Ik ben Eric De Bruyn
Ik ben een man en woon in Wuustwezel (België) en mijn beroep is pensionado.
Ik ben geboren op 20/10/1955 en ben nu dus 69 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Middelnederlands / laatmiddeleeuwse kunst.
Studies Germaanse Filologie 1973-1977 - Universiteit Antwerpen. In 2000 gepromoveerd aan de KU Brussel
WEMELDINGEN
Tijd is ruimte in beweging
04-01-2012
FILM: The Damned (Luchino Visconti) (I-BRD, 1969)
THE DAMNED (Luchino Visconti) (Italië/West-Duitsland, 1969)
(150)
Een oude steekkaart vertelt over deze film het volgende. Met The Damned heeft Visconti willen aantonen dat een zekere decadente aristocratie van industriëlen (hier de Von Essenbecks, duidelijk geïnspireerd op de familie Krupp) mede verantwoordelijk is geweest voor het aan de macht komen van Hitler. Dat wordt nog het best geïllustreerd in de figuur van Martin (Helmut Berger) die oorspronkelijk aangediend wordt als een perverse, pedofiele, venijnige maar ietwat domme en politiek onbewuste travestiet, maar die uiteindelijk als hij na heel wat eliminaties aan het hoofd van de fabriek staat, ook rondloopt in SS-pak en zich dus uit eigenbelang (SS-Hauptsturmführer Aschenbach een neef van de familie had hem immers mee aan de macht geholpen) al helemaal ingeburgerd heeft in de Nieuwe Orde. Martin verschijnt dan ook als een duivelse figuur die misschien wel wil verwijzen naar Hitler zelf en naar het hele nazisme, en die, zoals het een duivel past, regelrecht de weg naar de hel inslaat (zie de vlammend-rosse beelden van de staalfabriek met het gesmolten staal = de hel natuurlijk).
The Damned is dus het verhaal van een aristocratische familie waarin een meedogenloze strijd om de macht ontstaat. Het thema is machtswellust en waartoe dat allemaal leiden kan. Het geeft Visconti de kans om nog eens af te geven op het aristocratische milieu waarin hij zelf grootgebracht werd, maar tevens is het een historische referentie aan én een allegorische weergave van Hitlers machtwellust die uiteindelijk ook tot verval leidde.
Een puntje van kritiek kan eventueel zijn: de beperktheid van Visconti bij zijn behandeling van het nazisme. Hij kiest één familie uit en gaat die dan grondig ontleden terwijl andere aspecten (zoals de jodenhaat) nauwelijks aan bod komen. Een andere kritiek is de overdrijving: bijvoorbeeld in de opeenstapeling van perversiteiten in de jongste erfgenaam (travestie, homoseksualiteit, pedofilie, incest ) die daardoor wat té duivels en wat té ongeloofwaardig overkomt. Maar Visconti wou een boodschap brengen en daarvoor was de overdrijving misschien wel gerechtvaardigd. Memorabel hoogtepunt van de film is de uitbarsting van gebras en bloed en geweld tijdens de Nacht der Lange Messen, de Röhmputsch, waarbij de SS de SA uitmoordde.
The Damned is in elk geval een esthetisch erg verzorgde (zie de kleuren, de koele, afstandelijke, zelfs walgende benadering van de hoofdpersonen) maar ook ethisch interessante film. Zeker het bekijken meer dan waard. Quotering: 4 (ergens in de jaren zeventig).
Wel wel, een forse bespreking was dat indertijd, maar of daarbij alles uit onze eigen koker kwam, durven wij nu ten zeerste betwijfelen. Met onze ogen van nu bekeken, moeten wij toegeven dat de mise-en-scène, de thematiek en de acteerprestaties in deze film nog steeds indrukwekkend zijn, al kwamen bij deze hernieuwde visie ook enkele minpuntjes bovendrijven. Zo viel het ons op dat de camerabewegingen soms wat houterig en onhandig zijn en dat sommige scènes nodeloos lang gerokken worden (de braspartij van de SA voorafgaand aan de Röhmputsch bijvoorbeeld, of nog naar het einde toe Martin die naar bed gaat met zijn moeder). Niet te verwonderen dat de speelduur tweeëneenhalf uur is. De film komt ook erg traag op gang en lijdt af en toe aan een zekere theatraliteit. Over het feit dat Visconti een beetje te graag en te lang een jonge, halfnaakte SA-adonis verkleed in vrouwenlingerie in beeld brengt, zullen we maar zwijgen, zeker? Het blijft in elk geval waar dat Visconti hier een interessante thematiek aansnijdt, maar omdat hij zich niet altijd heeft weten te beperken bij de uitwerking ervan, mag de quotering toch met een halfje naar beneden.
