Looking for Alaska is een op maat van oudere pubers en adolescenten geschreven Bildungsroman rond de 17-jarige Miles Halter, een moederskindje uit Florida dat plots beslist om op internaat te gaan in Alabama. Daar leert hij enkele nieuwe vrienden kennen, waaronder zijn kamergenoot Chip Martin (bijgenaamd De Kolonel) en het flamboyante meisje Alaska Young, op wie hij al snel verliefd wordt (maar ze heeft al een vriendje). Naast de uit sommige films en andere boeken bekende, obligate kostschoolclichés die we krijgen geserveerd (er wordt gerookt, er wordt gedronken, er worden stunts uitgehaald, er wordt naar porno gekeken en natuurlijk fungeren de leraars en de directeur als boemannen, niet helemaal onsympathieke boemannen overigens, de leerlingen komen trouwens ook nog wel aan het nodige studeren toe), is er ook een diepere moraal en daar heb je geen vergrootglas voor nodig (Green zou anders geen jeugdschrijver zijn).

Een aardige structuurvondst van het boek is dat het verdeeld is in twee delen: Ervoor en Erna, waarbij eerst hoofdstukje per hoofdstukje afgeteld wordt (honderdzesendertig dagen ervoor, honderd dagen ervoor enzovoort) en vervolgens weer opgeteld (de dag erna, zes dagen erna enzovoort). Dat houdt de spanning erin, want als lezer wil je natuurlijk weten wat er na die eerste 136 dagen dan wel gebeurd is. En wat is er gebeurd? Op een avond was iedereen dronken en Miles heeft deftig gezoend en geknuffeld met Alaska, maar ze waren moe en Alaska brak de zaak af met de woorden: Wordt vervolgd? Miles is toen in slaap gevallen maar even later, na een telefoontje (met haar vriendje Jake weten we achteraf) komt ze overstuur binnengelopen, wil met alle geweld met de auto wegrijden (in Amerika mag men rijden vanaf 16) en Miles en De Kolonel hebben haar niet tegengehouden. Die nacht rijdt Alaska aan zeer hoge snelheid tegen een politiewagen op de autosnelweg (er was een ongeval): dood. In het tweede deel vernemen we dan stap voor stap de waarheid: Alaska was overstuur omdat ze vergeten was witte bloemen op het graf van haar moeder te gaan leggen. Het was haar moeders verjaardag en toen Alaska nog een kind was, is haar moeder gestorven doordat deze een aanval van aneurisma kreeg en Alaska wist niet wat ze moest doen en heeft nagelaten 911 te bellen: schuldgevoel.

Heel dat tweede deel draait voor de rest rond het schuldgevoel van Miles en De Kolonel (ze hebben Alaska niet tegengehouden), om de vraag of het zelfmoord was of niet (veel dingen wijzen inderdaad op zelfmoord, maar 100% zeker is het niet) en over de via de godsdienstlessen aangebrachte vraag wat er met de mens gebeurt na de dood. Ook de vraag hoe men moet verderleven na de dood van een geliefde persoon komt uitgebreid aan bod. Op die manier wordt Miles in deze roman een stuk volwassener, en de lezer-adolescent wordt vanzelfsprekend verondersteld méé te groeien. Deze thematiek wordt onder meer aangebracht via de ‘laatste woorden’ van twee personen (Miles heeft als hobby namelijk: biografieën lezen om zo achter de laatste woorden van beroemde personen te komen). Enerzijds zijn er de laatste woorden van François Rabelais: Ik ga op zoek naar het grote misschien. Het grote misschien: misschien pleegde Alaska zelfmoord, misschien is er leven na de dood, misschien heeft het leven toch nog wel zin nadat je iets ergs hebt meegemaakt. Anderzijds zijn er de laatste woorden van generaal Bolivar uit Marquez’ De generaal in zijn labyrint: Wel verdomme, hoe kom ik ooit uit dit labyrint? Voor de goede verstaander: het labyrint van het leven dat soms lijden is. En zelfs voor wie alleen het bovenstaande heeft gelezen, is het duidelijk dat Alaska’s laatste woorden (wordt vervolgd?) een kanjer van een knipoog in de richting van de moraal zijn: kan men verder leven na de dood van iemand waaraan men zelf in zekere zin schuldig is? Het antwoord is natuurlijk ja: Als volwassenen met zo’n pesterige, stomme glimlach op hun gezicht beweren: ‘Tieners denken dat ze onoverwinnelijk zijn’, dan hebben ze geen idee hoezeer ze gelijk hebben. We hoeven nooit hopeloos te zijn, omdat we nooit onherstelbaar kapot kunnen gaan. We denken dat we onoverwinnelijk zijn omdat we dat zijn [p. 264, laatste bladzijde van het verhaal].

Boodschap ontvangen, loud and clear. Ja, John Green (zelf godsdienstleraar, vandaar uiteraard de belangrijke rol van de godsdienstleraar in dit boek) legt het er allemaal nogal dik op, maar men vergete niet dat dit een verhaal voor adolescenten is, bovendien een verhaal dat helemaal niet slecht geschreven is, met de nodige spanning en humor en originele invalshoeken (dat ‘laatste woorden’-motief bijvoorbeeld). Bij ons op school vonden de leerlingen (17-jarigen, inderdaad hét doelpubliek van deze roman) Het Grote Misschien dan ook veruit het beste boek uit de Boektoppers-reeks van 2010-2011 (de andere vier titels waren Hersenschimmen, Het parfum, Tirza en Het derde huwelijk). Wat onweerstaanbaar de vraag oproept of wij de leerlingen van de derde graad niet te vaak confronteren met romans die in de eerste plaats bedoeld zijn voor volwassenen en waar (de meeste) 17-jarigen hoegenaamd nog niet rijp voor zijn? Het antwoord op déze vraag is voor ons géén groot misschien.

Quotering: 3,5 (25/05/11)