Ik ben Eric De Bruyn
Ik ben een man en woon in Wuustwezel (België) en mijn beroep is pensionado.
Ik ben geboren op 20/10/1955 en ben nu dus 69 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Middelnederlands / laatmiddeleeuwse kunst.
Studies Germaanse Filologie 1973-1977 - Universiteit Antwerpen. In 2000 gepromoveerd aan de KU Brussel
WEMELDINGEN
Tijd is ruimte in beweging
23-06-2013
BOEK: Het Boek van Violet en Dood (Gerard Reve) 1996
Wij hebben dit boek gelezen kort na Reves meest recente [en naar ondertussen gebleken is ook laatste] roman Het hijgend hert die er chronologisch op volgt, en onze lectuur bevestigt du tout au tout wat we daar konden vaststellen: de laatste jaren (decennia?) moddert Reve maar wat aan en het is enkel dankzij zijn vroegere prestaties (en de uitgave van zijn Verzameld Werk?) dat hij nog altijd op zoveel belangstelling én bewondering kan rekenen.
Deze (overigens door Reve al lang aangekondigde) roman is opgevat als een raamvertelling. In het centrale verhaal is de hoofdpersoon Gerard Reve zelf die in de jaren tachtig in een dorpje in Frankrijk woont. Hij zet zijn erotische zinnen op de buurjongen Jean-Luc, de zoon van een uitgeweken Zwitserse dominee, maar al heel gauw komt die om in een auto-ongeluk. Meer dan een halve roman lang belooft Reve dan de begrafenis van deze jongen te beschrijven, maar dat wordt voortdurend uitgesteld omdat de kist te laat in de kerk arriveert. In de plaats van die beschrijving krijgt de regelmatig rechtstreeks aangesproken lezer dan allerlei uitweidingen en beschouwingen voorgeschoteld die grotendeels bestaan uit herinneringen aan het verleden, waarin de dood sporadisch maar dus niet altijd eveneens aan bod komt. We keren onder meer terug naar de jaren 1966-67 toen Reve aan het tijdschrift Tirade verbonden was, zocht naar de Meedogenloze Jongen, de briefroman Nader tot U schreef en wegens overmatig drankgebruik in een ziekenhuis belandde, naar 1954 toen Reve in een Londens hospitaal werkte en naar 1943 toen hij als koerier een joodse onderduiker in Friesland moest opzoeken.
Dat voortdurend bewandelen van naar het verleden leidende zijpaden doet allemaal weinig ter zake. De enige herkenbare rode draden zijn de wraaklustige afrekeningen met collega-schrijvers en met de Geleerde Halfbroer (Karel van het Reve, wellicht te identificeren met de naast de lezer ook voortdurend aangesproken, mysterieuze Zeergeleerde Vriend), de permanente opwellingen van homoseksueel getinte geilheid en het ironisch koketteren met het katholieke geloof en met rechtse uitspraken. Klaus Beekman in dat verband over de term violet uit de titel: Violet is een symbolische kleur die staat voor boetvaardigheid en berouw, net als paars, dat een rooms-katholiek liturgisch symbool is voor boete en tegelijkertijd als symbolische kleur voor homoseksualiteit geldt. Met andere woorden, in de titel, in het motto en in de kleurbeschrijvingen wordt een verband gelegd tussen dood, religie en seksuele geaardheid. Dat is de drie-eenheid waar het in het boek om gaat.
Het heeft allemaal niet zoveel belang, want wat Reve hier serveert, is pseudo-autobiografisch geleuter vol zelfherhalingen en clichés dat alleen een klein beetje verteerbaar is dankzij de typisch reviaanse humor die af en toe opduikt. Luk de Geyter stelt correct in Leesidee : Het boek van violet en dood is zeker niet Reves meesterwerk, het verhaal is te dun, de plechtige toon te verheven voor de banaliteiten die de verteller meedeelt. Een oude man haalt herinneringen op vol wrok en misleidt zijn goedgelovige lezer. Belachelijk is dan ook wat op de achterflap van de roman te lezen is: Het Boek van Violet en Dood is een van de belangrijkste boeken in de naoorlogse literatuur.
Klaus Beekman besluit zijn analyse als volgt: Ondanks de gemengde kritieken die het boek kreeg, behoorde het tot de best verkochte romans van 1996 in september van dat jaar was het aan zijn negende druk toe en werd het genomineerd voor de Publieksprijs. Dit gegeven bracht T. van Deel ertoe in tweede instantie op het boek te reageren en op te merken dat verkoopcijfers niet zoveel zeggen over de kwaliteit van een boek: voor hem heeft Reve met deze roman slechts aangetoond dat hij zichzelf schaamteloos herhaalt en parodieert. Waarvan akte.
Geraadpleegde lectuur
- Luk de Geyter, Niet zo ultiem, in: Leesidee, jg. 2, nr. 4 (april 1996), p. 260.
- Klaus Beekman, Gerard Reve. Het Boek van Violet en Dood, in: Lexicon van Literaire Werken, aflevering 38 (mei 1998), pp. 1-9.
