VROUWEN ZONDER KLEREN (Jackie Dewaele) 2001
[Roman, Uitgeverij Van Halewyck, Leuven, 2001, 152 blz.]
Jackie Dewaele is wel degelijk de vroegere dj Zaki (bekend van radio en televisie) en Vrouwen zonder kleren is zijn debuutroman. En laat het ons meteen maar bekennen: wij hebben dit boekje helemaal uitgelezen en nochtans zouden wij zelfs bij benadering niet kunnen zeggen waar het over gaat. De hoofdpersoon is de papierhandelaar Frans, hij heeft een vrouw die ooit eens overspel pleegde, zijn dochter is lesbisch, de kunstschilder John is blijkbaar een vriend van de familie, Frans komt in contact met rechtsdenkende, Vlaams Blok-achtige kringen, er ontploft een bom op een of ander ministerie, Frans wordt van die bomaanslag beschuldigd maar komt weer vrij, enzoverder enzovoort. Vraag ons nu echter niet wat dit allemaal met elkaar te maken heeft, want wij zouden het echt niet weten. Heel dat wazige en onsamenhangende kutverhaaltje is dan ook nog eens rotslecht geschreven, met hier en daar wat taalfouten (à la maar zij hield ervan, dat ben ik zeker, p. 63) en drukfouten (de fotograaf met wie ze die dag werkte had haar intens en langdurend vernederend, p. 30), en af en toe literair bedoelde, vol onnozele beeldspraak en pseudo-levenswijsheid stekende passages (als: De studie van het leven is als het leegzuigen van ballonnen. Het is niet moeilijk. Het dringt zich aan je op. Het doet je af en toe naar adem snakken, p. 23). Bij ons thuis doen wij dat inderdaad ook regelmatig met de kinderen: ballonnen leegzuigen. Jezus Maria Jozef!
In De Standaard der Letteren [3 mei 2001, p. 4] schreef Jeroen Overstijns een schijnbaar bijzonder lovende recensie over deze roman. Het is pas halverwege dat je begint door te hebben dat die Overstijns met de voeten van Zaki (en van de lezer) aan het spelen is en dat Vrouwen zonder kleren in feite finaal de grond ingeboord wordt. Op het einde van de recensie blijk ik (gelukkig) niet de enige te zijn die niets van Dewaeles fluttekst begrepen heeft: Alsof al dit raffinement nog niet genoeg is, legt het achterplat nog een extra betekenislaag bloot. Dit is het verhaal van het ultieme menselijke vermogen: de twijfel. Fout blijkt de ongetwijfeld vooringenomen lezer die na paginas en paginas incoherente hersenspinsels al lang geen zin meer had om een intelligente rode draad te zoeken. De verwarring blijkt intentioneel. Die Zaki toch.
Als Jackie Dewaele in een vorig leven geen Zaki was geweest, dan had deze roman natuurlijk nooit het daglicht gezien, zoveel is wel duidelijk. En het is een knappe zet van de auteur en de uitgever om dit wangedrocht Vrouwen zonder kleren te noemen (waar die titel op slaat, wordt overigens al evenmin ergens duidelijk) en om op de cover een fraaie naaktschildering (van Robert Henri: Portrait of Doris Trautman) te zetten. Samen met Jackie Dewaeles BV-schap zal dit heel wat lezers in de aankoopval lokken. Wij weten het zeker, want titel en cover hebben (een bekentenis) ook ons en ons bijzonder zwakke vlees verleid (echter zonder dat er geld uit onze zakken werd geklopt: leve de openbare bibliotheken!).
Quotering: *
[explicit 12 mei 2001]
|