Ik ben Eric De Bruyn
Ik ben een man en woon in Wuustwezel (België) en mijn beroep is pensionado.
Ik ben geboren op 20/10/1955 en ben nu dus 69 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Middelnederlands / laatmiddeleeuwse kunst.
Studies Germaanse Filologie 1973-1977 - Universiteit Antwerpen. In 2000 gepromoveerd aan de KU Brussel
WEMELDINGEN
Tijd is ruimte in beweging
15-07-2012
FILM: The Remains of the Day (James Ivory) (USA, 1993)
THE REMAINS OF THE DAY (James Ivory) (USA, 1993)
Thematisch gezien bevat deze film twee rode draden. Enerzijds (op de voorgrond) is er de verhouding van Lord Darlingtons hoofdbutler, Mr. Stevens, tot de eerstaanwezende meid Miss Sarah Kenton. Hoewel Stevens een stijve houten Klaas is, uitwendig vriendelijk-correct maar nooit zijn gevoelens tonend (nochtans hecht hij belang aan morele normen en is hij uiteindelijk wel okay), wordt Miss Kenton verliefd op hem. Omdat Stevens niet op haar avances wil aangaan, trekt zij uiteindelijk weg om te huwen met een andere hoofdbutler, Mr. Benn. Anderzijds (op de achtergrond) zien we hoe Lord Darlington en zijn kasteel een belangrijke rol spelen bij de internationale politiek vlak voor de Tweede Wereldoorlog. Lord Darlington, in wezen nochtans evenmin een slechterik, laat zich daarbij al te gemakkelijk door de Duitse diplomaten inpakken.
Dit alles speelt zich af enkele jaren voor de Tweede Wereldoorlog en wordt getoond in een lange flashback, ingebed tussen het begin en het einde van de film, spelend in 1958. Stevens trekt na al die jaren naar Miss Kenton, ondertussen Mrs. Benn maar haar huwelijk is mislukt, om haar opnieuw te engageren en ook om eindelijk toenadering tot haar te zoeken. Omdat Kentons dochter net zwanger is, komt zij echter niet terug naar Stevens en het kasteel, dat ondertussen gekocht is door een rijke Amerikaan. Tussen de bedrijven door vernemen we dat Lord Darlington na de oorlog door de pers gezien werd als een collaborateur en het proces dat hij naar aanleiding daarvan aanspande, verloor. Op het einde van zijn leven had de Lord naar verluidt wel spijt van zijn verkeerde inschatting van de Duitsers.
In de beide rode draden gaat het telkens om een foute keuze, de ene keer op het emotionele, de andere keer op het politieke vlak, die het gevolg is van het niet tonen van zijn gevoelens en het niet uitkomen voor zijn mening. Dat Mr. Stevens last heeft met het uiten van zijn gevoelens en mening, is doorheen de film zeer duidelijk maar wordt door bepaalde details nog eens extra in de verf gezet. Wanneer de vader van Stevens, die ook werkt op het kasteel, eerst als butler, dan als knecht, ineengezakt is boven zijn karretje met bezems, moet de zoon de vingers van de vader één voor één lospeuteren: dààr komt Stevens dus vandaan, het niet tonen van gevoelens is hem met de paplepel ingegeven. Zie ook de scène wanneer de vader lelijk struikelt en zich blijft excuseren tegenover Lord Darlington. Wanneer Lord Darlington de twee joodse dienstmeisjes wegstuurt, zegt Miss Kenton dat zij dan ook wil weggaan, maar ze doet het niet: later bekent ze tegenover Stevens dat ze laf is en zich schaamt, maar zij krijgt daarbij van Stevens slechts zeer moeizaam waardering.
Miss Kenton betrapt Stevens een keer op het lezen van een boek en hij wil niet laten zien welk boek het is. Kenton denkt dat het iets pikants is, maar het blijkt een onnozel liefdesromannetje te zijn en Stevens zegt dat hij het leest om Engels bij te leren. Op een bepaald moment moet Stevens het (volwassen) petekind van Lord Darlington seksuele voorlichting geven: Stevens stamelt wat over de lente en de bijen. Zeer functioneel is dat dit petekind Stevens later moet voorlichten omtrent de verkeerde visie van Lord Darlington over de Duitsers (waarbij Stevens uiteindelijk zegt moe te zijn en weggaat). Wanneer Miss Kenton zit te wenen op haar kamer nadat zij ja heeft gezegd tegen Mr. Benn, gaat Stevens haar kamer binnen (met een fles wijn!), niet om haar te troosten of om haar op zijn beurt ten huwelijk te vragen, maar om te zeggen dat de meid nog ergens stof heeft laten liggen. Op het einde van de film, op weg naar Mrs. Benn, heeft Stevens autopech en wordt hij geholpen door een dokter, die als hij verneemt dat Stevens de butler was van Lord Darlington vraagt: maar wat was uw standpunt in die hele zaak? Geen antwoord. Vergelijk ook de scène waarin één van de gasten Stevens vraagt naar zijn mening omtrent enkele politieke hete hangijzers: Stevens zegt telkens dat hij daarop geen antwoord kan geven.
Ook het gebrek aan karakter en het onvoldoende uitkomen voor een mening van Lord Darlington worden doorheen de film duidelijk gemaakt. Hij is in wezen geen slechte man (hij keurt de vossenjacht af, hij wil de weggestuurde joodse meisjes later toch helpen, zie ook de korte speech die hij houdt tijdens de conferentie), maar laat zich naïefweg in de doeken doen door de Duitsers en neemt (in tegenstelling tot zijn petekind Cardinal) te weinig een eigen standpunt in (zie het wegsturen van de joodse meisjes, omdat hij aan de context moet denken). Een mooi detail is overigens ook dat Darlington, wanneer de twee meisjes (vluchtelingen uit Duitsland) aankomen, per se zijn Duits wil oefenen, terwijl de meisjes blijven antwoorden in het Engels. Darlington voelt niet aan waarom.
De film eindigt ermee dat Stevens en zijn nieuwe Amerikaanse baas staan te praten in een kamer en er vliegt een duif binnen door de schoorsteen: even later kunnen ze de duif via het raam weer laten vliegen. Die duif: waarschijnlijk een symbool van de liefde, de vrede, de warme gevoelens die noch van Stevens, noch van Lord Darlington een kans krijgen (binnen en weer buiten). De titel van de film, De Rest van de Dag, betekent vermoedelijk dat men altijd nog een tweede kans krijgt, een kans om zijn fouten te herstellen (wat Stevens met zijn tocht naar Mrs. Benn ook tracht te doen: het is echter te laat). De titel wordt nergens in de film letterlijk vermeld, maar op het einde zegt Mrs. Benn wel terloops dat sommige mensen de avond het mooiste moment van de dag vinden. Wellicht jammer dat die dochter net zwanger was, anders had de levensavond van Stevens en Kenton toch nog mooi kunnen worden
De boodschap die deze film uitdraagt, komt dus neer op: onderdruk je gevoelens en je meningen niet, want dat loopt vaak verkeerd af en je mist levensgrote kansen. Anthony Hopkins (als Mr. Stevens) en Emma Thompson (als Miss Kenton) leveren een uitstekende acteerprestatie en de film is intelligent opgebouwd en vakkundig in beeld gebracht. Nochtans ontbeert het verhaal, gebaseerd op een roman van Kazuo Ishiguro, een beetje schwung en komt het geheel, net als de hoofdpersoon, een beetje koud en oppervlakkig over. Zeker geen slechte film, maar ook niet iets om drie keer opnieuw te bekijken.
Quotering: ***½
(2de visie: 13 juli 2012) (TV VTM)
