: Als de matrakkenzwaaier van gisteren de filmmaker van vandaag is / dan spreken we niet van cinema maar van een circus. Daarmee suggereert de zanger dat het onmogelijk is om in Iran een film te produceren zonder deel uit te maken van het systeem of er toch minstens de juiste connecties te hebben. En dan toch een Amerikaanse Oscar cadeau krijgen? Alleen te verklaren door een verborgen agenda van het links-Democratische Hollywood. Nou ja, links. Nou ja, verborgen.
Quotering: ***½
(1ste visie: 1 februari 2012, Kinepolis, filmforum) (2de visie: 24 augustus 2012, dvd, bib Wuustwezel)
FILM: Nuovo Cinema Paradiso (Giuseppe Tornatore) (I, 1988)
NUOVO CINEMA PARADISO (Giuseppe Tornatore) (Italië, 1988)
(123)
De filmregisseur Salvatore, geboren in een Siciliaans dorpje maar nu woonachtig te Rome, krijgt van zijn moeder een telefoontje: een zekere Alfredo is overleden. Via een lange flashback die duurt van de jaren vlak na de oorlog tot de jaren vijftig, komen we te weten wie Alfredo was en wat hij betekende voor Salvatore. Alfredo was de man die de films projecteerde in de dorpsbioscoop, en als klein jongetje (Toto, schattig vertolkt door Salvatore Cascio) mocht Salvatore hem vaak helpen. Alfredo (Philippe Noiret) is voor de kleine een soort vaderfiguur (zijn echte vader sneuvelde tijdens de oorlog in Rusland). De beelden van het publiek tijdens de voorstellingen leiden tot momenten van felliniaanse hilariteit en belangrijk voor het einde van de film is ook dat de plaatselijke pastoor (die tijdens privé-projecties klaar zit met een bel) de kus- en andere ongepaste scènes in de vertoonde films censureert. Op een keer vat de filmprojector vuur: Cinema Paradiso brandt af, maar Alfredo wordt op het nippertje gered door de kleine Toto. Dankzij een dorpsbewoner die een of andere voetbaltoto heeft gewonnen, wordt de bioscoop terug opgebouwd en omdat Alfredo blind is geworden, moet Toto voortaan de projector bedienen. Hij doet dat totdat hij als jongeman verliefd wordt op een meisje uit zijn school dat hem eerst maandenlang elke avond onder haar raam laat wachten alvorens hij een eerste kus krijgt. Wanneer Salvatore in het leger moet en zij gaat studeren aan de universiteit van Palermo, verliezen zij elkaar voor altijd uit het oog.
Na een jarenlange afwezigheid keert Salvatore op het einde van de film dan terug naar zijn geboortedorpje, Giancaldo voor de begrafenis van Alfredo. Via diens weduwe krijgt hij een filmspoel dat Alfredo speciaal voor hem heeft bewaard. Wanneer Salvatore, terug in Rome, de film bekijkt, blijkt deze te bestaan uit een hele reeks achter elkaar gemonteerde, indertijd door de pastoor gecensureerde kus- en andere licht-erotische scènes. Salvatore bekijkt het filmpje met groeiende verbijstering en met tranen in de ogen.
Een samenvatting als deze kan niet of nauwelijks weergeven wat voor een dot van een film deze Nuovo Cinema Paradiso (in 1989 winnaar van de Oscar voor Beste Buitenlandse Film) wel is. Gedrenkt in nostalgie en romantiek, bijzonder fijngevoelig en warmmenselijk maar ook met heel veel humor draait de film uiteindelijk rond het thema van een verloren liefde. Niet voor niets zegt Salvatores moeder dat zij telkens andere vrouwen aan de telefoon krijgt, als zij naar Rome belt, maar dat zij in geen enkele stem de warmte van de liefde hoort. In deze context krijgt de (overigens zeer bekende) slotsequens met de gecensureerde kusscènes een overrompelende en zeer ontroerende meerwaarde. Nuovo Cinema Paradiso is het soort film waarvan er tegenwoordig veel te weinig gemaakt worden. In 2002 verscheen op dvd de originele, onverkorte en 173 minuten durende versie onder de titel Cinema Paradiso: The New Version. Die dvd moeten we zeker ook eens te pakken zien te krijgen.