SKYFALL (Sam Mendes) (UK-USA, 2012)

(143’)

Naar verluidt de 23ste James Bond-film al, maar het is er zeker één van de betere. Let wel: de obligate achtervolgingen (hier onder meer in de treinsequens in het begin en later in de Londense underground) en schiet- en vechtpartijen (onder meer in een building in Shangai, in een casino en vooral op het einde, wanneer Bonds geboortehuisje in Schotland belegerd wordt) zijn nog steeds niet ons kopje thee, maar Sam Mendes heeft er blijkbaar iets speciaals van willen maken door een bijzonder aardige en geslaagde rode draad in het verhaal te stoppen. En die rode draad is: het ouder worden met het risico de vroegere schwung te verliezen en daardoor uitgerangeerd te worden. Zowel Bond zelf (prima gestalte gegeven door Daniel Craig met zijn verweerde en getaande kop) als zijn bazin M worden met deze dreiging geconfronteerd. M legt er zelfs het loodje bij (ten gevolge van een dodelijk schot) maar Bond kent op het einde een doorstart. Er kunnen dus nog Bond-films verwacht worden in de toekomst.

Humor en lichtvoetigheid zijn, ondanks al dat geweld, altijd al troeven geweest van de Bond-films maar aan de debet-zijde moet toch de ongeloofwaardigheid en de oppervlakkigheid vermeld worden, ook hier weer. De plot zit vol gaten en is daardoor af en toe erg moeilijk te volgen, de manier waarop Bond telkens weer min of meer ongedeerd aan kogelregens en andere precaire situaties weet te ontsnappen komt nogal naïef en stripverhaalachtig over en de psychologie overstijgt nooit het niveau van een eerste jaar bachelor. De wijze waarop het verhaal aanvankelijk vermeldt dat Bond gebukt gaat onder een jeugdtrauma om dan uiteindelijk via de terugkeer naar zijn geboortehuis (dat Skyfall heette en heet) duidelijk te maken dat hij al vroeg zijn ouders verloor en te suggereren dat M een soort moederfiguur voor hem is, wordt wel zeer magertjes uitgewerkt, maar voor het grootste deel van het geïntendeerde publiek zal dat waarschijnlijk niet zo belangrijk zijn.

Bond-films moeten het vooral hebben van de overdonderende trucages, het fraaie gegoochel met allerlei moderne snufjes (hier draaien die vanzelfsprekend, het is 2012, rond het gebruik van computerprogramma’s), het snuifje erotiek (blijft dit keer nogal beperkt) en de aanwezigheid van lekker hatelijke slechterikken die door Bond uitgeschakeld kunnen worden. In verband met dat laatste is één van de belangrijkste pluspunten van deze Skyfall het optreden van Javier Bardem die nog maar eens (denk aan No Country for Old Men) op zijn eigen onovertroffen en geweldige wijze een onvergetelijke boef neerzet: de ex-MI6-spion Silva die zich wil wreken op zijn vroegere bazin M. Die nichterige geblondeerde haren! Dat valse, psychopatische glimlachje! Dat walgelijke shot wanneer hij zijn vals gebit uit zijn mond haalt zodat zijn gelaat afschuwelijk vervormd wordt!

Skyfall brengt vakkundig entertainment met een lichte thematische meerwaarde (minder licht in elk geval dan in vroegere Bond-films), maar een onsterfelijk meesterwerk van de 21ste-eeuwse cinema kan je het nu toch ook niet echt noemen.

Quotering: ***½ (23 juli 2014 – dvd – bib Brecht)