Vandaag precies 100 jaar geleden sneuvelde de laatste militair uit de Noorderkempen.  De 21-jarige Elbert Eykens uit Merksplas, een kanonnier in de 2^e Batterij van de 3^e Groeperng van het 12^e Regiment Artillerie werd tijdens een artillerieduel dodelijk gewond door granaatscherven in de buik. Hij overleed in de vooruitgeschoven hulppost in Baarle-Drongen aan deze kwetsuren. Hij werd oorspronkelijk op 11.11.1918 te Drongen begraven. Werd later herbegraven op de stedelijke begraafplaats aan de Kwakkelstraat te Turnhout.

10-11-2018 om 04:20 geschreven door janhuijbrechts  

Vanaf het begin van oktober 1918 werd een deel van de gebouwen van Merksplas-Kolonie in beslag genomen voor het Duitse leger dat er een Kriegslazarett installeerde. Mijn eigen, toen negenjarige grootmoeder was op 3 november ooggetuige geweest van een gewondentransport van de XLIX^e  Reserve-Division dat door Hoogstraten trok:  ‘Een lange colonne vrachtwagens stopte ’s morgens op de Vrijheid.De soldaten die van de camions sprongen zagen er verwilderd, vuil en ongeschoren uit. Ze hadden vooral honger en in een mum van tijd stonden er een tiental bij ons binnen op zoek naar wat te eten. Maar we hadden nauwelijks eten in huis omdat er een Frans vluchtelingengezin bij ons woonde….  Toen ik wat later op straat durfde komen, kreeg ik al meteen spijt want voor de deur stonden twee camions  met gewonden. Ze lagen verkleumd op berries die op elkaar waren gezet in een soort van houten kader. De mannen waren doodsbleek met stoppelbaarden van een paar dagen, sommigen met vuile, bloeddoordenkte verbanden… Eén van hen bleef maar roepen en tieren. Een andere, nog echt een jongen van een jaar of zestien had een paar vingers verloren en zat met zijn arm in een verband met een sigaret bungelend in zijn mondhoek op de treeplank wezenloos voor zich uit te staren. Toen hij van onze buurvrouw, Madamme Stryckers, een glas water kreeg begon hij onbedaarlijk te huilen. Dat zal ik nooit vergeten… Toen ze in de richting van Merksplas waren vertrokken, bleef er op straat een kleine bloedplas over. Het bloed was door de planken vloer op straat gedruppeld. Ik werd misselijk toen ik dit zag...’ Onder de gewonden die in de Kolonie terechtkwamen waren ook een aantal Belgische krijgsgevangenen en gewonde of zieke Belgische Zivilarbeiter.Twee van hen zouen in deze instelling ovrlijden. De 44-jarige Leuvenaar Jan Baptist Bomhals bezweek op 6 oktober in de Kolonie. Deze Jager te Voet was tijdens het bevrijdingsoffensief, op 29 September 1918 gewond krijgs­gevangen gemaakt door soldaten van de XVI^e Beierse Infanterie Divisie. Samen met gewonden van deze eenheid werd hij van het front geëvacueerd naar het Duitse noodhospitaal dat in de Kolonie was gevestigd. Bomhals overleed aan ziekte.  Aanvankelijk werd hij begraven te Merksplas maar op 2 juni 1924 werd hij op de militaire begraafplaats van Lier bijgezet in graf nr. 444

Het verhaal van de 35-jarige Alexander Declerck, gereformeerd soldaat uit het 2^e  regiment Karabiniers blijft echter tot op de dag van vandaag in een mysterieus waas gehuld. Vast staat dat Brusselaar Alex Declerk, gehuwd met Marie Schoolmeesters zich op 4 augustus 1914 melde als oor­logsvrijwilliger. Hij werd ingedeeld bij de 3e compagnie van het 1^e Bataljon van het 1^e Korps Vrijwilligers. Nog maar net was hij bij zijn definitieve eenheid, het 2^e Regiment Karabi­niers beland, of hij werd op 26 september '14 door een commis­sie van legerartsen, wegens ziekte, ongeschikt voor de mili­taire dienst bevonden. Hierop belandde hij in een hospitaal te Gent. Na de bezetting van deze stad door de Duitsers, nam hij de benen nam naar huis. Zijn uniform en militaire papieren had hij -als voorzorgsmaatregel bij een eventuele aanhouding- verbrand. Thuisgekomen in de Zavelstraat, werd hij een half jaar later onder­vraagd door Duitse soldaten, die hem nadat men had verklikt dat er een gereformeerde soldaat, mogelijk zelfs een deserteur, in de straat woonde, aan de tand wilden voelen. Waarschijnlijk verontrust door dit bezoek, besloot Alexander via Nederland opnieuw het leger te vervoegen. Zonder zijn echtgenote van zijn voornemen op de hoogte te brengen verliet hij medio april 1916 zijn woning. Op 1 mei 1916 werd hij ergens aan de grens gearresteerd door de Duitsers. Het laatste be­richt dat zijn vrouw over hem ontving was dat hij op 15 juli van hetzelfde jaar in Aken als burgergevangene werd geïnter­neerd. Vermoedelijk werd hij omstreeks 1917 door de Duitsers als ‘zivilarbeiter’ ingezet bij frontarbeid in de Westhoek en werd hij tijdens het eindoffensief gekwetst. Samen met Duitse gewonden afgevoerd,  belandde hij in Merksplas waar hij op 22 oktober 1918 aan Spaanse Griep bezweek. De burgemeester van deze gemeente verklaarde na de oorlog dat hem niet bekend was over het geval Declerck, zo waren ze bijvoorbeeld niet op de hoogte van het feit dat hij een Bel­gisch soldaat was, sterker nog ze dachten dat het hier een Duitse militair betrof....

09-11-2018 om 12:34 geschreven door janhuijbrechts  

Ook vandaag staat deze blog nog volledig in het teken van de gesneuvelde Britse oorlogsdichter Wilfred Owen MC (zie gisteren). Graag nodig ik u uit om de uitstekende BBC-documentaire Wilfred Owen a Remembrance Tale te bekijken. Klik op onderstaande link.

https://youtu.be/tUTnf8Ry1Vg

05-11-2018 om 05:10 geschreven door janhuijbrechts  

Vandaag, dag op dag precies 100 jaar geleden sneuvelde de 25-jarige Wilfred Owen MC bij de offensieve gevechten aan het kanaal Samber- Oise bij het Frans-Vlaamse Ors. Owen is naar mijn aanvoelen – en gelukkig niet alleen dat van  mij – één van de belangrijkste om niet te zeggen dé belangrijkste Britse dichter van de Grote Oorlog en mag vandaag dus niet ontbreken in de rubriek Zondag Frontpoëziedag. Weinigen hebben op zo’n schokkende manier de gruwelijjke realiteit van de loopgravenoorlog verwoord. Hij schreef de meeste van zijn gedichten in een tijdspanne van amper een jaar, tussen augustus 1917 en september 1918. Tijdens zijn leven werden er enkel vijf van z’n gedichten gepubliceerd en was het wachten tot in 1920 zijn postume bundel Poems door zijn bloedsbroeder Siegfried Sassoon werd gepubliceerd die 23 van Owens’ gedichten bevatte…

Vandaag breng ik in deze rubriek Owens beklijvende  ‘The Next War’

War’s a joke for me and you / Wile we know such dreams are true (Siegfried Sassoon)

Out there we’ve walked quite friendly up to Death / Sat down and eaten with him, cool and bland / Pardoned his spilling mess-tins, in our hanf. / We’ve sniffed the green thick odour of his breath, / Our eyes wept, but our courage didn’t writhe / He’s spat at us with bullets and he’s coughed / Shrapnel. We chorused when he sang aloft, / We whistled while he shaved us with a scythe.

Oh, Death was never enemy of ours ! /  We laughed at him, we leagued with him, old chum. / ?No soldier’s paid to kick against His powers / We laughed, knowing that better men would come, / And greater wars: when each proud fighter brags / He wars on Death, for lives, not men, for flags.

04-11-2018 om 07:28 geschreven door janhuijbrechts