BOYHOOD (Richard Linklater) (USA, 2014)

(164’)

Nog maar eens een coming of age-verhaal (ja, ze zijn écht in de mode). ‘We leren Mason kennen wanneer hij 6 is, en volgen hem – door groeipijnen, familiedrama’s en liefdesbrandjes – tot hij 18 is. Maar wat Boyhood pas écht tot een buitengewone ervaring maakt, is dat regisseur Richard Linklater (…) zijn hoofdfiguur letterlijk twaalf jaar lang heeft gevolgd. Ieder jaar kwamen Linklater en zijn ploeg enkele dagen samen om een nieuw stukje uit Masons leven te verfilmen’, aldus een veel te enthousiaste Erik Stockman in een interview met Linklater [Humo, nr. 3853, 8 juli 2014, pp. 130-133]. Zijn eerste vraag is geen vraag maar een kreet van bewondering: ‘Er is iets aan de hand met Boyhood. Alle critici zijn euforisch, iedereen wil de film zien, en iedereen die uit de zaal komt, is diep ontroerd. U hebt iets wonderlijks klaargespeeld’.

Allemaal fel overdreven. De enige gimmick is dat ze zestien jaar over de film hebben gedaan (twee jaar preproductie, twaalf jaar filmen en twee jaar postproductie) en dat je de personages écht ouder ziet worden. Het is overigens niet zo dat dit een soort reality-tv voor de bioscoop is geworden, want het scenario lag op voorhand vast, en het is ook niet zo dat men twaalf jaar lang aan één stuk heeft gefilmd. Linklater zelf: ‘Alles bij elkaar was ik niet langer dan enkele weken per jaar met Boyhood bezig: ik heb in die twaalf jaar trouwens zes andere films gedraaid. En alles samengeteld hebben we misschien maar veertig dagen effectief gedraaid. Het uitgangspunt van Boyhood lijkt imposant, maar zo voelde het niet. Het was meer of ik twaalf kortfilms na elkaar draaide’.

Het uitgangspunt van Boyhood lijkt imposant, maar zo ziet het er ook niet uit. Wat je krijgt, is een soort copy and paste-soap waarin fragmenten uit de jeugd van een Amerikaanse jongen getoond worden, met een reeks verhuizingen en een serie nieuwe partners voor de moeder en hier en daar weliswaar een ontroerend momentje (zoals wanneer die Mexicaan die op aanraden van de moeder is gaan studeren, jaren later manager van een restaurant is geworden en bedankt met het betalen van een etentje), maar voor de rest nul komma niks diepgang of meerwaarde. Waar wilde Linklater met zijn film namelijk heen? ‘De tijd die voorbijglijdt, een jongen die ouder wordt, de kindertijd die onherroepelijk voorbijsuist: ik wist dat daar een sterke film inzat. De uitdaging was om die ervaring, die we allemaal wel kennen, ook echt te vatten, maar dan zonder er intellectueel over te doen, zonder te komen aandraven met grote levensfilosofieën.’ En inderdaad, veel meer dan dat is het werkelijk niet, op sommige momenten zaten wij ons stiekem zelfs een klein beetje te vervelen (Boyhood duurt bijna drie uur) en een sterke film zat er misschien wel in, maar hij is er dan toch wat ons betreft niet uitgekomen. Met Ellar Coltrane als Mason, Lorelei Linklater (Linklaters eigen dochter) als de oudere zus, Patricia Arquette als de moeder en Ethan Hawke als de vader.

Quotering: *** (6 augustus 2014 – Kinepolis Antwerpen)