Wat men over de alom bejubelde en de literaire hemel ingeprezen Stefan Hertmans ook mag beweren, de Menense auteur Willy Spillebeen (°1932) blijft naar mijn smaak dé grootste naoorlogse verteller van de Grote Oorlog in het Nederlands taalgebied. Romans als ‘De Vossejacht’, ‘Herinneringen aan de toekomst’ of ‘De Heuvel’ zijn gevormd uit de stugge  blauwe klei van het Ieperse en ademen een sfeer uit die Hertmans  -tot nu toe- niet heeft kunnen treffen. Spillebeens vaak rauwe en ongekunstelde klankkleur getuigt van een authenticiteit  die ik benijd…

Een fragment uit ‘De Heuvel’ (2002): ‘Vanaf datzelfde heuveltje dat ze Höhe 60 noemden, zouden de vijandelijke troepen enkele jaren later hunkerend naar Ieper kijken. En vanuit Ieper dat ze Wipers noemden, zouden de troepen van de vrienden al even hunkerend naar dat vervloekte, onooglijke heuveltje kijken dat ze Hill 60 noemden.

Zo hadden de Grieken vele eeuwen geleden naar Troje gekeken. En dit hedendaagse ‘Troje’, voor de vrienden een heuveltje en voor de vijand een versterkt stadje, was in beide gevallen net zo klein of net zo groot als het toenmalige Troje was geweest. En het was al net zo oninneembaar. Vriend zowel als vijand zou proberen om zijn Troje te veroveren. Eerst boven de grond. En toen dat niet lukte, dan maar onder de grond. En toen gebeurde er een averechtse transmutatie : mensen werden mollen ! eerste hier, en later ook elders in de hele frontstreek. En velen samen weren één reusachtige, dol wordende mol… Twee vijandige mollen die elk van een kant aan het graven gingen in een wedloop tegen de tijd…’