De dood maakt geen onderscheid en ik ook niet. Men vergeet bij grootschalige herdenkingen, zoals deze weken en maanden bij de Derde Slag om Ieper, maar al te vaak dat er ook aan de 'andere zijde' tienduizenden slachtoffers vielen. Vandaag graag even uw aandacht voor Wilhelm Morgner die gisteren, precies honderd jaar geleden sneuvelde bij de verdediging van Langemark. Morgner was op 27 oktober 1891 in het Rijnland, in Soest geboren. Hij was een autodidact die al op vroege leeftijd gebeten werd door het schildersvirus. Uit zijn eerste werken bleek dat hij zich vooral liet inspireren door zijn omgeving. Aanvankelijk schilderde hij vooral weidse Noord-Duitse landschappen en boerenscénes in een naturalistische stijl met een impressionistische toets maar vooral onder invloed van de schilders van Die Brucke evolueerde hij naar een doorgedreven vereenvoudiging van zijn afbeeldingen in een erg kleurrijke, door het expressionisme beïnvloedde en erg herkenbare stijl. de getalenteerde Morgner bewoog zich op geheel eigen wijze tussen figuratief en abstract, tussen traditie en avant-garde. Al op erg jonge leeftijd nam deze rusteloze, energieke schilder deel aan baanbrekende tentoonstellingen van de Neue Secession in Berlijn, de Blaue Reiter in München en de Sonderbund in Keulen.Vanaf 1912 begon de diepgelovige Morgner zich meer en meer te focussen op religieus geïnspireerde thema's. Aan deze ontwikkeling kwam echter een einde met het uitbreken van de oorlog toen de schilder werd gemobiliseerd. Hij stond onder meer in Macedonië en Vlaanderen aan het front maar van schilderen was niet langer sprake. Enkel een aantal tekeningen en schetsen getuigen nog van zijn werk in de oorlogsjaren. Wilhel Morgner sneuvelde op 16 augustus '17 als unteroffizier in de 1e compagnie van het Reserve Infanterie Regiment nr. 262 bij Langemark. Morgner liet een oeuvre achter dat richtinggevend was in de toen nog in de kinderschoenen staande abstracte schilderkunst. Ooit schreef hij aan zijn vriend en mentor Georg Tappert; 'Ik droom van schier adembenemende kleurenwonderen (..) Ik kan enkel kunstenaar worden wanneer ik mezelf vermorzel. Doe ik dat niet, dan zal ik nooit deel hebben aan de oneindigheid (..) In talloze levens wil ik me openbaren...'
Morgner ligt op minder dan een kilometer begraven van waar hij sneuvelde, tussen de duizenden naamlozen in het Kameradengrab op de Duitse militaire begraafplaats in Langemark. Nog tot 15 september kan u in het gemeentehuis van Langemark - Poelkapelle terecht voor een kleine maar goede tentoonstelling rond het leven en werk van deze veel te vroeg gestorven kunstenaar.
|