Ik beken dat ik al jaren een boontje heb voor de Franse schrijver, journalist, socialistische fascist en hartenbreker Pierre Drieu la Rochelle. Hij behoorde net als Céline, Genevoix en Barbusse tot die generatie van schrijvers die in het vuur van de Grote Oorlog gestaald werden en die door dat zelfde vuur voor de rest van hun leven zowel figuurlijk als letterlijk getekend werden. Voor Drieu la Rochelle begon de oorlog die zijn leven zo ingrijpend veranderde op de snikhete 23e augustus 1914,  toen hij als 21-jarige korporaal n het 5^e Régiment d’ Infanterie, met een stukgelezen exemplaar van Nietzsche’s ‘Also sprach Zarathustra’ in zijn binnenzak,  in de vlakte voor Charleroi zijn vuurdoop kreeg. Een vuurdoop die hij twintig jaar later in zijn meesterlijke ‘La comédie de Charleroi’ vergeleek met een orgasme. Dit laatste bleek alvast van korte duur want nog diezelfde dag sneuvelde niet alleen z’n vriend André Jéramec - met wiens zuster Colette hij drie jaar later zou trouwen - naast hem, maar werd hijzelf ernstig gewond door een schrapnelkogel die zijn hersenpan doorboorde. Terwijl hij  in een hospitaal in Deauville recupereerde van deze kwetsuur komt hij langzaam tot het besef dat hij die ‘een échte chef, een vrij man die leidde ’ had moeten zijn, in feite herleid was tot ‘...een kalf tussen tien miljoen andere kalveren en runderen’.

De amper herstelde en intussen tot sergeant bevorderde Drieu la Rochelle werd in de herfst van ’14 al opnieuw naar de slachtbank geleid wanneer hij met zijn eenheid de Champagnestreek met de al snel berucht geworden ‘Chemin des Dames’ verdedigd.. Een paar maanden later was hij één van de duizenden Fransen die naar een uithoek van Centraal -Europa werd gestuurd in het raam van de geallieerde operaties in de Dardanellen. Opnieuw sneuvelden een aantal illusies. Elk vleugje Oriëntaals exotisme werd meteen opgelost onder de zinderende zon: ‘J’ai des morpions que ma crasse engraisse. J’ai pioché et j’ai des ampoules. Mes muscles me font mal. J’ai soif tout le temps. Tondu et barbu, je suis laid. Je ne reçois pas de lettres. Je mourrai totalement ignoré ‘ , schreef hij later in ‘Voyage du Dardanelles’. Wanneer hij in de nazomer van ’15, naar Frankrijk terugkeerde, was hij getekend door syphilis en dysenterie.

Dit verhinderde niet dat we hem in februari ’16 opnieuw aan het front terugvinden en wel bij Verdun, waar hij op 26 februari ‘16 deelnam aan één van de zovele nutteloze tegenaanvallen .op bevel van ‘chefs derrière […] chargés de déverser des trains de viande dans le néant ‘ De nochtans in de strijd geharde Drieu werd bevangen door afgrijzen : ‘Qui n’a vu le vide d’un champ de bataille moderne ne peut rien soupçonner du malheur perfide qui est tombé sur les hommes et qui anéantira l’Europe’ noteerde een profetische Drieu. Hij dwaalde verdwaasd door het verwoeste landschap . Een « pays lunaire, où les volcans pressaient les gueules béantes les unes contre les autres ‘ en waar ‘toute la ligne était calomniée par la continuelle diatribe que vomissaient dix mille bouches noires.’ Een andere wereld geteisterd door een nooit ophoudende en alles vernietigende regen van staal…. Een regen die ook Drieu niet ontzag. Met gesprongen trommelvliezen en een zwaar gehavende arm werd hij een paar uur later van het slagveld geëvacueerd. Pas in december ’16 werd hij uit het hospitaal ontstagen maar niet langer geschikt geacht voor frontdienst. Aan die noodlottige dag in de hel van Verdun hield Drieu - die als jongeman  droomde van de ridderlijke strijdersethos – een levenslange afkeer van de geïndustrialiseerde oorlog over : ‘On fabrique des masses de ferraille dans les usines, et puis on se les jette à la tête, de loin sans se regarder et en geignant. […] Nous sommes loin de la guerre décrite par Joinville ou même par Montluc’ schreef hij in ‘Le lieutenant des tirailleurs. In ‘ La comédie de Charleroi’ klonk het zo :’ Et cette guerre est mauvaise, qui a vaincu les hommes. Cette guerre moderne, cette guerre de fer et non de muscles. Cette guerre de science et non d’art. Cette guerre d’industrie et de commerce. […] Cette guerre de généraux et non de chefs. […] Cette guerre faite par tout le monde, sauf par ceux qui la faisaient. Cette guerre de civilisation avancée. […] Il faut que l’homme apprenne à maîtriser la machine, qui l’a outrepassé dans cette guerre – et maintenant l’outrepasse dans la paix. ‘ Niet voor niets schreef hij ooit, terugdenkend aan Verdun :  ‘ Je sentais cela. Je sentais l’Homme mourir en moi. ‘